Koshtunica i armatosur në Kosovë Bajrami: EULEX s’e ndali

PRISHTINE-Vojislav Kostunica, të dielën, hyri i armatosur dhe qëndroi në Kosovë dhe askush nga policia nuk e ka ndalur.

Kështu njofton sot e përditshmja kosovare, Express sipas të cilës, Ministri Bajram Rexhepi ka qënë i njoftuar për këtë dhe i ka kërkuar nga EULEX’i t‘i ndalë personat e armatosur, gjë që sic pohon e përditshmja, nuk ndodhi.

“I përcjellë me truproja të armatosura, ish-Kryeministri serb, Vojislav Kostunica ka qëndruar të dielën në pjesën veriore të Kosovës pa leje të institucioneve vendore dhe atyre ndërkombëtare”, citon sot Express.

I njëjti burim bëri me dije se Koshtunica ka qëndruar në Zveçan dhe lokalitete të tjera në Veri për të kërkuar votën e serbëve për njerëzit e partisë së tij që garojnë në zgjedhjet për Komunën e Mitrovicës që janë paralajmëruar të mbahen këtë të diel.

“Koshtunica dhe eskorta e tij me njerëz të armatosur ka hyrë dhe ka dalë nëpër kufirin verior të Kosovës, në asnjë rast nuk është penguar nga Policia e EULEX’it dhe Policia e Kosovës, që në këtë pjesë të vendit përbëhet gati tërësisht nga pjesëtarë serbë”, njofton e përditshmja.

Kostunica ka zgjedhur Zveçanin për të mbajtur mbledhjen e Këshillit drejtues të partisë, për të shpalosur një program ekonomik si dhe për të kërkuar mbajtjen e zgjedhjeve të parakohshme në Serbi.

Fotoja e mësipërme e ish kryeministrit Kushtunica është bërë në Kosovë 1998


Ai ka përsëritur qëndrimin e tij rreth statusit të Kosovës dhe ka theksuar se se po të ishte në pushtet, kurrë nuk do të pranonte vendosjen e EULEX’it në Kosovë.
Gjatë kësaj vizite, politikani radikal serb ka qenë i shoqëruar nga ish-Ministri për Kosovën, Slobodan Samardzic dhe zyrtarë të tjerë të Partisë Demokratike të Serbisë, që ndodhet në opozitë që nga zgjedhjet e vitit 2008.

Ministri i Punëve të Brendshme, Bajram Rexhepi, thotë se institucionet e Kosovës kanë kërkuar nga Misioni i BE’së që eskortat e armatosura të ndalen dhe të identifikohen, por kjo nuk është bërë.

“EULEX’i nuk është i gatshëm të bëjë një pengesë të tillë sikurse e bëjnë në pjesët e tjera kufitare”, ka thënë ai.

“Kemi kërkuar që sidomos eskortat e armatosura që bartin liderët polikë të ndalen, të identifikohen, të identifikohet armatimi dhe ky është ai minimumi që kërkojmë nga EULEX’i. Mirëpo, as këtë nuk e kanë bërë”, ka thënë Rexhepi, në një prononcim për RTK’në, të dielën në mbrëmje.

Por, Rexhepi tha se nuk ka kërkuar që të përdoret dhuna ose presioni, sepse kjo do të shkonte në llogari të politikës serbe.

Ndërkohë, zëdhënësja e Misionit të BE’së, Karin Limdal, ka konfirmuar për Express kërkesën e institucioneve të Kosovës për EULEX-in.

“Drejtori i Policisë së Kosovë e ka kontaktuar zëvendësshefin e komponentit të Policisë së EULEX’it, por kjo është bërë pasi Koshtunica ka hyrë në Kosovë”, ka thënë ajo.

Limdal nuk ka pranuar të komentojë se përse nuk është indërhyrë pas hyrjes së Koshtunicës në Kosovë.

Sot pjesëtarë të Misioni i BE-së janë të vendosur në dy pikat kufitare në Veri, pikërisht aty ku ka kaluar eskorta e Kostunices.
Për vizitat e zyrtarëve serbë në Kosovë ekziston një marrëveshje që ato të realizohen duke kërkuar leje, e cila përcillet në Qeveri përmes Zyrës së Përfaqësuesit të BE’së në Beograd dhe Zyrës së Pieter Feithit në Prishtinë.

Zgjedhjet serbe në Kosovë?
Ndërkohë mediat kosovare cilësojnë se paralajmërimi i institucioneve të Serbisë për organizim të zgjedhjeve lokale në pjesën veriore të Mitrovicës konsiderohet një provokim i ri ndaj Kosovës dhe manipulim me pjesëtarë të pakicës serbe, por nuk pritet të pengohet mbajtja e tyre.
Zëdhënësja e EULEX’it, Kristiina Herodes ka deklaruar se Misioni i BE’së nuk i pranon të ashtuquajturat struktura paralele dhe për këtë arsye nuk i njeh zgjedhjet serbe dhe as rezultatin e tyre.
Ndërkaq, zëdhënësi i Misionit të Kombeve të Bashkuara në Kosovë, Russel Geekie ka deklaruar se për mbajtjen e zgjedhjeve serbe në Mitrovicë, UNMIK-u është njoftuar përmes medieve, por nuk ka marrë asnjë informatë zyrtare për këtë.

Ndërkohë është paralajmëruar se këtë të diel do të votohet edhe në Komunën e Novo Bërdos.

BalkanWeb

OTR vs TBA, shkëmbim zjarri para Pallatit të Kongreseve

Dy grupe rivale që mendohet të jenë edhe grupe muzikore janë përfshirë mbrëmë në një përplasje me armë.

Ngjarja ka ndodhur mbrëmë në kryeqytet pranë Pallatit të Kongreseve, përpara nisjes së një festivali të organizuar nga një kompani private. Ata kanë shkëmbyer plumba mes tyre duke mos hezituar që t'i drejtohen edhe policisë.

Pas pushimit të zjarrit, policia mundi të arrestonte në flagrancë njërin prej të dyshuarve të ngjarjes, Jetnis Dollapajn, 24 vjeç, nga Tirana, ndërsa bllokoi një armë automatike të një modeli të vjetër. U shoqëruan në komisariat rreth 10 persona, mes të cilëve 5 pjesëtarë të grupit OTR dhe 5 të tjerë të grupit TBA. Policia e Tiranës ende nuk ka dalë me një version zyrtar për ngjarjen, ku pritet të mësohen edhe shkaqet e këtij incidenti në mes të kryeqytetit.

Vokalist dhe drejtues i grupi OTR, është Noyzi, apo siç quhet ndryshe Rigels Rajku, ndërsa i grupit TBA, është Arkimed Lusha, i cili në emrin e artit thirret Stresi.

Ndërkaq, në vendin e ngjarjes, policia ka bllokuar veç armës së Jetnis Dollapajt edhe sende të tjera të forta, si shkopa bejzbolli, armë të ftohta. Burimet e policisë pohuan se zyra e hetimit të vrasjeve, mund të arrestonte së paku deri në katër persona gjatë mbrëmjes së djeshme, ndonëse hetimet kanë vijuar deri në orët e para të mëngjesit.

Shekulli


Kujt i duket si film i parë? http://www.youtube.com/watch?v=PFHXjUMwmgk

"Mësues-nxënës, çfarë po i ndodh marrëdhënies?

Në fillim të këtij viti akademik mësimor, në të gjitha shkollat u punua një material që u kujtonte mësuesve, (duke i tërhequr vërejtje), se nuk ishin ata që mund ti mbetnin në klasë nxënësit. Për këtë u mor shembulli i një mësuesi që kishte ngelur një nxënës në lëndën e Gjuhës Shqipe, kur e kishte kaluar në atë të Anglishtes.

Për të gjithë mësuesit ky nuk ishte argument, por të gjithë kuptuan se kërkohej medoemos që për asnjë lloj arsyeje, nxënësit të mos mbeteshin në klasë. Kjo nuk justifikohet as me atë që quhet Taksonomia e Blumit. Përcaktimet e objektivave specifike tek Blumi janë të sakta dhe koncize dhe nuk thuhet gjëkundi, që lejohet një nxënës të kalojë kot.


Si mësues, konstatoj se nga nxënësit ka gjithmonë e më shpesh situata mjaft provokuese ndaj mësuesve. Megjithatë, mësuesit nuk i lodh ky fakt, (sepse ne e dimë se mosha në rritje ka problemet e veta), por i demotivon fakti, se fëmijët kanë shenja që nuk duan të mirëkuptohen me ta.


