Wednesday, April 27, 2011

Një pirg me gënjeshtra

Një arsye e fortë për t'u rihapur dosja hetimore e mbyllur për vonesa në procedurën e hetimit
Pas një presioni të pazakontë nga media Lulëzim Basha u përgjigj dje për një nga katër akuzat me të cilat ai po përballet për fshehje të pasurisë dhe lënien e shtetësisë shqiptare prej gruas së tij. Në një njoftim të shpërndarë nga zëdhënësja e tij, thuhet se në dokumentin e noterisë është bërë një lapsus dhe pasaporta e tij shqiptare është quajtur amerikane. Sqarimi është nervoz dhe plot mllef, ndërkohë që ai po përpiqet të shpërndaj buzëqeshje ku të mund të rrugëve të Tiranës.

Është nervoz dhe shumë i vonuar, pas 48 orësh, pasi janë botuar në medie dokumentet që flasin se ai është paraqitur para noterit me një pasaportë amerikane. Por mbi të gjitha është shumë fyes si sqarim.
Përfytyroni një noter holandez të cilit i janë vënë përpara dy pasaporta shqiptare, të dyja besoj në atë vit ngjyrë kafe, dhe noteri njërën e quan amerikane dhe tjetrën shqiptare.
Por e lëmë mënjanë lajthitjen e noterit dhe të merremi me "ndershmërinë" e qytetarit tonë Lulëzim Basha.




Të gjithë e dimë sa rëndësi ka një akt i tillë noterial, pasi me këtë akt noterial Lulëzim Basha është paraqitur edhe në Post Bank një nga bankat më serioze të Holandës, ku ka marrë kredi për këtë shtëpi, sipas tij. E më pas në Kadastër, etj.

Përfytyroni tani një shqiptar që ka blerë shtëpi, ka në dorë aktin noterial të blerjes, shikon aty që pasaporta i është shënuar amerikane dhe nuk tenton ta korrigjoj dokumentin, duke bërë në të vërtet të falsifikuar gjithë procedurën.  
Nëse deri në atë që Basha e quan gabim noteri kemi një lapsus, në vazhdimin e praktikës nga Basha kemi një akt falsifikimi të paramenduar.

Ish shtëpia e çiftit Basha në Holandë

Së dyti ky "lapsus" sepse më sjell në mendje intervistën e avokatit të tij politik Sabri Godo i cili ishte këshilluar të thoshte se Aurela Isufi e flaku shtetësinë shqiptare pasi nuk blinte dot shtëpi në Holandë me pasaportë shqiptare. Sipas sqarimit të djeshëm të Lulëzim Bashës, ai dhe gruaja e tij kanë blerë të dy shtëpi në vitin 2001 me pasaportë shqiptare.!!!

Duke besuar se zoti Godo ka thënë atë çfarë i ka thënë Lulëzim Basha, atëherë na rezulton se njëri nga dy blerësit mund të jetë paraqitur me pasaportë amerikane para noterit për të shpëtuar taksat dhe procedurën e një ekstrakomunitari për të blerë shtëpi në Holandë. Nëse është e vërtetë që mund të blihet shtëpi me pasaporta shqiptare siç po i thotë publikut shtabi i Lulëzim Bashës, spiralja e gënjeshtrës e fut zotin Basha në një humnerë të pafundme të mungesës së personalitetit, të cilën duhet tua sqaroj shqiptarëve, pasi rikthen dyshimet e forta përse gruaja e tij flaku shtetësinë shqiptare dhe nuk denjon akoma ta rimarrë.
Në sqarimin e djeshëm zoti Basha siç thamë nuk i përgjigjet akuzave të tjera që kanë të bëjnë me vitin 2007, kur ai shfaqet në sistemin e policisë me tri pasaporta diplomatike të tria të vlefshme në të njëjtën kohë.  
As trafikantët kolumbianë të drogës nuk marrin kaq shumë masa për pasaporta rezervë sa ç'ka marrë Ministri ynë i Jashtëm në vitin 2007.

