Shqiptarët, protesta në portin e Barit

Pakënaqësi dhe protesta të shqiptarëve në portin e Barit për shkak të problemeve në imbarkim. Mijëra persona e kanë kaluar fundjavën në portin detar të Barit në Itali në pritje të imbarkimit në tragetet e linjës që nisen drejt Durrësit. Lajmi bëhet i ditur nga “La Gazzetta del Mezzogiorno”.
Sipas saj janë afro 5 mijë veta, ata që presin të futen në tragetet e linjës detare për të mbërritur në anën tjetër të Adriatikut, në Durrës. 
Ndërsa muaji korrik ka qenë disi i qetë në lëvizje, muaji gusht dhe veçanërisht fundjavat kanë regjistruar një fluks të konsiderueshëm që është bërë i papërballueshëm nga agjencitë e lundrimit. Ata që më së shumti kanë ndier vështirësi në imbarkim kanë qenë kamionistët dhe mjetet e tyre. Një pjesë e mirë e tyre janë grumbulluar në pikën e informacionit në brendësi të portit të Barit dhe kanë kërkuar të imbarkohen në tragete duke protestuar kundër qëndrimit të agjencive që preferojnë njerëzit dhe automjetet e vogla pavarësisht kërkesave të tyre. Fluksi i kërkesave po sjell dëmtime në mjaft biznese që rrezikojnë prishjen e mallrave të importuara, si dhe mosdorëzimin në destinacion të tyre në kohën e duhur. Disa prej kamionistëve u kanë thënë gazetarëve italianë se kanë ditë që janë aty duke mbajtur radhën. Ndërkaq, edhe afro një mijë automjete të tjera, kryesisht të emigrantëve shqiptarë e kosovarë kanë qëndruar në pritje. Media italiane njofton se të gjithë duan të shkojnë përtej Adriatikut, ndërsa presin “të burgosur” në sheshin e madh “Marisabella” të mbuluar me asfalt. Ndërsa raportohet situata e njerëzve të pakënaqur nga pritjet e gjata, në portin e Barit deklarojnë se kontrollet policore në Shqipëri, në Durrës janë të rrepta dhe këto kanë krijuar vonesa. Tragetet që duhet të niseshin rreth orës 22.00 dhe 24.00 të së dielës nuk kanë mundur të nisen para orëve 3-4 të mëngjesit të së hënës. 
Situata vlerësohet si mjaft kritike për kamionistët që kanë mall në mjetet e tyre dhe duhet ta dorëzojnë atë në destinacion. 
Kamionistët akuzojnë agjencitë e lundrimit që preferojnë të imbarkojnë automjetet e vogla para kamionëve (Tir) për shkak të të ardhurave që fitojnë më shumë. Më të dëshpëruar duken ata që kanë mallra që u prishen dhe ngarkesat e tyre mund të dalin jashtë përdorimit në rast se do të vazhdojnë të qëndrojnë në portin barez. 
Tensioni i shfaqur në portin barez vazhdon edhe pasi autoritetet portuale ndërhynë pranë agjencive të lundrimit për të imparkuar të paktën 25 kamionë në tragetet e linjës
Shumë kamionë të tjerë dhe shoferët e tyre vazhdojnë të mbeten atje të irrituar. Sipas Gazetës së Mesditës, që u referohet autoriteteve italiane portuale, situata pritet të zgjidhet të martën, pasi është menduar të sigurohet një traget që do të mundësojë vetëm lëvizjen e kamionëve drejt Durrësit, duke mundësuar futjen në bordin e tij të afro 120 kamionëve.

Vali Qyrfyçi:Gazeta-Shqip

3 milionë Adamë dhe 1 Evë

Besoj, e morët vesh. Dy femra, DJ-e, japin performancë nudo në një plazh në bregdet. Këto DJ-e topless, më rikujtuan historinë e varfër të nudizmit shqiptar. Para nja dy vjetësh në lajme u shpall me të madhe rasti i një të huaje që tentoi të bënte plazh topless në bregdet. Më pat ardhur për të qarë e për të qeshur kur pashë pamjet ku policë të veshur me këpucë me qafa e çorape najloni morën tërë rërën në këmbë që t'i thoshin asaj të vishej. Madje, ia thoshin pa e parë në sy. Në Shqipërinë me aspirata europiane, nudizmi të le pa familje. Më thoni një mama me 3 fëmijë që do "guxonte" të dilte topless. Ose më thoni, kush do donte ta kishte nuse për të birin një vajzë që bën plazh topless në Dhërmi?

Pyetja më e drejtë është, pse ne, një popull që na konsiderojnë si furnizuesin me tutorë e prostituta të Europës, në fakt kemi një alergji aggressive ndaj shfaqjes së një trupi nudo? Saktësisht bëhet fjalë për një trup femre. Se çuditërisht nuk na shqetësojnë burrat që nxjerrin hallatet për të kryer nevojat personale mu në mes të bulevardit, te muret e Muzeut Kombëtar, poshtë urës së Lanës apo pas Pallatit të Kulturës. Madje, në historinë e varfër të nudizmit shqiptar, një Kryetar Bashkie u votua masivisht pas daljes në dritë të fotove të epokës kur ai jetonte në paqe me natyrën. Atëherë pse, nudizmi, te femra na shqetëson? Pse ne ndjehemi të sulmuar personalisht (femra e meshkuj) nga Eva, ndërsa nuk na bën përshtypje Adami?

