Shoqëria civile dhe shoqëria servile

Zhvillimi i vendit në këto 20 vite prodhoi shumë realitete të reja, me përjashtim të një fushe: për shkak të lugës së zgjatur të donatorëve, vendi nuk arriti dot asnjëherë të kishte një shoqëri civile të vërtetë.
Programet e veprimit importoheshin nga jashtë, nevojat e vendit retushoheshin sipas plan-veprimit të donatorëve, rezultatet falsifikoheshin...

Sa herë që shoqërisë civile shqiptare iu ofrua nga politika një lugë më e madhe se ajo e donatorëve të huaj, përfaqësuesit e saj braktisën pozitat e të paangazhuarit duke veshur ngjyrat e lugës së zgjatur. Për këtë arsye, në shumë rangje të larta politike sot kemi njerëz që origjinën e suksesit e kanë në lozhën e shoqërisë servile, të cilën tani as ndërkombëtarët nuk kanë më atë vullnet të parë për ta ushqyer e mbajtur në këmbë.

Ne kemi sot shoqata çadra (ombrellë - sipas përkthimit anglisht të fjalës nga letrat e donatorëve), kemi shoqata aktive dhe pasive, kemi nisma dhe lëvizje, por nuk kemi asnjë aksion civil. Nuk kemi shpirt, as mbështetje publike për nisma që burojnë nga interesa komunitare, sado të vogla qofshin këto grupe interesi.

Në një cikël veskeq, ky fenomen ka penguar rikrijimin e komuniteteve si grupe të interesit - të cilët të mund të ndërtonin një mënyrë shprehjeje të ndryshme jashtë presionit korruptiv. Ky presion korruptiv detyrimisht duhet të bjerë mbi politikën, e cila absorbon kostot, e përbalt sistemin në shkëmbim të një grushti parash. Kaq.

Ka ardhur koha që kjo epokë të mbyllet në Shqipëri.

Si themelues i Unionit Shqiptar për Cilësinë e Jetës kam bindjen se grupimet civile në Shqipëri duhet të jenë gjithëpërfshirëse dhe jo përjashtuese, duhet të garantojnë autonominë e çdo qelize përbërëse brenda një optike të re etike, duhet të ushqejnë ndjesi të reja shumë më të larta për nevojat e vendit dhe të shpërfillin aksionet që nuk prodhojnë rezultate të matshme lokale. Çdo përpjekje e dështuar është një shans i pakthyeshëm.

I pari dhe kryesori partner yni në këtë përpjekje mbetet individi fundor, përfituesi i vogël qytetar, ai guri i çmuar i kurorës shoqërore që ndriçon arsyet e ekzistencës së të gjithëve ne - shtetit dhe institucioneve të tij - qendrore dhe lokale, shoqatave dhe mjedisit shumëngjyrësh të veprimtarëve socialë, sektorit publik e atij privat.

Edhe pse vetëm me 22 shoqata anëtare, Unioni synon t’i japë shoqërisë civile shqiptare një vizion të ri të ngritur mbi bashkëpunimin dhe sinergjinë, ku nuk ka mbivendosje programesh e fondesh dhe ku së pari nuk ka falsitet.

Pa kërkim sociologjik e shkencor, pa ekspertizë të vërtetë teknike në identifikimin e nevojave, nuk mund të ketë programe, as rezultate të matshme. Për mua rezultati më i vlerë është rindërtimi i vetëdijes shoqërore të grupeve përfituese, si dhe riorientimi i politikave që mundësojnë një zhvillim të qëndrueshëm.

Jetojmë në epokën e rrjeteve sociale, në epokën e komunikimit të shpejtë e të personalizuar, jetojmë në erën e individit të lire dhe dinjitar, i cili meriton më shumë sepse pranon të marrë më shumë përgjegjësi, duke kërkuar më shumë nga të gjitha palët dhe duke i garantuar të drejtat e tij me aftësinë për të prodhuar nga vetja vlerë të shtuar komunitare, në bashkëpunim.

Unë jam i bindur se në kushtet e reja të integrimit të vendit, beteja ndaj varfërisë, veçimit gjeopolitik dhe ekonomik të individit shqiptar do t’i lërë tani vendin një tjetër beteje: asaj kundër defaktorizimit social të bashkësive të krijuara në emër të interesit të përbashkët. Kjo kërkon rikthimin në përmasën komunitare të grupeve të interesit, kërkon rindërtimin e parakushtit bazë të zhvillimit të qëndrueshëm: gjenerimin e vetëdijes dhe kërkesës shoqërore për një cilësi të re dhe më të lartë jete, kjo kërkon modernizimin e vizioneve individuale, të cilat përbashkohen tek një e mirë publike dhe private me përfitueshmëri kolektive më të lartë, më të besueshme dhe jetëgjatë.

Është kjo qasje që e bën punën tonë një sfidë reale dhe të pandërprerë për të ruajtur ritmin e reformave pa deformuar vullnetin e shumicës, e cila duhet t’i përqafojë ato si kërkesa të brendshme kombëtare, jo si importe politike dhe kulturore - qoftë edhe evropiane.

Nëse ka një koncept që në kuptimin tërësor të fjalës i bashkon shqiptarët me Evropën e bashkuar, kjo është kërkesa legjitime për një cilësi të rritur të jetës.

Cilësia e jetës është produkt i ideve dhe aspiratave të reja, ku liria bën ligjin dhe ku përgjegjësitë realizohen të ndërthurura - si gurët e latuar në një mur solid, i cili duhet t’i qëndrojë kohës. Mosha e re e Shqipërisë dhe vizioni i saj euroatlantik janë garancia më e mirë se kemi zgjedhur objektivin e duhur për dekadat që vijnë.

*Kryetar i Unionit Shqiptar për Cilësinë e Jetës

Nga Edmond Stojku*, G. Standart

Në kërkim të emrave shqiptarë

Para disa kohësh, doli në qarkullim një broshurë me emra shqiptarë e ilirë, por shumë pak janë ata që e kanë shfletuar dhe përvetësuar këtë pasuri kombëtare.

Fjalori i pasur i gjuhës sonë përmban disa fjalë, që ende nuk njihen për nga origjina e tyre dhe nuk mund të zëvendësohen me ndonjë fjalë tjetër, si për shembull sheqeri. Emërtime të tilla janë ngulitur që prej Perandorisë Osmane, por nuk është ky objekti i këtij shkrimi, madje edhe sikur të përpiqeshim të analizonim origjinën e fjalëve i ëmbël ose mjaltë, të cilat kanë lidhje me fjalën thrake "amalusta" që do të thotë pikërisht sheqer. Edhe pse mbarë njerëzimi, që nga epoka e lashtësisë e deri më sot, ka ditur të vendosë emra me kuptim për fëmijët e tyre, madje emra me origjinë dhe prejardhje të vendit nga vijnë ose të personave që i përkasin brezave të mëparshëm, nuk e dimë pse sot përdoren kaq emra të huaj dhe fare pa kuptim.

Dikur emrat diktoheshin
Në komunizëm, për të regjistruar foshnjën në zyrën e gjendjes civile, të jepnin një fjalor me 6000 emra shqiptarë, ilirë dhe duhet të zgjidhje midis tyre. Ndaloheshin emra fetarë, por shiheshin me sy të mirë emrat ilirë. Nga vitet '50-'60 filloi vendosja e emrave rusë, për shkak se shumë shqiptarë të asaj kohe studiuan në Bashkimin Sovjetik. Edhe pse të frutuar, dikur shqiptarët ishin më të ndërgjegjshëm dhe më patriotë në zgjedhjen e emrave të fëmijëve të tyre. Patjetër, të vjen një mendim në kokë, në këtë kohë të shpejtë ndryshimesh se si prindërit shqiptarë po u vendosin emra të huaj fëmijëve të tyre, ndërsa kafshëve shtëpiake emra të origjinës. Emra arabisht, turqisht etj, janë "dhuratë" e pushtimeve të huaja, si Hasan, Hysen, Rexhep, Gjyle (me shpjegime etimologjike të huaja), ndërsa çuditërisht emrat e kafshëve shtëpiake janë dardhane, dredhëz, balushe, bardhane, etj, me kuptim e shpjegim shqip. Le të kujtojmë formulën e pagëzimit kur emri i fëmijës merrej me gëzim, por edhe me kuptim, sepse sot e kësaj dite arrijmë ta gjejmë kuptimin në shqip të atyre emrave të vjetër. E shkuara mbart një certifikim shqiptar, ndërsa emërtimet e reja, sidomos pas viteve "90 të shekullit të kaluar, kanë zbrazur shpirtin tonë nga thesaret e tij të vërteta.