Ai po ashtu nuk po sqaron falsifikimin që ka bërë me deklarimin e shitjes së apartamentit në Holandë para kohe.
Me këtë veprim zoti Basha ka pastruar historinë e 200 mijë eurove, duke deklaruar se i kanë ardhur nga shitja e apartamentit në Holandë, ndërkohë që apartamentin sipas dokumenteve e ka shitur një vit më vonë.
Të gjithë e dimë se në vitin 2007 në duart e Lulëzim Bashës kaluan 1 miliard dollarë për ndërtimin e një rruge 54 kilometër, dhe siç thotë shefi i tij, nuk përjashtohet mundësia që ndonjë stërkalë nga gjithë ai lumë të ketë përfunduar dhe në xhep të tij.
Nxitimi për të deklaruar pare të fituara nga shitja e shtëpisë në vitin 2007, është një fakt i ri i cili mund t'i shërbej prokurores Ina Rama për ta rihapur dosjen e rrugës Rrëshen Kalimash të djegur për procedurë. Tani e ka më të lehtë pasi zoti Basha nuk ka as imunitet. Prokuroria e ka të gatshme dosjen që e merr të pandehur zotin Basha, dhe meqë për t'i rihapur dosjen kur "digjet për procedure" duhet një fakt i ri që lidhet me të, unë mendoj se fakt më të fortë se sa të kapësh të dyshuarin për hajdut me 200 mijë euro të padeklaruara në xhep nuk ka.

U bën shumë gënjeshtra.
Lulëzim Basha duhet t'ia kishte kursyer vetes përforcimin e identitetit të tij si gënjeshtar në këtë fushatë. Mund të kishte marrë disa masa para fushatës dhe të kishte shmangur këtë situatë banale që po i krijohet duke gënjyer për çdo gjë.

Por nuk është aq e lehtë, kur duhet të gënjesh për çdo gjë.

Ai ka nisur të gënjej për çdo detaj të jetës së tij qysh në vitin 1992 kur deklaroi se ishte vëzhgues zgjedhjesh në KQZ e 2 Marsit, (në moshën 17 vjeçare), që më kujton rrëfimin e Sabri Godos që kish qenë partizan në moshën 13 vjeçare.

I është dashur të gënjej për studimet dhe për njeriun që ja ka paguar studimet, i është dashur të gënjej sponsorin e studimeve deri sa i shkaktoi traumë që i përshpejtoi vdekjen në vitin 2005, i është dashur të gënjej si është njohur me gruan dhe kur janë martuar, i është dashur të gënjej, kur kanë blerë shtëpi dhe ku i kanë gjetur lekët, i është dashur të gënjej ku ka punuar dhe çfarë pune ka bërë, i është dashur të gënjej për hapjen e dosjeve për trafik organesh nga UÇK në Shqipëri, i është dashur të gënjej përse gruaja e tij flaku pasaportën shqiptare dhe bashkë me vajzën e saj janë qytetare holandeze, (pra dy e treta e familjes së tij janë holandezë), i është dashur të gënjej kush e përfshiu në skemën e rikthimit në Shqipëri me katapultë nga UNMIK në qeverinë Berisha, i është dashur të gënjej për raportet me vajzën e kryeministrit, i është dashur të gënjej për fondet e rrugës Rrëshen Kalimash, i është dashur të gënjej për faljen e ujërave Greqisë...

... dhe në fund po i duhet të laj duart nga gjaku i katër të vrarëve më 21 janar.
Kaq shumë gënjeshtra askujt nuk i ka rënë në jetë t'i justifikoj. Është një pirg i madh, një mullar gjigant gënjeshtrash që për të qëndruar të stivosura e duan një hu të fort në mes qe t'i mbaj te lidhura. Lulëzim Basha është boll i gjatë, për të shërbyer si i tillë, por prapë ato nuk qëndrojnë dot të gjitha njëra mbi tjetrën.
Është i dënuar të rropatet gjithë jetën mes tyre.