KULTI I BUKURISË SË FEMRËS

Kam frikë se kjo vjen nga marrëdhënia e komplikuar që kemi me bukurinë e femrës. Ne kemi kaluar nga femra e mbuluar nga koka te këmbët e kohës së Zogut, në femrën leshatore si burrë të kohës së xhaxhit Enver, e cila i hiqte vetullat vetëm pas martese, tek këngëtaret gjysmë lakuriqe që u hedhim para në skenë në "koncerte" me playback në diasporë sot. Bukuria është relative, por shpesh kulti që kemi apo i ngremë i asaj pasqyron botëkuptimin tone kulturor. Qasjen ndaj së bukurës e ngatërrojmë me instinktin kafshëror për çiftim... "Po të pashë pa rroba, ta hypa!" Në tërë këtë konfuzion e testosteron, ne na ka ikur pa kuptuar që lakuriqësia nuk ka të bëjë me seksin. Lakuriqësia nuk është pornografi. Grekët e vjetër besonin se trupi ishte pasqyra e hyjnores. Edhe Eva me Adamin, jetonin në paqe të lumtur e të lakuriqtë. Ishin të pafajshëm.

Vetëm pasi hëngrën frutën e ndaluar, panë njëri-tjetrin e u erdhi turp. Një fëmijë i vogël që pllaquritet lakuriq në plazh vetëm të gëzon syrin dhe nuk të shqetëson. Vetë nudistët, pretendojnë që dalja nudo është kthim në pafajësi, kthim në origjinë. Në fund të fundit, lindim të tërë lakuriq! Me përjashtim të politikanëve tanë, që kanë lindur me këmishë. Kompleksi ndaj lakuriqësisë, pra, është brenda mendjes sonë, jo tek ai që zhvishet. Kompleksi dhe turpi i pakuptimtë që ndjejmë para një trupi të zhveshur vjen, sepse kështu na kanë rritur, sepse kështu na kanë edukuar të mendojmë, sepse akoma ka femra nga 40 vjeç, të cilave u vjen turp të shohin trupin e vet në pasqyrë, sepse mes nesh ka akoma burra me 5 fëmijë që nuk e kanë parë kurrë as gruan e vet të zhveshur në dritë. Sepse, ka akoma te ne gra që pranojnë më mirë të vdesin gjatë lindjes në shtëpi sesa të pranojnë të ndihmohen në maternitet nga gjinekologu!

NUDIZMI, EMANCIPIM APO SHFAQJE E HUAJ?
Tek ne jetojnë, çuditërisht të dyja. Ne jemi plot me kontradikta të përbindshme. Jemi të parët që
legalizojmë martesat gej, por kodi penal ka hapësira për ta dënuar daljen topless. Duam të integrohemi në Europë, por e duam Europën të jetë si Lezha, pa gej, pa nudizëm, pa klube striptize. Ne, realisht vdesim për nudizëm... por boll mos të jetë i pragut tonë, se na çnderon!! Vdesim të shohim atë që ka dalë, pastaj jemi të parët ta ndëshkojmë. Ne përdorim "nderin" si kriter vlerësimi, po vetëm në dollapin e rrobave. Aty na ka mbetur, meqë gjetkë zor ta gjejmë! Ne ngrihemi kundër 2 performueseve topless, ndërsa burrat që tradhtojnë gratë nuk na bëjnë përshtypje. Jemi, ndoshta jo për fajin tonë, një shoqëri e kompleksuar.

MESHKUJ TË KOMPLEKSUAR DHE FEMRA TË KOMPLEKSUARA
Kam njohur personalisht meshkuj që eksitoheshin edhe nga një skulpturë guri me forma të spikatura femërore. E kishin të pamundur ta vlerësonin një trup thjesht si bukuri artistike. "Mëkati", qëndron jo te guri, por në mendjen e tyre. Nga ana tjetër, në atë Clubin veror me DJ-e femra topless, nuk bëhet fjalë për manifestim të bukurisë. Bëhet fjalë për biznes të zgjuar. Për të mbuluar pamundësinë për të ofruar argëtim të vërtetë, ofrohet diçka që shqiptarët e dekodifikojnë mbrapsht si erotizëm. Ky kod nuk qëndron tek DJ-et, por tek mendja e meshkujve që frekuentojnë club-et. Vë bast që pakkush prej tyre e ka pasur mendjen te muzika që ato luajnë. Në reklama shfaqjesh "live", më fort reklamohet "shoqëruar nga 4 balerina braziliane" sesa vetë këngëtari. Ato 4 balerinat, as nuk dinë të kërcejnë.

Thjesht, spërdridhen gjysmë nudo. Krijuesit e reklamës së birrës me Çiljetën, kanë kapur thelbin e mentalitetit mashkullor shqiptar. Një femër me gjoks të spikatur, që bën sikur zhvishet. Kaq. Kaq duhet për të bërë sytë të lëshojnë xixa. Ky është çelësi në mendjen e burrit shqiptar të kompleksuar. Kemi dhe një kategori të gjerë grash të kompleksuara. Gra që e ndajnë botën femërore në "ne" dhe "ato". Gra, që kujtojnë se burrit të tyre do ia prishë mendjen një femër 2 km larg topless në plazh. Ato nuk duan të kuptojnë që këtë lloj burri nuk do munden kurrë ta ruajnë. Ai nuk ka nevojë të shohë një femër të zhveshur që të tundohet. Ai do zhvishte edhe monumentin e Nënë Shqipëri-së, po t'i jepeshin mjetet dhe koha e duhur. Këta burra, duan që gruan ta kenë modeli "ne" dhe dashnoren modeli "ato".

