Friday, January 29, 2010

“Green Albania”

Ndotja ambientale është tashmë një problem global. Vështirë që të gjesh një vend të botës, i cili të mos jetë prekur nga kjo dukuri. Sigurisht, më të prekura janë vendet që kanë një ekonomi industriale të zhvilluar apo ekspansion të dukshëm, por njëkohësisht dhe ato që kanë një mungesë të theksuar të politikave serioze në fushën e mbrojtjes ambientale.

India dhe Kina janë dy nga shtetet kryesore me qendrat më të ndotura urbane në botë. Gjithashtu, Pekini dhe Nju Delhi kanë qenë për shumë kohë dy nga qytetet më të ndotura në botë. Por është fakt se ato kanë marra masa drastike për uljen e ndotjes, që vazhdon të jetë e madhe. Nju Delhi ka të paktën 10 vjet që lufton në këtë drejtim, kurse Pekini i detyruar dhe nga zhvillimi i olimpiadës filloi të merrte masa serioze këto dy vitet e fundit dhe duket se ka gjasa për ta vazhduar këtë nismë dhe në të ardhmen. Po në të njëjtën rrugë kanë ecur dikur dhe qytete si Tokio e Los Anxhelosi, të cilat në atë kohë ishin ndër më të ndoturat dhe që tani, falë politikave të drejta, janë kthyer në qytete me standarde të larta për sa u përket masave ndaj ndotjes.

Solla si shembull qytete që janë apo ishin vërtetë të ndotura, por që njëkohësisht si alibi të tyre mund të paraqisnin faktin se ishin dhe ndër më të industrializuarat.

Kurse në Shqipëri kjo alibi nuk mund të mbajë, të paktën në rastet e gjykimit me standardet morale e profesionale të një gjykate evropiane, sepse ne sado që po përpiqemi, ende nuk mund të themi se jemi një vend i industrializuar në kuptimin klasik të fjalës (dhe kjo nuk është domosdoshmërisht një gjë e keqe).

Kjo do të thotë se nuk mund të shfajësohemi dot, pasi është shumë e vështirë që një vend jo i industrializuar të ketë ndotje të madhe ambientale. Shqipëria duket se përbën një përjashtim, me një “Guiness” të saj të ri për një çështje jo të re. Nëse do të ekzistonte një libër “Guiness” për rekorde shtetesh, me siguri që “Shqipja” do të mbante vendin e parë me një distancë shumë të madhe nga shteti i dytë.

Në rastet e problemit të ndotjes përgjegjësia është jo vetëm e njerëzve, qytetarë apo fshatarë të një vendi, por kryesisht faji bie te organet e pushtetit qendror, por dhe të atij lokal (komunat, bashkitë).

Duke folur për këtë të fundit, ndoshta dikujt mund t’i duket e çuditshme lidhja që ekziston mes drejtimit të një bashkie dhe nivelit të ndotjes në një qytet.

Kjo, meqë sipas shumë njerëzve, ndotja shkaktohet kryesisht nga makinat.

Por ky fakt nuk ka pse të duket krejtësisht i saktë, sepse i tillë nuk është.


Për të ulur nivelin e ndotjes në një qytet nuk duhen marrë masa vetëm në fushën e mjeteve motorike dhe në fushën e industrisë, por dhe në të tjera që prekin pushtetin vendor si p.sh. ndërtimi i objekteve të banimit.

Ndotja nga automjetet

Është folur gjatë për masat që duhen marrë në fushën e mjeteve motorike, për të bërë të mundur uljen e ndotjes. Ka pasur nisma si: ndalimi i importit të makinave të amortizuara, rritja e doganës për makinat e vjetra etj. Edhe në këtë fushë mbetet ende shumë për t’u bërë. Për të sjellë një shembull konkret mund të përmendim të famshmit “Dum-Dum” kinezë, të cilët nuk plotësojnë normat më minimale të standardeve ekologjike evropiane dhe që “kanë për borxh” ta obskurojnë të gjithë zonën ku kalojnë me tymin e zi që del nga marmitat e tyre kineze. Ato “monstra me rrota” nuk krijojnë më pak ndotje vizive, akustike dhe ambientale se oxhaqet e fabrikave me qymyr të shekullit të 19-të. Këto “gargalloma” veç Shqipërisë mund t’i gjesh vetëm në disa vende të Afrikës dhe Azisë.

Të tilla “makineri vrasëse” nuk lejohet të qarkullojnë në asnjë shtet të Evropës.

E njëjta masë duhet marrë dhe nga shteti ynë, për të mos u etiketuar gjithmonë ne si “delja e zezë” që qëndron në çdo rast e situatë jashtë vathës. Po të njëjtat “cene” kanë dhe shumë autobusë e kamionë në vendin tonë. Të gjitha këto mjete duhet të vendosin filtra të posaçëm, të certifikuar nga BE-ja. Kjo duhet të bëhet vetëm në rastet kur gjykohet se vendosja e filtrave në këto mjete do ta eliminonte problemin, në të kundërt duhen marrë masa të tjera. Edhe pse dikush mund të dëmtohet ekonomikisht nga këto nisma, në dukje të rënda, përfitimi që do të arrihej do të ishte shumë më i madh sesa humbja.

Do të përfitonin shumica e njerëzve, të cilët aktualisht janë vuajtës pasivë për shkak të gjendjes së degraduar në të cilën ndodhen këto lloj mjetesh të lëvizshme.

Do të uleshin dukshëm sëmundjet e zemrës, tumoret, ato të rrugëve të frymëmarrjes, shpenzimet nëpër spitale e klinika shtetërore apo private.

Njerëzit do të gëzonin shëndet më të mirë, do të ishin më aktivë, do të ulej stresi (sepse ndotja ndikon drejtpërdrejt në krijimin e tij) dhe ata do të ishin më të lumtur e më optimistë për jetën. Do të kishim qytete më të jetueshme nga ana ambientale, gjë që do të çonte në rritjen e standardeve të jetesës. Qytetet tona do të ishin më të frekuentuara nga turistët, sepse dihet që sa më i ndotur të jetë një qytet, aq më e vogël është dëshira për ta vizituar.

Ndotja industriale

Gjithashtu, në fushën industriale, problemet që mund të sjellë ndotja janë të mëdha.

Në Shqipëri janë ndërtuar e po ndërtohen objekte industriale më vlerë të konsiderueshme dhe me një fuqi prodhimi relativisht të madhe.

Por vallë a janë marrë masat e duhura nga këto kompani për të pasur parametra evropianë në fushën e sigurisë ambientale, gjë që do t’i bënte këto biznese të mos konsideroheshin si “armike” të ambientit dhe njerëzve.

Në të vërtetë, është fakt se shumë kompani, si në fushën e prodhimit të tullës, gëlqeres, çimentos, çelikut, nxjerrjes së gurëve, kromit, bakrit etj. nuk i respektojnë si duhet normat e sigurisë ambientale dhe, mbi të gjitha, as nuk kanë infrastrukturën e nevojshme për ta bërë këtë gjë.

Gjithashtu, ndotja industriale ka ndikuar dhe në ndotjen e tokës bujqësore, pasi mbetjet që depozitohen në tokë si mungesë e atyre “Landfill” të posaçëm për këto lloj mbetjesh kanë sjellë dhe dëmtimin e madh të tokave, dhe jo vetëm tokat kanë pësuar dëmtim por edhe ujërat.

Sikur këto kompani të ushtronin veprimtarinë e tyre në një shtet çfarëdo të Bashkimit Evropian, duke parë gjendjen në të cilën ato ndodhen, do të ishin mbyllur e gjobitur menjëherë, si moszbatuese të ligjeve për mbrojtjen e ambientit dhe si rrezikuese të jetës së njerëzve, kafshëve e bimëve.

Kam dëgjuar për raste të largimit të punonjësve nga këto lloj fabrikash për shkak të komplikacioneve shëndetësore që po hasnin. Këta njerëz që kishin moshë relativisht të re, para këtyre komplikacioneve gëzonin një shëndet shumë të mirë, gjë që na lë të kuptojmë se situata në këto zona industriale është me të vërtetë e rëndë.