Shekulli

Zgjedhjet, qeveria lejon tabelat maqedonase

POGRADEC-Dy javë përpara zgjedhjeve lokale të 8 majit, komuna Pustec mbushet me tabela me emra rrugësh dhe sheshesh në gjuhën maqedonase.
Komuna që dikur mbante emrin Liqenas ka përfshirë dhe zyrtarë të komunës Gazi Baba të Maqedonisë, duke bërë fushatë edhe për kandidatin zyrtar të koalicionit qeveritar të drejtuar nga PD-ja, Edmond Temelko, i cili mban postin e kryetarit të Partisë Aleanca e Maqedonasve për Integrimin Evropian.

E perditshmja Gazeta Shqiptare zbulon se tabelat e rrugëve janë vendosur në dy gjuhë, shqipe dhe atë sllavo-maqedonase, dy janë në alfabetin latin dhe atë cirilik. Shenja të institucioneve dhe rrugëve në gjuhën sllavo-maqedonase në 9 fshatrat të komunës Liqenas, e emëruar në Pustec, të prefekturës së Korçës u vendosën me datën 14 prill ku të pranishëm ishin kryetari i komunës Gazi Baba, Tony Trajkovski, Teodor Petrov, presidenti i kongresit botëror të Maqedonisë dhe Tashko Ivanov, kryetar i shoqatës së Maqedonasve të Egjeut.
Ne artikullin e shkruar e perditshmja Gazeta Shqiptare zbulon personin qe ka lejuar vendosjen e tabelave, ndersa sjell ne vemendje se në Maqedoninë fqinjë, në përbërje me popullsi shqiptare etnike të konsiderueshme, mungojnë emrat e rrugëve në gjuhën shqipe, duke mos respektuar marrëveshjen e Ohrit si dhe rastin Bollano me tabelat greke në Vlorë. 

(d.b/BalkanWeb)

Jam emigrant, shqiptar, zot e krenar...

Për një jetë më të mirë. A thua vallë kaq egoist të jem?! Për një jetë më të mirë, vura jetën time në shërbim të një vëndi tjetër. Vura jetën, përbërjen e frymarrjëve që mbushin e zbrasin kasollen e shpirtit tim mall.

Jam shqiptar...Zot dhe Krenar, do kish' thënë dikush që varri iu gdhend përtej detit të pa kombësi. Përtej qiellit që ndrit shqip, përtej pasthirmës së mëmës kokëbardhe...përtej Shqipërise.


Jam emigrant dhe bota moderne bashkëkohore, më mësoi që një zdrukthtar i mirë i ndjenjave të mia të behem. T'i zbus lëkurën dinjitetit psikopat, që më patjetër donte të ish i ndershëm. -I marri, me mullinjtë e erës moderne donte vallë të luftonte?! 
Zdrukthtar, profesion i një arti të rrugës, mësuar dhe provuar mbi lëkurë të trupit tënd. Deomos!-Gjithcka nis nga vetja por sinjalet që unë perçoj drejt shoqërisë së vibrimit mental dhe shkundjeve qënësore janë të dobëta, janë gudulisje nën sqetull të Europes Plakë. Të papërfillshëm, si unë para syrit dyshues që më vështron.

A thua jam i shëmtuar? Apo mbaj erë jo të këndshme? -I pastër kam qënë gjithnjë...Nëna m'ë lante e më fërkonte këmbët me një gur të zi të madh, që në raste të tjera përdorej të mbanim derën hapur të kasolles tonë qerpiç.

-Eh ç'fllad shqiptar freskonte atë shtëpi të pastër, me gruan më të bukur në tesha shtëpie, parë ndonjëhere nga syri i fëmijes përrallë.

