Saturday, December 11, 2010

Të Dua !

Ti
shpeshherë je bosh,
shpeshherë ndjehesh
"ashtu si kot".
Ballin
zakonisht të vrenjtur,
buzët,
përgjithsisht të shtrembëruara.

Të dhemb koka,
shpina e stomaku,
ti gjithmonë ke diçka
për t'u ankuar.

Ti gjithmonë pret,
çdo sjellje jotja është pasojë
sepse ti kurrë diçka
vetë nuk e ke nisur.

Ti nuk pyet,
e kur heshtjen vret
këto janë rastet e vetme
kur kërkon pak "muhabet".

Kur është për të ardhur keq
e përjeton shumë, më shumë,
kur është për të qeshur,
pak e më pak.

Ti gjithmonë kujtohesh
kur është tepër vonë,
kërkon të pamundurën,
por e do edhe në sekondë.

Nuk kursen asnjë fjalë
për të thënë fjalët e liga të tua
në ato pak fjalë,
që gjithmonë me zë të lartë thua.

Kur flet për veten
i drejtohesh gjithmonë në emër,
kur flet për të tjerët
u vendos epitete.

Thua "më fal"
kur padashur më shkel këmbën,
por nuk ul hundën kurrë
kur më shkel zemrën.

Përballë teje edhe koha dorëzohet
kur je e ngurtë,
me ty gjithçka e kurdoherë
nuk është e sigurtë.

E kupton botën, njerëzit,
pikërisht në çastet kur shfryn,
ti je nëna e hiperbolës
dhe mbesa e përgjithsimit.

Ti gërric ore e çast
herë pa takt e herë pa shkak,
urren monotoninë,
por prej teje  edhe ajo ndjehet xheloze.

Imagjinon dhe inskenon në variantet më perverse
për ndodhitë më të pafajshmet,
plot konspiracione e komplote
që të vërtiten veç ty nga pas.

Di të mbash inat
e t'a shumëfishosh atë rrezikshëm.
Kur ndjen dhimbje
dyfish e shfaq
kur ndjen kënaqësi,
i fsheh si amatore.

Ti ke alergjitë madhe
të të imitojnë,
por nuk ndjen fare keqardhje
kur si karikaturë shpjegon.


Në seks,
e turpshme si gjithmonë
përkëdhelesh në qindra sponde
vetëm për të mos treguar sa e dëshiron.




Kjo je ti,
në atë gjysmën s'e njeh, s'e thua,
e imagjinon tani sa e plotë je,
që unë përsëri e më fort
TE DUA ?!


Shkroi: Stop Injorancës http://www.facebook.com/NdalPaditurise2

Lotët e Shkodrës

Shkodra e përmbytur akuzon sot gjithë Shqipërinë dhe të gjithë shqiptarët.
Ishte një tragjedi ndoshta e paevitueshme, por përmasat e katastrofës mund të ishin padyshim më të zbutura. Ndihma dhe gatishmëria, më efikase. Solidariteti njerëzor dhe energjia shtetërore, shumë më intensive.

Drama shkodrane, përgjithësisht dramat e Shqipërisë veriore, janë një peshë e rëndë, gati historike, në ndërgjegjen e politikës shqiptare. Shkodra ka qenë dhe mbetet një tempull kulture shqiptardashëse, një kështjellë antikomuniste dhe pro-oksidentale në Vendin tonë, gjysmë feudal, gjysmë oriental, gjysmë bizantin, gjysmë komunist, gjysmë rrënjëdalë dhe hera-herës, krejtësisht i shtirur dhe hipokrit.
Duket sikur Shkodra qytetare, shkrirë ëmbël me malësinë e saj fisnike, me krenarinë e bëmave të saja historike, nuk është shkrirë dhe nuk “shkrihet” edhe sa duhet me frymën përgjithësisht mediokre që ka qeverisur Shqipërinë këto 100 vitet e fundit. Shkodra, Kryeqyteti i Veriut shqiptar, e dërrmuar  nga Diktatura Komuniste që vinte kryesisht nga Jugu, Shkodra e Fishtës apo pse jo edhe e Tuk Jakovës, Shkodra e At Zef Pllumit dhe e Migjenit, duket si një trevë e dënuar, sistematikisht e persekutuar, nga pjesa tjetër e Vendit.

Nga ana tjetër, askush nga “Miqtë” - “Armiq” që ka patur Shqipëria nuk e ka dashur Shkodrën, patriotizmin e saj të thellë, shpotinë dhe humorin e saj therës dhe njëkohësisht të etiketuar si një inteligjencë “reaksionare”.  
Shkodra e Katedraleve të shkatërruara, Shkodra e Tempujve të hedhur në erë me dinamit, Shkodra e klerikëve të arrestuar dhe të pushkatuar, ka patur gjithmonë mbi krye hijen e një krahine të braktisur, në fatin e vet të mjeruar.