Dhe pse nuk ka lidhje me këtë pikë, gjejmë rastin t’u bëjmë thirrje shtetasve që të mos presin pemët pa leje, pasi ato janë një pasuri e madhe që nuk kthehet lehtë prapa nëse e ke humbur një herë. Edhe përmbytjet e ndodhura këto kohë kanë në njëfarë mënyre lidhje me prerjen e pemëve, pasi ato thithin ujëra nën dhe mbitokësore, duke ulur rrezikun e përmbytjeve. Ato gjithashtu parandalojnë erozionin dhe më kryesorja, ato kontribuojnë ndjeshëm në uljen e ndotjes. U bëjmë thirrje strukturave shtetërore që të rrisin ritmet e zbatimit të planit për mbjelljen e pemëve të reja dhe për rritjen e kontrolleve për ruajtjen e pyjeve dhe realizimin e masave shtrënguese ndaj shkelësve.

Ndotja akustike

Një nga llojet e ndotjeve më shqetësuese, por dhe më të pavlerësuara deri tani është ndotja akustike. Në vendin tonë ndotja akustike është në nivele të mëdha. Ajo, përveç kësaj, paraqitet në forma të ndryshme, jo vetëm si pasojë e zhurmave që vijnë nga lokalet, si pub-e e disko, por dhe si pasojë e veprimit të papërgjegjshëm të individëve të caktuar.

Nuk është e rrallë të dëgjosh një “buçimë borie makine” në pikun e drekës ose në mesin e natës poshtë pallateve dhe kjo “muzikë e ëmbël” mund të zgjasë me orë të tëra.

Më kanë treguar për një rast në Athinë, ku një individ ishte ndaluar dhe shoqëruar në një komisariat policie, sepse i binte borisë së makinës në mënyrë të pandërprerë për faktin se i kishin zënë rrugën. Edhe pse në parim ai kishte të drejtë, kjo e drejtë e tij mbaroi që nga momenti kur shkeli atë të një shumice.

Ndotja e zonave turistike dhe bregdetit

Që nga Velipoja deri në Sarandë edhe ndotja e ndotja e zonave bregdetare, ashtu si në çdo zonë të vendit, është një problem kronik këto 20 vitet e fundit. Për hir të së vërtetës, kontrolli para viteve ‘90 ka qenë shumë më i madh nga ana e strukturave dhe ndoshta dhe ndërgjegjësimi i shtetasve po i tillë.

Çudi, sa shpejt kemi ndryshuar ne, duke qenë se po ata shtetas që në ato vite kishin kujdes ku të hidhnin mbeturinat, janë sot shkelësit më të flaktë të normave të pastërtisë ambientale. Rëndom shikon njerëz duke hedhur nga makina qese, letra, mbetje ushqimore etj. Kjo nuk ndodh vetëm në zonat bregdetare ose në udhëtim e sipër, por dhe brenda qyteteve.

Ne jemi, sipas statistikave, ndër vendet me ndotjen më të madhe bregdetare në Evropë.

Ende nuk kemi kolektorë të ujërave të zeza dhe në qytete bregdetare ato hidhen në det. Shenjë e mirë ishte ndërtimi i një kolektori në një zonë turistike dhe pse jo bregdetare, bëhet fjalë për Pogradecin. Urojmë që sa më shpejt qeveria dhe pushteti vendor në bashkëpunim të realizojnë ndërtimin e tyre në gjithë zonat bregdetare dhe turistike në përgjithësi.

Problem i madh është dhe mungesa e kazanëve të plehrave në disa zona turistike si dhe strukturave që do rë merreshin me pastrimin e tyre. Konkretisht, nga Orikumi deri në Llogora e poshtë në Palasë nuk ka kosha plehrash dhe njerëzit i hedhin plehrat nëpër gryka malesh, humnera, nëpër hone, gropa etj. Duket shaka, por është e vërtetë. Unë këtë e kam konstatuar personalisht pasi i frekuentoj ato zona gjatë të gjitha stinëve të vitit. Deri këtë verë, anës rrugës që të çon te plazhi i “Rrugëve të Bardha” afër Palasës kishte një “kodër” me plehra, të cilat lëshonin një kundërmim të tmerrshëm nën efektin e vapës së gushtit. Dhe meqenëse ai plazh është shumë i frekuentuar dhe nga turistë të huaj, merreni me mend çfarë kartoline mirëseardhjeje u rezervohet.

Më e keqja është se në shumë raste, në pamundësi për të gjetur gropa a humnera, banorët e zonave përreth i djegin, duke krijuar re tymi të zeza që pushtojnë horizontin.

U lutem strukturave përkatëse që të marrin masa urgjente për ndryshimin e gjendjes në këto zona që kanë një bukuri aq të veçantë sa me të do të krenohej çdo shtet i botës.

Duket se ne nuk dimë ta vlerësojmë të bukurën ose thjesht nuk e kuptojmë si koncept.

Ndotja ndërtimore

Jo më pak problematike është dhe situata në fushën e ndërtesave të banimit dhe ndërtimit në përgjithësi. Kjo, sepse për të ndërtuar një objekt (në Tiranë p.sh. ka një boom të jashtëzakonshëm ndërtimesh) nevojiten materiale ndërtimi, të cilat transportohen nëpër qytet dhe që mund të shkaktojnë ndotje të rrugëve e ajrit, nëse nuk merren masat e duhura. Po të dalësh në këmbë nëpër Tiranë, do të konstatosh se rrugët janë të mbushura me pluhur dheu. Kjo do të thotë se shkaku i ndotjes së këtyre rrugëve është derdhja e mbetjeve inerte dhe materialeve të ndërtimit, ose maksimumi transportimi i pluhurit dhe baltës nga rrugët që kanë ngelë ende të pashtruara në Tiranë.

Në një intervistë para disa kohësh, një nga përfaqësuesit e Bashkisë së Tiranës pati deklaruar se do të merreshin të gjitha masat e nevojshme për të parandaluar ndotjen e ambientit nga mjetet që përdoreshin për transportin e materialeve ndërtimore. Sipas tij, mjetet do të kontrolloheshin nëse i kishin pastruar gomat kur kishin dalë nga objekti ose kishin marrë masat për mosrrjedhjen e materialeve të ndërtimit dhe mbetjeve inerte jashtë kamionit në kohën që i transportonin nëpër rrugët e kryeqytetit. Gjithashtu, do të kontrollohej dhe zbatimi i parametrave ambientalë nga ana e ndërtuesve.

Sipas Bashkisë së Tiranës, këto masa dhe shumë të tjera që do të ndërmerreshin, do të çonin në uljen e nivelit të ndotjes për shkak të veprimtarisë ndërtimore në qytet.

Ka kaluar më se një vit nga këto deklarata dhe asgjë nuk është bërë në këtë drejtim.

Është fakt se nuk ka një kontroll të transportimit të materialeve të ndërtimit ose mbetjeve inerte dhe e zbatimit të kushteve në objektet e ndërtimit për të parandaluar ndotjen ambjentale. Kjo është një kompetencë direkte e strukturave të Bashkisë së Tiranës, e cila nuk po e ushtron. Dihet mirë rëndësia që ka kontrolli që duhet të ushtrojë bashkia në fushën e ndërtimeve, e cila është më e zhvilluara nga gjitha bizneset në kryeqytet.

Duke qenë, pra, dega më e zhvilluar, probabiliteti që ky lloj biznesi të sjellë pasoja për ambientin dhe si rrjedhojë dhe për njerëzit, është real dhe i madh, nëse nuk merren masat e nevojshme për t’i shmangur. Kjo kërkon një seriozitet dhe kompetencë maksimale nga ana e strukturave të Bashkisë së Tiranës, për të parandaluar dëmtimin e shëndetit të banorëve. Për sa kohë këto ide do të ngelin vetëm në letër ose në eter dhe nuk do të përkthehen në veprime e masa konkrete, ato do të kenë vetëm emrat që meritojnë:

Demagogji! Papërgjegjshmëri! Inkopetencë!


NGA ENEA SHERIFI, G. Standart

"60% e të dhunuarve kur rriten, kthehen në agresorë

Pedofilia është një fenomen i përhapur edhe në vendin tonë. Por, ajo që i jep më tepër rëndësi është kujdesi për këta fëmijë me të cilët abuzohet. Nëse ata nuk trajtohen si duhet, arrijnë të bëhen vetëm individë të shoqërisë por jo persona të saj sepse do jenë përherë problematikë.