Kam venë re , të pëlqejnë syrin tim zeshkan, mes dritash therëse të një klubi nate. Të më afrohet gjini e kundërt sikur vërtetë do të njohë prejardhjen time shqiponjë. Por jo nuk shkon kurrë aq thellë. Gjinia e kundërt(përse t'a mohoj, joshëse) kthen gotën e kristaltë me fund dhe nga fundi i saj më hedh një sy , nga ai vështrimi i xham-të që kurrë nuk merr shkëlqimet e thërmosura të një diamanti.

Hap sytë, në shtratin tim të ngushtë, pushoi për një natë të tërë sërisht, shpirti im i gjerë. Dita duhet të ketë zbardhur, por në tunelin tim, dielli është denuar. Po çohem, drejtë errësirës të djeg dhe një ditë në kërkim të dritës ne fundin e tunelit tim.

Ndonëse i dëshpëruar nga malli, larg atdheut e njerzve të mi më të dashur, do të doja të isha më i lumtur sonte, e sytë e mi të vezullonin në vendin tim, atje ku jehona e shqipes më thërret .
Jam emigrant, shqiptar, zot e krenar.                                                                                                                      
Shkroi: Dy udhëtarët

Blasfemi

Notojnë xhamiat dhe kishat nëpër kujtime tona,
e lutjet pa kuptim e shije përplasen për muret e tyne
dhe nga këto lutje zemra zotit ende s'iu thye,
por vazhdoi të rrahi ndër lodra dhe kumbona.
Xhamiat dhe kishat madhshtore ndër vende të mjerueme...
Kumbonaret dhe minaret e nalta mbi shtëpia tona përdhecke...
Zani i hoxhës dhe i priftit në një kangë të degjenerueme...
0 pikturë ideale, e vjetër një mijë vjeçe!
Notojnë xhamiat dhe kishat nëpër kujtime të fetarve.
Tingujt e kumbonës ngatrrohen me zanin e kasnecit,
Shkëlqen shejtnia mbi zhguna dhe ndër mjekra të hoxhallarve
0, sa engjuj të bukur përpara derës së ferrit!
Mbi kështjellat mijvjeçare qëndrojnë sorrat e smueme,
krahët i kanë varë pa shpresë-simbojt e shpresave të humbune
me klithma të dëshprueme bajnë fjalë mbi jetë të pëmdueme,
kur kështjellat mijvjeçare si xhixha shkëlqejshin të lumtuna.


Millosh Gjergj Nikolla
Millosh Gjergj Nikolla poet dhe prozator i njohur si Migjeni lindi më 13 tetor 1911 në Shkodër.Me një realizëm të thellë, të panjohur deri atëherë në letërsinë tonë, ai pasqyroi jetën e përditshme të shoqërisë shqiptare, sidomos të shtresave të varfëra të qytetit e fshatit, duke demaskuar sistemin e prapambetur shoqëror si dhe fashizmin që po kërcënonte Evropën. Migjeni futi në letërsinë tonë një shkallë shumë të lartë ideoartistike protestën e hapur, ëndërrën për një botë të re, ku njerëzit e thjeshtë të jetojnë të lirë dhe të lumtur me dinjitet njerëzor dhe pa frikë për të nesërmen. Ky humanizëm aktiv përshkon tej e ndan veprën e tij. Mbetet, përfaqësuesi absolut i realizmit kritik në letërsinë shqipe.Vlen për tu përmendur prania e tij si përfaqësues i Shkodrës në Kongresin e Beratit më 1922. Ndërroi jetë më 26 Gusht 1938 në Torino të Italisë.

Studentit shqiptar... nga Faik Konica

Shqipëria ka pasur edhe në kohërat e shkuara studentë. Po ata mësimin e tyre, të mbaruar a gjysmak, e vunë në shërbim të një qeverie të huaj. Vendi i tyre nuk ishte i lirë që t’i falnin djersën dhe trurin.
Sot puna ndryshoi. Kemi sot një Shqipëri më vete, nënë të të gjithë bijve të saj edhe njerkë t’asnjërit. Ajo do t’i presë me krahë të hapura djemtë e saj që kthehen në shtëpi nga shkolla, - po duhet dhe këta diç t’i shpien nënës nga kurbeti.