NUDIZMI DHE FËMIJËT
Burra të kompleksuar dhe gra të kompleksuara. Por, ka dhe më keq. Fëmijët tanë po rriten akoma më të kompleksuar. Adoleshentët tanë kthejnë kokën tërë turp kur në TV dikush puthet. Ndërkohë që shohin tërë ditën telenovelat me "histori jete" nga më perverset. Dikush duhet t'u thotë baballarëve e mamave, që psikologjinë e fëmijës e dëmtojnë më shumë telenovelat se një imazh nudo në një film. Dikush duhet t'u thotë mamave e baballarëve që vajzat më të painformuara e të ndrydhura janë kontingjenti më i mundshëm për prostitucion, dhe djemtë që 18 vjeç kanë turp kur dikush puthet në TV janë kategoria më e mundshme për të vrarë gratë kur të rriten. Jo më kot, shoqëritë me standardin më të lartë të jetesës janë ato më pak të kompleksuarat ndaj çështjeve të femrës, seksit, gejve, nudizmit. Suedia e para, Sudani i fundit.

"MARSEJEZA"
Dalja e një femre topless në plazh, nuk ka të bëjë me seksin, ka të bëjë me të ndjerin mirë me
bukurinë trupore të njeriut. Dikush ndjehet mire me trupin e vet. Kaq. Personalisht, mua më shqetësojnë më shumë pamja e burrave me barkun te goja, kofshët me celulit, mishrat e varur nga kequshqimi e mbiushqimi, sesa femrat topless. Barkderrat, ndoshta, janë ata që duhen ndaluar të dalin në plazh të zhveshur!

GJENEZA 2:25
Në Bibël thuhet: "Dhe ata ishin të dy lakuriq, burri dhe gruaja e vet, dhe nuk ndjenin turp." Barcan shkruan "Të jesh lakuriq është të jesh vetvetja... pa maskë." (Barcan, R 2004, Nudity: A Cultural Anatomy). Ndërsa Bergeri thotë se, lakuriqësia është mbi të gjitha, një gjendje e të qenit pa rroba; megjithatë të jesh pa rroba është e njëvlershme me lakuriqësi vetëm për ata që zgjedhin ta shohin si të tillë. (Berger, J 1972, Ways of Seeing) Për shumë njerëz, lakuriqësia është e mrekullueshme! Përveçse kur je duke pjekur mish në zgarë...

KOLORETO CUKALI:Shekulli

Tension në Greqi: Miting dhe parrulla kundër shqiptarëve

Disa ditë pas konfrontimit të shqiptarëve me disa adoleshentë grekë në komunën e Dhiavato të Verias, gjedja vazhdon të jetë e tensionuar.

Pas plagosjes së 4 adoleshentëve grek, një miting i madh në mbështetje të tyre është mbajtur në sheshin "Veria"

Me moton "Jashtë të huajt, nga Greqia", protestuesit janë mbledhur para sheshit të bashkisë ku kanë qëndruar për rreth një orë, duke hedhur parrulla antishqiptare. Në të njëjtën kohë një grup tjetër të rinjsh, prej 300 personash ishin mbledhur në një zonë tjetër të qytetit.

Anëtarët e e grupimit "Agimi i Artë" hynë dhe u larguan nga qyteti të shoqëruar nga një forcë policore e fortë, e cila ishte i pranishëm gjatë gjithë protestës.

Shekulli

Kur emigrantët na thonë: Ju shqiptarët...

Bashkë me vapën vjen edhe nxehtësia e mallit njerëzor.

Me makina, avionë apo tragete, ata vijnë e zbrazin në vendlindje dashurinë e akumuluar. Këtu kanë kujtimet, prindërit, shokët, nostalgjinë. Njerëzore, e bukur dhe e domosdoshme. Rikthimi në vendin e lindjes është veprimi më i mençur që bëjnë emigrantët. U bën mirë edhe psikologjikisht. Bashkë me makinat e shtrenjta, eurot, vathët në vesh, disa prej tyre sjellin me vete edhe humorin. 