"Ne jemi vend pedofil, pedofilia është kudo, por në Shqipëri është më e pafajshme pasi ne jemi të pavetëdijshëm, është instiktive në krahasim me Perëndimin, ku pedofilia është e vetëdijshme. Për këtë çështje është folur që në lashtësi, i pari ka qenë filozofi i Greqisë së vjetër, Sokrati, por më pas edhe Platoni", - ka sqaruar psikologia Gjika. Sipas saj, pedofilia para viteve '90 nuk është parë si një marrëdhënie që kishte të bënte me seksin, por me çështje pushteti. Ndërsa në vitet e tanishme ka penetrim tek fëmijët. Ajo ka sqaruar se "mbas '90-ës ka penetrim tek fëmija, edhe tek foshnjat tremuajshe, e shqyejnë fëmijën dhe kënaqen me faktin se ata vuajnë, kënaqen me dhimbjen dhe ulërimat e tyre. Në Shqipëri jemi në stadet instiktive, nuk ka shumë raste abuzimi tek fëmijët e vegjël dhe në këto mosha nuk ka penetrim, por mund të jenë raste që i lyejnë me spermë. Ndërsa tek fëmijët që janë më të rritur, ka dhe raste penetrimi. Them i kemi instiktive, duke u nisur prej faktit se ne i puthim shumë fëmijët, ose dhe i kafshojmë. Ka raste që nëna thotë: "Të hëngsha rrushin", janë shprehje që tregojnë eksitim të pakontrolluar duke i mohuar fytyrën fëmijës. E fikson në organ të parriturin, jo në fytyrë e kjo ka të bëjë me gjininë, por jo me qenien. Sipas saj, 60 % e fëmijëve kalojnë eksperienca në mosha te brishta. Numri i abuzimeve me fëmijët është shumë i madh sepse në vendin tonë mungojnë statistikat.
Por në Shqipëri, Gjika sqaron se nuk hyn si objektin e tyre për të kënaqur perversitetet dhe nevojat e tyre seksuale. "Pedofilia në vetvete nuk është një marrëdhënie seksuale edhe pse kryhet marrëdhënia e aktit seksual, por është marrëdhënie pushteti, është dominimi i një objekti, edhe fizikisht dhe emocionalisht. Sepse një pedofil, fëmijën e konsideron objekt dhe do ta pushtojë. Këta janë persona të paaftë që duan vetëm të marrin, e dinë edhe vetë që kjo është e keqe dhe nuk e pranojnë, por e mohojnë.

Këta persona nuk kanë shenja dalluese, janë qytetarë të zakonshëm, mund dhe të jenë zotërinj të nderuar.

Por ata duan vetëm të marrin nga tjetri, kërkojnë të përfitojnë nga këto mënyra të frikshme eksitimi, janë persona pa identitet, ngelen në identitete bazike, kanë probleme psiko-emocionale". Ndërsa për sa i përket pasojave që kanë viktimat, ajo thekson se fëmijët me të cilët është abuzuar, do kenë përherë probleme nëse ata nuk do trajtohen për një kohë të gjatë nga specialistë. "Një fëmijë me të cilin është abuzuar, ngelet problematik. Kryesisht mundohen ta harrojnë, ta heqin nga memoria, por sërish në psikikën e tyre mbeten kujtime. Kur të rriten, këta fëmijë do krijojnë lidhje problematike, nuk do arrijnë të bëhen persona, mund të bëhen individë, por nuk janë të përgjegjshëm, gjë që nuk i bën persona. Thelbësore është respekti i njeriut me njeriun, nuk duhet t'i shohim këta fëmijë si viktima, por ne duhet t'i mbrojmë e të kujdesemi për ta në mënyrë që ta kapërcejnë traumën. Specialistët duhet t'i ndihmojnë dhe nevojitet një trajtim specifik tepër i gjatë", - ka specifikuar psikologia Elira Gjika.

Sipas saj, nga një studim amerikan tregohet se 60 për qind e fëmijëve që dhunohen, kthehen në dhunues nëse nuk bëhet trajtimi i duhur i tyre. "Në një studim të Anna Salter, 'Predatorët', botuar në 2003-in, thuhet se 60 për qind e fëmijëve me të cilët është abuzuar, do kthehen në dhunues", - ka sqaruar Gjika. ka raste të shumta të abuzimeve me foshnja apo fëmijët e vegjël 1-5 vjeç, abuzimet më të mëdha janë në moshat mbi 10 vjeç, kur ka pjekje seksuale, por që fëmija nuk është i vetëdijshëm për seksualitetin e tij. Ajo sqaron se pedofili e kthen fëmijën në objekt të dëshirave dhe eksitimeve të të rriturve, objekt seksual i të rriturit.

Pedofilia, në pesë vite, 222 abuzues seksualë me të mitur.
Ermelinda Hoxhaj, G. Shqiptare

Thursday, January 28, 2010

Mjalti dhe mrekullia e tij shëruese

Bleta është një insekt i vogël, i shëmtuar që bën mjaltin e mrekullueshëm. Ne njerëzit, kaq të mëdhenj e me dije, ajo që bëjmë është vetëm pak dyll në vesh. Vetë organizimi shoqëror i bletëve është i mahnitshëm dhe me një rend të përkryer. Gjithashtu komunikimi i tyre me anë të formave që krijojnë në ajër, është akoma më mistik. Forma e hojeve, art unik.

Për bletët mund të flasim kaq shumë, por më poshtë kemi renditur të mirat e mjaltit. Lexim të këndshëm. (S.I)


1. Duke pirë mjaltin e shkrirë në ujë, të gjitha njollat e zorëve do të zhduken.

2. Ngrënia e rregullt e mjaltit ndihmon në përforcimin e të mbajturit mend (memorien e forcon) si dhe forcon trupin fizikisht.

3. Nëse mjalti pihet i tretur në ujë të ngrohtë, ndihmon kundër diaresë.

4. Nëse mjalti pihet i tretur në ujë të ftohtë, ndihmon kundër kapësllëkut.

5. Me përdorimin e mjaltit pastrohet gjaku dhe lehtësohet qarkullimi i tij nëpër trup.

6. Mjalti është ilaçi i vetëm për shërimin e të rrahurit të shpejtë të zemrës (tahikardia).

7. Mjalti krijon lehtësim të organizmit, ndërsa sheqeri e rëndon atë.

8. Mjalti që pihet i nxehtë për 7 minuta përzihet me gjakun, ndërsa i ftohtë për 20 minuta.

9. Kur hahet mjalti lukthi punon në rregull dhe nuk nevojiten pluhra dhe ilaçra për të ndihmuar përpunimin.

10. Mjalti largon dhembjet në sy, duke e fërkuar me gisht të pastërt syrin.

11. Për anemikët, mjalti është bombë gjaku.

12. Për dhembjet e eshtrave ngrënia e mjaltit është ilaç i padiskutueshëm.

13. Të sëmurët nga verdha, në qoftë se mëngjes dhe mbrëmje hanë mjalt, për 15-20 ditë ajo do të shërohet.

14. Mjalti largon ngërçin e nervave.

15. Mjalti ndihmon në rritjen dhe zhvillimin e fëmijëve.

16. Personave që janë nervoz, si dhe atyre që kanë gjumë, mjalti u ndihmon për t'u qetësuar.

17. Ai, i cili ha mjalt, nuk mundet të mbetet kaps dhe as që mund t'i krijohen hemorroidet.

18. Nëse mjalti tretet në qumësht të ngrorhtë zhduken skrajat e zorrëve.

19. Nëse mjaltin e lyeni mbi material të nxehur dhe atë e veni mbi qafë ose në gjoks, dhembjet e fytit menjëherë largohen. Kjo bëhet kur kemi ndezje të krajnikëve dhe anginë.

20. Nëse një sasi e caktuar e mjaltit përzihet me vishnje dhe shpërlahet fyti disa here në ditë ,era e keqe nga goja menjëher do të largohet.

21. Mjalti përdoret për shërimin e sëmundjes "stalni aigan" plagës së qelbosur. Plagën e atillë duhet menjëherë te lyer me mjaltë, ndërsa të sëmurit duhet dhënë që të hajë 10-15 herë. Shpejtë
do të vërehet përmirësimi.

22. Mjalti ndërpret dhimbjet e stomakut.

23. Plagët e zorrëve dhe të lukthit mjalti shumë shpejtë i shëron. Gjatë një jave duhet ngrënë deri në 4 kg mjaltë. Nëse edhe aq hamë edhe për tri javë, që të bëhet një muaj nga cirri i stomakut nuk do të ngelet asnjë shenjë.