Nuk është mjaft, nuk është gjë prej gjëje. O studentë në i shpufshi Shqipërisë një dipllomë vetmë, duhet t’i shpini edhe një mendim. Dhe ay mendim duhet të jetë aq’ i fuqishmë sa t’i shërojë trupin nga çdo sëmundje dhe t’i japë Zonjës së brengosur shëndetin dhe forcën për të qeverisur shtëpinë si nikoqire. 

Mendimi që duhet të shpini, i vjetër në botë po i ri në vënt tonë, është mendimi i KANUNIT si të vetëmit rregullonjës të jetës sociale paskëtaj, në kundërshtim me VIOLENCEN, që ka mbretëruar gjer tani.

Ky mendim i ri, që të mos mbetet një fjalë n’erë po të punojë në gjak me forcën e një bari shpëtimtar, duhet jo vetëm të aplikohet si një formalitet zyre dhe gjyqi, po të hyjë në shpirt të ç’do njeriu si një gjë e shëntëruar, mprojtëse e paanëshme dhe e drejtë e Shoqërisë. Në një fjalë duhet të bëhet feja, ideali i Shqipërisë moderne. Dhe në paçi ju vetë, o studentë, një besim të patundur në këtë ideal, në këtë fe, ahere vetëm do të mundtni të bëheni apostujt e mendimit të ri.


Shtator 1921, Revista Studenti, Boston, SHBA

22 prilli, Dita e Tokës

Dita e Tokës bashkon sot 114 vende, të udhëhequra nga SHBA-ja dhe Idia. Në të njëjtën ditë të vitit 1970, 20 milionë qytetarë amerikanë iu përgjigjën apelit të senatorit demokrat Gaylord Nelson, duke u mbledhur në një manifestim në mbrojtje të planetit. 

Sivjet për organizimin e këtij eventi ka menduar Earth Day Network, i cili për edicionin e 2011-s ka caktuar një objektiv ambicioz: mbledhjen e një milliard "veprimeve ambientale" para samitit të OKB-së të parashikuar për vitin e ardhshëm në Rio de Janeiro.

 Për të arritur këtë objektiv, disa kanë vendosur të mos përdorin ujin që blihet me shishe, ndërsa të tjerë kanë braktisur makinën për biçikletën. Për të gjithë, parulla është e njëjtë: Një veprim në dobi të shëndetit të planetit.

shekullio

Filmi “Ballkan Bazar”, reagime të forta në Greqi

ATHINE- Reagimet e para kanë lindur në Greqi nga filmi i ri i Edmond Budinës “Ballkan Bazar”.
Ndërkohë që filmi po shfaqet në kinematë shqiptare, menjeherë u cilësua në mediat greke si “një tjetër sfidë të turpshme kundër helenizmit dhe komunitetit ortodoks”.
Sipas një shkrimi të botuar në disa agjenci mediatike, filmi që është produksion shqiptaro-italian, jo rastësisht po shfaqet në prag të festës ortodokse të Pashkëve.

Autorët e shkrimit, thonë se “filmi bazohet në trillimet e medias shqiptare dhe qendrave të tjera që lidhen me zhvarrosjen e eshtrave në Kosinë, për t’u paraqitur më pas si eshtrat e ushtarëve grekë të rënë gjatë luftës italo-greke 1940-41”.

Po sipas tyre, “qëllimi i këtij filmi është zhvlerësimi dhe tallja e njërës prej faqeve më të ndritura historisë së Greqisë moderne dhe rezistencës së gjithë popujve të Evropës kundër fashizmit”.

Shkrimi denoncon faktin që filmi në pjesën më të madhe është xhiruar brenda Kulteve Ortodokse duke bërë në këtë mënyrë sakrilegj, ndërkohë që shumë prej skenave cilësohen të pahijshme.