Nuk e kanë marrë atje ku jetojnë, sepse nuk e kanë pasur as kur ikën. Por, të bëjnë për të qeshur me psikologjinë e marrë borxh atje ku jetojnë. Edhe ai që ka qenë më karagjozi këtu, nga largësia është transformuar aq, sa i ka ikur edhe ai sharm që ia kemi njohur dikur. Disa prej tyre na bëjnë vërtet për të qeshur. Kur dëgjova nga emigrantët shprehjen, ju shqiptarët nuk dini të jetoni, e mora si një dukuri të veçantë. Por kur e dëgjova edhe nga të tjerë, vura buzën në gaz. Më erdhi keq që largësia dhe jetesa në një vend të huaj e shpërfytyron njeriun deri në atë pikë sa ta mishërosh. Jo vetëm se flasin kodra pas bregut. Disa prej tyre, me makina të shtrenjta, ecin si të shkalluar në udhët e ngushta të atdheut tonë zemërgjerë. Kështu ndodh gjithnjë. Trupi i varfër, për fat, zemrën e ka të madhe. Ata vijnë me makina të shtrenjta, ecin si të marrë, dhe përplasen shqip me vëllezërit e tyre shqiptarë. Makinat i kanë marrë me qira atje. Duke u kapardisur rrugëve, shpresojnë të mburren para bashkëkombësve, që ata i konsiderojnë shqiptarë! Për çfarë mburren dhe ku është leverdia, vetëm mendja e tyre emigrante e di. Krijesa paradoksale që sillen në mënyrë paradoksale në këtë tokë. Atje zbatojnë rregullat e qarkullimit deri në një, dhe rregullat e mirësjelljes deri në dy. Sapo shkelin këtu, ngrenë zërin në rrugë, lokale, shtëpi, si njerëz të jashtëm dhe qenie speciale. Bëhen harbutë dhe përkëdhelin veten në gjirin e kësaj Nëne, për të cilën shumë prej tyre as duan t’ia dinë. Me siguri kështu i ka parë dikur të huajt kjo kategori. Si qenie superiore që mund të bëjnë gjithçka ndaj atyre që janë më të varfër.
Por ata nuk silleshin si harbutë dhe nuk na drejtoheshin, ju shqiptarët…!
Megjithëse kishin të drejtë. Asnjëherë nuk i kemi parë të huajt prej vërteti të sillen me arrogancë në këtë tokë. Ndërsa vjen një prej gjakut tonë dhe na prish qetësinë e varfërisë që kemi këtu! Disa prej tyre duken vërtet si të liruar nga zinxhirët e qytetërimit. Perëndimi ka rregulla, prandaj ka arritur atë standard. Këta tipa, pa tip fare, duke pasur në gen rrumpallën made in Albania, vuajnë sepse u duhet të përshtaten. Atje ka gjoba. Por, sapo fluturojnë për këtu, dalin menjëherë në origjinë.

Pastaj na thonë: ju shqiptarët nuk dini të jetoni!

Një tjetër tip emigranti bën sikur ka harruar fjalët shqip dhe pyet: si i thoni ju shqiptarët atyre të gjatave?... Ah po, makavona. Jo... makarona..., ke të drejtë! Një tjetër, me vathë në të dy veshët, i thotë babait të tij me dy dekorata në gjoks, që e ka pritur me mall: Sa mbrapa ke mbetur ti father!

Dhe humori emigrant nuk ka të sosur.
Çfarë policësh të shëmtuar keni ju në Shqipëri!

Sa mbeturina keni në rrugë, thotë ai që sapo hedh vetë kutinë bosh të cigareve.

My god! Ju nuk keni drita, nuk keni ujë. Si jetoni? Ç’janë këto rrugë, këto pallate të pasuvatuara, njerëz që shesin në trotuare, plaka me rrudha, qen që bëjnë seks në sy të të tjerëve? My god! Jeni të çuditshëm ju shqiptarët!

Kur i thua, eja jeto këtu, se mendja xhevahire e një emigranti na duhet për t’u ndrequr, të përgjigjet me habi: Unë këtu? Nooo! Kurrë. Më mirë vdes, se të jetoj në këtë vend. Dhe ka të drejtë! Një shqiptar me emrin Baftjar, djali i Shemsijes dhe Xhemolit, nuk ka se si të jetojë në një tokë të huaj si Shqipëria, me njerëz të huaj që nuk i njeh fare, dhe kulturë që nuk është e origjinës së tij! Posi, posi! Ky emigrant është po aq i huaj në këtë tokë, sa ç’është danez një afrikan i zi dhe i uritur. Kur trupi emigron 1000 kilometra nga vendlindja, mendja ka emigruar dhjetëfishin e saj.
Misioni i këtyre emigrantëve problemorë, është të shkelin rregullat me makinë, të bërtasin me gjithë fuqinë e zërit, të hedhin plehra në rrugë, e pastaj të na japin këshilla si të jetojmë ne shqiptarët. Disa prej tyre, në vendin ku jetojnë nuk kanë punuar asnjë ditë. Jetojnë prej vitesh me asistencë nga taksapaguesit vendas. Në banesën e vet jetojnë aq pis dhe rrëmujë, sa një miku im në Amerikë, Ardiani, thotë: “Kur futesh në çdo shtëpi, duhet të pastrosh këpucët. Ndërsa në shtëpinë e këtyre, duhet t’i pastrosh kur del jashtë saj!” I sheh tërë ditën duke vjedhur në supermarkete, shtiren si të sëmurë, hyjnë e dalin nëpër burgje, dhe pastaj bëhen lektorët tanë të qytetërimit në këtë tokë. Të shkretët! Falë kësaj toke të çuditshme, atje nuk i konsiderojnë idiotë. Të liq, hajdutë, dembelë, drogmenë dhe vrasës, po.
Atëherë, pse tregohen injorantë kur vijnë këtu?
Edhe pa ata, kemi plot të marrë me dhe pa imunitet. Nuk na duhen të tjerë që sjellin probleme këtu dhe të na japin mend si të jetojmë. Atje, në shtëpinë e tyre të thonë, mbylle dushin se harxhoj shumë! Ndërsa këtu kanë dëshirë të ftohin shalqirin me ujë të rrjedhshëm dhe të lajnë makinën me ujë Selite. Një kuletë e fryrë në xhepin e pasmë, nuk do të thotë mençuri në anën e djathtë të kokës të kujtdo. Qoftë edhe emigrant.Injorancës tonë autoktone i shtohet një herë në vit, si baticat e detit, edhe ajo e disa emigrantëve. Me këtë rast kemi mundësi të ballafaqojmë cilësinë e injorancës tonë me të atyre. Nuk kanë shumë ndryshim. Vetëm se ajo, e emigruara, ka në xhepa më shumë euro, mban aromë të mirë dhe ka pasaportë të huaj.
Pse jemi kështu? Kudo të shkojmë, çfarëdo jete të bëjmë, sado pasuri të veme, në injorancë mbetemi shqiptarë. Ndryshojmë në fasadë, etikë, ndërsa brenda na vlon arroganca. Fakti që shqiptari i larguar i thotë vëllait të tij, ju shqiptarët, tregon më së miri nivelin tonë. Vini re disa prej atyre që janë kthyer për gjithnjë në atdhe.