Dr. Kolosau thotë: "Këtë vetë personalisht e kam provuar në 97 pacientë dhe në fëmijën tim dhe kam fituar 100 % rezultate pozitive. "

24. Nëse dhembjet e shpinës dhe shpatullave, vendet ku ndjehet dhembja, i lyejm me mjaltë e mbi të vemë biber pluhur, të shtypur, dhembjet menjëherë largohet.

25. Mjalti e bletës është ilaç kundër reumës. Kohë pas kohe duhet lejuar që bleta ti kafshojë vendet e prekura nga dhembjet reumatike.

26. Fëmijët të cilët urinojnë në shtrat duhet të hanë mjaltë dhe kjo sëmundje do t'ju ndërpritet.

Heremsnews

Ushqimi dhe pijet tradicionale shqiptare

Kushina shqiptare është e njohur për vlerat e larta ushqimore dhe shijen e saj mjaft të mirë. Pothuajse çdo krahinë ofron specialitet e saj të veçanta.

Gatimi i mishit të pjekur, sidomos qingjit dhe përgatija e byrekëve të ndryshëm është e përhapur në të gjithë vendin. Veçanërisht në krahinat e jugut dhe shqipërisë së mesme është i njohur përdorimi në shkallë të gjerë i perimeve dhe zarzaveteve, vajit të ullirit, erëzave të ndryshme dhe limonit.

Pjatat e peshkut janë të njohura veçanërisht në qytetin e Shkodrës ( tava e krapit) , Pogradecit ( korani me arra dhe lloje të tjera) , zona bregdetare e Jonit dhe Adriatikut etj.
Në Shqipëri gatuhen ëmbëlsira të shumëllojshme, shumë prej të cilave janë të përbashkëta edhe për vendet e tjera ballkanike dhe Azinsë së vogël (ballkavaja, kadaifi, sheqerparet, hashurja etj).

Ndër ëmbëlsirat më tradicionale është “ballokumja”, e cila gatuhet në qytetin e Elbasanit për festen e Ditës së Verës (14 Mars).
Si rrezultat e klimës së përshtatshme mesdhetare Shqiperia është e njohur për kultivimin e rrushit dhe prodhimit e një varieteti verërash të kuqe dhe të bardha. Ndër më të përmendurat janë ato Merlot, Kabërnet, Pinot Nero, Kallmet , Shesh i Zi, San Gioveze, Riesling, Shesh i Bardhë etj.
Pija më tradicionale alkolike është rakia ( një lloj brandy I prodhuar nga rrushi). Në disa zona të Shqipërisë prodhohet edhe rakia e kumbullës ( Korçe, Dibër), ajo e manit ( Boboshticë etj). Shqipëria është gjithashtu e njohur edhe për prodhimin e konjakut Skënderbej, i përmendur për shijen dhe aromen e tij. Konjaku shqiptar ka fituar gjithashtu edhe çmime ndërkombetare.

Ndër pijet jo alkolike është për tu përmendur boza ( një pije freskuese me bazë misrin), e prodhuar në veri të vendit sidomos në krahinën e Kukësit si dhe rehania, e cila vjen nga lëngu i rrushit dhe është pije tipike e Skraparit.


•turizmi.com•

Franca, 'Stop perçeve në publik'

Një komision parlamentar në Francë ka rekomanduar që gratë myslimane nuk duhen lejuar të veshin perçe në ambjentet publike si në shkolla, spitale apo transportin publik.

Ai ka rekomanduar që gjithkush që shfaq shenja të asaj që cilësohet si "praktika fetare radikale", u duhet refuzuar karta e banimit dhe e drejta e qytetarisë në Francë.

Raporti theksonte se t'u kërkosh grave të mbulojnë fytyrën, bie ndesh me parimet republikane franceze të shekularizmit dhe barazisë.

Ministria e brendshme bëri të ditur se vetëm 1,900 gra në Francë veshin veshjen e plotë të mbulimit të kokës dhe trupit.
N.q.s dikujt prej jush kjo foto nuk i shkakton humor, duhet të shqetësohet vërtetë për veten.

Franca vlerësohet se ka rreth pesë milionë myslimanë, numri më i madh i kësaj popullsie në Evropën Perëndimore.


BBC

Turbo-folku po zhduk traditën shqiptare

Këngëtari i Ansamblit Kombëtar flet mbi dëmtimin e krijimtarisë popullore.

Turbo-folku sot është një fenomen që ka prekur shumë këngëtarë shqiptarë, edhe nga ata që kanë qenë të njohur për skenën, si këngëtarë të muzikës së lehtë, por edhe asaj popullore të tabanit kombëtar. Turbo-folku ka qenë një fenomen i prekur nga vende të tjera shumë më parë sesa të mbërrinte Shqipërinë, por duket se ndikimi i saj tek këngëtarët tanë, kryesisht ata të rinjtë dhe anonimë, është më i fuqishëm dhe i përhapur si fenomen.

Ky problem sot ka shqetësuar shumë këngëtarë popullorë profesionistë, që kanë vite që me zërin e tyre këndojnë krijimtarinë e pastër popullore jo vetëm në skenën shqiptare, por dhe në atë botërore. Një prej tyre është dhe këngëtari i Ansamblit Kombëtar të Këngëve dhe Valleve Popullore Bardhyl Xhafka, i cili ka nisur aktivitetin e tij në ansambël që në vitin 1985. Dekada të tëra me krijimtarinë e pastër popullore shqiptare, sot për këngëtarin Xhafka rryma turbo- folk po zhduk me ndikimin e saj traditën shqiptare. Në një intervistë dhënë për gazetën ai flet mbi tendencat e reja muzikore dhe rrymën turbo-folk, të cilat janë të pranishme në tregun muzikor shqiptar. Sipas tij edhe pse është folur dhe debatuar, në tregun shqiptar vazhdon të jetë po e njëjta situatë, ku asgjë nuk ka ndryshuar.

-Keni vite që jeni më Ansamblin Kombëtar të Këngëve dhe Valleve Popullore që nga viti 1985, ndërkohë si e shikoni sot zhvillimin e krijimtarisë popullore?
Kryesisht AKKVP është marrë me ruajtjen dhe ngritjen në një stad më të lartë të folklorit shqiptar. Në festivalet e Gjirokastrës që janë bërë para viteve ‘90 ne merrnin perlat e këtij folklorit dhe i sillnim në ansambël me një vokal tjetër ose dhe vallet me një temperament më të lartë artistik, duke ruajtur gjithmonë fizionominë e valles së mirëfilltë popullore ose këngës së mirëfilltë. Kënga polifonike është ruajtur identik veç hyrjes së vokalit që ka hyrë nga një vokal amator në një vokal të kultivuar, ashtu si ka këngëtarë ansambli dhe këto të gjitha janë bërë të dashura jo vetëm për zonën, por për të gjithë Shqipërinë. Meqenëse po të flisnim për këngë, që janë me çifteli që janë punuar nga i ndjeri Xhemal Laçi artist i merituar ish pedagogu jonë. Ai i qëndronte strikt melodisë, bënte një harmonizim të thjeshtë dhe herë-herë ne kemi kënduar dhe me çifteli dhe gjithë grupi vokal ka pas kënduar dhe me instrumente të çiftelisë dhe të sharkisë. Rrjedhimisht duke pasur gjithmonë shkurtime, ne arritëm në një grup me pak veta, por që sërish i rrinë besnik traditës. Kishte këngë që mbanin dhe disa përpunime dhe ato ishin të bukura. Në atë kohë ka pasur disa të tilla dhe i pëlqente populli, ato qëndronin. Disa këngë p.sh të Xhemal Laçit që janë perla të krijimtarisë popullore, të përpunuar e kënduar arritën që të pëlqeheshin nga publiku. Një pjesë e mirë e artistëve të Ansamblit në vitet ’90 u larguan dhe ne me dhimbje e mbajtëm këtë ansambël, pasi dhe kompozitorët u larguan. Një kompozitor sot nuk ka leverdi që të kompozojë në Ansambël, pasi ai thotë më mirë shkoj ti bëj një këngëtari këngë, ndoshta dhe të panjohur dhe të fitoj më shumë, se sa të bëj diçka për ansamblin dhe nuk paguhet. Ne jemi ansambël buxhetor dhe jemi njëlloj me folklorin shqiptar, unë p.sh këndoj trevën e veriut, polifoninë, këngë të Vlorës ose të Himarës si:Vajza e valëve, këngë të Tepelenës etj, pra kjo është e veçanta e artistëve të Ansamblit, që këndojnë këngë të disa trevave shqiptare.