Tragji-komedi gjuhësore

Me të drejtë, disa syresh mund të nervozohen nga kjo anomali, por ky është një realitet që duhet pasqyruar qoftë komedi, tragjedi gjuhësore apo të dyja të ndërthurura së bashku.

Po humbasin emrat shqiptarë dhe ky është një problem shumë serioz, që i përket të sotmes e sidomos të ardhmes.

Mos ndoshta duke u lakmuar nga e kaluara e hidhur e robërisë shekullore do të kthehemi sërish te antroponimia e robërisë tashmë moderne?!

Ka dy mundësi, ose emrat e fëmijëve të jenë të huaj, ose bashkim të emrave të prindërve pa pasur asnjë lidhje kuptimore dhe shpjegim gjuhësor. Ndërsa brezi i viteve "90-të ka vendosur emra të huaj, kryesisht të shteteve fqinj si Albertino, Bernadino, sot shumica e emrave merren nga emisionet televizive, kryesisht telenovelat si dhe nga emrat e lojtarëve të futbollit. Studiuesit kanë treguar se rilindja e shqiptarit modern parakuptonte përvetësimin masiv të historisë kombëtare dhe kjo hodhi në qarkullim një grup emrash që u përkisnin burrave dhe grave të shquara të kombit në të shkuarën, duke filluar me Lekën e Madh, e pastaj me radhë Pirron, Gjergjin, Kastriotin, Donikën, Gjinin, Vojsavën, etj. Duke riprodhuar në identitetet vetjake.

Kur nisi shekullarizimi...

Tek e fundit, vendosja e emrit është një akt dëshire dhe u përket prindërve. Emrat me prejardhje nga fjalë të shqipes, si Ylli, Drita, Agim, Luan, Lumturi, etj. kanë nisur të përdoren si shenjë e vullnetit për ta identifikuar shqiptarinë me gjuhën shqipe dhe jo si një ndjesi e brendshme dhe atdhetare e çdo shqiptari. Emrat ilirë, prej mbishkrimeve mbetur nga lashtësia ose vjelë nga tekstet klasike si Bardhyl, Agron, Genci dhe Tefta u hapën rrugë një vargu emrash të tjerë të çuditshëm, të panjohur...Ky proces të natyrshëm shekullarizimi dhe shqiptarizimi nëpërmjet shekullarizimit e përçudnoi historinë qoftë në aspektin estetik, por edhe atë kuptimor. Tashmë emra të tillë si: Fiorela, Xhoni, Samanta, Franc, etj. Kriza e Shqipërisë post-totalitare i shtyu shumë qytetarë shqiptarë t"u uronin fëmijëve një të ardhme si joshqiptarë, por si qytetarë "të botës".
Njerëzit nuk duan më që dëshirat e tyre, duke përfshirë aty emrat e fëmijëve, t’ua diktojnë të tjerët, por të konfirmohen me interesa dhe parapëlqime "demokratike", sepse po more emër të origjinës u bëre si kallaballëku...

Të ndjekësh modën

A do t’u kthehen shqiptarët emrave të vërtetë shqiptarë dhe ilirë?

Kjo është pyetja më "e lodhshme" dhe me më shumë përgjigje të paqarta. Kjo do të jetë një formë reale dhe e nevojshme që Shqipërisë t’i rikthehet sadopak dinjitet, brenda dhe jashtë vendit; sepse vetëm kështu do të mbeten të forta thesaret kulturore kombëtare. Ndërsa brezat e rinj kanë ardhur "në fronin" e trashëgimisë, përzgjedhja e emrave nga tradita kombëtare shekullore është një punë e lënë pas dore nga më të vjetrit, të cilët nuk e kanë kthyer në edukatë fisnore dhe familjare vendosjen e emrave shqiptarë.

Nga Isidor Koti, G. Tirana Observer

Në këtë lidhje mund të gjeni emra të ndryshëm shqiptarë :
http://www.parajsa.com/dossier/39-fjalor-emrash-shqip.html

O sa mir’ me ken’…i poshtëruar!

Sado mendje djallëzore te kesh, edhe sikur të jesh krye komandant i andarteve apo i venizëllove, nuk e sajon dot atë incident të pashembullt që ndodhi në të njëjtën ditë, rrezik edhe në të njëjtën orë: në historinë shekullore mes dy popujve “miq”, mes dy vendeve fqinjë, Greqisë dhe Shqipërisë, pikërisht në ditën e festës kombëtare greke, Kuvendi ynë demokratik mblidhet dhe vendos të legalizojë me ligj varrezat e ushtarëve grekë (pra politikisht, se realisht varrezat janë ngritur dhe bekuar me vakt e me kohë!), ndërsa në Athinë, në paradën zyrtare, komandot greke parakalonin dhe këndonin himne naziskinësh me vargje kriminale, antishqiptare.

Veshja kombëtare greke, e vjedhur nga tradita shqiptare.

Sigurisht kjo nuk ishte as hera e parë e me siguri që nuk do të jetë as e fundit, pavarësisht nga masat që medemek “do të marrë qeveria greke”, sipas “garancisë “ që na dha edhe ministri ynë i jashtëm, teksa na vuri në dijeni, pas incidentit, se…se fjalë më të qarta se ato të ministrit grek të mbrojtjes së qytetarit për këtë incident nuk mund të gjesh!…Pra, ministri grek, përgjegjës direkt për këtë ceremoni të ndyrë dhe raciste (e cila nuk ishte përgatitur nga repartet ilegale të “17 nëntorit”), na qenka shqetësuar më shumë edhe se autoritetet shqiptare!...

Kjo e bën poshtërimin shumë më të papërballueshëm, pasi tregon se si dhe pse komandohet klasa jonë politike, se sa pa personalitet dhe pa dinjitet kombëtar qenkemi katandisur ne shqiptarët e sotëm, se si po tërhiqet për hunde dhe po poshtërohet publikisht qeveria Berisha nga Athina zyrtare.

Sigurisht jo nga Athina demokratike, po nga Athina atavike e atyre megalomanëve ballkanikë që e bënë Greqinë të dalë për t’u shitur në ankand, të trokasë dyerve të botës për të lypur lëmoshë, gjë e padëgjuar as nga shtete që nuk janë shtete! E pra, një dhi e zgjebosur të vjen në derë e të bën pis, paçka se ti e ke nderuar!
Kjo është më e rëndë edhe se dhurimi e detit, të cilin për fat e anuloi Gjykata Kushtetuese. Ky incident bëhet edhe më i rëndë edhe pse dy deputetët çamë guxuan e mbajtën fjalime “prekëse” në Kuvend (duke iu lutur Greqisë të njohë çështjen çame!), por ama me qëndrimin e tyre, edhe ata lejuan të zhvillohej seanca, paçka se votuan kundër! Ndaj edhe fjalimet e tyre të nesërmen, para dyerve të ambasadës greke në Tiranë, nuk ngjallën asnjë shpresë apo entuziazëm se në Shqipëri ka një klasë politike apo ndonjë parti, sigurisht jo nacionaliste, po sadopak atdhetare që të ketë guximin e mjaftueshëm të dalë e të mbrojë në mos interesat kombëtare, të paktën dinjitetin kombëtar para qytetarëve e para botës!

Turp të tillë nuk gjen dot në histori!