A u ka mbetur ndonjë sjellje qytetare, perëndimore?
Asnjë! Janë katandisur më keq se ne, vendasit. Sapo u ikën aroma e rrobave e shpenzojnë eurot e fundit, kthehen në origjinë dhe ia nisin borxheve.
Gjithsesi, ardhja e kësaj kategorie emigrantësh është e mirëpritur. Unë për vete gëzohem shumë. Këta tipa na kthejnë buzëqeshjen ne, të humburve në këtë tokë të lashtë me mundime dhe gëzime të çuditshme. Njëherësh, këta na bëjnë më të vëmendshëm ndaj vlerave tona për të zbuluar si katandisemi kur eksportojmë veten tonë, dhe më pas, kur e importojmë atë. Ikën shoku injorancë dhe vjen zoti injorancë. Kur emigron trupi, mendja ka emigruar prej kohësh.

Sikur injoranca të ishte maja, do gatuanim kulaçë për gjithë globin! 
luan.laze@hotmail.com

T. Observer

Arsimi i lartë apo çertifikimi i paaftësisë

Disa përsiatje përtej ligjit të ri që mbeten të pazgjidhura.
Një karakteristikë shumë domethënëse në lidhje me arsimin e lartë në Shqipëri është ajo që një akademik anglez, Ronald Dore, e quan "ethet e diplomës".


Sipas kësaj situate, sistemi shqiptar arsimor, sidomos në arsimin e lartë, nuk është i fokusuar në transmetimin e njohurive, por është i shqetësuar dhe fokusohet vetëm për certifikime dhe dhënie diplomash. Në një situatë të tillë individët synojnë të krahasohen vetëm në bazë të diplomave që zotërojnë dhe jo në bazë të aftësive që ato kanë.

Dhe siç ndodh rëndom në Shqipëri, mbarimi i një niveli të caktuar të shkollimit sjell thuajse automatikisht pranimin në nivelin tjetër më të avancuar. Kjo sidomos nga niveli i shkollës së mesme deri në nivelet e ndryshme të shkollimit universitar.

Matura shtetërore si program kombëtar testimi, synon që të vlerësojë përgatitjen e nxënësve pas gjimnazit, për të avancuar studimet në një nivel më të lartë siç është universiteti. Një provim i tillë bëhet shumë i rëndësishëm duke shkaktuar një cenim të përgatitjes shumë disiplinore që ka shkolla e mesme dhe duke vënë në një krahasim të pabarabartë të gjithë gjimnazet e vendit, ku serioziteti i këtij provimi nuk është askund njësoj.

Një sistem i tillë është pervers, sepse cenon frymën e drejtë dhe të barabartë që duhet të ketë arsimi dhe ka kosto të jashtëzakonshme, si në proces ashtu dhe në rezultatet e shformuara që ofron. Pa diskutim që njëkohësisht është një proces më shumë në centralizimin e aktivitetit të universiteteve.

Si pasojë e liberalizimit akut dhe e përhapjes ekstreme të "etheve të diplomës" në Shqipëri, momentalisht po përjetojmë një papunësi të të arsimuarve.

Ekspansioni i arsimit të lartë na ka sjellë tashmë një komunitet shumë të madh të të arsimuarve me universitet që kërkojnë një punësim sipas formimit të tyre. Përshtatja shumë e ulët e kurrikulave universitare me nevojat e tregut të punës është një tjetër çështje që e rëndon shumë situatën.

Arsimi i lartë prodhon me mijëra ekonomistë, juristë dhe punonjës socialë në një vit, nga universitetet publike në qendër, nga universitetet publike në rrethe dhe ato private sidomos në qendër, por tregu kërkon më shumë aftësi të tjera. Në një situatë të tillë një numër i jashtëzakonshëm i të diplomuarve punojnë jashtë profesionit të tyre.

Dhe po ashtu një numër shumë i madh i të diplomuarve punojnë në vende pune që nuk kërkojnë arsim të kualifikuar. Shitës dhe arkëtarë me diplomë universitare gjen me qindra në njësitë tregtare brenda dhe jashtë Tiranës.

Nga ana tjetër, punëdhënësit duhet të bëjnë trajnime shumë të kushtueshme në vendet e punës për të përputhur aftësitë e punonjësve të rinj me mjeshtëritë që kërkon vendi i punës. Gjithashtu, shumë institucione publike që kërkojnë punonjës me aftësi teknike detyrohen të organizojnë programe të specializuara trajnimi brenda dhe jashtë vendit për punonjësit e tyre të rinj.