Një diamant i hedhur në kënetë, kjo është Shkodra.

Është folur dhe shkruar shumë këto ditë për Shkodrën e përmbytur, deklarata false, lot krokodili apo premtime boshe, shumë pak apo aspak ndihmë reale, më së shumti fjalë, sepse Vendi ynë nuk është i përgatitur për situata emergjence dhe gërryerja e korrupsionit e ka goditur rëndë në të gjitha krahët.

Dhe mekanizmat e ndryshkur ngecin. Dhe mekanizmat që figurojnë veç ndër letra, janë si letra, letër! Shkodra, e goditur sot nga një hall i madh, duhet pra së pari ta përballojë vetë, ashtu si dhe po bën, këtë gjëmë që vjen nga qielli, toka dhe njerëzit e korruptuar. Shkodra dëshmon përmes mjerimit të saj të sotshëm, mjerimin e të gjithë Shqipërisë së pambrojtur nga hakërrimet e natyrës. Shqipërisë së përçarë, në principata dhe princa të vetëshpallur dhe fodullë, që luftojnë veçse për pushtet dhe para, para dhe pushtet.
Kjo goditje që Shqipëria mori në Shkodër, dëshmon se si dhe se sa është e keqndërtuar shoqëria shqiptare, se si dhe në çfarë dekadence është sot klasa politike e pafuqishme e saj.  
Në këtë tragjedi lëvizin vetëm dy protagonistë: Kryeministri, në siklet dhe tension të paparë dhe shefi i opozitës, i ndërsyer, kundër qeverisë dhe Kryeministrit. Një pamje e trishtueshme.

Shohim pastaj ca kukulla ministrish me zëra dhe gjeste inkompetente, që duke kërcyer si karkaleci shfarosës, nga një tender në tjetrin, hidhen të “përlotur”, e bëjnë një qokë përpara kamerave me sfond hallin e shkodranëve. Kjo emergjencë e gjeti qeverinë të dobët, paçka se Kryeministri është i fortë. Sado që Doktori e gdhin në Shkodër, ministrat dhe drejtorët kukulla flenë në pupla, sepse e rehatshme është vërtet, për pushtetin, të ketë shumë kukulla në kabinet, por kur pllakos halli, kur pllakos pra halli i madh, duhen burra dhe burrnesha.

Duhet një gardh profesionistësh dhe patriotësh që t’i vënë shpatullën dhe gjoksin hallit kombëtar që ka shpërthyer dhe po vret Shkodrën dhe gjysmën e Shqipërisë.

Duhen shqiptarë që të marrin gjak në vetull, që kanë dhimbje, që kanë përgjegjësi të thellë për Vendin e tyre dhe jo thjesht karkaleca të bindur si kukulla dhe që të vetmen zotësi kanë “besnikërinë” dhe nënshtrimin, si dhe kallot e duartrokitjeve servile të shefit ndër shuplaka.
Kjo i bën lotët e Shkodrës edhe më të hidhur dhe shpresën e saj edhe më të pashpresë.

Artur Zhei, Mapo

Thirrjet për Xhihad, dënohet me 5 vjet burg Artan Kristo

Tiranë- Artan Kristo është shpallur dje fajtor nga Gjykata e Durrësit për thirrje që nxisin terrorizmin.
Pretendimet e Kristos, apo siç njihet ndryshe, Muhamed Abdullahi se akuza e ngritur ndaj tij është e pabazë dhe e inskenuar, nuk e shpëtuan atë nga burgu. Mesditën e djeshme, Gjykata e Durrësit shpalli fajtor dhe dënoi me 5 vjet heqje lirie Artan Kriston, i akuzuar për “nxitje, thirrje publike dhe propogandë për kryerjen e veprave me qëllime terroriste”.
Kristo u shpall i pafajshëm për akuzën e vënies në përdorim të mjeteve apo fjalëkalimeve kompjuterike, vepër penale kjo që parashikon dënimin me 4 vjet heqje lirie. Ndryshe nga akuza e parë, për ndërhyrjen në sistemet kompjuterike të disa prej institucioneve më të rëndësishme në vend, prokuroria nuk mundi të çojë para gjykatës prova bindëse, duke bërë që trupi gjykues ta shpallë të pafajshëm hoxhën e Rrashbullit.