Ne jemi katandisur, sigurisht jo për fajin tonë, si qytetarë, as se në Greqi kemi mbi gjysmë milion emigrantë, por të klasës së sotme lapërdhare politike, që është padyshim më e poshtëruara e Ballkanit, më me pak dinjitet, një klasë që për të mbetur në pushtet është gati jo vetëm të falë Shën Naumin, po edhe të gjithë Shqipërinë!
Këtë na provoi së fundi edhe incidenti i komandove grekë, bashkë me seancën e Kuvendit për varrezat e ushtarëve grekë, seancë që padyshim ishte gatuar qëllimisht që të jepej si një dhuratë në ditën e festës kombëtare greke, për të dëshmuar edhe me një provë tjetër servilizmin e pacak, pas dështimit të kufirit detar…
Kjo do t’i tregonte Athinës që ne, dmth qeveria Berisha, nuk e ka humbur “dashurinë” pa kushte për ju, edhe pas dështimit të dhurimit të kufirit detar, sigurisht “jo për faj të qeverisë”…
E pra kjo shëmti në marrëdhëniet dypalëshe mesa duket ka shkuar shumë larg…; por kjo nuk ka ndodhur vetëm me grekët, por edhe me serbët, edhe me maqedonasit, edhe me italianët (kujto psh plehrat e Italisë, centralin bërthamor, Otranton apo batutat e Berluskonit para syve e veshëve të Kryeministrit tonë lavdimadh!), edhe me çekët, të cilëve iu fal OSSH-ja kur Çekia kishte kryesimin e BE-së, vetëm e vetëm që para zgjedhjeve Berisha të shkonte në Pragë e t’i dorëzonte Kryeministrit çek një dosje ngjyrë blu, me kërkesën për vend anëtar të BE-së…
Dhe si rezultat, qeveria e këtij vendi të rraskapitur, që ka dalë të shitet për një euro, nuk bën as gëk as mëk as kur kjo ndërmarrje private çeke u vjedh për një muaj mbi një milion dollarë nga faturat e energjisë elektrike qytetarëve të varfër shqiptarë!…
Një qeveri që nuk demonstron dinjitet kombëtar para ndërkombëtarëve, nuk ka si të ketë dinjitet e nuk mund të punojë në të mirë të popullit të vet! Ne nuk e meritojmë këtë turp e këtë poshtërim që na vjen së pari nga brenda pastaj edhe nga jashtë!

E pra, edhe më një të tillë degradim, ne kemi guximin dhe shpresën të kërkojmë të bëhemi sa më shpejt anëtarë të BE-së!…

Por si mund të na respektojnë, si mund të na legalizojnë vizat, që të lëvizim në Evropë lirshëm kur qenkemi katandisur kaq faqezinj e kaq pa dinjitet?
A kanë faj ndërkombëtarët që na lanë të fundit, madje, së voni, edhe pas Bosnjës?!
***
Kush e njeh historinë mes dy popujve, e di që kjo që ndodhia me komandot naziskine greke nuk është një rastësi, as lajthitje, po një frymë që mesa duket në Greqi nuk është shuar as nga demokratizimi i Greqisë, as nga anëtarësimi i saj në NATO dhe në BE.

Greqia ka bindjen që është kryeqendra e Ballkanit të trazuar , ajka e këtij rajoni që me sa duklet fuçinë e barutit e ka zëvendësuar me qypet e folklorit, me buzuqet e shishet e uzove…
Por brenga jonë që vjen nga një varfëri e trashëguar të shtohet edhe më tepër kur vëren me trishtim se si një vend si Maqedonia, që është ende pa emër, që nuk ka një datë për festë kombëtare, si shtet i mëveçëm (nuk është shtet as një dhjetë vjeçar), që ka popullsi më të vogël se ne, që ka probleme etnike të pazgjidhura, por ama pakësh një klasë politike që ka guximin e mjaftueshëm e të admirueshëm t’i vërë kufirin te thana edhe Greqisë megalomane, duke sakrifikuar madje edhe anëtarësimin e saj në NATO, pa e bërë qejfin qeder!
E pra, pavarësisht presioneve të ndërkombëtarëve për t’u marrë vesh me Greqinë për emrin, Maqedonia, po edhe Mali i Zi, jo vetëm që fituan vizat, po janë shumë më pranë BE-së se ne!
Sepse ata drejtohen nga dinjiteti i shtetarëve të tyre, dinjitet që përcillet edhe te qytetarët e simbolet kombëtare!

Ja pra përse atë këngën “O sa mir’ me ken’ shqiptar”, ne, mbas sodit, duhet me e këndue, për qejf të grekëve: ‘O sa mir’ me ken’ i poshtëruar’!
Deri kur kështu? Besoj se grekët, sidomos me ne shqiptarët do ta kenë shumë shpejt të humbur davanë! Vetëm se kur të ndryshohen rolet, ne nuk do të këndojmë të tilla këngë raciste kundër tyre për shpagim!

Kiço Blushi, G. Shqiptare

Gërmime të mëtejshme mbi gjuhën etruske në lidhje me Shqipërinë

Nga tregimet e Homerit, Herodotiti, Tukudititi deri në studiuesit e sotëm, mbështetur në arkeologjinë, historinë dhe linguistikën del se Pellazgët, ilirët, etruskët, shqiptarët kanë gjuhët e tjera.

Ndërtime etruske

Nga burime arkeologjike të shekullit të XIII para erës sonë, të gjetura në Dodonë, në kryeselinë e pellazgo- ilirëve:
60 km në lindje të Konispolit dhe 22 km në jug perëndim i Janinës, dokumente të shpëtuara nga Dionizi i Halikarrnazit ( shek.i p.e.s.) faktohet se shumë pellazgë janë larguar nga vatrat stërgjyshore të tyre dhe kanë shtegtuar drejt Saturnisë: Italisë të asaj kohe. Këta refugjatë pellazgë janë quajtur etruskë. Këtë e fakton dhe dijetari romak Lus Mani, dijetari Plini etj. Të cilët kanë thënë se alfabetin në Lacium e sollën pellazgët në shekullin e VII p.e.s.

Simbas dijetares Nermin Vlora: " Antiche civilita mediterranea" faqe 154 ( vdekur në romë në 2007 dhe me kërkesën e saj varrosur në Vlorë): Një shumicë e madhe mbishkrimesh etruske interpretohen me anën e ilirishtes, që është shqipja e sotme, mbështetur në mënyrën të veçantë mbi linguistikën: Idioma është dëshmuese e pa kontestueshme.

Simbas kësaj dijetareje duhet të kemi parasysh këto fjalë themelore të gjuhës ilire, të cilat rrojnë akoma sot në shqipen moderne:

PELLG NË ITALISHT: Pelago, që do të thotë " det i thellë", nga vetë emri i pellazgëve, të cilët i quajnë dhe: " Popujt e detit".

Ilir dhe Iliria e kanë ruajtur domethënien e tyre " Njerëzit e lire, në vendin e ilirëve.

Jon: "Deti Jon" ishte deti i ilirëve.

Rezna e quanin veten e tyre etruskët, që do të thotë: " Rrezet e atdheut: ILIRI".

Ja pra: Tani ne mund të themi se: Pellazgët : " Janë popujt të detit. Ishin lundrues të mirë dhe të lirë në detin e tyre dhe autoktonë të vendeve kumë vonë erdhën grekët.

Ja çfarë populli i përparuar ka qenë para ardhësit tanë, si nga pikëpamja ekonomike ashtu dhe kulturore.

Nuk duhen harruar se personalitete të rëndësishme romake si për shembull : Giulio Cesari dhe perandori Auguato i perfeksionuan studimet e tyre në shkollat e mirënjohura të Ilirisë.

Kjo lëndë është shumë e madhe, thotë Nermin Vlora, por ne do të zhvillojmë, vetëm pjesët thelbësore, në mënyrë që lexuesi të përvetësojë pikat kryesore të së kaluarës sonë, rrënjët e së cilës humbasin në mjegullën e kohës:

Homeri: I cili rrojti në shekullin IX para erës sonë:

"Pellazgët ishin një popull autokton.

Spiro Konda: Shqiptarët dhe Problemi i pellazgëve" Ai mbështet tezën toponimia të tipit MALEA? MALIA? MALEIANON; rrjedhin nga fjala: MAL.

Kurse të tjerat të tipit GYRËS?
Gyropetra, a kanë rrënjën e tyre në fjalën Gur. Këto fjalë, thotë Konda, gjenden shpesh në veprat e Homerit etj. Një fjalë që takohet shpesh në ILIADËN e Homerit dhe që ruhet akoma në gjuhën shqipe është fjala " Pyll" . Në një ishull të Lezbos ku banonin pellazgët gjendet një, mal me pyll të dendur dhe që ka ruajtur emrin origjinal: Pyllon.

Fjalët: MAL, GUR, PYLL, përmenden shpesh në Odhisenë e Homerit.

Në kohërat e lashta, Deti Adriatik njihet si: "Deti Jonë", që do të thotë deti i ilirëve. Këtë lajm e kemi nga Tuqididi në veprën e tij madhështore

" Historia".

Të gjithë këta autorë të ndryshëm antikë vërtetojnë një zëri: në të mohuar një zëri: se Pellazgët ishin autoktonë dhe grekët emigrantë që nuk kanë asnjë afërsi gjenetike me njeri -tjetrin.

Herodoti: "Ati i historisë", na jep lajme shumë interesante. Ai jetoi në shekullin VI para Krishtit, ku shkrimi ishte konsoliduar, prandaj rrëfimet e tij janë interesante: " grekët mësuan nga pellazgët artin e punimit të bronzit, të themelimit të qyteteve e të fortifikimeve" . Akoma edhe sot muret e ngritur me masa të mëdha guri quhen: " Mure pellazgjikë".