Kjo tregon që aftësitë e nevojshme nuk ishin mësuar në sistemin bazë të arsimit të lartë. Kjo tregon edhe që këto njohuri nuk mund të përfitoheshin në mënyrë automatike nga ndarja e eksperiencës me personelin ekzistues, meqenëse dhe akumulimi i njohurive nga personeli ekzistues në sektorin publik është relativisht i ulët.


Rritja e papunësisë në mes të diplomuarve të rinj duhet të shqetësojë fort zyrtarët qeveritarë.

Në Shqipëri individët kanë mungesë të theksuar informacioni për tendencat e profesioneve që vijnë nga arsimi dhe kryesisht të gjithë presin të ardhura të larta nga ato dy-tre drejtime kryesore që mendojnë si më të favorshme në të ardhmen. Këtë situatë e ka agravuar edhe më shumë arsimi privat që thjesht ka kënaqur këtë prirje për një arsim në pak drejtime të mbingopura me të diplomuar.

Strategjitë për profesionet e ardhshme dhe drejtimin e punësimit në Shqipëri janë krejt të papërdorshme.Arsimi i lartë mbetet i rëndësishëm në Shqipëri.


Në këto vite shumë individë dhe shumë para po përfshihen në të, sidomos në sektorin privat. Zyrtarët qeveritarë duhet të mendojnë më shumë për financimin e arsimit publik, për kontrollin e cilësisë në arsimin privat dhe publik dhe për të siguruar një trajtim të drejtë për të gjithë, në mënyrë që diplomat shqiptare të çdo lloj niveli të mos jenë një certifikim i paaftësisë i paguar shumë shtrenjtë në para dhe në një të ardhme të zymtë.


Oltion Rrumbullaku, *Pedagog në Fakultetin e Ekonomisë, UT

Shekulli

Kush gërhet, jeton më gjatë

Londër – Shkencëtarët kanë arritur në përfundimin se personat që gërhasin teksa flenë jetojnë më gjatë.


Shkencëtarët evropianë nga Glasgou dhe nga instituti izraelit ''Technion'' për hulumtimin e gjumit dolën në këtë konkluzion pas studimit të 600 personave gjatë një periudhe katër vjeçare.

Gërhitja mund të ndodhë nga problemet që shkaktohen në sistemin e sipërm të frymëmarrjes dhe shkaktohet kur ajri që thithim nga hunda apo goja ndërpritet gjatë fjetjes.

“Frymëmarrja e ngadalësuar aktivizon zemrën dhe ia bën asaj shprehi kursimin e shpenzimit të oksigjenit. Zemra e personave që gërhasin përherë është e gatshme për situata të paparashikuara'', sqarojnë shkencëtarët.

Shkencëtarët mendojnë se veçanërisht pas moshës 65-vjeçare, gërhitja është shumë e dobishme.


G. Start

Greqi, 10 mijë shqiptarë kanë marrë nënshtetësinë greke

Eurostat: Për një vit katërfishohet numri i të huajve që kanë marrë nënshtetësi greke

Pak ditë më parë, Eurostat ka publikuar se 10 mijë shqiptarë kanë marrë nënshtetësinë greke, duke mos dhënë të dhëna të sakta se sa janë emigrantë shqiptarë dhe sa me kombësi greke.

Edhe pse janë dhënë me pikatore nga ish-qeveria konservatore e Karamanlis, sot qeveria Papandreu po bën përpjekje për të mbyllur njëherë e mirë këtë proces të tej vonuar, përballë opozitës së djathtë të kryesuar nga Samaras, që kërkon nga emigrantët se duhet të lënë nënshtetësinë e vendit të tyre.S hërbimi Statistikor i Bashkimit Europian ( Eurostat ) ka publikuar se numri i të huajve që kanë marrë nënshtetësinë greke është katërfishuar në krahasim me vitin 2007, ku kishin marrë nënshtetësinë greke 3.920 shtetas.

Statistika për vitin 2008
Për vitin 2008 numri i marrjes së nënshtetësisë është katërfishuar duke shkuar në 16.920, më saktë e ka marrë një në 1000 të huaj. Nga takimet e bëra me përfaqësues të emigrantëve, ministri i Brendshëm i Greqisë z. Ragusis ka theksuar se, të gjitha kërkesat e bëra nga emigrantët shqiptarë futeshin në “frigorifer”, ndërsa sot po bëhet përpjekje për dhënien e nënshtetësisë. Qeverisja e vendit nga partia “Nea Dhimokratia” me ish-kryeministrin Karamanlis bëri që ky vend te ketë numrin më të ulët për sa i përket dhënies së nënshtetësisë emigrantëve të ardhur nga vendet e treta. Faktikisht në 27 vende anëtare të BE-së, për vitin 2007 morën nënshtetësinë e vendit ku jetojnë dhe punojnë 707.110 të huaj, ndërsa për 2008 numri ra në 696.880 .

Statistika për Greqinë
Për 2008, emigrantët shqiptarë që kishin marrë nënshtetësinë greke zinin 59%, ose 9.996 njerëz, ndërsa 7.6% nga Gjeorgjia, dhe 4.9% nga Rusia. Pra, për këto vende bëhet fjalë për shtetas të huaj me kombësi greke edhe pse shërbimi statistikor nuk e sqaron plotësisht këtë, pasi vetkuptohet qartë.