Ky lloj shkollimi me në qendër "të drejtat e nxënësit", mund të jetë gjithçka, por jo i dobishëm. Po e çorodit nxënësin duke e shtyrë në sjellje flagrante dhe të papëlqyeshme në shkollë dhe duke shkaktuar një mediokritet masiv në përgatitje.


Mos vallë kjo gjendje është mbjellë enkas? Me qëllimin e vetëm, që vetëm fëmijët e pushtetarëve të shkollohen dhe të pajisen me dije të qëndrueshme, që në të ardhmen ta sundojnë administrimin dhe drejtimin e këtij vendi?


Si mund ti japim përgjigje ndryshe këtij synimi për degradim të arsimit publik?

Përse nuk lejohet rregulli dhe disiplina në shkollat publike, kur gjetiu ato janë baza e arsimimit të shëndoshë?

Ky abuzim ndaj mësuesit dhe shkollimit është fatal.
Ndoshta ka ardhur koha, që edhe ministria dhe shteti të kuptojë, se mbreti dhe perëndia e shkollimit dhe kurrikulave, është vetëm mësuesi. Ai është graviteti i gjithçkaje që ka lidhje me arsimin dhe arsimimin.

Nuk fajësoj prindërit, por dëshiroj që ata ti "shtrëngojnë" edhe më shumë fëmijët e tyre për bindje ndaj mësuesve. Përpara se të jetë vonë. "Sita" ,për të nxjerrë flori nga brezat e një kombi, është vetëm mësuesi.


Ai nuk ka qenë as historikisht dhe as praktikisht armiku i nxënësve. Nuk mohoj se ka edhe mësues të papërgjegjshëm, por pohoj se fëmija,që gëzon "të drejta të plota" (!!) sot përballë mësuesit, nesër do të jetë një bosh.

Pyetja ime është e thjeshtë: a do ta përmbushë ky brez misionin e tij për të cilin edhe po shkollohet?


Letër e nënshkruar Qemal Guri, mësues Shëngjin, Shekulli

"Kur vihet në dyshim shqipja e politikanëve tanë"

A flasin politikanët tanë shqip? Ç'është kjo pyetje do të thonë lexuesit? Po mor po. A dinë të flasin shqip në kuptimin rrënjësor që ka kjo fjalë?

Gjuhëtarët e nderuar, qofshin tanët ose të huaj e kanë shpjeguar me kohë kuptimin e kësaj fjale. Do t'i referohem njërit prej tyre, Mustafa Merlikes (Krujës). Ja ç'thotë ai për këtë fjalë: "Kuptimi që i jep populli ynë këtij adverbi njërrokësh është ai i gjuhës që flet: Flas e shkruaj shqip mirë. Por vini re edhe këtë frazën tjetër: Flit or shqip se nuk të marr vesh.


Shqip do të thotë këtu qartë dhe kthjellët, ftillueshëm, kuptueshëm.
E ja shembulli i tretë. Shqip kësaj i thonë të hash fjalën, pra ka kuptimin, haptas, qartas, rrumbullak, drejtpërdrejtë, pa i bërë lak fjalës. Pra siç shihet, të flasësh shqip do të thotë të kuptohesh e të merresh vesh, të mos flasësh me nyje. Duke pasur këtë parasysh, vihet në dyshim shqipja e politikanëve tanë, sepse të kuptuarit me njeri-tjetrin e kërkojnë në gjuhë të huaj, e kërkojnë nga ata që nuk flasin shqip.


Të mos harrojmë se gjuhën tonë, shqipen tonë, populli e ka pasur mjetin kryesor për të arritur bashkimin, për të kapërcyer ndarjet me karakter fetar, klasor dhe rajonal. Pse të mos jetë edhe mjet për kapërcimin e përçarjes politike, pse të mos jetë mjet komunikimi dhe bashkëpunimi?

Letër e nënshkruar Prof. Riza Hasa, Elbasan, Shekulli

Kur jeta krijohet në laborator

Zululand

Po ndiqja këto ditë reagimet e Vatikanit lidhur me arritjen më të fundit të shkencës, atë të krijimit të qelizës artificiale. Ishin të kujdesshme, të matura, e disi të shastisura. Dhe me të drejtë, pasi shkencëtari Craig Venter hedh dyshime të rënda mbi besimin teist, se jeta është shpikje e Zotit.

Jetën pra nuk e krijon Zoti, na thotë biologu amerikan me këtë zbulim; ose të paktën, jo vetëm Zoti. Jetën mund ta krijojë dhe njeriu.

Çfarë ka ndodhur në të vërtetë (dhe këtu po i lë mënjanë spekulimet e një agnostiku si puna ime mbi shastisjen e teistëve)?

Është shumë e thjeshtë ajo që ka ndodhur (të kuptohemi, duket kështu aposteriori): Gjenoma e një organizmi njëqelizor shkarkohet nga gjenet “e parëndësishme” dhe kështu përftohet një qelizë që mezi mbahet gjallë prej gjenesh që kryejnë funksionet esenciale e jetësore; pastaj mbi të (në të) futen gjene të marra nga qeliza të tjera dhe në këtë mënyrë mund të krijohen organizma artificialë me tipare e karakteristika që nuk ekzistojnë në natyrë. Shkurt, krijohet një jetë tjetër, e cila, në ndryshim nga organizmat e gjallë që lindin dhe ekzistojnë në mënyrë natyrore, nuk ka prindër, nuk ka paraardhës etj. Ua shpif kjo gjë? Hm, në fakt, thelbi i çështjes nuk qëndron këtu. Qëndron gjetkë, dhe është një medalje me dy anë.

Së pari, kjo shpikje, si çdo shpikje tjetër, bart dhe rreziqe të shumta. Çfarë p.sh.?
Po ja, bakteret e prodhuara me kaq lehtësi mund të jenë patogjene, d.m.th. baktere që prodhojnë sëmundje të ndryshme. Dhe kjo mund të bëhet pa të keq nga një adoleshent, që ka një laptop në dorë, ashtu siç mund të bëhet edhe me qëllim të keq nga individë, grupe e shtete terroriste. Sigurisht, për çdo patogjen gjendet një vaksinë, por deri sa të gjendet vaksina rreziku është rrezik.

Nga ana tjetër – kjo është më e rëndësishme – shpikja e jetës sintetike mund të përdoret në dobi të njerëzimit nëpërmjet aplikimesh të pafundme.

Shkencëtarët besojnë, se falë kësaj shpikjeje mund të prodhohen baktere, të cilat nga ana e vet mund të prodhojë biokarburante, e kështu nuk do jemi më të terrorizuar prej faktit që rezervat e karburanteve fosile janë të fundme; mund të prodhohen baktere për të asgjësuar plehrat e mbeturinat; ose për të asgjësuar dyoksidin e karbonit, që shkakton ndryshimet klimaterike; ose për të luftuar sëmundjet e ndryshme deri tani të pashërueshme etj., etj.

Siç shihet, është fjala për një zbulim shkencor të jashtëzakonshëm.

Dhe të vjen keq që masmedia shqiptare nuk u mor fare me këtë gjë. Mbrëmjen e asaj dite, kur bota mori vesh se ishte shpikur qeliza sintetike, gazetat e televizionet tona folën për orë të tëra lidhur me menynë e një restoranti francez me emrin “Krokodil”. Kush po darkonte atje? Craig Venter me skuadrën e tij të Maryland-it? Jo, ishin do personazhe të Zululand-it tonë.


Mustafa Nano, Shqip

Islam evropian? Euroislam? Islamofobi o Eurabia?

Edhe pas tri vitesh, kur karikaturat e Muhamedit nxitën reaksion në besimin mysliman, sërish shenja dhune fetare.

Multikulturalizëm, asimilim kulturor apo një falimentim i politikave të bashkëjetesës midis etnive e kulturave të ndryshme?
Akoma pa u mbyllur mirë polemikat fetare, sociale, politike e humane që disa vite më parë artisti danez Kurt Westergaard shkaktoi me karikaturat e profetit Muhamed, një tjetër ngjarje e ngjashme i risjell ato akoma më provokuese e më problematike. E këtë herë vendndodhja e tyre është Suedia, modeli skandinav i integrimit shumetnik e shumëkulturor, e shembulli i një politike ultratolerante ndaj emigrantëve myslimanë.