Herodoti informon se Pellazgët ngritën murin rrethues të akropolit të Athinës dhe nga ata morën mitet e perënditë.

Studiuesi austriak Von Han që ishte konsull në Janinë, autor i librit: " Albanische Studien" shkruan: " shqiptarët janë autoktonë rrjedhin drejt prej ilirëve. Janë pasardhës të pellazgëve prehistorikë.

L Benloë : " La Grece avant les Grecs" ( Paris 1877 fq.10) shkruan: "shumë emra vendesh. Malesh, lumenjsh, personazhesh legjendarë, nuk mund të shpjegohen me etimologjinë greke. Vetëm një gjuhë ka qenë në gjendje deri tani të hedh dritë mbi emrat e këtyre vendeve. Kjo është gjuha shqipe.

Nobert Jokl, në " reallekxikon der vorgeschichte" ( 1924 fq 186) shkruan:

"Sidoqoftë, vërejmë se trashëgimet linguistike që vinë nga gjuhët e lashta të Ballkanit, si ajo e Ilirëve dhe e Thrakasve janë lidhur ngushtë me gjuhën shqipe".

Përsa i përket çështjes gjuhësore, shton Nermin Vlora, në lidhje me etruskët: pata një eksperiencë të mrekullueshme në Perugia të Italisë. Në hyrjen e universitetit mbi mur, në të djathtë dhe në të majtë janë vendosur si motiv zbukurues, tulla guri me mbishkrime etruske.

U ndala dhe i lexova ato, duke i kërkuar ndihmë njohjes shkollore të greqishtes së vjetër. Habitja dhe gëzimi u bënë të mëdha, kur kuptova se isha në gjendje të kuptoj, jo vetëm fjalë të izoluar, por fraza të përsosura, me anën e shqipes.

Këtu kemi disa nga mbishkrimet e Perugias:

Mbishkrim etrusk

Etruske - Shqipe

Arca zini tannia Arka zini (i)

Tannia (8)

La veti av. (avalli)

La fisi Fari La fisin faren la

Lan veti lane Lan vetin lan uria

uria

La vain la vain

Avle seli Avlli shkeli

Madnoia leve da Madhnia leje



Shënim : Lexo nga e djathta në të majtë.

Këto fjalë të mrekullueshme janë kaq të thella, kaq lakonike dhe kaq shqiptare jo vetëm në interpretimin e tyre por edhe në formën, mund të themi se sot shkruhet dhe flitet, pak a shumë në këtë mënyrë.

Greqishtja e vjetër dhe latinishtja u ndryshuan gjatë shekujve, kurse ilirishtja mbeti praktikisht njëlloj. Me të drejtë, glotologu i mirënjohur Gustav Meyer në : " Nuova antologjia" ( 1885, f.q: 535) shkruan: " Shqiptarët duhen të quhen " Ilirët e rinj" ashtu si grekët e sotëm quhen: "Grekët modernë".

Ku duhet kërkuar misteri i ruajtjes së gjuhës ilire?

Në të vërtetë ajo nuk u helenizua , megjithëse përdori shkrimin grek nuk u latinizma mbas zaptimit të Romës me 168 para Krishtit, nuk u sllavizma si tek fqinjët e tjerë, kur u turqizma gjatë pesë shekujve të zaptimit Otoman.

Arti etruskian

Këtë gjë të mrekullueshme e kreu dashuria e shqiptarit për kulturën, për traditat, për nevojat shpirtërore edhe me ndihmën e maleve vigane, që mbrojtën një popull me të kaluar vigane.

Nga Mexhit Kokalari, G. Ndryshe

KLSH: Administrata 7.3 miliardë lekë abuzime

Zbardhet raporti vjetor i KLSH-së. Dëmi total që administarata shtetërore i ka shkaktuar bushetit të shtetit vertitet në 7.3 mld lekë. Në vend të parë, keqadministrimi i pasurisë publike dhe tatimet.


Abuzimet e aparatit shtetëror i ka shkaktuar buxhetit të shtetit një dëm total prej 7.3 miliardë lekësh. Kontrolli i Lartë i Shtetit ka përgatitur raportin vjetor të vitit 2009 i cili pritet të shqyrtohet së shpejti në kuvend duke pasqyruar një serë shkeljesh të hasura gjatë kontrolleve të bëra përgjatë vitit të shkuar.

Abuzime me investimet publike, mosmbledhje e detyrimeve të të tretëve ndaj shtetit, rritje artificiale e fondeve të pagave dhe shpërblimeve, abuzime në procedurat tatimore e doganore, janë disa nga shkeljet më të mëdha që janë hasur nga KLSH gjatë 150 kontrolleve të kryera gjatë vitit 2009 të cilat kanë hapur një gropë prej 7.3 miliardë lekësh në buxhet. Krahas nëntemujorit të parë të vitit 2009 shkeljet përfshijnë edhe kontrolle të bëra gjatë viteve 2007, 2008 për të cilat KLSH ka kërkuar rimbursimin e shumës së humbur, por që nuk është marrë parasysh nga organet shtetërore.
Dëmi më i madh në arkën e shtetit është shkaktuar në sektorin e shitjes dhe lëshimit më qira të pasurisë shtetërore, investimeve publike me anë të granteve të huaja si dhe projekteve për mbrojtjen
E mjedisit me vlerë totale prej 3.3 miliardë lekësh. Brenda kësaj shume, plot 3.1 miliardë lekë dëm buxhetit të shtetit, i është shkaktuar nga neglizhenca e administratës për mbledhjen e detyrimeve që kompani apo subjekte të ndryshme i kanë shtetit për shkak të blerjes apo marrjes në përdorim të pasurive shtetërore.
Nga këto, dëmin më të madh e ka shkaktuar Ministria e Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave me 592 milionë lekë për shkak të mosarkëtimit të qirave dhe detyrimeve të tjera prej kompanive që kanë marrë sasi të konsiderueshme pyjesh në shfrytëzim.

Për sa i përket dëmi prej projekteve të me financim të huaj, kryesisht ai ka ardhur nga ritmet e ulëta të disburimeve e cila është shoqëruar me kosto shtesë në pagesën e përqindjes për kreditë e patërhequra. Po ashtu, KLSH raporton për raste të mosmbajtjes së garancisë bankare ndaj kompanive të kontraktuara për kryerjen e një investimi të cilat jo pak herë kanë nuk kanë përmbushur detyrimet e përcvaktuara në kontratë duke i kontribuar në rritjen e shumës së dëmit në buxhetin e shtetit.
Ajo që KLSH konsideron si rast flagrant ka të bëjë me mosaplikimin e sanksioneve ndaj kompanive që kanë kryer shkelje. Ajo që preket më shumë nga qytetarët ka të bëjë me shkeljen e afateve kohore në përfundimin e punimeve nga kompanitë ndërtuese, fakt i cili konsiderohet gjithashtu problematik. KLSH jep alarmin edhe për një serë projektesh që kanë të bëjnë kryesisht me rikonstruksionin e sistemit të ujësjellës-kanalizimeve në disa bashki të vendit. Përmendim këtu, bashkitë, Lushnje, Durrës, Fier, Sarandë, etj.

KLSH gjithashtu raporton për shifra të lartë abuzimesh në Drejtorinë e Përgjithshme të Rrugëve me 87. 1 milionë lekë. Një dëm prej 68 milionë është hasur në Institutin e Sigurimeve Shoqërore dhe 13.9 milionë lekë në Ministrinë e Punëve të Jashtme. Dëmi i shkaktuar në këtë ministri, më së shumti ka të bëje me dietat që u jepen punonjësve. Për t'u theksuar është dëmi i hasur në "Qendrën Spitalore Universitare Nënë Tereza". Janë plot 54.7 milionë lekë dëm të kapura në këtë qëndër, të cilat kryesisht kanë të bëjnë me investimet si dhe shpenzimet operative. Po ashtu, në listën e abuzuesve renditet edhe Drejtoria e Përgjithshme e Ujësjellës-Kanalizimeve, e cila raportohet se ka shkaktuar një dëm prej 11.2 milionë lekësh buxhetit të shtetit. Në Drejtorinë Rajonale Arsimore Durrës janë kapur rreth 10 milionë lekë dëme, ndërsa në Ministrinë e Arsimit 5.9 milionë.
Kontrolli i Lartë i Shtetit ka kërkuar subvencionimin në buxhtein e vitit pasardhës të të gjithë dëmit prej 7.3 miliardë lekësh të hasura gjatë kontrolleve të vitit 2009.