Në vendet e tjera te BE
Vendet e tjera të BE-së ndryshe nga Greqia kanë një politikë më të qartë për integrimin e emigrantëve, duke e lënë Greqinë në vendin e fundit, edhe pse ka 30 vjet që është anëtare e bllokut. Emigrantët për nga numri më i madh që morën nënshtetësinë vinin: Maroku me 64.000 emigrantë, Turqia 50.000, Ekuadori 27.000, Algjeria 23.000 dhe Iraku 20.000. Në Rumani 89 për qind e emigrantëve që morën nënshtetësinë e këtij vendi ishin nga Moldavia, ndërsa në të kundërtën 68 për qind që kanë marrë nënshtetësinë hungareze janë rumunë. Në Bullgari, vendi ku nënshtetësia jepet shumë lehtë, 51 për qind që përfituan nënshtetësinë bullgare vijnë nga vendet e ish-Jugosllavisë, si Maqedonia etj.

Nënshtetësia përçan politikën vendase

Samaras: Emigrantët duhet të lënë nënshtetësinë e vendit të tyre

Nënshtetësia sa vjen dhe po bëhet një mollë sherri duke përçarë politikën vendase. Kryetari i opozitës z. Antonis Samaras i është rikthyer përsëri vendimeve të tija raciste me tonë të ashpra brenda Parlamentit, duke deklaruar edhe platformën e partisë së tij për emigracionin. Ai ka kërkuar që integrimi i emigrantëve të bëhet gradualisht dhe pa u nxituar deri në atë shkallë sa që mund të durojë shoqëria, ndërsa për fëmijët e emigrantëve ka theksuar se, “Jemi të detyruar që këtë ligj të PASOK-ut ta ndryshojmë kur “Demokracia e Re” (Nea Dhimokratia) të marrë pushtetin. Dhe angazhohemi qartë që tani për këtë. Fëmijët e emigrantëve të ligjshëm që lindin këtu do ta marrin të drejtën e nënshtetësisë kur të arrijnë moshën madhore. Mirëpo, që të ushtrojnë këtë të drejtë do të duhet të zgjedhin ndërmjet nënshtetësisë greke dhe nënshtetësisë së vendit të prindërve të tyre, dhe së dyti të kenë kryer arsimin nëntëvjeçar, që është i detyrueshëm edhe për grekët. Nëse fëmijët që do të marrin nënshtetësinë do të zhvillojnë një ndërgjegje komuniteti të ndryshme nga ajo e shoqërisë ku u rritën, këtu ka problem”.

Ministri i Brendshëm z. Ragusis
Vendimi I qeverisë për nënshtetësinë, vendim historik. Me gjithë presionet e opozitës për të rishikuar edhe njëherë vendimet për dhënien e nënshtetësisë, ministri i brendshëm Ragusis nuk bën asnjë hap prapë, duke patur parasysh se ky vendim mund te ketë edhe një kosto politike. Në një kohë kur edhe brenda partisë së tij ka element që ngurojnë të përqafojnë vendime te tilla. Lidhur me këtë kohët e fundit qeveria po bën takime te njëpasnjëshme me përfaqësues te emigranteve për të kërkuar mbështetjen e tyre. Në takimin e fundit me përfaqësues të komuniteteve të emigrantëve , në sallën e partisë së Pasokut, ministri i Brendshëm grek, Ragusis ka deklaruar se: “Qeveria nuk do të bëjë mbrapa në vendimin e vet, me gjithë presionet e opozitës. Nuk kemi për të bërë asnjë cm mbrapa. Besojmë vërtet te kjo që bëmë, besojmë se kjo do të ndihmojë Greqinë, të gjithë neve, do të krijojë një shoqëri të vërtetë, e do të jetë shumë më e mirë se sa kjo që është sot.

Ky regjim i papranueshëm i mungesës së rregullave, mungesës së parimeve, ishte një regjim i papranueshëm izolimi për qindra mijëra emigrantësh.
Por para dhënies së nënshtetësisë me mijëra emigrantë qëndrojnë sot të izoluar nga burokracia shtetërore të dikastereve për rinovimin e dokumenteve”.

SHPËTIM ZINXHIRIA, T. Observer

"Mirënjohje e respekt thinjave e rrudhave të prindërve tanë"

Çfarë mund t'u themi prindërve tanë të mirë?!

Ëndrrat e tyre të vjetra dhe të reja janë dy paralele në udhëkryq. Çfarë mund t'i thuhet një 60-vjeçari që ka punuar mbi 40 vjet dhe sot si shpërblim gjen emrin në një listë varur në murin e ftohtë të ndërmarrjes, pas derës apo xhamit të dritares së shefit të tij?!

Edhe dinjiteti i tyre mbeti në udhëkryq e bashkë me të thinjat e rrudhat e tyre. Puna, dinjiteti dhe ëndrra e thyer e prindërve tanë janë peng i papërgjegjshmërisë, i ndërgjegjes, i arrogancës dhe mungesës së horizontit të njerëzve të politikës.

Eh, demokracia!
E pritën si shkopin magjik që do të mbushte shtëpitë e tyre me orendi e ushqim të mirë për fëmijët. Si qilimin fluturues, i cili do t'i shëtiste të shihnin botën e bukur e të ndaluar për ta.

Por, edhe demokracia vet ishte një ëndërr e bukur që i përplasi keq sapo hapën sytë. Qilimi fluturues i trepsur u gris copë -cope. Fëmijët kanë vite të tëra që bukën e fëmijëve të tyre e nxjerrin larg Shqipërisë. Sa shtrenjtë kushton buka e fëmijëve të tyre në emigrim, aq sa malli i patretur i prindërve dhe gjyshërve në atdhe.