Të mërkurën më 11 maj 2010, në Universitetin e Uppsalas, vetëm 70 km larg Stokholmit, gjatë një konference për lirinë e shprehjes, karikaturisti suedez, Lars Vilks, i cili në vitin 2007 kishte pikturuar profetin Muhamed me trupin e një qeni, u bë viktimë e një agresioni të dhunshëm. Dëshirës provokuese të tij iu përgjigj dhuna e studentëve myslimanë shkaktuar nga fyerja e transmetimit të videos “Allah gay-bar”, e cila u projektua gjatë oratorisë së tij.
Ky film i xhiruar nga artistja iraniane Sooreh Hera, me një skenografi të thjeshtë e të kuptueshme dhe nga persona me një nivel të ulët arsimimi, përzien me sfondin e hoxhallarëve e me këngët e sureve të Kuranit, melodinë e notave të muzikës hard rock nën skenat e të rinjve homoseksualë që puthen. Oratoria provokuese për lirinë e mohuar të shprehjes që Lars Vilks demonstroi me komentet se “kush e konsideron më të rëndësishëm e kush është më e rëndësishme Sharia islamike o jeta humane”, u ndërpre nga thirrjet e revoltuara arabisht “Allahu Akbar!” që mbi njëzet studentë myslimanë të pranishëm në sallë drejtuar ndaj tij shoqëruar dhe me një dhunë fizike. Lars Viks dëmtohet në kokë e tre persona arrestohen nën urdhrin e dhunës dhe shqetësimit të rendit publik. Për çfarë ndodhi, në të përditshmen stokholmeze “Svenska Dagbladet”, ky artist u shpreh: “Kjo dhunë është një disfatë për të gjithë!”

Disfatë ndaj kujt? E Evropës ndaj Islamit? E Islamit ndaj integrimit evropian? Apo frikë e disfatës ndaj disfatës?

Gjatë orëve të fundit kjo ngjarje ka rindezur në mediat më të rëndësishme ndërkombëtare polemika e debate mbi çka është e do të jetë e ardhmja e Evropës.
Rizgjimit të frikës se Evropa po transformohet në Eurabi si një pjesë e pandarë e botës islame, debateve për integrimin perëndimor e nënshtetësinë e emigrantëve myslimanë, i mbetur hapur tashmë në çdo shtet evropian, komuniteti mysliman i ndershëm i përgjigjet: “Myslimanët janë në Evropë. Janë prej shekujsh, o nga emigrimet e fundit, o nga ndryshimet progresive të autoktonëve. Myslimanët janë evropianë ekzaktësisht të barabartë si të krishterët, me të njëjtat të drejta e detyra, me të njëjtat liri e limite. Myslimanët janë në shtëpinë e tyre. Kjo duhet kuptuar njëherë e përgjithmonë e duhet sforcuar për të riforcuar sensin e përkatësisë myslimane në shtëpinë e përbashkët evropiane”.

Vite më parë, kur në Danimarkë u shfaqën për herë të parë karikaturat për profetin Muhamed, jo pak qenë ata që menduan se flitej për një artist gjysmë të çmenduar, i eksituar nga dëshira për të mbledhur rreth vetes shumë njerëz. U fol e u rifol për multikulturalizmin, për liberalizmin, për respektin e për gjithçka që përmbante e duhej të përmbante Evropa. Sot hipokrizia e debateve ndaj vellos myslimane, ndaj ngritjes së minareve apo nënshtetësisë evropiane të qytetarëve myslimanë shoqërohet nga një alarm të pajustifikuar që herë pas here rishfaqet në marrëdhënie me konceptin Eurabia ose më mirë rreziku i parashikuar mbi një arabizim apo islamizim të Evropës.
Madje, jo i vogël është numri i atyre që i konsiderojnë myslimanët në Evropë “një bombë demografike”.

Ndërsa media ofron çdo ditë nudizëm e seks në emër të artit e lirisë së individit, një grua myslimane konsiderohet “rrezik i hapur e prezent” për shoqërinë evropiane; ndërsa hartohen referendume për moslejimin e ngritjes së minareve, pajisen me licenca tregtimi e shtohet çdo ditë numri i dyqaneve “hallall” nëpër rrugët e qyteteve evropiane.

“Evropa po vdes e po humbet memorien historike. Brenda vitit 2050 Euroja nuk do të njihet më. Në vend të kafeneve romantike në bulevardin “Saint-Germain” të Parisit, do të rreshtohen dyqanet e mishit “hallall” e do të ketë veçse hookah bar ku do të thithet nargjileja, kartelat rrugore do të shkruhen në arabisht, gratë do të mbulojnë kokën e fëmijët evropianë nga veriu në jug do të mësojnë të lexojnë Kuranin”. Pak a shumë kjo është ajo çka autorët e tipologjisë së re letrare për Eurabinë duan të na bëjnë të besojmë.

Eurabia: Gjini letrare apo teori gjeopolitike?

Edhe pse konsiderohet një transformim i ardhshëm i Evropës, sot nuk ekziston asnjë ideologji zyrtare për “Eurabizmin”. Në konceptin gjeofizik, Eurabia përmbledh shtetet e Lidhjes Arabe, shtetet e pranishme apo të ardhshme të Bashkimit Evropian e Izraelin. Eurabia, si një teori gjeopolitike, i referohet një skenari të ardhshëm hipotetik shkaktuar nga emigrimi masiv islamik, nga niveli i ulët i lindjeve në popullsinë autoktone evropiane, në dallim me nivelin e lindjeve tek emigrantët islamiko-arab, gjë që do të sjellë brenda pak dekadave një humbje të identitetit deri në rrezikim të të drejtave civile në këtë territor.

Për herë të parë, Eurabia si koncept u formulua nga shkrimtarja me origjinë hebraike, BatYe’Or, e cila prej vitesh i dedikohet studimit të statusit të komuniteteve etniko-fetare në vendet islamike, të cilit i ka dhënë emrin “dhimmitudine”, duke përkufizuar dhe aspektet e tyre kryesore politike, ekonomike e kulturore. Libri i saj i botuar më 2005 “Eurabia. Se si Evropa është kthyer në antikristiane, antiamerikane, antiperëndimore e antisemite” qe e vazhdon të jetë burim studimi, debati e polemike në literaturën politike e historike ndërkombëtare. Eurabia qe në origjinë titulli i një buletini të publikuar nga Komiteti Evropian për koordinimin dhe lidhjen e miqësisë me vendet e botës arabe, kurse sipas BatYe’Or (alias Gisèle Littman), u publikua në bashkëpunim me France-Pays Arabes, të përditshmes së shoqërisë së solidaritetit franko-arab, me Middle East International (Londra), e me Grupin e Studimeve të Lindjes së Mesme. Gjatë krizës energjitike të vitit 1973, Komuniteti Ekonomik Evropian hyn në një dialog euroarab me Lidhjen Arabe. Studiuesja BatYe’Or përdor këtë term duke i bashkangjitur dhe zhvillime politike. Ajo shikonte te Eurabia rezultatin e një politike evropiane të udhëhequr nga Franca me qëllimin fillestar të rritjes së fuqisë së Evropës ndaj SHBA-së me anë të bashkërendimit të interesave me vendet e Lidhjes Arabe. Ajo e përshkruan Eurabinë si “një aparat që e ka bërë Evropën kontinentin e ri të dhimmitudines e që nisi 30 vjet më parë nën nxitjen e Francës. Kjo politikë u projektua mjaft fshehtësisht jashtë traktateve zyrtare nën emrin e pafajshëm të dialogut euroarab… Kjo strategji, gjysma e së cilës qe krijimi i një bashkësie euroarabe, panmesdhetare, do të lejonte qarkullimin e lirë të njerëzve e të tregtisë, duke përcaktuar mbi të gjitha emigrimin politik të arabëve në Bashkimin Evropian”. Gjithnjë, sipas BatYe’Or, prej më shumë se 30 vitesh Evropa “planifikon” me vendet e Lidhjes Arabe, shkrirjen e dy brigjeve të Mesdheut në një, gjë që ka përcaktuar edhe lindjen nga ajo të konceptit Eurabia. Më pas ky term u mor, u përdor e u bë akoma më popullor nga shkrimtarja italiane Oriana Fallaci, e cila e konsideron Eurabinë “një teori komploti, si konspirimi më i larmishëm që ka krijuar historia moderne”. Për Fallacin Evropa po kthehet gjithnjë e më shumë në një provincë të Islamit, në një koloni islamike”.