-Si një njohës i mirë i rrymës popullore, çfarë mendoni sot për rrymën turbo-folk që ka pushtuar krijimtarinë popullore?
Kënga polifonike nuk ngacmohet, ajo është e virgjër. Kolosët e muzikës shqiptare si Çesk Zadeja, Tisha Daija nuk guxonin që ti preknin këto këngë. Po ti dëgjoje këto këngë polifonike shqeto si i thotë populli ato kanë ndryshim nga njëra-tjetra. Kur i dëgjon këto këngë turbo-folk ato janë një. Është bërë sikur i shkruan një dorë, një lloj ritmi, por dhe nuk dua të paragjykoj dhe këngëtarët që dalin dhe këndojnë këngët të tilla, pasi ata nuk duhet të dalin me këtë lloj muzike. Nëse do të vazhdohet me turbo-folkun kështu si ka nisur, ku del një këngëtar që nuk ka kënduar në skenë, por që bën në studio një rrymë turbo-folk, atëherë nëse do të vijojë kështu do të harrohet dhe do të zhduket tradita shqiptare dhe nuk do të ketë më as këngë polifonike. Kjo rrymë do ta zhduki traditën dhe ne me këtë lloj muzike i bëjmë keq publikut, pasi ai si të edukohet dëgjon. Edhe kjo kënga polifonike që vjen e vjetër, ashtu është edukuar publiku. Ajo mund të përmbajë shumë përpunime të vogla, por jo çdo këngëtar mund të këndojë si Janina, dhe për mua ato e shkatërrojnë mënyrën e të kënduarit. Pavarësisht se atje thotë populli si autor, por edhe kjo këngën e ka një autor që do të jetë ai që ka bërë tekstin, muzikën etj.

-Sipas jush, sa zbatim gjen e drejta e autorit në vendin tonë?
Këtu ka një problem shumë të madh dhe me të drejtën e autorit dhe duhet patjetër që të ndryshojnë gjërat. Kënga duhet të ketë autorësinë e saj. Kjo varet nga studiot muzikore që nuk duhet të pranojnë asnjë lloj këngëtari, asnjë lloj kompozitori pa autorësi. Ne ishim në Sanremo më Ana Oxën në vitin 2006 dhe nuk guxonte njeri të dëgjonte këngën e saj. Na bëri përshtypje kur ne bëmë prova ajo i nxori jashtë të gjithë la vetëm orkestrën dhe ne që e shoqëronim. Kënga do të dëgjohet nesër kur unë ta këndoj live, tha ajo. Ne ndoshta ato rregulla nuk i vëmë dot, por të paktën çerekun e tyre ta vëmë. Pra e drejta e autorit duhet të jetë e zbatuar. Ministria e Kulturës duhet të ketë një drejtori të veçantë për të kontrolluar muzikën shqiptare, jo ta censurojë, por ta kontrollojë. Ne po themi se janë futur dhe rryma që nuk i ka parë ndonjëherë Shqipëria dhe ato po hiqen si shqiptare. Pra vjen nga Turqia një këngë dhe themi që kjo është këngë shqiptare, sepse e kemi dëgjuar diku në Kosovë apo Maqedoni dhe e mendojmë shqiptare. Por kjo nuk është e drejtë, pasi shqiptari ka pasur muzikën e vet, këngën e vet. Ne me një territor kaq të vogël kemi një shpërndarje të jashtëzakonshme të folklorit. Dhe ne këtë duhet ta ruajmë, po më duket se po bëhemi të gjithë njësoj. Edhe në zonën e jugut, ku është kënduar polifoni brez pas brezi të gjithë këngëtarët merren me turbo-folkun dhe është njësoj. Nuk dëgjoj një këngë polifonike. Isha në Korçë në një dasmë dhe atje kishte vetëm muzikë greke, filloi dhe po mbaronte dasma vetëm muzikë greke? Një miku im italian më pyeti se ç’është kjo muzikë, vetëm greqisht këndohet këtu? Në atë kohë shkova tek orkestra dhe fillova të këndoj serenata të qytetit të Korçës, aq sa dhe vetë orkestrantët u kënaqën dhe thanë edhe ne paskemi muzikë të bukur. Ne kemi muzikë dhe folklor të shkëlqyer dhe nëse shteti do të vërë dorë për ta kontrolluar, muzika do të bëjë përpara dhe do të ruhet dhe tradita. Nëse ne kemi një Muze Kombëtar për të ruajtur traditën edhe Ansambli Kombëtar i Këngëve dhe Valleve Popullore është një ruajtës i traditë shqiptare kombëtare. Është polifonia që ne na bën të njohur në të gjithë botën, sa dëgjojnë këngën polifonike shtangen dhe prej sa vitesh vjen. Mbrojtja që i bën UNECSO polifonisë, tregon që është vlerë. Është një fondacion në Marsejë të Francës (EKYME), ata merren me traditën dhe kanë futur dhe polifoninë tonë. Ne kemi disa vite që bashkëpunojmë me ta dhe na thonë mos mungoni, sidomos kënga “Vajzë e valëve” që është këngë e Bregut të Detit mbetet perlë. Drejtoresha e këtij fondacioni është muzikologe dhe ajo pa ditur asnjë fjalë shqip, kur mbaroi kënga po qante, dhe kur e pyetëm na tha se që nga melodia e kishte ndier këngën. Pra muzika e vjetër e jona është komunikuese, ndërsa turbo-folku vetëm xhamba-xhumba nuk tregon asgjë tjetër.

-Mesazhi juaj për këngëtarët e rinj që këndojnë këtë rrymë?
Neve para pak ditësh bëmë një koncert me kontingjentin e ri që kanë mbaruar Akademinë e Arteve dhe nga këta të rinj ne patëm 10 këngëtarë djem dhe vajza që punuan dhe nxorën një koncert të shkëlqyer, ku aty spikatën 2-3 elementë më mirë se të tjerët. Këngët të gjitha ishin folk të bukura, të traditës dhe tabanit shqiptar. Ne kemi talente të rinj dhe ata duhet ti largohen turbo-folkut, mendoj se fondi për të rinjtë që jep Ministria e Kulturës, duhet ta shumojë më shumë.

-Tregu muzikor sot në vendin tonë?
Unë nuk marr guximin të bëj një disk, sepse ai nuk do më shitet pasi që nga viti ’90 e këtej publiku shqiptar është edukuar me një rrymë shumë të gabuar. Qoftë me këngët e huazuar nga Ballkani apo bota të përkthyera në shqip, qoftë dhe nga rryma turbo-folk, që sot ka marrë përmasa të trembshme. Për mua është e dhimbshme që nesër rrezik ti largohen të gjithë folklorit të pastër. (Bardhyl Xhafka)
Julia Vrapi, G. Sot

Bathore - 9 ditë seks dhe ende e virgjër

Historia e rrallë e një studenteje fizike dhe një çifti nga Bathorja që nuk bënin fëmijë.

As vetë nuk e dinte si do t’i shkonte fati, kur një studente 21-vjeçare është paraqitur në polici për të denoncuar se është përdhunuar nga një 43-vjeçar.
Por, nga e gjithë kjo është zbuluar një histori rrëqethëse, që kishte filluar pas sherrit të një çifti, të cilët nuk bënin fëmijë. E pikërisht studentja është përdorur nga çifti me qëllim për të vërtetuar se kush ishte “fajtor” për këtë fatkeqësi. Në përfundim të “historisë”, pasi çifti është zënë me vajzën “e pajtuar”, ajo ka denoncuar se është përdhunuar. E megjithëse është vërtetuar se ajo ka kryer marrëdhënie seksuale për nëntë ditë rresht me 43-vjeçarin, ka rezultuar nga ekspertiza mjekoligjore, se një nga gjërat më të rralla që jepen vetëm njëherë nga femra, virgjërinë, ajo e posedon akoma...