Autoriteti - Dëmi
Administrimi Pasurisë Shtetërorë 3.1 mld lekë
Tatimet 2.7 mld "
Doganat 300 mln "
Ministria e Mjedisit 592 "
Ministria Arsimit 5.9 "
Ministria e Jashtme 13.9 "
Ministria e Shëndetësisë 4.7 "
Drejtoria e Përgjithshme Rrugëve 87 "
Qëndra Spitalore "Nënë Tereza" 54.7 "
Ujesjellës-Kanalizime 11.2 "
Instituti Sigurimeve Shoqërore 68.2 "
Drejtoria Arsimore Durrës 10.7 "
Drejtoria Arsimore Fier 8 "
Shërbimi Pyjor Kavajë 255 "
Pushteti vendor 436 "



KLSH-Qeverisë: Harto rregullat për reklamat

Kërkesa ka të bëje me përcaktimin e rregullave për reklamat që bëhen nga administrata qëndrore

TIRANË- Organizimi i fushtave publicitare nga organet shtetërore gjatë vitit të shkuar janë cilësuar problematike nga Kontrolli i Lartë i Shtetit. Më shumë se me paratë e harxhuara për të vetëreklamuar veprimtamtaritë e qeverisë, Kontrolli i Lartë i Shtetit e lidhe shqetësimin e tij me mënyrën se si zhvillohen procedurat e përzgjedhjes së subjekteve nga të cilat do të merret ky shërbim. Nisur nga kjo, KLSH i ka sugjeruar qeverisë që të marrë një iniciativë ligjorë për të përcaktuar rregullat mbi të cilat do të kryhet veprimtaria e përzgjedhjes së organeve mediatike apo kompanive publicitare për prodhimin dhe publikimin e reklamave të qeverisë. "Nga kontrolli i ushtruar në Aparatin e Kryeministrisë dhe në disa institucione qëndrore dhe vendore, u konstatua gjatë një viti buxhetor se ato përdorin fonde të konsiderueshme për blerjen, zhvillimin prodhimin e programeve e të reklamave për transetime nga operatorët radio-televiziv apo për botim në mediat e shkuara. Në prokurimin e fondeve në Kryeministri apo dhe në administratën qëndore janë konstatuar mangësi kryesisht si pasojë e mosnxjerrjes të ndonjë udhëzimi për zbatimin e ligjit të reklamave", - citohet nga KLSH.


Sipas KLSH-së, ekzekutivi duhet të përcaktojë paraprakisht, kriteret që duhet të përmbushë ofertuesi pjesëmarrës në konkurim të vlerësuara me pikë të cilat duhet t'u bëhen të ditura palëve para pjesëmarrjes në garë. Po ashtu kriter vlerësimi duhet të jetë shtrirja gjeografike, numri i lexuesve apo i shikuesve, etj.

Emirjon Senja, Shekulli

Skandal në Greqi, Forcat Speciale në paradë zyrtare: Shqiptarëve do t’u derdhim gjakun, me lëkurën e tyre do qepim rrobat tona

Athinë, 26 Mars NOA – Skandal me përmasa të papranueshme në Greqi, Forcat Speciale të ushtrisë greke fyejnë rëndë shqiptarët duke kërcënuar madje me pirje gjaku.

“Grek lind, nuk bëhesh kurrë, gjakun tënd do të derdhim, mor derr shqiptar”, është thirrja në kor që kanë bërë, dje në paradën zyrtare të 25 Marsit 2010, jo anëtarë të ndonjë organizate ilegjitime, por pikërisht Forcat Speciale që parakaluan rreshtore në rrugët “Panepistimiu” (Rruga Universitare” dhe “Agjiu Konstandinu” (“Shën Konstandini”).

Parada e skandalit

Dhe sikundër komentoi sot “Elefterotipia”, gazeta më e madhe greke, thirrjet skandaloze erdhën dje në qendër të Athinës, jo nga anëtarët e demonstruesve Hrisi Avgji, por nga Forcat Speciale zhytëse në Universitetin e Shën Konstandinit në paradën zyrtare ushtarake të 25 marsit.

Gjithçka ka ndodhur dje në qendër të kryeqytetit grek, Athinë. Forcat Speciale të Ushtrisë greke, (ΟΥΚ), zhvilluan paradën zyrtare ushtarake të 25 marsit.

Ndërkohë që parakalonin sipas procedurës, ka shpërthyer mes tyre kënga ““Grek lind, nuk bëhesh kurrë, gjakun tënd do të derdhim, mor derr shqiptar”, që në greqisht, u këndua me rimë, kështu: “Elinas gjeniese, dhen gjinece pote, to ema su tha hisume, guruni Alvane”. (Versionin në greqisht të këtij lajmi dhe videos, e gjeni këtu: NOA Lajme ne greqisht.

Këto dhe të tjera thirrje rrënqethëse, të denja për filma horror, u dëgjuan dje në mes të Athinës, raporton korrespondenti i Agjencisë NOA.

Thirrjet e frikshme erdhën pikërisht kur Forcat Speciale sapo përshkuan zonën e Sintagma (Kushtetueses) dhe “trimat” dhe u afruan në rrugët “Panepistimiu” dhe “Agjios Konstandinos”, nisën të klithnin për kasaphanë ndaj fqinjëve të Greqisë, duke mos kursyer shqiptarët, turqit dhe shkupjanët, siç i njohin qytetarët e FYROM (Ish-Republika Jugosllave e Maqedonisë). Dhe duke vendosur kështu “mes vedi” se kush ka të drejtë të quhet grek dhe kush jo.

Thirrja tjetër e këngës horrore, ishte: “Do të bëhet kasaphanë, pastaj do të hakmerrem, kur të adhuroni kishën edhe kryqin”, që në greqisht, u dëgjua kështu: “Tha gjini makeljo, meta tha ekdhitho, otan tha proskinisete simea ke stavro”.


Më tej sikundër dëgjohet dhe shihet dhe në pamjet video që ju keni pranë këtij raporti nga Athina, vijuan dhe frazat për ne shqiptarët dhe për fqinjët e tjerë: “U thonë shkupjanë, u thonë shqiptarë, rronbat e mia do të qep me lëkurën e tyre”, që në greqisht, e klithën kështu: “Tus lene skopjanus, tus lene alvanus, ta ruha mu tha rapsod me dhermat’ap’aftus”.

Dëshmitarët treguan se thirrjet u përkrahën edhe nga njerëz të politikës greke të cilët ndoqën paradën ushtarake së bashku me qytetarët grekë. “Një prej burrave politikanë, madje u priu Forcave Speciale duke thirrur dhe ai së bashku me ta e duke i paraprirë atyre me thirrje i pari”, raportoi sot “Elefterotipia”.

E gjitha kjo ndodhi ndërkohë që parada ndiqej në rrugë nga familjarë emigrantë që ishin mbledhur me dhjetëra, pjesa më e madhe e tyre, shqiptarë, të cilët shumë prej tyre shtruan pyetjen: “Pse kaq urrejtje ndaj nesh”.

Këto incidente vijnë vetëm pak kohë pasi Parlamenti i Greqisë miratoi ligjin që jep më shumë të drejta për emigrantët dhe që i hap rrugën përfitimit të nënshtetësisë greke. Mesazhi i klithmave të Forcave Speciale, lë përshtypjen se ishte pikërisht kundër këtij ligji.

Në këtë pikë, shtrohet me të drejtë pyetja: “Si është e mundur që ushtria greke, duke zhvilluar parada zyrtare, në mes të Athinës, ne qendër të saj, të sfidojë njerëzillëkun duke përdorur gjuhë të rëndë urrejtjeje ndërsa jetojmë në vitin 2010?

Fotot dhe video: Nga çastet e thirrjeve raciste nga pjesëtarë të Forcave Speciale greke në paradën e 25 Marsit 2010 në Athinë.

Videoja e skandalit për ata që kuptojnë greqisht : http://www.youtube.com/watch?v=hslGF-0KRqI

n.s/e.r/NOA

Varrezat greke përçajnë grupin e PD-së

Partia Demokratike ka rifituar dje pëlqimin e qeverisë greke, teksa ka miratuar në Kuvend marrëveshjen për kërkimin dhe rivarrimin e ushtarëve grek të rënë gjatë Luftës së Dytë Botërore, por ka humbur në të njëjtën kohë edhe unitetin brenda saj.