Shkrimi thekson se “është i gabuar përdorimi i Kishës së Labovës së Kryqit, i cili është një monument, dhe jo vetëm për arsye shpirtërore, është e ndaluar të përdoret për qëllime të tjera”.
“Instituti i Monumenteve të Shqipërisë është i detyruar të japë një shpjegim për faktin që lehtësitë që iu ka krijuar autorëve të filmit” – thuhet në shkrim.
Mënyra se si ky film trajton personalitetin e një prifti ortodoks cilësohet si një “imitim i keq i propagandës ateiste në vitet e persekutimit komunist të besimit, një kopje e keqe e metodës, të cilën regjimi e përdorte për të kthyer opinionin publik kundër Klerit dhe Kishës”.

Sipas shkrimit, “filmi në thelb ushqen urrejtjen fetare dhe racizmit në një kohë që arti duhet të shërbejë për të kundërtën”. Edhe perpjekja e mediave shqiptare për të reklamuar filmin, futet në kuadër të kësaj klime.

I njohur me këto komente regjisori i filmit tha për News24 se “filmi nuk është sfidë kundër ortodoksisë, por ndaj abuzimit që bëhet nga njerëz të vecantë me të dhe sigurisht që është sfidë kundër gjithë nacionalizmave të vogla që përcajnë njerëzit! Në film mesazhi më i fortë është ai i bashkëjetesës në harmoni dhe respekt për njëri-tjetrin!”

Balkanweb

Anoreksi shpirtërore

Sa gjatë mund të adhurojmë dikë? Se fundja psikika jonë ushqen ç'do motivim e lëvizje të së vërtetes tonë...

Jeton dhe ushqen qënien tënde me pjella të psikikës...Ti do dikë, diçka apo adhuron për atë që të bën të ndjesh? A thua valle? Apo ti stimulon , ti aktron dhe ti vendos të marrësh "intravenozen" dhe botën përreth saj bashkë me individin?

Ti nuk beson që adhuron vazhdimisht dhe përhere të njejtat "burime" që të eksitojne organizmin fizik dhe mendor...

Mbase ti nuk beson më në mrekulli? Ndoshta...por ndjen që ke filluar të furnizosh përceptorët me shumë pak...anoreksi shpirtërore.

                                                                                                                                                  
Çfarë e karakterizon  veprimtarinë tënde, qëllimi apo mposhtja.

Cili është qëllimi yt?

Për disa të pazhvilluar, qëllimet janë kënaqësitë e çastit;të ngrënit, te pirët, shumë shumë të gogësiturit. Për disa pak më të zhvilluar është lumturia që nuk ka rëndësi se si;ne ç'rrugë, të ndershme apo jo. Për disa të tjerë lumturia e ndershme...ndërsa për ata më të epërmit është liria, jeta dhe shuarja anoreksike shpirtërore.Liria e merituar përmes sakrificave, jeta e gëzuar nën britmat e njerzve më të dashur, shuarja anoreksike shpirtërore për të qënë i lirë.

I ngujuar në mendime, në eufori zotash, materiale, ide, në luftë për mbijetesë të ndërgjegjes tënde ti ke anoreksi shpirtërore.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          
Shkroi: Dy udhëtarët

Punëtorët francezë hidhen në grevë: Pronari ynë flet vetëm anglisht

Punëtorët francezë të një fabrike janë ngritur në një protestë duke u ankuar për atë që e quajnë “imperializmi anglo- sakson”. 184 punonjësit e Thermal Ceramics, një kompani angleze e vendosur në Francë, protestojnë çdo ditë për shkak se bisedimet që mbajnë për rritje rrogash nuk realizohen pasi ngecin tek përkthimi.
Një përfaqësues i punonjësve tha se komunikimi ndalon pasi ata thonë “Hello”. “Dialogu mes nesh është shumë i vështirë, në mos i pamundur,” tha ai.