Më pas do të jetë gazetari Matt Carr, i cili do ta përshkruajë këtë koncept me skenarin: “Sipas parashikimeve më të këqija rreth Eurabisë, duke u nisur nga fundi i shekullit XXI, pjesa më e madhe e qyteteve evropiane do të pushtohet nga emigrantë të huaj arabfolës, pjesa më e madhe e kontinentit evropian do të jetë nën ligjet e Sheriatit islamike, e Kristianizmi do të pushtojë së ekzistuari ose do të jetë në kushtet e një dhimmitudine. Në botën inkube të Eurabisë, e ardhmja do të bëhet edhe një herë e kaluar, e të krishterët dhe hebrenjtë do të jenë një pakicë e një deti islamik, kishat e katedralet do të zëvendësohen me xhami e minare, ezani do të ushtojë nga Parisi në Roterdam, nga Londra në Romë, e reliket e një Evrope judeo-kristiane, do të shndërrohen në enklave të vogla arabofone e gra me burka”. Shkrimtari Daniel Pipes në korrik të 2008-s për “The Austrialian” shkruante: “Evropë o Eurabi? Është në lojë e ardhmja e Evropës… Parashikoj se do të materializohet plotësisht për Evropën një nga tri rrugët e përshkruara më poshtë: një dominim mysliman, refuzimi i myslimanëve ose një integrim harmonik mes tyre… Me Evropën ne të gjithë do të hyjmë në një tokë të panjohur”.

Lars Hedegaard i periodikut danez “Free Press Society” konsideron mundësinë që Evropa të transformohet në fragmente shumëzonash të rrethuar nga territore të huaj. “Praktikisht janë dy mundësi, - shkruan ai. - 1. Popullsia perëndimore do të pranojë fatin e saj të paevitueshëm si dhimmitudine nën qeveritarët e rinj myslimanë. 2. Do të pranojë ngritjen e shoqërisë myslimane me kushtin që paralelisht të ruhet dhe e shoqëria e saj”. Editoralisti britanik, Melanie Phillips, dënon ashpërsisht të majtën angleze, që sipas tij, “ua ka dorëzuar vendin vëllezërve myslimanë”.

Pas ngjarjeve të 11 shtatorit 2001, në SHBA, librat për Eurabinë rezultuan e vazhdojnë të jenë të suksesshëm. Berlinski në librin e tij “Menace in Europa” botuar më 2006 shkruan: “Në qoftë se Evropa nuk është në gjendje të integrojë emigrantët e saj e nëse Evropa është terreni i rritjes së antiamerikanizmit e të islamizmit radikal, ky është problemi ynë”. “Rreziku që sjell shtimi i radikalizmit islamik në Evropë është për SHBA, aq i rëndë sa qe nazizmi gjatë viteve ’40 në Evropë, - shkruan Tony Blankley në “The West’s Last Chance” (2005). - E nuk duhet ta lejojmë që të humbasim Evropën”. Pra, literatura eurabike flet ashtu siç thotë Thornton në “Decline and Fall”, “për një Evropë që po shkon drejt vetëvrasjes”.

Kritikat mbi Eurabinë

Punimi i parë akademik kritik ndaj teorisë së Eurabisë u realizua nga studentët Justin Vaisse e Jonathan Laurence të Brooking Institute. Duke analizuar myslimanët në Francë, libri i tyre “Sfidat politike e fetare të integrimit islamik në Francën moderne” ka si synim rikthimin në shifra normale “të katër miteve të shkollës alarmiste Eurabia”: - popullsia myslimane nuk do të rritet me kaq shpejtësi sa shfaqet në këtë skenar; - myslimanët nuk do të jenë një grup kaq monolitik e koherent; - do të jenë myslimanët që do të kërkojnë integrimin social e kulturor në Evropë; - me gjithë numrin e tyre, myslimanët do të kenë një ndikim të vogël në politikën e huaj. Në një nga punimet e tij të fundit, historiani francez Justine Vaisse dokumenton se karakteri demografik i mbrojtësve të Eurabisë është plotësisht fals. Ai thotë: “Sipas një prej studimeve më të mira të National Intelligence Council (NIC) të SHBA-së, ekzistojnë 18 milionë myslimanë në Evropën Perëndimore, baras me 4,5 të popullsisë. Kjo përqindje është akoma më e ulët po të marrim në konsideratë të 27 vendet anëtare të Bashkimit Evropian. Në të ardhmen do të asistojmë pa dyshim në një rritje të kësaj përqindjeje që është e vështirë të imagjinohet rritja e saj mbi 10% e po ulet me shpejtësi niveli i fekonditetit midis myslimanëve, falë fëmijëve të emigrantëve që konformohen progresivisht me standarde sociale e ekonomike të larta”.

Sondazhet e fundit të Gallup shprehin se mjaft myslimanë evropianë kombinojnë lumturisht identitetin e tyre nacional e fetar, ashtu si dhe një studim i Universitetit të Harvardit i 2009-s, i realizuar nën kujdesin e Ronald Inglehart e Pippa Norris demonstron se si për një periudhë të gjatë kohe vlerat kulturore bazë të emigrantëve myslimanë evoluojnë për t’u konformuar me kulturën dominuese të shoqërisë evropiane në të cilën jetojnë. Siç sqaron një studim i Pew Research Center: “Myslimanët në Evropë preokupohen për të ardhmen e tyre, por interesi i tyre është më shumë ekonomik sesa fetar e kulturor”. Tensionet e krijuara shkaktohen kryesisht nga racizmi e jo nga një ndërluftim i jashtëzakonshëm midis kulturave.

Sipas mbështetësve të Eurabisë, myslimanët nuk do të bëhen dot kurrë evropianë me zgjidhjen e vetme: Mbajini larg myslimanët nga Evropa! Por duan apo s’duan ata, kjo gjë është realitet.

Gjithkush duhet ta kuptojë se Evropa është shtëpia e tyre e prej vitesh myslimanët janë banorë legjitimë, të vlefshëm e të respektueshëm të këtij territori. E pikërisht nga Franca, vendakuza e lindjes së konceptit “Eurabia” nga shkrimtarja me origjinë hebraike BatYe’Or, nën profecinë e urtësinë politike të thënies së njohur të Francois Mitterrand, emigrantët myslimanë pas çdo libri eurabik të botuar, pas çdo tipi karikature apo videoje provokuese, ndiejnë të thonë: “Jemi pjesë e kontinentit evropian e jo një ballkon që shfaqet mbi Atlantik”.

Alba Kepi, G.Standart

Fuqia e femrës në shekujt e errët

Feminizmi/“Ato gra ishin më të lira seksualisht”, - thotë autorja e raportit. Nëse ishin në gjendje të mirë, ato mund t’i hynin martesës vetëm me kushtet e tyre ekonomike, shpirtërore-kënaqësie.

Ka fakte tronditëse që vërtetojnë se feminizmi nuk ka lindur në 1968, por rreth 1300-ës, pra shumë e shumë vite më parë.

Opinioni i përbashkët mes historianëve mbetet ai që femrat në mesjetë kanë qenë krijesa të dobëta e të brishta që shtypeshin, por sipas fakteve, nuk ia kalonin dhe aq keq sa duket. Jetonin jetën më shumë se burrat, nganjëherë kishin detyra më të rëndësishme, dinin si t’i mbronin të drejtat e tyre, shkonin në pushime me grupe të gjitha së bashku duke krijuar kështu një frymë miqësore mes tyre. “Kishin më shumë autonomi, ishin më të lira seksualisht dhe kishin më shumë liri nga sa ne e kemi imagjinuar…”, - theksohet në një studim të ri, i realizuar në Britaninë e Madhe dhe që BBC e përmbledh shkurtimisht me pak ironi: “Fuqia e femrës në shekujt e errët…”, për të folur për gratë e pushtetshme të mesjetës, duke studiuar në bazë të pikturave, shkrimeve, letërsisë, këngëve origjinale. Sipas këtij studimi, del qartë se jeta e femrave evropiane të shekujve XII-XV ishte një jetë në epokën e artë. Me një jetë mesatarisht superiore në krahasim me atë të meshkujve, iniciativa për të mbrojtur të drejtat e tyre, vende të pushtetshme si igumenë të kuvendeve dhe manastireve. Madje, ato bënin edhe udhëtime në tokën e shenjtë. “Ato gra ishin më të lira seksualisht”, - thotë autorja e raportit.
“Nëse ishin në gjendje të mirë, ato mund t’i hynin martesës, vetëm me kushtet e tyre, ekonomike, shpirtërore-kënaqësie. Është e vërtetë se shumë prej informacioneve që kemi të nxjerra nga arti, letërsia apo nga arkivat historike të asaj kohe, u referohet në mënyrë të veçantë grave me shëndet të plotë”.