Gjatë gjithë procesit gjyqësor, por edhe pak minuta para shpalljes së vendimit përfundimtar, avokati mbrojtës i Kristos pretendoi se në akuzat që prokuroria i atribuon klientit të tij, nuk ekziston fakti penal. Një nga provat e paraqitura nga mbrojtja është fjala e vetë Kristos, i cili pasi i përgjigjet pyetjes së një besimtari nëse ka Xhihad në botën e sotme, në fund thotë se këto gjëra (lufta për xhihad) nuk janë të mundura në këtë kohë. Por prokuroria argumentoi se në një video të postuar në forumin “Albselefet”, e më pas në faqen “Youtube”, Artan Kristo mban një fjalim rreth 20 minuta, ku shpjegon përse xhihadi është detyrim për besimtarët myslimanë.
Kjo video do të çonte në pranga me bujë Artan Kriston, që nuk ishte personazh i panjohur për policinë, kryesisht për rastin e Salih Tivarit, ngjarje për të cilën është hetuar gjatë kohës që ka qenë përfaqësuesi i fondacionit “Al Haramain”.

Që prej vitit 2002, Kristo u shfaq si përfaqësues i “Al Haramain”, fondacion ky që vetëm dy vjet më vonë, me vendim të qeverisë hyri në listën e financuesve të terrorizmit.
Disa vite më pas, Kristo nisi të zhvillonte mësime teologjie me të rinj në zonën e Rrashbullit e Golemit, por paralelisht ushtronte edhe profesionin e “mjekut popullor”. Odiseja “Kristo” nuk do të përfundonte këtu, pasi në tetor të vitit të shkuar, 31-vjeçari përfundoi në pranga për akuzën e thirrjeve, me qëllim nxitjen e kryerjes së veprave terroriste.
Si provë për këtë akuzë, prokuroria përdori një video të postuar në forumin “Albselef”, ku Kristo i përgjigjet pyetjes së një prej besimtarëve mbi Xhihadin. “Myslimanët nuk duhet të shkojnë në luftë për t’u vrarë, por për të vrarë qafirët, që janë bërë pengesë për shtetin islam”, - thotë Kristo në këtë postim. Më tej, ai tregon se si ca grupe të vogla kanë mundur grupe të mëdha.

Leonard Bakillari, R. Mapo

Shqiptarët pa viza, ekstremistët grekë “protestë” në Parlament

E ndërsa shqiptarët po numërojnë mbrapsht për ditën e udhëtimit pa viza, partitë ekstremiste në disa vende të Europës kanë filluar tashmë fushatën kundër vendimit të BE-së.
Parlamenti grek është kthyer në arenë debati, të inicuar nga deputetët e partisë së LAOS-it, të cilët i kanë kërkuar shpjegime zyrtare ministrit të Jashtëm se pse nuk tha asnjë fjalë kundër liberalizimit të vizave për Shqipërinë.

Shkak për këtë kërkesë të partisë së njohur për qëndrimet antishqiptare është bërë deklarata e krerëve të PDU-së për kujtimin e “Ditës së Gjenocidit” në Igumenicë, në vitin 2011.

Gazeta greke “Proinos Logos” ka zbardhur fjalën e kreut të deputetëve të LAOS-it, Ioanis Korandis, në Parlamentin grek, jo vetëm kundër idesë së Partisë për Drejtësi e Unitet për të kujtuar në Greqi gjenocidin, por edhe kundër politikës së Greqisë, që, sipas tij, ka lënë në mëshirë të fatit minoritetin grek në Shqipëri.

“Vendimi i fundit i Këshillit të Ministrave të Europës e vendos Greqinë në një parametër shumë të rëndësishëm. Mbajtësve të pasaportave shqiptare u hiqen vizat për hyrjen në vendet e BE-së që nga java e ardhshme, dhe më saktë nga 17 dhjetori. Nga ajo ditë dhe më vonë shteti grek dhe çdo shtet europian nuk do të ketë më fjalën e vet se kush dhe sa shtetas shqiptarë do të mund të hyjnë në vendin e tij. Vlen të theksohet se vendimi në fjalë u mor unanimisht, ndërsa ministri i Jashtëm, z. Drucas, nuk tha asnjë fjalë kundër” - ka thënë Korandis në Parlamentin grek.

Ushtari grek me veshje kombëtare greke (?) Fustanellla shqiptare!
Më tej, në artikullin e kësaj gazete thuhet se pretendimet e çamëve për gjenocid janë vetëm në fillimet e tyre. “Por sigurisht, qeveria Berisha, e cila ka përfshirë partinë e çamëve në koalicion, do të përpiqet të nxjerrë në pah këtë çështje, duke organizuar të tilla festime. Por ajo që mund të ndodhë është më e rëndë se kaq. Një numër i pakontrolluar shqiptarësh mund të vijnë në Greqi, në mënyrë që të ndjekin këtë manifestim. Ngjarja të cilën çamët duan të zhvillojnë në shtetin grek, sigurisht që nuk ka qëllim tjetër, vetëm e vetëm që të manifestojnë gjenocidin që ata pretendojnë. Sigurisht që kjo gjë ngre një pikëpyetje të madhe në lidhje me “kthimin e pronave”, të cilat ata kanë vite që i kërkojnë, duke arritur kulmin vitin e shkuar gjatë vizitës së zyrtarëve grekë në Shqipëri” - shkruan gazeta greke, duke iu referuar pyetjes së bërë nga ana e deputetit të LAOS-it në Parlament.