Franca ka një forcë punëtore me nam të madh si nacionaliste, e cila ankohet vazhdimisht për anglikanizmin e praktikave të punës në një ekonomi globale. 
                                                                                          Tema.Al

Në Tiranë greqisht, tek arbëreshët shqip

Nëse në kishat e vjetra bizantine të katundeve arbëreshe shenjtorët i lexon të gjithë në një shqipe të pastër, në kishën e të njëjtit besim në Tiranë, jo.
 Për disa arsye, siç shpjegojnë klerikë aty, por pasoja është se besimtarët ortodoksë shqiptarë në këtë aspekt nuk shërbehen në gjuhën e tyre mëmë.

Nëse ke bërë këmbë e je lutur në kishat e arbëreshëve në Kalabri e ke të pamundur të ndjesh të njëjtin përjetim kur kthehesh dhe përsërit të njëjtin 'rit' në Tiranë. Saktësisht, kur futesh tek Katedralja Ortodokse kryeqytetase, aty ku mblidhen tok turma besimtarësh praktikantë ortodoksë në raste festash, sa kohë nuk ka përfunduar katedralja e re dhe e
madhe në qendër.


Mbishkrimet në shqip që ruajnë ende arbëreshët përsipër çdo ikone bizantine, edhe pas 500 vjetësh, të mprehin edhe më shumë sensin e të dalluarit, se sa në miniaturë apo munguese janë ato në shqip në kishën e kryeqytetit shqiptar sot.


Greqishtja tek Katedralja Ortodokse
Të dymbëdhjetë shenjtorët në ikonostasin qendror prej druri ku shkojnë, luten dhe puthin gjithë besimtarët shqiptarë, për vite të tëra, kanë vetëm mbishkrime në gjuhën greke bizantine dhe jo në dy gjuhë, siç duhet të ishte ligjërisht dhe normale për çdo shqiptar. E nëse je shqiptar, qoftë edhe ortodoks, nuk kupton gjë prej gjëje. Pikërisht tek ikonostaset më ballore, më të mëdhatë dhe më të dukshmet.

As shenjtorit që je duke puthur, lavdëruar apo lutur, nuk di se kush është, se me ç'emër t'i drejtohesh. Di që është një shenjt, që duhet dhe ndjen se së fundi do ta puthësh dhe kaq. Përsipër tyre, shumë lart, edhe pse mezi, i shquan ama disa ikona të ngjashme, në përmasa të vogla krahasuar me ato poshtë tyre, ku duke shqyer sytë i dallon disa mbishkrime shqip si; 'lindja e Krishtit', 'ngjallja e Llazarit', 'ngritja e Krishtit në qiell' etj.


Në rreth dyzet piktura me mbishkrime sipër tyre, që gjenden në të gjithë kishën, 1/3 janë edhe në shqip, edhe greqisht. Ato më të voglat, ndërsa vetëm dy të mëdha varur në muret anësore dhe jo ballore; Shën Kozmai dhe Shën Spiridhoni. Një shkrim i dukshëm në shqip është edhe ai tek një fron ballor: "Mësoni prej meje se jam i butë, edhe i unjtë ndë zëmërët".

Por dymbëdhjetë shenjtorët ballorë jo. Dhe të tjerë anësorë jo.
E si mund të ndihesh?
E jo vetëm për një ditë, një javë, një muaj apo një vit, por për disa vjet.
Edhe pse, siç përmend Dhimitër Beduli në librin "Gjuha shqipe në kishë", botimi i Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë në 1997, "apostujt e shpërndanë ungjillin e Zotit për çdo popull në gjuhën e tij" apo teksa citon apostull Pavlin se: "Në Kishë dëshiroj më mirë të them pesë fjalë të kuptueshme, që të mësoj dhe të tjerët, se sa dhjetë mijë fjalë në gjuhë të pafrymtë."

Siç përmend edhe Efsevi, ati i historisë kishtare që ka jetuar në shek.IV: 'pas ardhjes së Krishtit, gjithë kombeve iu dha e drejta të përdorin gjuhët e ndryshme që ka çdo komb". Me gërma shqipe, të cilat i shpiku vetë, e shkroi 'Dhjatën e Re' Grigor Konstandinidhi, ish-nxënës në Akademinë e Voskopojës, sikurse na citon bashkëkohësi i tij, J.Zavira. Dhe këtë përpjekje e pasuan emra të mëdhenj të ortodoksisë, por dhe atdhetarisë shqiptare.