Kërkimi ynë tregon se zakonisht femrat e moshës së mesme të mesjetës, të çdo shtrese sociale, kishin më shumë pushtet dhe pavarësi nga ç’e kishim menduar. Megjithatë opinioni dominues ka qenë se femrat e mesjetës të moshës së mesme, nuk kishin varësi të mjaftueshme ekonomike apo pushtet social e se duhej të vareshin nga baballarët ose nga burrat në pjesën më të madhe të jetës. Por duhet të informohemi mirë mbi këto paragjykime, të cilat mund të jenë ndikuar nga koncepte të gabuara mbi femrat e shekujve të mëparshëm. Është e mundur se studime të reja mund të na rezervojnë surpriza të reja...

Gruaja romake

Ndryshe nga grekët, romakët kanë pasur një pozitë më të emancipuar për shkak të ndikimeve etruske. Por dhuna ndaj gruas ka qenë e pranishme. Ky është një fakt i pamohueshëm i vërtetuar nga pikturat nëpër enë apo murale, nga legjendat apo poemat e ndryshme. Në shoqërinë e lashtë romake, gruaja ishte e varur nga burri për pronën dhe ishte subjekt i kontrollit të tij. Sipas ligjeve të Romës së lashtë, burrit i lejohej ta godiste, të ndahej ose ta vriste gruan atë. Me gjithë kulturën tradicionale të ligjshmërisë, e cila ka hedhur rrënjë që në Romën e lashtë. Nëse gruaja gabonte, atij i cenohej dinjiteti dhe nderi. Këto quheshin probleme private dhe kurrë nuk bëheshin publike nëpër senate apo biseda. Burri duhej të qëndronte si gjykatës ndaj gruas. Ai mund ta godite me shkop nëse vendosej një masë e tillë dënimi. Sipas "ligjeve apo rregullave" të rrahurit quhej një mjet për rregullimin shpirtëror të saj.

Gruaja angleze

Ndërsa ligji në Anglinë e lashtë i jepte të drejtën mashkullit ta rrihte gruan e vet, sepse duhej të mbante disiplinë në familje. Fraza "rregulli i gishtit të madh" i referohet ligjit anglez, i cili e lejonte burrin ta rrihte gruan me një shkop që nuk ishte më i madh se gishti i tij i madh i dorës. Përfytyroni se çfarë dhune ushtrohej ndaj gruas.

Nga dokumentet e ndryshëm del në dritë se statusi i gruas në Iliri ishte krejt tjetër nga ai i gruas greke, e cila duhej t'i nënshtrohej gjatë gjithë jetës autoritetit të padiskutueshëm të burrit. Studiuesi Vatin na bën të ditur se "në pjesën më të madhe të botës helenike çdo grua i nënshtrohej gjatë gjithë jetës autoritetit të padiskutueshëm të burrit. Ajo nuk mund të shkonte as në gjyq, as të blinte apo të shiste, tek të afërmit e vet, po të mos ishte e shoqëruar nga tutori i saj ose "Kyriosi"”.

Ndërsa po të flasim për Theodorën - Perandoreshën Bizantine që jetoj në 500-548, ajo i rriti të drejtat e gruas. Theodora bashkëpunoi me Perandorin Justinian (burrin e saj të ligjshëm)për reformat ligjore dhe shpirtërore. Ajo hartoi ligje për parandalimin e prostitucionit të detyruar dhe gjithashtu i garantonte grave më shumë të drejta në rastin kur ishin të divorcuara. Gjithashtu, ndërtoi strehëza për prostitutat.

Gruaja egjiptiane

Është shumë interesant fakti se gruaja egjiptiane me ligj trashëgonte tokën e lënë nga të afërmit e saj dhe mund të shkonte edhe në gjyq për të mbrojtur të drejtat e saj. Mos të flasim për atë vend ku është i pari komb me Faraone dhe më vonë me disa Mbretëresha, pa harruar së përmenduri të madhërishmen grua të të gjitha kohërave, Kleopatrën.

Po gruaja ilire? Çfarë pozitash gëzonte në Iliri?

Një nga studiuesit që i ka kushtuar studime të veçanta botës ilire ishte studiuesi francez, Pierre Cabanez.

Nga dëshmitë epigrafike të Dodonës së Butrintit, që i përkasin shekujve VI-I para erës sonë në Iliri, gruaja kishte të drejta të barabarta me burrin, e në disa raste gëzonte më shumë të drejta se ai.

Kështu ato kishin status të lartë, shpesh bëheshin udhëheqëse të grupeve fisnore. Për sa u përket bindjeve fetare, kuptohet që ilirët ishin paganë dhe i besonin jetës së përtejme.

Nga zbulimet arkeologjike që janë bërë nëpër varreza të ndryshme, rezulton se ilirët varroseshin bashkë me armët dhe sendet personale më të përdorshme.

Me zbulimin e shkrimit ngjarjet hyjnë në një fazë të re nga rrëfimet në histori. Në shkrimet e ndryshme që janë gjetur në Butrint, ato japin informacion të drejtpërdrejtë për jetën shoqërore, institucionale, juridike, kulturore, ekonomike të asaj kohe. Studiuesi francez, Pierre Cabanez, shkruante në studimet e tij: "Është veçanërisht interesante të vihet re vendi që zë gruaja në renditjen e grupit familjar! Roli i saj i vërtetë kuptohet qartë nga vendimmarrja që ajo ushtronte, si p.sh. në lirimin e skllevërve, si dhe në drejtimin e tyre. Në shumë raste gruaja ishte në krye të grupit familjar".

Por studiuesi Cabanez vazhdoi me zbulimet e tij në murin perëndimor të teatrit të Butrintit. Mbishkrimet e zbuluara japin 18 raste dhënie lirie skllevërve nga një grua fisnike. Bëhej fjalë për lirimin e 40 skllevërve nga një zonjë. Nga rastet e zbuluara dhe nga fjalët e studiuesit jemi në gjendje të përcaktojmë pozitën e lartë të gruas ilire në Ilirinë e lashtë.

Arkeologu italian, Ugolini, jep 2 akte të plota të lirimeve të kryera nga një grua. "Në Dodonë një grua liroi dy skllevër. Kjo zonjë i mbajti ata në shërbim pranë familjes deri në fund të jetës".

Një rast tjetër, një grua liroi 4 skllevër, ku 3 ishin gra dhe 1 burrë. Nga mbishkrimet e zbuluara që i përkasin shekullit të II-I p.e.s. aktet e lirimit, shumica të kryera nga një grua fisnike. Të gjitha këto mbishkrime dhe të tjera dëshmojnë një unitet të gjerë kulturor dhe të drejtash. Madje ma forcojnë më shumë idenë se niveli i përparimit të një shoqërie varret nga niveli i përparimit të gruas.
Pra ato nuk ishin vetëm "vegla me shpirt", por qytetare të denja me autoritetin, të drejtat, me pushtetin e vendimmarrjes dhe shumë më përpara nga fqinjët kufitarë.

Pra më të përparuara dhe më të emancipuara për kohën që jetonin.
Me lirinë në barazi duke pasur parasysh nivelin kulturor, ekonomik, tregtar, politik të Ilirisë. Përcaktimi është fare i qartë dhe konkret, për sa i përket nivelit të lartë kulturor dhe social të ilirëve dhe ilireve, ajo kishte personalitetin e vet juridik, gëzonte liri të plotë në vendimmarrje, pa pasur nevojën e "tutorit", burrit të saj.
Ato kishin të drejtë të frekuentonin edhe shkollat e përsosura me famë të Ilirisë, në të cilat kanë kryer studimet edhe Jul Cezari, Perandori Augusti etj. Gjithashtu edhe të luanin nëpër vegla të ndryshme muzikore të asaj kohe si lirën, të këndonin, të vallëzonin dhe të luanin nëpër dramat teatrore.

Rajna Kovaci , G. Standart

23-vjeçarja mbyt me thonj foshnjën e saj

Sonila Lumi mësohet ta ketë vrarë fëmijën e saj pasi e ka rrahur, sepse nuk duronte të qarat e 18-muajshes.