Jo vetëm aleatët, por edhe vetë deputetë të Partisë Demokratike nuk i janë bindur vendimit të grupit parlamentar, duke votuar kundër ose abstenuar në seancën e djeshme plenare ndaj marrëveshjes, edhe pse numri i tyre nuk ka qenë i mjaftueshëm për ta rrëzuar atë.

Varrezat në Kosinë

Mazhoranca e djathtë ka ratifikuar marrëveshjen në fjalë, por duke mundur të marrë vetëm 66 vota pro, ndërsa 5 deputetë votuan kundër dhe njëri abstenoi.

Një deputet tjetër rezulton të ketë shprehur kundërshtimin e tij, duke mos marrë pjesë në votim, pasi nuk rezulton në listën e deputetëve votuan pavarësisht se gjatë matjes së prezencës ka qenë në sallë.

Debati
Që në çelje të diskutimit të marrëveshjes së bashkëpunimit ndërmjet Republikës së Shqipërisë dhe qeverisë së Greqisë për kërkimin, zhvarrimin, identifikimin dhe varrimin e ushtarëve grekë të rënë në Shqipëri gjatë luftës italo-greke, të viteve 1940-1941 dhe për ndërtimin e vendprehjes për ta brenda territorit shqiptar, dy deputetët çamë të Partisë për Demokraci dhe Unitet, Shpëtim Idrizi dhe Dashamir Tahiri kanë kërkuar prej pjesës tjetër të mazhorancës që të shtyhej ratifikimi i saj deri në një moment tjetër. Sipas deputetit Tahiri marrëveshja në fjalë duhet të kishte ardhur në Kuvend si shenjë e ndjenje respekti reciprok edhe nga ana e shtetit grek kundrejt kalvarit të vuajtjeve të çamëve. Për sa kohë ka theksuar ai që nga ana e shtetit grek nuk njihet genocidi i ushtruar ndaj popullsisë çame, por përkundrazi ai përçmohet duke mos lejuar banorët çam të vizitojnë vendbanimet e tyre në Greqi, shteti shqiptar nuk mund të bëjë një lëshim të tillë për ngritjen e këtyre varrezave në Shqipëri.

Kundra është shprehur edhe deputeti tjetër çam, Shpëtim Idrizi, i cili duket kërkuar që votimit i marrëveshjes në fjalë të shtyhej, ka theksuar se me këtë nismë shteti shqiptar po legalizon ngritjen e dy varrezave, të cilat deri më tani kanë qenë të paligjshme në Këlcyrë dhe në Gjirokastër.

Por, si kundërpeshë ndaj këtyre qëndrimeve mazhoranca përveç dy relatorëve të komisioneve ku dhe është diskutuar kjo marrëveshje, ka nxjerrë edhe deputetin Tritan Shehu, i cili, duke ftuar deputetët ta votojnë atë, ka theksuar se me këtë hap shteti shqiptar respekton të rënët në luftë. "Ne nuk duhet të ngatërrojmë gjerat, ndaj duhet të miratojmë marrëveshjen si shenjë respekti ndaj të vrarëve në luftë", - tha Shehu. Por, një qëndrim i tillë ka sjellë revoltimin e deputetit çam, Dashamir Tahiri, i cili duke folur nga vendi ka replikuar me Shehun. "Na dole në mbrojtje të marrëveshjes, dhe na fole për luftën, për anglezët, italianët, por nuk na the nëse ushtarët grek ranë këtu si pushtues apo si çlirimtar. Nuk the një fjalë për genocidin grek ndaj popullsisë çame", - tha Tahiri.
Pavarësisht debateve, marrëveshja ka kaluar në votim, duke marrë 66 vota pro, 5 kundër dhe 1 abstenim. Grupit të deputetëve që nuk e miratuan marrëveshjen, përveç Idrizit dhe Tahirit, iu bashkuan edhe deputetët demokrat Bedri Hoxha e Ardian Kollozi, si dhe Lefter Koka i LSI-së, ndërsa deputeti tjetër demokrat Lefter Maliqi abstenoi.

Marrëveshja
Marrëveshja për gjetjen dhe rivarrimin e eshtrave të ushtarëve grekë u nënshkrua më 19 nëntor të vitit 2008 në Tiranë. Por, pavarësisht se nënshkrimi i saj mes palëve është bërë që dy vjet më parë, vet reagimi i opinionit publik detyroi qeverinë shqiptare që ta zvarrisë ratifikimin e saj në Kuvend deri në këto momente. Në bazë të kësaj marrëveshje për rivarrimin e ushtarëve grek të rënë në periudhën 1940-1941 do të ngrihen dy varreza, njëra në Këlcyrë të Përmetit dhe tjetra në Bularat të Gjirokastrës. Ekzaminimet e eshtrave do të bëhen nga një grup ekspertësh të ngarkuar posaçërisht për kryerjen e kësaj procedure. Në to do të jenë numër i barabartë anëtarësh nga të dyja palët dhe do të kenë në përbërjen e tyre ekspertëve të mjekësisë ligjore, ushtarakë dhe historianë, që do të merren me administrimin e eshtrave, por edhe të elementëve të tjerë që kanë lidhje me zbardhjen e fakteve historike. Skeletet që do të nxirren do të fotografohen dhe dosja do të mbahet në dy kopje e protokolluar nga të dy palët. Një rol në këtë proces do të luajë edhe Kisha Ortodokse Shqiptare, e cila do të administrojë dy vendprehjet e reja të ushtarëve grek, por vetëm në aspektin humanitar të tyre. Po sipas marrëveshjes, pala greke do të mbulojë shpenzimet për kërkimin, zhvarrimin, identifikimin dhe varrimin si dhe do të sigurojë pajisjet e nevojshme teknike dhe infrastrukturën logjistike.

Në marrëveshje është parashikuar gjithashtu, që nëse hapësirat e zëna nga varrezat do të përdoren për interesa publike, atëherë pala shqiptare është e detyruar të vërë në dispozicion të palës greke një shesh tjetër të përshtatshëm, si dhe do të mbulojë të gjitha shpenzimet për rivarrimin e eshtrave dhe sistemin e varreve të reja. Gjithashtu, sipas marrëveshjes, është përcaktuar edhe data 28 tetor si dita përkujtimore e të rënëve grekë.

Fejzi Braushi, Shekulli

Emigrantët manifestojnë në Tiranë

Lidhja e emigrantëve shqiptarë në Itali “Iliria”, ka shpërndarë së fundmi një ftesë, për të gjithë ata që duan t’i bashkohen protestës së tyre në Tiranë, të dielën më 28 mars, para TVSH-së. Qëllimi i protestës është kërkimi i të drejtave të tyre dhe zgjidhje për situatën sipas tyre të mjerë e të bllokuar.

Ndër kërkesat e këtyre emigrantëve janë bërë të ditura:

1. Lëvizjë e lirë e shqiptarëve (heqja e vizave)

2. E drejta e votës për emigrantët në vendet ku jetojnë dhe punojnë

3. Ngritje e pagave minimale të punëtorëve

4. Liri sindikale dhe e drejta e grevës

5. E drejtë pensioni dinjitoz, pune apo social për të gjithë

6. Asistencë shëndetësore falas për të gjithë

Ndërkohë, në mesazhin-ftesë që kjo organizatë emigrantësh jep për t’iu bashkuar manifestimit të tyre, ndër të tjera thuhet: “Më 28 mars ftojmë të gjithë bashkëatdhetarët të dalin të manifestojnë për të drejtat e tyre. Këtë datë nuk e zgjodhëm rastësisht por qëllimisht, sepse duam edhe kësaj radhe të denoncojmë publikisht tragjedinë e Otrantos dhe jo vetëm, ku 13 vjet më parë gjetën vdekjen të paktën 108 shqiptarë.

Ndërsa politikanët bashkë me servilët e tyre janë të vetmit përgjegjës për të gjitha tragjeditë që ndodhën në vendin tonë. Sidomos nuk duhet harruar se nën udhëheqjen e burokratëve të vetëquajtur ‘demokratë’ (Fino, Nano, Meta, Majko, Berisha...), numri i të vrarëve për shkak të marrëveshje antikombëtare, skllavëruese e dizumane (vecanërisht me qeveritë greke e italiane), e kalon shumë herë atë të periudhës së luftës antifashiste e të diktaturës të marra së bashku.