Zanafilla e historisë

Gjithçka ka nisur disa muaj më parë, kur një çift nga Bathorja, (A.M. dhe K.H.) ka shkuar për vizitë mjekësore në maternitetin “Mbretëresha Geraldinë”. Ata kishin shprehur një shqetësim shumë të madh, pasi nuk mund të bënin fëmijë dhe kërkonin ndihmën e mjekëve për të parë se cili prej partnerëve kishte në të vërtetë probleme. Duke kërkuar ndihmën e mjekëve, atyre u është dashur të shkojnë disa herë për vizita dhe kjo i detyronte që shpeshherë të uleshin në lokalet pranë maternitetit për të pritur radhën. Në një nga këto ditë, çifti është njohur me një studente fizike, 21-vjeçare. Gjatë bisedave me të, ata i janë hapur vajzës së re për problemin që kishin dhe duket se halli i ka miqësuar shumë të dyja palët. Historia e njohjes me ta ka vazhduar edhe më tej, derisa burrë e grua e kanë ftuar vajzën e re në shtëpinë e tyre. Gjatë kohës që ajo kalonte me ta, është miqësuar edhe më shumë e sidomos me burrin 43-vjeçar.

Aventura e çiftit

Në një nga ditët e njohjes, mes çiftit ka plasur sherri dhe burri ka akuzuar bashkëshorten se ajo e kishte fajin se nuk bënin fëmijë. Sherri është ashpërsuar më shumë në ditët në vazhdim dhe pikërisht pas kësaj, burri ka përfituar të miqësohet më shumë me vajzën 21-vjeçare, duke i bërë edhe propozim të lidhet me të. Edhe ashtu ka ndodhur. Më pas, A.M. i ka treguar të shoqes për veprimin që kishte kryer, duke u justifikuar se e kishte bërë atë hap që të shikonte nëse mikja studente do të ngelej shtatzënë apo jo. E gjitha kjo për të vërtetuar që nuk e kishte fajin ai, por edhe vetë mos të kishte më dyshime për aftësinë pjellore. Rreth një muaj më parë, 43-vjeçari e ka marrë studenten e fizikës në banesë, ku ndodhej edhe e shoqja, e në prani të saj ka kryer marrëdhënie seksuale. Vajza e re, pas disa ditësh u është shprehur se nuk kishte mbetur shtatzënë. Kështu, para fundit të vitit 2009, vajza e re ka shkuar sërish në banesën e çiftit pa fëmijë dhe aty ka qëndruar nëntë ditë. Për nëntë ditë rresht, sikur të ishte veprimi më normal që kryente, 21-vjeçarja ka kryer marrëdhënie seksuale me 43-vjeçarin, madje disa herë brenda një dite. Në përfundim, vajza e re sërish nuk ka mbetur shtatzënë dhe kjo e ka acaruar 43-vjeçarin, të cilit i janë shtuar dyshimet mbi veten, për faktin që nuk bënte fëmijë me bashkëshorten. Në këto kushte, studenten e ka përzënë nga shtëpia, duke e kërcënuar se edhe ajo është shterpë...

Denoncimi në polici

Vajza e re, e fyer nga e gjithë kjo situatë, për të cilën dyshohet se do të shpërblehej me para, i është drejtuar Policisë së Tiranës. Rreth dy javë më parë, ajo është paraqitur në seksionin e marrëdhënieve seksuale me dhunë dhe ka deklaruar se e kanë përdhunuar. Ajo ka deklaruar për oficerin e policisë gjyqësore, se 43-vjeçari, emri i të cilit nuk publikohet, e ka përdhunuar duke shfrytëzuar miqësinë mes tyre. Fillimisht dëshmia ka qenë tejet bindëse, pasi vajza ka deklaruar se e kanë përdhunuar në banesë, ku edhe ka përshkruar gjithë ambientin. Më pas, ajo është dërguar tek ekspertët e mjekësisë ligjore, për të kryer aktet procedurale dhe për të vërtetuar shkencërisht përdhunimin.

Zbardhja e filmimit

Teksa pritej ekspertiza mjekoligjore për përdhunimin, oficerët e policisë kanë shoqëruar për të marrë në pyetje çiftin nga Bathorja. Ata janë shoqëruar në ambientet policore dhe në ambiente të veçanta janë marrë në pyetje veç e veç në lidhje me këtë denoncim. Burri nuk e ka pranuar akuzën e ngritur ndaj tij për përdhunim, duke u mbrojtur se nuk kishte kryer veprime të dhunshme ndaj vajzës. Nga ana tjetër, gruaja e tij nuk ka duruar më dhe ka konfirmuar historinë e seksit mes burrit të saj dhe studentes në mënyrë të vullnetshme. Për të vërtetuar këtë, ajo ka nxjerrë celularin, ku mbante disa filmime gjatë aktit seksual mes burrit të saj dhe studentes së fizikës. E pyetur si kishte arritur të kryente këto filmime, gruaja ka treguar se ata kishin pranuar me vullnet të plotë, ashtu siç ajo kishte pranuar tradhtinë për të zgjidhur të vërtetën për problemin e shtatzënisë.

Seks me dëshirë

Policia ka sekuestruar pamjet me filmime të celularit dhe ua ka dhënë ekspertëve për vlerësim. Nga ato ka rezultuar se vajza e re nuk është përdhunuar, por ajo e ka kryer këtë akt me pasion dhe dëshirë. Nga ana tjetër ka ardhur edhe ekspertiza e parë e mjekësisë ligjore. Por pikërisht kjo ka shtangur hetuesit. Në ekspertizë ka rezultuar se studentja është e virgjër. Dyshime të shumta u kanë ardhur në kokë oficerëve të policisë, por kur kanë parë filmimin disa herë janë bindur se vajza e re kishte kryer marrëdhënie seksuale me 43-vjeçarin. Në këto kushte është kërkuar edhe një herë ekspertimi, por sërish ka rezultuar i njëjti konkluzion. Mjekët kanë shpjeguar se kjo mund të ndodhë në raste shumë të rralla, për shkak të cipës elastike. Megjithatë, për të mos lënduar edhe vajzën e re, në bashkëpunim me prokurorinë, çështja është pushuar dhe nuk është dërguar për hetime të mëtejshme, pasi nuk ka rezultuar se ka përdhunim. Ndërkohë as 21-vjeçarja nuk po hetohet për kallëzim të rremë.


•gazetashqip•

Për të gjithë të painformuarit dhe të interesuarit rreth himenit. Himeni është një cipë biologjike pa asnjë vlerë morale, që tek disa femra është shumë delikate sa mund të dëmtohet vetvetiu, ashtu si tek disa të tjera, nuk dëmtohet edhe gjatë aktit seksual. Bisedat rreth virgjërisë nuk janë pjesë e njerëzve normale sot në vitin 2010, por biseda "pedofilësh". Stop Injorancës

Revolta e shqiptarëve: Shkupi na pengon arsimin

Arsimi shqip në Maqedoni përfundon në kaos.

Në fillim të semestrit të dytë shkollor shqiptarëve u mungojnë hapësirat për të dhënë mësim, ndërsa autoritetet po u rezistojnë kërkesave për hapjen e paraleleve në këtë gjuhë, njoftoi agjencia e lajmeve INA në Shkup.


Ndarjet e krijuara në shkollat e mesme të Strugës dhe kushtet e papërshtatshme për mësim në shkollat e mesme shqipe në Kumanovë; moslejimi i hapjes së paraleleve shtesë në shkollën e mesme të mjekësisë në Shkup, si dhe mungesa e hapësirave për nxënësit shqiptarë në shkolla të mesme e fillore, janë problemet që po krijojnë pengesa për arsimimin e nxënësve shqiptarë. Përballë kësaj gjendjeje problematike, shoqatat qytetare shqiptare kërkuan dje publikisht dorëheqjen e ministrit të Arsimit, Nikolla Todorov. "Kërkojmë dorëheqjen e menjëhershme të ministrit Todorov, për arsye të deklaratës së tij diskriminuese se mësimi i gjuhës së tretë që nga klasa e parë fillore do të ishte ngarkesë për fëmijët maqedonas, dhe jo edhe për ata fëmijë shqiptarë të së njëjtës moshë, si dhe për rritjen e tensioneve ndëretnike tani dhe gjatë regjistrimit të nxënësve shqiptarë në shkollat e mesme", - thanë përfaqësuesit e shoqatave shqiptare. Politikanët shqiptarë në Maqedoni ende nuk kanë reaguar lidhur me këtë lëvizje të fundit të shoqatave shqiptare. Por, eksperti shqiptar për çështje arsimore dhe pedagogjike, Xheladin Murati tha se "duhet të përcaktohet një axhendë për zgjidhjen e problemeve tashmë të hapura dhe që po krijojnë pasoja për nxënësit dhe studentët shqiptarë". "Është fakt se në arsimin shqip mungojnë shumë gjëra. Ministria e Arsimit nuk ka ndjeshmëri për të marrë vendime të prera lidhur me këto probleme të grumbulluara që kërkojnë zgjidhje.