E reja ka dërguar fëmijën në spital pa ndjenja, por ndihma e mjekëve nuk ka mundur të mbajë në jetën foshnjën. Ngjarja e rëndë ka ndodhur dje në mesditë në Korçë kur Sonila Lumi ka rahuar dhe ka mbytur me duar foshnjën. Ekspertiza mjeko-ligjore ka provuar vetëm pak orë pas krimit të rëndë se foshnja kishte shenja të dukshme dhune në pjesë të ndryshme të trupit. Madje mjekët kanë konstatuar shenja të shumta dhunë ne grykën e foshnjës, të cilat u provua se ishin rezultat i shtrëngimit nga e 23-vjeçarja, nënë e fëmijës.

Ngjarja
Ngjarja e rëndë ka ndodhur dje rreth orës 12:00 në fshatin Zemblak, në Korçë. Burime zyrtare nga policia lokale bënë të ditur se nga të dhënat paraprake mësohet se shtetasja Sonila Lumi, ka rrahur barbarisht fëmijën e saj, vetëm 18 muajshe. E para që ka dhënë deklarata mbi ngjarjen ishte nëna e foshnjës së vdekur e cila ka pohuar se fëmija ka vdekur për shkaqe natyrore. Por vetëm pak orë pas mjekët kanë konstatuar vdekjen e tij, pasi foshnja është dërguar në spital. Mësohet se pas të rrahurave, fëmija ka rënë në gjendje kome dhe më pas nëna e ka dërguar në spital. Burime nga spitali Rajonal i Korçës bënë të ditur se mjekët kanë deklaruar se pasi e ka rrahur fëmijën e saj 23 vjeçarja i ka vënë duart në fyt duke e mbytur. Mjekët kanë vërejtur shenja gishtërinjsh në fytin e fëmijës. Familjarët kanë mbetur të shokuar pasi kanë marrë vesh lajmin, por ende nuk bëhet e ditur nëse gruaja vuante nga ndonjë sëmundje, apo gjendje depresioni.


Arrestimi
Policia e Korçës, me të mësuar ngjarjen e rëndë ka arrestuar autoren e ngjarjes, ndërsa pritet që dëshmia e saj të zbardhë më shumë detaje rreth ngjarjes. 23-vjeçarja akuzohet për vrasje. Sonila Lumi, 23-vjeçe, lindur në Bilisht dhe banuese në Zemblak, me arsim fillor pa profesion, ka ushtruar dhunë ndaj foshnjës së saj me iniciale K. L., rreth 1 vit e 6 muaj. Policia bën të ditur se si pasoje fëmija ka gjetur vdekjen. “Kjo shtetase bashkëjetonte me shtetasin E. Hoxhalli i dtl 05.09.1983 banues në Zemblak me profesion çoban. Kjo shtetase ka kryer veprën penale “Vrasje me dashje në rrethana të tjera cilësuese”, tha policia duke sqaruar arrestimin e nënës vrasëse. Duket se ishin konfliktet në mes çiftit, fakti që kanë shtyrë 23-vjeçaren drejt krimit makabër. Burimet nga policia bënë të ditur se 23-vjeçarja pritet të merret dëshmia e nënës së foshnjës për të hedhë më shumë dritë mbi motivet që çuan të dyshuarën drejt krimit.


Precedenti
Tragjedi në një familje shqiptare në qytetin verior të Selanikut në Greqi. Miana Vincani, ka mbytur me kravatë djalin e saj 7-vjeçar dhe më pas i ka dhënë fund jetës, duke u vetëvrarë me thikë. Policia e Selanikut bën të ditur se ngjarja e rëndë ndodhi pasditen e së mërkurës në apartamentin ku banonte emigrantja në rrugën “Kofitsa”, në zonën e “Agjiu Dhimitriu” në Selanik. Sipas të dhënave të policisë, 44-vjeçarja është gjetur e mbuluar me gjak nga bashkëshorti i saj dhe nga djali i saj i madh, të cilët u kthyen në shtëpi pasi ndodhi ngjarja e rëndë. Gruaja është transportuar menjëherë në spital, por ndërroi jetë pas mbërritjes aty. Mjeku ligjor tha se fëmija ishte mbytur me kravatë, ndërsa plagët e gruas janë shkaktuar nga prerja me thikë. Mësohet se 44-vjeçarja vuante nga çrregullime mendore. Babai i fëmijës kishte dalë xhiro me fëmijën tjetër që kishte çifti. Burri u përpoq që të hapte derën, mirëpo u detyrua ta thyejë, pasi ishte e kyçur nga brenda.

G. Sot

ISKSH, Hana: Në qytetet e Shqipërisë, funksionojnë vetëm 29% e spitaleve

Spitali i Tepelenës e Gjirokastrës, totalisht jashtë funksionit

Nga një kontroll i hollësishëm që kanë kryer specialistët e ISKSH, vihet re se një pjesë e mirë e spitaleve rajonale funksionojnë si shërbim urgjence apo vizita ambulatore, por jo si spital ashtu siç edhe marrin fondet.
Efiçenca e këtyre spitaleve lidhet me treguesin e shfrytëzimit të shtratit, i cili për spitalet rajonale është 47 për qind në shkallë vendi, ndërsa në nivel spitali bashkiak 29 për qind, tregues ky mjaft i ulët dhe larg mesatares së vendeve të Evropës Qendrore dhe Lindore ku është rreth 73 për qind.

Nga vëzhgimet e specialistëve duhen veçuar për gjendjen tepër të rëndë spitali rajonal i Tepelenës në të cilin nuk funksionon salla e kirurgjisë, pasi nuk ka mjekë specialistë. Si dhe spitali rajonal i Gjirokastrës ku salla është e amortizuar.

Situata
Instituti i Sigurimeve dhe Kujdesit Shëndetësor nxjerr në pah mangësitë e të gjithë spitaleve në vend , një pjesë e të cilëve nuk justifikojnë funksionin për të cilin janë ngritur. Sipas drejtoreshës së ISKSH-së, Elvana Hana, aktiviteti i tyre është në nivelin e shërbimeve ditore si urgjenca, vizita ambulatore, ku kanë mungesa të aparaturave, mosdhënie e shërbimeve të përcaktuara në paketë, etj. Në spitalin rajonal të Tepelenës salla e kirurgjisë nuk funksionon pasi nuk ka mjeke specialistë, ndërkohe që në Gjirokastër salla është e amortizuar. Sipas Hanës kërkohet fuqizimi i spitaleve rajonale dhe nga ana tjetër disa spitale në nivel bashkie të kthehen në qendër shëndetësore, ku mund të ofrojnë shërbim urgjence, mikro-kirurgji dhe disa shërbime të tjera pasi ato nuk justifikojnë fondet që u akordohen.

Drejtoresha e ISKSH-së, Elvana Hana thotë se efiçenca e tyre lidhet me treguesin e shfrytëzimit të shtratit i cili për spitalet rajonale është 47 për qind në shkallë vendi, ndërsa në nivel spitali bashkiak 29 për qind, tregues ky mjaft i ulët dhe larg mesatares së vendeve të Evropës Qendrore dhe Lindore ku është rreth 73 për qind.

Deklarata
Shumë spitale në vend nuk janë efiçente. Disa prej tyre nuk i ofrojnë si duhet shërbimet, kanë mungesë të theksuar të personelit, ndërkohë që në disa prej tyre në nivel bashkie, mungojnë sallat e kirurgjisë. Kjo ka qenë deklarata e drejtoreshës së institutit të sigurimeve të kujdesit shëndetësor, Elvana Hana. "Rezultatet janë në fakt shokante, në një këndvështrim spitalet, dhe siç pritej në fakt, janë joefiçente në pjesën më të madhe të tyre, sidomos spitalet bashkiake, që kanë statusin e spitaleve, në të vërtetë ofrojnë shërbime si në qendrat e parësorit, bile nganjëherë dhe këto me mangësia, mungon personeli i kirurgjisë", thotë Elvana Hana. Ndërkohë Instituti i Sigurimeve të Kujdesit Shëndetësor, propozon tre opsioneve për përmirësimin e kushteve në spitale. "Një nga opsionet është fuqizimi i spitaleve rajonale, qoftë me shërbime qoftë dhe me pajisje, dhe një opsion tjetër është, disa spitale bashkiake, të cilat janë joefiçente të kthehen në qendra të parësorit, apo qendra të emergjencës", tha Hana.

Efiçenca e spitaleve
Për spitalet rajonale është 47 për qind në shkallë vendi, ndërsa në nivel spitali bashkiak 29 për qind, tregues ky mjaft i ulët dhe larg mesatares së vendeve të Evropës Qendrore dhe Lindore ku është rreth 73%.