Nëse për ëndrrat do të kishte njësi matëse, jam e bindur se ëndrrat e prindërve tanë do të kishin masë më të madhe se ëndrrat tona e të fëmijëve tanë, sepse në ëndrrat e tyre jemi dhe ne. Në çdo rrudhë dhe thinjë të tyre janë malli, brenga dhe meraku për të ardhmen tonë dhe të fëmijëve tanë.

A duhet ta kthejmë kokën pas e të kujtojmë të kaluarën?
Nëse e bëjmë këtë na akuzojnë si komunistë. Ky është dështimi ynë si komb. Ne mohojmë të kaluarën. Një njeri që mohon të kaluarën e tij sado e hidhur të ketë qenë ajo, nuk mund të ketë të ardhme. E kaluara jonë "komuniste" ka jetën e prindërve tanë dhe fëmijërinë tonë.

Aty mbeti djersa e derdhur në vite, rinia dhe bukuria e tyre. 60 vjetori atë kohë nuk ishte një ditë dhimbjeje pa kufi, por ishte një darkë e ngrohtë me fëmijët dhe nipërit, një tortë e ëmbël dhe urimin e bukur "E gëzofsh pensionin!" 

Këtu prindërit tanë bëhen nostalgjik e psherëtijnë në heshtje për të kaluarën. Mirënjohje dhe respekt thinjave dhe rrudhave të prindërve tanë!

Lindita Qalliaj, Shekulli

SHBA/Kryen marrëdhënie seksuale me qenin, rrezikon burgun

Një ngjarje aspak e zakontë regjistrohet në Majemi të SHBA-së, ku një 64-vjeçar ka kryer marrëdhënie seksuale me qenin e tij dhe tashmë rrezikon deri në 5 vjet burgim. 

Ndodhia e sikletshme për 64-vjeçarin nisi kur ky i fundit në bisedë e sipër me asistentin e mjekut veterinar të qenit të tij pranon se qeni i tij “nuk zbavitej më kur kryenin marrëdhënie seksuale”. Menjëherë pas rrëfimit, analizat e kryera ndaj kafshës treguan gjurmë aktiviteti seksual duke vërtetuar frazën e dhunuesit 64-vjeçar, Armand Paçer. 

Pas nisjes së hetimeve të gjithë dyshonin se mos bëhej fjalë vetëm për një batutë, ashtu sikundër këmbëngulte edhe Paçer, por gjithçka ishte e vërtetë. 64 vjeçari u ankua tek asistenti i veterinerit se qeni i tij, Kristie Brinklei (mban emrin e një modeleje të viteve ’80), “nuk argëtohej më kur kryenin marrëdhënie seksuale. Kjo ndoshta ngaqë në ditët e fundit më ka munguar energjia”, ka vazhduar më tej Armand Paçer. 

Asistenti i veterinerit i habitur nga fraza e të moshuarit vizitoi qenin, ku vërtetohej edhe rrëfimi shokues i 64 vjeçarit, i cili në fillim ka tentuar të mbrohet duke u shprehur se bëhej fjalë vetëm për një batutë, por provave mjekësore nuk ka mundur t’i kundërvihej. 
Tashmë ai do të përballet me drejtësinë, ku rrezikon deri në 5 vjet burg.


Denisa Spahu, Tirana Observer

Kush je ti, kush je?

Kush je ti, Kush je ?

Duke menduar, duke pleksur hije në vetminë e thellë.

Edhe ti je larg, oh, më larg se të gjithë.

Duke menduar, duke çliruar zogj, duke zhdukur imazhe,

duke varrosur drita.

Këmbanore mjegullash, kaq të largëta, atje në lartësi !

Duke mbytur rënkime, duke thërmuar shpresa të errëta,

mullis i heshtur,

Nata bie si kafshatë në këmbët e tua,

larg nga qyteti.

Prania jote më është e huaj, kureshtare si një objekt.


Mendoj, ec gjatë, jeta ime para teje.

Jeta ime para të gjithëve, jeta ime e ashpër.

Britma përballë detit, mes guriçkave,

që vrapon e lirë, e marrë nëpër avullin e detit.

Tërbimi i trishtë, britma, vetmia e detit.

Bleronjëse, e ashpër, nderë drejt qiellit.

Ti, çfarë ishe aty, ç’përthyerje, ç’purtekë

të asaj freskoreje të pamatë? 

Ishe larg si tani.

Zjarr në pyll !

Përvëlon në kryqe kaltëroshe.

Përvëlon, zhurit, përflak, përshkëndit në pemë drite.

Lëshohet, brambullit.

Zjarr, Zjarr.

E shpirti im i plagosur vallëzon prej bujashkave të zjarrta.


Kush thërret?

Ç’qetësi e populluar jehonash?


Çast i mallit, çast i gëzimit, çast i vetmisë,

çast imi mes të gjithave!

Guackë në të cilën era kalon duke kënduar.

Kaq pasion vaji mbërthyer pas trupit tim.

Tronditje e të gjitha rrënjëve,

Sulm i të gjitha dallgëve !

Endej, i gëzuar, i trishtuar, i pambarim, shpirti im.

Duke menduar, duke varrosur dritën në vetminë e thellë.

Kush je ti, kush je?

Pablo Neruda