Sot është tragjike kur konstatojmë se krahas atyre vuajtjeve, situata jonë vazhdon të jetë e mjerë dhe se kufiri i Shqipërisë vazhdon të mbahet akoma i bllokuar, duke ngritur një ‘Mur Berlini’ midis emigrantëve dhe familjeve të tyre. Ne duhet ta kemi të qartë se asnjë forcë politike nuk është e interesuar për hapjen e kufirit, por thjesht ta përdorë për qëllime elektorale”.

http://www.gazetavogel.al/read.php?id=50836

Pergatiti: Jonida Salku

Marrëveshja e fshehtë, Kuvendi miraton sot varrezat e ushtarëve grekë

Kuvendi i Shqipërisë miraton sot "koncesionin" e radhës ndaj Greqisë.

Pas dështimit të "dhurimit" të ujërave tona detare, e djathta në pushtet vendos të përmirësojë imazhin ndaj shtetit grek, duke i dhënë këtij të fundit të drejtën për të ndërtuar në territorin tonë shtetërorë dy varreza për të rënët grekë gjatë luftës së Dytë Botërore.

Bëhet fjalë për ratifikimin e marrëveshjes mes dy qeverive tona për kërkimin, zhvarrimin, identifikimin dhe varrimin e ushtarëve grek të rënë në vendin tonë gjatë luftës së Dytë Botërore. Mazhoranca e djathtë ka vendosur në mënyrë krejt të fshehtë dhe të papritur që të fusë në rendin e ditës së seancës së sotme plenare edhe këtë marrëveshje, pavarësisht debateve publike që ajo ka shkaktuar në opinionin e gjerë dhe atë politik shqiptar.

Kalendari
Konferenca e kryetarëve në mbledhjen e zhvilluar ditën e hënë ka miratuar kalendarin tre javor të punimeve të Kuvendit, si në komisione ashtu edhe në seancë plenare, ku nder të tjera ka përfshirë edhe projektligjin "Për ratifikimin e marrëveshjes së bashkëpunimit ndërmjet Republikës së Shqipërisë dhe qeverisë së Greqisë për kërkimin, zhvarrimin, identifikimin dhe varrimin e ushtarëve grekë të rënë në Shqipëri gjatë luftës italo-greke, të viteve 1940-1941 dhe për ndërtimin e vendprehjes për ta brenda territorit të Shqipërisë". Nisur pikërisht nga ndjeshmëria që ka një çështje e tillë qoftë në media ashtu edhe në opinionin e gjerë, shumica e djathtë ka preferuar që çdo gjë që ka të bëjë me procedurën legjislative të miratimit të kësaj marrëveshje ta bëjë në fshehtësi. Burime pranë Kuvendit kanë bërë të ditur se disa ditë më parë marrëveshja ka kaluar për miratim edhe në komisionin përgjegjës, atë të Marrëdhënieve me Jashtë, pavarësisht se ajo nuk është njoftuar në sitin zyrtar të këtij institucioni. Por fshehtësia vazhdon deri aty sa institucioni i Kuvendit ka zhdukur edhe procesverbalet e kësaj mbledhje ku është diskutuar kjo marrëveshje. Ndërsa në faqen zyrtare të Kuvendit gjenden thuajse të gjitha procesverbalet e mbledhjeve të tjera të këtij komisioni, diskutimi i bërë për këtë marrëveshje nuk është botuar në faqe, duke ngritur dyshime edhe për qëndrimet e mbajtura nga deputetët në Komisionin e Jashtëm, pavarësisht se në të kanë qenë të pranishëm vetëm përfaqësuesit e shumicës qeverisëse. Misterin për kalimin në fshehtësi të kësaj marrëveshje e bënë më të madh edhe procedura e ndjekur nga Kuvendi për kalimin e saj në seancë plenare. Kështu, ndryshe nga herët e tjera Konferenca e Kryetarëve nuk e ka përcaktuar kalendarin e punimeve tre-javore gjatë javës së shkuar për ta miratuar atë në seancën e shkuar plenare. Kalendari për këtë tre javor është përcaktuar nga Konferenca vetëm ditën e martë dhe tashmë për të hyrë në fuqi duhet të miratohet më parë në seancën e sotme. Një procedurë kjo jo e zakonshme, pasi do duhet që Kuvendi në seancën e sotme të miratojë së pari kalendarin, ku përfshihet edhe rendi i punimeve për ditën e sotme dhe në të njëjtën kohë të zbatojë pikat e tij, ku natyrisht është përfshirë edhe marrëveshja me Greqinë. Vetë fakti i miratimit të kalendarit trejavor ndryshe nga procedurat e zakonshme të bënë të dyshosh se një gjë e tillë është bërë pikërisht për të mbajtur të fshehtë kalimin e marrëveshjes për eshtrat e ushtarëve grek, duke ia vënë atë përpara për miratim deputetëve vetëm në minutat e fundit.

Marrëveshja
Marrëveshja për gjetjen dhe rivarrimin e eshtrave të ushtarëve grekë të rënë në territoret shqiptare gjatë luftës Italo-Greke, pjesë e Luftës së Dytë Botërore, u nënshkrua më 19 nëntor të vitit 2008 në Tiranë, si një kërkesë e vazhdueshme e qeverisë greke. Për hartimin e saj funksionoi për kohë relativisht të gjatë një komision i përbashkët i dy ministrive tona të jashtëm, të cilat siç bëhet e ditur në relacionin shoqërues të projektligjit e rinegociuan atë disa herë dhe për ta përmbyllur vetëm në nëntor të vitit 2008. Por pavarësisht se nënshkrimi i saj mes palëve është bërë që dy vjet më parë, vet reagimi i opinionit publik detyroi qeverinë shqiptare që ta zvarrisë ratifikimin e saj në Kuvend deri në këto momente. Në bazë të kësaj marrëveshje për rivarrimin e ushtarëve grek të rënë në periudhën 1940-1941 do të ngrihen dy varreza, njëra në Këlcyrë të Përmetit dhe tjetra në Gjirokastër. Ekzaminimet e eshtrave që do të vendosen do të bëhen nga një grup ekspertësh të ngarkuar posaçërisht për kryerjen e kësaj procedure. Në to do të jenë numër i barabartë anëtarësh nga të dyja palët dhe do të kenë në përbërjen e tyre ekspertëve të mjekësisë ligjore, ushtarakë dhe historianë, që do të merren me administrimin e eshtrave por edhe të elementëve të tjerë që kanë lidhje me zbardhjen e fakteve historike. Skeletet që do të nxirren do të fotografohen dhe dosja do të mbahet në dy kopje e protokolluar nga të dy palët. Një rol në këtë proces do të luajë edhe Kisha Ortodokse Shqiptare, e cila do të administrojë dy vendprehjet e reja të ushtarëve grek, por vetëm në aspektin humanitar të tyre. Po sipas marrëveshjes, pala greke do të mbulojë shpenzimet për kërkimin, zhvarrimin, identifikimin dhe varrimin si dhe do të sigurojë pajisjet e nevojshme teknike dhe infrastrukturën logjistike. Në marrëveshje është parashikuar gjithashtu, që nëse hapësirat e zëna nga varrezat do të përdoren për interesa publike, atëherë pala shqiptare është e detyruar të vërë në dispozicion të palës greke një shesh tjetër të përshtatshëm, si dhe do të mbulojë të gjitha shpenzimet për rivarrimin e eshtrave dhe sistemin e varreve të reja. Gjithashtu, sipas marrëveshjes, është përcaktuar edhe data 28 tetor si dita përkujtimore e të rënëve grekë. "Ceremonitë zyrtare të përkujtimit të personave të rënë në luftë do të organizohen nga përfaqësuesit e Republikës Greke dhe të Republikës së Shqipërisë, çdo vit, më 28 tetor. Në këtë ceremoni do të marrin pjesë edhe përfaqësues të shoqatave të së afërmve dhe miqve të së rënëve", - thuhet në marrëveshje.
Ndërkohë, miratimi i kësaj marrëveshje është kundërshtuar nga qarqe të caktuara shqiptare, të cilat kanë kërkuar që ky koncesion ndaj qeverisë greke duhet të shkonte paralelisht edhe me zgjidhjen e çështjes çame. Madje, vetë shoqatat nacionaliste që mbrojnë çështjen çame i kanë kërkuar zyrtarisht Ministrisë sonë të Jashtme dhe përfaqësisë diplomatike greke në vendin tonë që në shkëmbim edhe shteti grek të lejojë që ky komunitet të ngrejë dy varreza në Greqi.