Tepelenë-Gjirokastër
Gjendja tepër e rëndë, nuk funksionon salla e kirurgjisë, pasi nuk ka mjekë specialistë. Në spitalin e Gjirokastrës, salla është e amortizuar.

Sajmira Dhoska, T. Observer

Marrim si shembull qytetin e Shijakut. Në këtë qytet kishte një spital të përgjithshëm dhe një maternitet. Me dyfishimin e numrit të popullsisë në Shijak, spitali kthehet në një klinikë shëndetësore dhe materniteti shkrihet plotësisht. Dhe kjo dukuri nuk ka ndodhur vetëm me Shijakun, por me dhjetra e dhjetra qyteza të tjera të Shqipërisë.

Kjo quhet reformë në shëndetësi? (S.I)

Zëri i Shqipërisë dhe shqiptarët e Rumanisë

Kolonia shqiptare e Rumanisë ka bërë sakrifica të hatashme me penën, me fjalën dhe me kuletën. Ajo ka bërë sakrifica të shenjta edhe për kulturën e gjuhës shqipe.

Nga Baki Ymeri (Bukuresht)

Revista Albanica përmes shkrimeve kushtuar Kosovës dhe dritës shqiptare të Bukureshtit është duke dhënë kontribut konkret për lobimin e Kosovës në botë, sidomos në këtë vend gjurmash të moçme shqiptare, ngase “rumunët dhe shqiptarët janë vëllezër gjaku” theksonte C. Predescu, profesor universitar dhe drejtor i revistës Glasul Albaniei (Zëri i Shqipërisë), që delte në Bukuresht më 1910. C. Predescu theksonte asokohe se fjala është për lidhje farefisnore, për “degë të të njëjtit trung”, për “një simpati permanente dhe kontinuitive”, si dhe për “afrimin e tyre në gjuhë dhe zakone, siç ka deklaruar shpeshherë filologu erudit Bogdan Petriceicu Hasdeu, se Shqiptarët janë Prindërit e Rumunëve (Albanezii suntPărinţii Românilor).
Nuk e dimë në e ka shfletuar edhe Nikolla Jorga këtë revistë që ia prezantojmë për herë të parë opinionit shqiptar, por e dimë se 18 vjet më vonë (1938), dijetari i famshëm dhe zbuluesi i Formulës së Pagëzimit, N. Iorga, do të theksojë në ligjërate mbajtur në Hanul Manuc, se „Shqiptarët janë kushërinjtë tanë të gjakut” (Albanezii sunt verii noştri de sânge), gjë e cila konfirmon deklaratën e Mbretit Carol I të Rumanisë, se “Po qe se Rumunët do t’i kishin Shqiptarët, do ta zotëronin Ballkanin.” (1900), ndërsa B. P. Hashdeu do të shtojë një vit më vonë, në kuadrin e një konference të Akademisë Rumune se “Shqiptarët, pra, nuk janë fis me ne rumunët, por janë vëllezërit tanë të të njëjtit gjak” (Albanesii, dară, nu sunt rude cu noi Românii, ci ne sunt fraţi de aceleaşi sânge dacic).

Zëri i Shqipërisë (Bukuresht,Tetor, 1910)

Në kuadrin e artikullit bazë, “Motivet e botimit të kësaj reviste”, C. Predescu shkruan në gjuhën rumune se “Kolonia e këtushme shqiptare ka kontribuar me të madhe, në mënyrë indirekte, për përmbysjen e ishregjimit të kujtimit të trishtë”. Fjalën e ka për Perandorinë Osmane dhe periudhën e zezë që e pat përjetuar jo vetëm kombi shqiptar, por edhe popujt e tjerë të Ballkanit. “Kolonia ka bërë sakrifica të hatashme me penën, me fjalën dhe me kuletën. Ajo ka bërë sakrifica të shenjta edhe për kulturën e gjuhës shqipe.”
Në vazhdim, drejtori i revistës Glasul Albaniei, shpreh keqardhje se kultura dhe gjuha shqipe po gulçohen me përbuzje dhe indiferencë edhe në regjimin e ri, duke shtuar se “të gjitha kolonitë shqiptare, më të vogla apo më pak komode, në vendet e tjera kanë revista që i mbrojnë energjikisht interesat nacionale, jo vetëm në ambiente lokale, por edhe në Atdhe. Në të vërtetë, kolonia shqiptare e Rumanisë ishte aktive, sidomos në kohën e Naços, derisa shoqëritë shqiptare Drita, Dituria dhe Shpresa u shkrinë në gjirin e Shoqërisë Shqiptare Bashkimi (1906), por nga ajo kohë e deri më 1910 kur nisi të dalë Glasul Albaniei (Zëri i shqipërisë) ndjehej një mungesë botimesh, mungesë e cila do të shembet nga viti 1912, kur filloi të dalë Atdheu (1912), Flamuri i Shqipërisë dhe Tribuna Albano-Romana (1916), Shqipëri e Re (1919), Zëri Shqiptar (1926), Kosova (1932) etj.

Në të vërtetë, në këtë kohë, militonin më shumë rumunët dhe arumunët për shqiptarët, se sa shqiptarët për shqiptarët, ngase ishte kohë trazirash, kur Perandoria Osmane mënjanë, dhe kolonializmi serb në anën tjetër, i kishin intensifikuar zullumet në Kosovë, Shqipëri dhe Maqedoni.

Një vit para se të dalë Zëri i Shqipërisë, filloi të dalë në Bukuresht Viaţa Albano-Română (Jeta Rumuno-Shqiptare), edhe kjo e drejtuar nga një kuadër universitar arumun (Dr. Shunda). C. Predescu parashtron pyetjen në kuadrin e artikullit bazë: “Si është e mundur që vetëm Kolonia shqiptare e Rumanisë të heshtë, pa kurrfarë murmuritjesh dhe pa kurrfarë motivesh të bekuara, në një spektakël të këtillë kaq të rëndë dhe kaq të dhimbshëm! Sot, kur kombi shqiptar tërhiqet në një krizë politike dhe sociale më të theksuar se kurrë, do të ishte e palejueshme që kjo Koloni, si bija më e madhe (e diasporës shqiptare), të mund të shikojë, pa emocione të natyrshme, pa dhembje shpirtërore, pa shkëndija eksklamative, tabllonë e përgjakshme dhe ngushllimin e madh të Atdheut Mëmë!” Çdo viktimë në jetë, vazhdon më tej autori, ka të drejtën natyrore për të respektuar dhe njohur të drejtën poezitive: për të gjëmuar, për të bërtitur, për të dhënë kushtrimin, dhe kjo, që të kërcejë (ngritet) bota e mirë, sentimentale dhe e ndërgjegjshme, në mbrojtjen e saj. Madje edhe Evangjelia na mëson duke thënë: “Kërkoni dhe do të gjeni, lypni dhe do të ju jepet!”


Shqiptarët janë bij shqipesh që e mbajnë fjalën e dhënë dhe besën e Zotit

Rumania ka qenë gjithmonë (sidomos para blasfemisë komuniste), një vend tejet i lirë dhe tejet mikpritës, madje tejet tolerant ndaj komuniteteve tjera, duke i admiruar dhe konsideruar shqiptarët si bij shqipesh që e mbajnë fjalën e dhënë dhe besën e Zotit.
Shqiptarët, shkruan C. Predescu, kanë të drejtën legjitime të gëzojnë këto liri nga ana e rumunëve, si pasojë e disa arsyeve të fuqishme, të njohura dhe të stabilizuara:

*Primo, ngase përjetë, në Rumani kjo Koloni ka qenë një element i mbajtjes së rendit, siç është dhe vazhdon të jetë edhe në ardhmëri; dhe përgjatë rrjedhës së të gjitha shekujve të rëndë, shqiptari ka qenë vëlla vuajtjesh të pashkëputura me rumunin, në të gjitha nevojat, gjë e paparë nga ana e kolonive tjera.

*Secundo, ngase ajo nuk ka patur dhe nuk ka në shpirtin e saj, asnjë grimë mendimi dinak kundër askujt, as si komb, as si territor, as këtu dhe as në Atdhe, por vetëm, pastër e thjeshtë, mbrojtjen, me logjikë, të të drejtave të vetaab-antiquo nacionale, të garantuara me kushtetutë, sa këtu, po aq edhe atje, të drejta të cilat në mënyrë të natyrshme u takojnë krejt popujve të Bogdan Petriceicu Hasdeubotës.