Problemi i fundit i shkaktuar nga Ministria e Arsimit është imponimi i saj që nxënësit shqiptarë të shkollës shqiptarë të mësojnë gjuhën maqedonase nga klasa e parë. Kjo vetëm i thellon problemet në arsimin shqip", - theksoi profesor Murati. Sipas tij, në këtë rast qeveria duhet të kërkojë përgjegjësi të plotë për këtë vendim nga ministri i Arsimit. Probleme evidente në arsim ka regjistruar edhe Lidhja e Arsimtarëve Shqiptarë (LASH) në Kumanovë e Likovë, e cila ka bërë thirrje për t'i ardhur në ndihmë arsimit shqip në Kumanovë. "Urgjentisht duhet të bëhet ndërhyrja institucionale për të evituar problemet dhe kaosin që ka mbretëruar arsimin shqip në Kumanovë. Pas sa viteve kemi probleme me mungesën e lokaleve për nxënësit shqiptarë të shkollave të mesme shqipe, kemi probleme në çështjen e hapësirave për nxënësit e shkollave fillore, mungesa e kushteve për ndjekjen e trendëve arsimore si dhe shumë probleme të tjera që po i pësojnë fëmijët tanë", - ka theksuar kryetari i LASH-it, Etem Xheladini.

G. Shqiptare

Kriminelët e luksit, paratë e “fituara” harxhohen me femra, drogë e bixhoz

Ekspertët: Korrupsioni hyn në këtë kategori. 50 të “pasur” me xhepa bosh.

Rreth 50 persona i kanë dhënë jetë modës më të fundit në Shqipëri me natyrë kriminale (grabitje, falsifikime, etj), pasi paratë e “fituara” i kanë harxhuar në kazino të ndryshme, prostituta, si dhe në vende dëfrimi si diskoteka e të tjera si këto.

Edhe pas ndalimit të autorëve, shteti nuk mund të bëjë pothuajse asgjë për kthimin e sendit të grabitur tek pronari i ligjshëm. Me gjithë përpjekjet shkresore që kryen Prokuroria për identifikimin dhe sekuestrimin e pasurisë së personave të proceduar, lekët e grabitura apo materialet e tjera, në shumicën e rasteve s’janë kthyer. Sipas hetuesve, kjo gjë ndodh për faktin se, shumat financiare harxhohen nga të pandehurit në kohë dhe vende të ndryshme ose lekët ata ia japin dorazi të afërmve të tyre, çka vështirëson së tepërmi forcën zbuluese të policisë dhe Prokurorisë. Mes klasifikimit, natyrave apo motiveve që realizohen aktet kriminale, ajo që kohët e fundit ka filluar të bjerë në sy është se shumë persona, janë futur në këtë “valle”, thjesht për të bërë një jetë luksi, mes femrave, makinave të bukura, drogës, bixhozit, gjëra këto të cilat ata nuk kishin arritur t’i kryenin me punë apo diçka të ndershme. Aktualisht gjatë disa operacioneve policia dhe Prokuroria kanë vënë prapa hekurave rreth 50 persona, të cilët nga veprimet e para hetimore është mësuar se kanë pasur si moto “Kryej krim për jetë luksi”, pasi nga e gjithë sasia e lekëve që dyshohet se ata kanë grabitur, nuk i është gjetur asnjë kacidhe nga kontrollet e organeve hetimore. Veç grabitjeve, për ekspertët edhe korrupsioni është një krim që kryhet nga autori, për të pasur një jetë luksi. Ata thonë se pamundësia për t’i mbuluar të gjitha shpenzimet private me pagën mujore, lë hapësira që në një kohë apo në një tjetër, zyrtarët e administratës të kryejnë korrupsion. Realiteti ka treguar se shumica e lekëve të përfituara nga ky aktivitet është përdorur për luks, si blerjen e makinave, banesave apo kalimin e pushimeve në hotele të huaja.

Gati 95 për qind e rasteve të hetuara, nuk i është gjendur asnjë lekë, pasi shumat financiare të pandehurit i regjistrojnë, me emrat e të afërmve dhe kushërinjve të tyre.
Sipas prokurorëve, ky është një skenar tepër i njohur për të gjithë eksponentët kriminale, pasi me regjistrimin e pasurisë në emrat e të afërmve, ata arrijnë të mbrojnë atë nga hetimi i organit akuzues. Kjo e fundit nuk ka tagrin ligjor të nisë hetime ndaj personave të tretë, pa pasur prova për inkriminimin ose jo të tyre në ndonjë aferë korruptive. Sipas tyre, kjo gjë të le të kuptosh se tashmë dhe në vitet e ardhme kryerja e një krimi për të pasur një jetë luksi, do të zërë përqindjen më të madhe në raportet vjetore të hartuara nga institucionet ligjzbatuese të vendit. Dhe ky realitet më mirë se kudo tjetër mund të shihen në disa grupe kriminale, të cilët duke grabitur kasaforta, bankomate, qendra biznesi apo duke falsifikuar kartëmonedha, kishin arritur që të plotësonin nevojat e tyre me lekë. Megjithëse ky i fundit nuk zinte asnjëherë vend në xhepat e tyre, anëtarët sapo e shikonin veten në krizë financiare fillonin planifikimin e kryerjes së një akti kriminal, nga i cili përfitoheshin të ardhura të majme që mjaftonin për plotësimin e dëshirave të tyre. Të gjitha paratë që merrnin nga grabitjet nuk i shpenzonin për ndërtimin e një objekti apo t’i ligjëronin në banka, por duke e konsideruar atë si një letër normale, e hidhnin atë lart e poshtë duke mos ju dridhur dora fare.

Si i zhdukën 1.5 milionë euro 17 anëtarët e “Matrix”

Grabitja e bankomateve në kryeqytet, autorët s’kishin asnjë qindarkë.


Një precedent që vërteton më së miri grabitjen dhe “asgjësimin” e parave është grupi “Matrix”, anëtarët e të cilit për disa kohë me radhë kryenin vjedhjen e bankomateve në Tiranë e qytete të tjera. Të zotë në fushën e informatikës dhe tepër të përpiktë në klonimin e kartave të bankomateve, 17 anëtarët e këtij rrjeti kishin mundur që nëpërmjet krimit që kryenin të bënin një jetë luksi, pasi shumat e parave që grabisnin ishin tepër të mëdha. Të gjitha këto, shkonin në blerjen e makinave luksoze, blerjen e lëndëve narkotike, dëfrimin në lojërat e fatit si kazino dhe diskoteka, por pa përjashtuar edhe femrat. Sipas organit të akuzës nga përllogaritjet e bëra gjatë hetimeve paraprake u konstatua se grupi kishte arritur të grabiste edhe bankat e shteteve evropiane si Anglia. Dëmi financiar nga këto grabitje mësohet se kapte shifrën mbi 1 milion e gjysmë euro, shumë kjo që e gjitha ishte harxhuar nga të pandehurit. Me gjithë kërkimeve të Prokurorisë, kjo e fundit nuk arriti të gjejë asnjë qindarkë në bankat apo banesat e të pandehurve, përveç kompjuterëve dhe materialeve të tjera me të cilat ata kryenin klonimin e kartave të bankomateve.

“Hijet e natës” dhe falsifikuesit e parave

Asgjësimi i 700 milionëve në disko, kazino, drogë e femra


“Hijet e Natës”, të gjitha grabitjet kryheshin orëve të vona të mesnatës. Edhe ky grup, kishte si specialitet grabitjet e kasafortave të bizneseve, me anën e të cilave siguronin një jetë më të mirë, duke mos i munguar asnjë gjë nga të mirat që kërkonin. Shifra totale që ata kanë vjedhur rezulton të jetë rreth 700 milionë lekë, sasi kjo që e gjitha ka shkuar për bixhoz, blerjen e drogës, alkoolit, diskoteka, si dhe vende të ndryshme. Aktualisht grupi po hetohet dhe pritet që në ditët në vazhdim të ketë edhe arrestime të tjera. Ndërkohë për sa i përket zbulimit të sasisë të parave të grabitura, organi i akuzës ka mundur të gjejë vetëm 15 mijë euro në një llogari bankare, e cila i përket njërit prej 7 të arrestuarve. Të njëjtin qëllim me grupet e mësipërme kanë pasur edhe 25 të arrestuarit, që nga Prokuroria akuzohen për veprën penale të “falsifikimit të kartëmonedhave”. Grupi kishte arritur të siguronte nga shteti italian disa kompjuterë dhe printerë që kishin rezolucion të lartë për klonimin e kartëmonedhave. Nëpërmjet tyre ata kryenin falsifikimin e kartëmonedhave të prerjeve 5000, 2000 e të tjera dhe më pas nëpërmjet anëtarëve arrinin t’i hidhnin në qarkullim ato.