Pikat e marrëveshjes së nënshkruar:

1. Do të jenë dy varreza në Gjirokastër dhe Këlcyrë.
2. Marrëveshja përcakton se do të ketë ekspertë të mjekësisë ligjore për ekzaminimet e eshtrave që do të varrosen
3. Numri i anëtarëve të komisioneve të përbashkëta do të jetë i njëjtë për të dyja vendet.
4. Pjesë e komisioneve do të jenë edhe ushtarakë e historianë, të cilët do të zgjidhin në mënyrë të përbashkët dhe do të zbardhin çështje që kanë nevojë për njohjen e fakteve historike.
5. Skeletet që do të nxirren do të fotografohen dhe dosja do të mbahet në dy kopje e protokolluar nga të dyja palët.
6. Ceremonitë zyrtare të përkujtimit të personave të rënë në luftë do të organizohen nga përfaqësuesit e Republikës Greke dhe të Republikës së Shqipërisë, çdo vit, më 28 tetor.

Fejzi Braushi, Shekulli,

Gjendja mjerane e medias shqiptare

Historia e këtyre 20 vjet pluralizëm në Shqipëri përveç progresit natyral që ka sjellë në shumë fusha të shoqërisë, ka prodhuar për fat të keq dhe një shoqëri të ndarë.

Kjo ndarje ose fragmentarizim po ecën me ritme të shpejta duke u përhapur si një infeksion në shumë sfera të shoqërisë. Jo në pak raste etiketojmë njëri-tjetrin edhe ne biseda të rëndomta, “ ai demokrati’’ “ socialist”, “I majte” I djathtë”, “nanoist”, “berishian”.

Edhe ne ligjëratat e liderëve politikë i ndeshim shpesh etiketime të tilla që i shërbejnë pikërisht thellimit të kësaj ndarjeje. Vetëm 6 muajt e fundit e kemi dëgjuar me qindra herë togfjalëshin “populli opozitar”.

Është vështirë si të kuptosh sesi mund të ndahet populli në opozitar dhe jo-opozitar.

Nga ana tjetër, ajo që është më shqetësuese në këtë situatë është gjendja e medias shqiptare.
Të gjithë ne jemi dëshmitarë të pasqyrimit që i kanë bërë televizionet më të mëdha në vend situatës së përmbytjeve në zonën e Shkodrës. Në një televizion, banorët e prekur nga përmbytjet, ishim shumë optimistë nga situata, të kënaqur në maksimum nga përkujdesja e qeverisë dhe e strukturave shtetëroren ndaj tyre, ndërsa në televizionin tjetër situata është katastrofike, banorët të revoltuar në kulm nga mungesa e dorës së shtetit. Reporterët e televizioneve që kishin hyrë në garë me njëri-tjetrin kush të bëjë “stand up” më të mirë, e zbatuan me përpikëri të admirueshme orientimin e shefave dhe pronarëve të tyre për pasqyrimin e situatës.

Në një televizion gazetari raportonte duke pasur në sfond një fushë të përmbytur që dukej si liqen ndërsa në televizionin tjetër raportimi bëhej duke pasur në sfond një situatë krejt ndryshe, pa përmbytje.
E gjithë kjo situatë dezinformimi ishte në shërbim të një klientelizimi që ka mbërthyer median shqiptare dhe që sa vjen bëhet edhe më e padurueshme. Publiku shqiptar dëgjon, shikon dhe lexon çdo ditë interpretime diametralisht të kundërta të deklaratave që bëhen nga përfaqësues të faktorit ndërkombëtar rreth situatës politike në vend. Një ambasador sipas “x” televizioni , ka thënë “se kutitë duhet të hapen”, ndërsa po ta shikosh kronikën në televizionin “Y”, po i njëjti ambasador ka thënë se “kutitë jo vetëm që nuk mund të hapen, por opozita po bën shumë gabim që qëndron jashtë parlamentit”.
Edhe pasqyrimi i situatës ekonomike nuk bën dallim. Shqiptarët dëgjojnë çdo natë në edicionet e televizione kryesore sesi “hynë e dalin nga kriza” brenda pak minutash. Sipas kronikës së x televizioni, gjendja ekonomike është shumë e rëndë, shqiptarët po varfërohen çdo ditë, listat e borxhlinjve vetëm zgjaten, qeveria nuk ka para për të paguar pensionet dhe pagat”, ndërsa nga ana tjetër situatë është krejt ndryshe. Qeveria do rrisë pagat dhe pensionet, investimet do rriten, performanca e mbledhjes së ta ardhurave është në maksimum, eksportet janë dyfishuar , etj”.

Po si ka mundësi more?!

Si mund të deformohet në këtë mënyrë ligjërata e një përfaqësuesi diplomatik. Si mund të keqinformohet publiku në këtë mënyrë?! A ka kufi kjo papërgjegjshmëri e medias shqiptare?!
Kjo gjendje më solli ndërmend një histori që më tregoi një miku im dhe që më bëri shumë përshtypje. Dikur në një vend jetonte një pasha që kishte në zotërim një vilajet të tërë dhe ishte shumë i pasur. Sarajet e Pashait ruheshin nga një qen shumë i fuqishëm që nuk lejonte këmbë njeriu të afrohej. Disa njerëz që ia kishin vënë syrin pasurisë së Pashait filluan të mendojnë rrugët për t’u futur në sarajet e tij dhe vendosën që të zgjidhin fillimisht problemin e qenit. Keqbërësit u ndanë në dy grupe dhe u pozicionuan në dy kodra që qëndronin përballë njëra-tjetrës. Më pas filluan që t’i binin daulles me radhë. Qeni i shkretë që dëgjonte zhurmën e daulles vraponte sa në njërën kodër, në tjetrën. Kështu vazhduan deri sa i “nxorën shkumën” qenit i cili nga lodhja ngordhi. Më pas rruga për të plaçkitur sarajet ishte e lirë. Tani nuk dihet sesa do rezistojë publiku shqiptar, por një gjë është shumë e qartë, daullexhinjtë në të dy kodrat përkarshi janë shumë të vendosur ta vazhdojnë lojën e tyre deri në fund.

T’i bësh gropën vetes...
Një situatë e tillë e medias përveç se po thellon fragmentarizmin dhe krijimin e një shoqërie të ndarë në kuptimin e plotë të kësaj fjale, po i sjell një dëm të pariparueshëm vetë medias. Kjo ka çuar në humbjen plotësisht të besueshmërisë ndaj medias në përgjithësi. Kategoritë që konsumojnë produktin mediatik tashmë janë ndarë sipas bindjeve politike dhe për atë kategori që nuk bën pjesë në asnjë grup militant, nuk ekziston më asnjë alternativë serioze informimi. Duke qenë se zhvillimi i shoqërisë, dalja nga tranzicioni, konsolidimi i demokracisë do të sjellë gradualisht zgjerimin e kësaj kategorie asnjanëse, rrjedhimisht media në Shqipëri po i “bën gropën” vetes. Media tani ka hequr dorë nga krejtësisht roli i saj informues dhe artikujt e gazetave apo kronikat televizive nuk ndërtohen më duke pasur parasysh interesin e publikut, por thjesht interesin e pronarëve të medias dhe tekat e ndonjë politikani. Nga ana tjetër shikon gjithmonë e më pak hapësirë në median shqiptare për kulturën, librin e vlerat kombëtare. Vendin e tyre e kanë zënë diskutimet mbi realiti shou që përveç se degjenerim nuk sjellin asnjë vlerë emancipuese për shoqërinë. Gjithkush nga që do të shfletojë faqet e gazetave këto ditë do të vërë re se ato janë të mbushura me diskutime mbi “homoseksualitetin”. Fenomeni modernitetit fals ka përfshirë të gjithë, që nga njerëzit më të thjeshtë e deri të ata që pretendojnë se janë opinionbërës në këtë vend. Në këtë situata duhet të ketë një pikë kthese që për ecurinë e medias shqiptare. Kjo pikë kthese nuk vjen as duke thënë se “shteti e ka fajin” që nuk ofron fonde për median, as duke importuar nga CNN apo BBC gazetare e reporterë që do ta bënin zanatin më mirë. Problematika i ka rrënjët shumë më thellë, ҫka e bën dhe zgjidhjen shumë të vështirë dhe komplekse.

Për sa kohë informaliteti do të jetë i ulur këmbëkryq në median shqiptare, për sa kohë transparenca të mungojë, për sa kohë pronarët e medieve të vazhdojnë të mëkohen nëpërmjet kanaleve të paligjshme nga politikanët shqiptare dhe për sa kohë OJQ dhe grupimet e gazetarëve do të shërbejnë për të punësuar gazetarët e papunë dhe për të rrëmbyer ndonjë fond nga ndërkombëtarët, kjo gjendje nuk ka gjasa të ndryshojë.

Erlis ÇELA, Start