E sipas nenit 3 të Statutit të Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë, që nga viti 1929 gjuha e saj zyrtare është ajo shqipe. "Gërmat shqip, të shqitura nga puthjet" "Shërbesat bëhen në shqip, botimet tona janë në shqip. Që në 2 gusht të 1992, Fortlumturia e Tij, imzot Anastasi, në ditën e fronëzimit të tij shtroi si urgjente nevojën e botimeve kishtare në gjuhën shqipe dhe kjo sot është arritur", shpjegon at Anastas Bendo, prift i Katedrales Ortodokse në Tiranë.

Dhe vërtet botimet u shumëfishuan këto vite në shqip, shërbesat bëhen po në shqip, por pikturat e shenjtorëve nuk lexohen dhe adhurohen në shqip. Dhe kjo nuk është pak, pasi është kontakti i parë pamor me besimtarët. "Këto ikonostase në greqishten bizantine kanë qenë dhuratë nga një grup murgeshash në Greqi në vitet e
para pas '90-ës.

Kur kisha ende nuk ishte formësuar mirë dhe në një kohë kur në Shqipëri nuk kishte piktorë shqiptarë në këtë fushë", shton at Anastas Bendo. Ndërsa ato më të voglat me mbishkrime në shqip janë shtuar më pas, kur në Shqipëri u specializuan restaurues të ikonografisë, si studentë të vetë një shkolle që çeli Kisha Ortodokse për këtë profil.
'Tek ikonostaset e sjella kohë më parë s'mund të ndërhyhej, por ama poshtë tyre u ngjitën shirita me emrat përkatës në shqip, të cilat besimtarët duke i puthur, i shqitën", shpjegon at Anastasi. Por që pavarësisht kësaj, prej vitesh ato nuk u ngjitën më apo nuk u gjet një zgjidhje e mundshme.

Për rrjedhojë çdo ditë besimtarët, pavarësisht shkaqeve, në këtë detaj të rëndësishëm nuk janë shërbyer dhe nuk shërbehen në shqip sipas statutit dhe siç e lyp të qenit shqiptar. Ndërkohë që rëndom çdo kishë, e kujtdo riti qoftë, në çdo vend qoftë, normalisht lipset t'i përmbajë të dy gjuhët.
Thua harresë e paqëllimshme apo e qëllimshme?
"Jo. Jemi ne ortodoksët shqiptarë që kemi vënë themelet e gjuhës shqipe që me Vangjel Meksin, i cili përktheu në shqip Biblën në shek. XVIII-të, me Naum Veqilharxhin, Fan Nolin, Thimi Mitkon, Mihal Gramenon etj.



Dhe vetë Skënderbeu ishte një princ i bizantizmit", përmbledh shpejt e shpejt disa kontribute kulmore të historisë at Anastasi. Të historisë që nuk duhet të mbetet vetëm tek historia. Dhe, a mos përsëritet e njëjta gjë tek mbishkrimet në katedralen më të re ortodokse, që po duket afër përfundimit të ndërtimit të saj në qendër të Tiranës?





Në përgjithësi ata që hyjnë e dalin përditë në oborrin e kishës aktuale shprehen se nuk dinë ende gjë, pasi është ende herët e ndoshta nuk është ky për ta shqetësimi kryesor. Dikush thotë se 'punë e madhe nëse janë edhe me gërma greke, në fund të fundit ajo ka qenë gjuha zyrtare në çdo vend që u përhap Bizanti". "Patjetër që do të jetë
në edhe shqip, domethënë në dy gjuhë. Është normë që do të respektohet medoemos", përgjigjet at Anastasi.








Por megjithatë, na mbetet të presim dhe shohim...

Magdalena Allla, Shekulli