ELTON QYNO>, Metropol

“Fundi i Virtytit” & Big Brother si “Kavie Sociale”

Që nga koha e njeriut teolitik deri në kohët tona (nomadët tashmë të transformuar në homo sapiens dhe post-modern) eksperimentojnë me trurin e tyre, eksperimente tashmë të kopjuara nga shoqëri “më” të “civilizuara”; dhe që sikurse duket qartë janë dy grupacione mjaft evidente: Publiku vs. Kaviet.

Kavie s’është asgjë më tepër se sa miu i biologut, mjekut apo biokimistit në laborator. Aty ky homo erectus vëzhgon se si bashkimet e tij kimike do reagojnë në organizmin e këtyre kavjeve. Po e quaj homo erectus këtë specie sepse ende nuk ka mësuar që shkencat ekzakte kanë edhe mënyra të tjera për të ekperimentuar këto aliazhe kimike. Por ky subjekt, dmth se si mund të eksperimentohet ndryshe në laborator do të jetë temë e një diskursi tjetër mediatik. Kështu, të quash specien tonë në këtë stad të zhvillimit psikoanalitike, homo sapiens, pra njeri rracional, do të ishte nderi më i madh. Prandaj, po e quaj homo erectus dhe po i bëj nderin më të madh në krahasim me speciet e tjera mbi tokë. Asgjë më tepër s’është kjo specie sesa një qënie që ecën në këmbë. Kësaj specie, i ka dhënë natyra tokë tru, por kjo specie për fat të keq, nuk di t’a vendos në funksion, këtë organ natyral.

Të vësh në funksion trurin tënd do të thotë të jesh vigjilent gjithnjë, kundrejtë regjizurave apo sajesave televizive, radionfonike dhe shkrimore. Këtë vigjilencë truri jonë e ka humbur, sepse tashmë atë e bombardojnë me fundërrina sociale. Ky tru tashmë, ashtu sikurse vihet re, që nga koha e ithtarëve pozitivistë, të cilët shekullin e kalur detajuan këto ekperimente dhe dhanë rezultatet e mundshme, është kthyer sot në trurin më të fëlliqur, më frustrant dhe shpifës që ka parë donjë herë pseudo-historia globale. Shtetet totalitare sikurse janë këto të sotmet, duke filluar që nga «plutokratia amerikane» deri te pushteti totalitar kinez, i cili promovon totalitaritetin ndërgjegjësor, si eksperimentin më të mirë të mundshëm, eksperiment ky, i detajuar nga vetë Marksi, pra ideologji totalitare, i cili rivendikonte normativitet global, pra ideologji globale, kanë rënë në degradimin më të madh ndërgjegjësor; ku, gjithë ky degradim, shpaloset përpara pushteve të vetë-quajtur rracional, por që ende nuk dinë se kur (!) individi ruan ndërgjegjen e tij; në cilën situatë; në cilin kontekst; në cilat rrathana!? Dhe si rrjedhojë, këta pushtete, sot, luajnë me një kavie më të madhe sociale: Big brother dhe gjithë mbeturinën e tyre mendore dhe ndërgjegjësore.

Në këtë kontekst, pjesëmarrësit, në këtë ekperiment social, pra vetë kavjes, i thonë: Se po të promovohesh në këto dhoma sociale do të gjesh një punë më të mirë, apo do të fitosh shumën e parave të shumë kërkuar, shumë kjo, si triumf ndaj aftësive të tua frustrante apo aktoreske. Pra, nëse ti paraqitesh aty, fiton jo vetëm famë, por kthehesh automatikisht edhe në VIP, term ky i sajuar në kulturat amerikane që kanë për vizion social të ashtu quajturën «melting pot», dogmë kjo e huazuar nga simotra e saj, Anglia, e cila thotë, se: Sa më shumë t’a përçash një shoqëri, pra nga homogjeniteti i saj, aq më mirë e komandon atë. Kjo dogmë tashmë e lashtë, që nga koha helenistike, e quajtur herë si «divide ut regnes» dhe herë si «diairei kai vasileue», nuk i “shqitet” planetit tokë dhe species së saj, që me krenari kërkon t’a quaj veten, homo sapiens. Kështu, kjo dogmë tashmë eksperimentohet në doza më të mëdha: Në Big “Bordellë”.

Këtë Big-Bordellë, gjithë shoqëria civile, që nga ithtarët e «moralitetit social» deri te ithtarët e «moralitetit familjar», e duartrokisin dhe e lakmojnë me të madhe. Rradhët janë të pafund: Pa asnjë dyshim, nga këto laborator social, nesër do shohim edhe njerëz të cilët do promovojnë bindjet e tyre politike, nëpërmjet imoralitetit social. Ky impas logjikë dhe frustrantë, automatikisht kthehet në dëshirë sociale, dhe kjo dëshirë sociale kthehet në imoralitet themeltar të një shoqërie civile. Aty do të promovohet imoraliteti si moralitet, aktori, pra gënjeshtari artistik si i vërtet, pseudo-zejtari si zejtar i vërtet, pseudo-vallëtari si vallëtar’ i vërtet etj,. Pra kjo pseudo-akademi, televizive, e sajuar dhe e eksperimantuar nga shoqëri gjoja më të përparuara mëndërisht, themelon për herë të parë në pseudo-historinë globale, imoralitetin e pseudo virtytit. Kjo gjenealogji imoraliteti do të përbëj në pseudo-historinë globale edhe «fundin e virtytit».

Akademitë globale sot, këtë gjenealogji imoraliteti institucional, e promovojnë me prepotencë: Sa më mashtrues të jesh aq më i admirueshëm do të kthehesh nga shoqëria civile. Këtë art, e praktikojnë për ditë, çdo minutë, çdo sekond, pseudo-leaderër, mbrojtësit e virtytit, ligjit, moralit, shoqërisë civile dhe shohin rezulatet e gënjeshtrave të tyre. Vetëm në këtë mënyrë, parafabrikohet imagjinata sociale, pseudo-shkenca, pseudo-virtyti, pseudo-psikika individuale; kontrollohet ndërgjegjja dhe kthehet në produkt të pastër të institucioneve sociale; ku një nomad apo më shumë se kaq, parafabrikojnë pseudo-psikikën sociale, duke përbër më vonë pseudo-kushtetutën ndërgjegjësore individuale dhe institucionale, duke kalbur dhe duke degraduar mëndjen e njeriut social, duke i thënë atij se individualizmi ka rëndësi te veçantë në shoqërinë tonë, dhe kështu — e lënë njeriun vetëm, ashtu të degraduar, të humbur mes shoqërsë civile; ku asnjë nuk e prek, dhe kjo ndodh sepse shoqëria civile promovon individualizmin si komponent bazë, përmes dogmave të «melting pot», pra aliazh social,«divide ut regnes» apo «diairei kai vasileue».

Kjo pseudo-kushtetutë i ka rrënjët thellë te këta nomadë, që mundohen të skllavërojnë apo parafabrikojnë virtytin natyral me atë artificial. Ky virtyt mekanistik, i akademive vizuale, do të përbëj në këtë mënyrë bazën e abstraktes dhe do të hedh poshtë konkreten, pra natyralen. Kjo do të jetë lufta më ashpër e sistemit nomadë: Pra lufta midis natyrës dhe abstraktes, midis pseudo-artit dhe natyrales, midis virtytit natyral dhe pseudo-virtytit; midis homogjenitetit dhe heterogjenitetit, midis ligjit natyral dhe ligjit normativ, midis kohezionit dhe inkohezionit, midis demos dhe kracisë, midis demos dhe universalizmit, midis dogmave dhe ndërgjegjes, midis pseudo-shkencës dhe konkretes.

Kjo luftë truri, e species njeri, do të vazhdoi të hedh poshtë ligjet natyral dhe do të themeloi nëpërmjet delegatëve të saj shoqërinë e kushtetutës globale, e cila nuk do të jetë vetëm «fundi i virtytit» por do të jetë dhe «fundi’ human».

Nga Ylli Përmeti