Bogdan Petriceicu Hasdeu

*Tertio, ngase shqiptarët dhe rumunët janë vëllezër gjaku, degë të të njëjtit trung, siç dëshmohet plotësisht nga gjithë ato data historike, nga simpatia permanente ndërmjet tyre, si dhe nga afërsia e tyre në gjuhë dhe zakone, siç ka deklaruar në rradhë të panumërta filologu erudit Bogdan Petriceicu Hasdeu, se Shqiptarët janë Prindërit e Rumunëve. Përveç kësaj, kushdo që ka kryer dy klasë gjimnazi, mund ta mbajë mend se historia siç është formuar në Romë. Proca, rex, Albanorum, duos filios habuit, Numitorem et Amulium etj.

*Quarto, ngase në Ballkan, gjithmonë, në rrjedhë të shekujve cfilitës, ka ekzistuar një harmoni vëllazërore e patundur ndërmjet shqiptarëve dhe rumunëve, si dhe një sinqeritet dhe devotshmëri ndaj mbajtjes së rendit dhe sigurisë, mbarëvajtja dhe integriteti imperial, aq shumë dhe aq shpesh i vënë në rrezik nga armiqët shekullorë e të përbashkët.

*Quinto, ngase shkollat rumune të krijuara nga Perandoria nën regjimin e vjetër, që nuk mund të duronin dritën e kombeve tjera bashkëjetuese, nuk mund të zënin fill veçse nëpërmjet intervenimit dhe protekcionit të popullit shqiptar.

*Sexto, ngase, madje edhe në ushtrimin e të drejtave elektorale nën regjimin e ri, në përbërjen e Parlamentit aktual Osman, arumunët kanë manifestuar konkretisht dashurinë e sinqertë ndaj popullit shqiptar në Ballkan.

*Septimo, ngase kjo koloni e një gjaku të përbashkët, na ka dhënë aq burra të njohur, të cilët nuk e kanë braktisur atdheun në kohëra të vështira, por kanë bashkëpunuar me gjithë shpresën dhe mirëbesimin, si për shpartallimin e sundimeve të huaja, poashtu edhe për udhëzimin e rumanizmit drejt lirisë, progresit dhe qytetërimit. Ndër ta, faktorë të mëdhenj e të panumërt nacionalistë, të vendosur në histori dhe të njohur nga bota librore, na pëlqen dhe e ndjejmë veten të detyruar të përmendim edhe dijetarin shqiptar Ilarion, Episkopin e Arxheshit dhe banor i Mitropolisë së Ungro-Vllahisë, shpirt frymëzues dhe dirigjues i nacionalistit të madh Tudor Vladimirescu, dhe të cilin diplomati i famshëm francez, Talleyrand-Perigord e ka titulluar „Një Bibliotekë komplete”.

*Octavo, ngase, sa këtu në Mbretërinë rumune, po aq edhe tejmatanë, në Perandorinë Osmane, Shqiptarët dhe Rumunët do të kenë, si në të shkuarën, po atë fat të përbashkët për ardhmëri, ngase që të dy kanë, fatalisht, në mënyrë të natyrshme dhe permanente, të njëjtit armiq të brendshëm e të jashtëm, kështuqë konsolidimi i dhe çimentimi i këtyre dy elementeve etnike dhe ndihmesa e tyre e ndërsjellë, është një nevojë e domosdoshme për konsolidimin e ardhmërisë kombëtare të të dy popujve, sidomos për palën më pak të numërt, siç kanë deklaruar shpeshherë burra kompetentë e me dije të thella, si nacionalistë të mëdhenj dhe burra të shquar të shtetit: Dumitru Bratianu, Ioan Ghica, Costache Roseti, Alexandru Lahovari etj., si dhe inspektori i shquar shkollar, Lazër Duma e tjerë.
Në bazë të këtyre konsideratave të gjera e të thella, ne, një grup rumunësh filoshqiptarë, kemi vendosur t’i japim dritë kësaj reviste periodike. Përmbajtja e numrit të parë është një vajtim natyror, i drejtë dhe objektiv, i njërës nga bijat më të mëdha të Atdheut Mëmë, kundër padrejtësive të pamotivuara, që i përjeton kombi shqiptar nga ana e kamarilës aktuale të perandorisë osmane, e mallkuar nga popujt e Ballkanit, nga bota e qytetëruar dhe nga gazetaria serioze e Evropës. Këtë ndërmarrje e konsiderojmë si një detyrim të shenjtë nga ana e rumunëve, horizonti vizuel i të cilëve nuk ndalet vetëm në interesat e imta iluzore të çastit, por e përqafon tërë ardhmërinë kombëtare të tyre.”

Shqiptarët kanë derdhur lumenj gjaku, jo vetëm për vete por edhe për të tjerët

Artikulli bazë i C. Predeskut del në emër të Drejtorisë, ndërsa në vazhdim botohet një Protest drejtuar kabineteve evropiane nga ana e një grupi filoshqiptarësh rumunë, kundër masakrave të zhvilluara nga ana e Qeverisë Osmane në Shqipëri.
Autorët shprehin keqardhje për mjerimin social në të cilin e ka katandisur Qeveria osmane, veprime barbare të konsideruara nga ana e nënshkruesve të protestit si “ një vetëvrasje e pastër qeveritare”.

Bëhet fjalë për “trupat imperiale” që depërtonin papritmas në Shqipëri, duke zhdukur fshatra, duke hyrë nëpër familje, duke rrahur dhe ndëshkuar botën, duke masakruar pleq, gra dhe fëmijë të pafajshëm, duke mbyllur shkolla dhe klube të hapura nga sistemi konstitucional me lejen e autoriteteve, duke shpërndarë komunitete fetare, duke përdhunuar dhe vjedhur shtëpitë e mbyllra, pronarët e të cilave kishin vajtur me javë për tregti në Azi, Regjypt, Itali, Rumani e vende tjera.
Dihet se armatat osmane e konsideronin si stimulim plaçkitjen, hajdutllëkun dhe kurvërinë.

“Bekuar qofshin Qielli e Zoti i qytetërimit të kenë mëshirë dhe ta mbrojnë Kombin Krenar Shqiptar dhe të shtrenjtin Atdhe!” (Bukuresht, 2 maj 1919, Komiteti rumun Filoshqiptar)

Fragment nga shtypi shqiptar i Rumanisë

Për hirë të hapsirës tipografike, dhamë vetëm një pjesë të këtij protesti tejet interesant, botuar në 4 faqe (6-9). Pason një poezi satirike prej 4 faqesh me titullin Jashtë halldupit nga Evropa (Afara aldupul din Europa), duke përshkruar metodat perfide osmane për diskriminimin kombëtar të popullit shqiptar, duke patur për autor një grup autorësh: Pando Dibranin, Mark Shkodranin, Ilir Kosovarin, Miho Selenikasin, Filip Llapin, Gaspër Mirditasin, Nuçi Beratin, Ndrek Toskën, Pjetër Gegën etj.
Në vazhdim jepet një fragment nga një dorëshkrim i vjetër, “Histori e Gjergj Kastriotit-Skënderbeut, Princ i Shqipërisë”, që ka për autor Sardarul I. Bilciulescu. Pason artikulli “Kremtimi i Shoqërisë Bshkimi” (5 Shtator 1910), me “zbavitje të bukura, dolli të përzemërta, muzikë, valle të ndryshme kombëtare shqiptare dhe rumune, barcoleta dhe një gëzim tejet shpirtëror”. Glasul Albaniei (Zëri i Shqipërisë) prej 16 faqesh, format libri, botuar në Bukuresht (në Tipografinë Vocea Poporului, Bulevardi Elisabeta nr. 30), mbaron me artikullin e Todi Prishtinës:
Publicistika e papërtypur, me rekomandime ndaj skribomanëve që s’e njohin karakterin dhe mentalitetin shqiptar, të kenë kujdes, të meditojnë më thellë, duke e mbajtur ndërgjegjen e pastër, për të mos e falsifikuar të vërtetën, ngase “Shqiptari nuk është i egër por i shoqërueshëm. Shtëpia e tij është gjithmonë mikpritëse. Madje edhe për armikun e tij. Ai nuk është barbar por altruist, derisa e gjithë e shkuara e tij dëshmon se ka derdhur lumenj gjaku, jo vetëm për lirinë e tij, por edhe për atë të popujve tjerë të Ballkanit.”

Burimi: http://www.zemrashqiptare.net/article/Speciale/14860/