Ai ka shtuar më tej se Greqia ka lënë në mëshirë të fatit minoritetin grek në Shqipëri dhe kjo gjë do t’i kushtojë shumë shtrenjtë vendit, në vitet e ardhshme. “Sot, në pjesën veriore të Epirit ka ende njerëz që vuajnë terrorizmin e shqiptarëve të armatosur” - është mbyllur fjala e kreut të deputetëve të partisë LAOS, Ioanis Korandis, në Parlamentin grek.
Partia LAOS e ekstremit të djathtë, e njohur për qëndrimet e saj antishqiptare, ka 15 deputetë në Parlamentin grek.

Thimi Samarxhiu, Mapo


Friday, December 10, 2010

Kisha Ortodokse, hetim i ri për dëmtim varresh

Pa u shuar ende jehona e skandalit të Boboshticës, një tjetër rast dëmtimi varresh shënohet në themelet e Kishës së Shën Premtes në Kavajë.

Prokuroria nis hetimet dhe dërgon eshtrat në Institutin e Mjekësisë Ligjore
Tiranë Pa u shuar ende jehona e skandalit të Boboshticës, Kisha Ortodokse përfshihet në një tjetër rast të dëmtimit të varreve në Shqipëri. Këtë herë, ngjarja transferohet në Kavajë, ku rikonstruksioni i kishës së Shën Premtes ka nxjerrë mbi sipërfaqe eshtra të një varreze të vjetër, duke regjistruar kështu një tjetër hetim të policisë dhe prokurorisë lokale.

Rasti në fjalë është mbajtur i fshehtë, jo vetëm nga strukturat shtetërore, por edhe nga vetë Kisha Autoqefale e Shqipërisë, përfaqësues të së cilës thanë dje se nuk ishin në dijeni për një ngjarje të tillë. Zyrtarisht konfirmohet se për këtë ngjarje, Prokuroria e Kavajës ka nisur një hetim penal, pas referimit të materialeve nga policia e këtij qyteti. Sipas të dhënave të policisë konfirmohet se në datën 28 nëntor të këtij viti, disa punëtorë që po rikonstruktonin Kishën e Shën Premtes në Kavajë, në territorin e saj kanë vënë re disa eshtra njerëzish, që dyshohet se i përkasin një varreze të vjetër. Në vendngjarje ka shkuar grupi hetimor, ku konstatoi eshtra të shpërndara, të cilat pas këqyrjes paraprake, i janë dërguar për ekzaminime të mëtejshme Institutit të Mjekësisë Ligjore në Tiranë, ku do të analizohet koha e vdekjes dhe numri i saktë i eshtrave që dolën në sipërfaqe, gjatë punimeve për rikonstruksionin e Kishës Ortodokse të Shën Premtes.
Rikonstruksioni i Kishës konfirmohet edhe nga Kisha Autoqefale, e cila zyrtarisht tha dje se ishin njoftuar për punimet që po kryheshin në Kishën e Shën Premtes, por jo për rastin e zbulimit të eshtrave. Por zyrtarë të Prokurorisë së Kavajës konfirmuan se menjëherë pas konstatimit të skeleteve, policia ka kryer të gjitha veprimet e nevojshme në vendin e ngjarjes dhe më pas materialet për këtë rast i janë përcjellë Prokurorisë së Kavajës.

Sipas këtyre të dhënave rezulton se eshtrat, që dyshohet se i përkasin një varreze të vjetër, kanë dalë në sipërfaqen e tokës pikërisht në kohën kur disa punëtorë po kryenin punimet për rikonstruksionin e Kishës.
Ky fakt është pohuar edhe nga vetë punëtorët, që janë marrë në pyetje nga policia, të cilët kanë mohuar që shkak i dëmtimit të varreve janë bërë punimet rreth kishës. Sipas tyre, synimi i punimeve ka qenë rikonstruksioni i Kishës dhe jo dëmtimi i varreve. Punëtorët kanë deklaruar në polici se eshtrat kanë dalë në sipërfaqe për shkaqe natyrale, që kanë të bëjnë me rrëshqitjen e tokës. Por këto pretendime pritet të verifikohen nga grupi hetimor, i ngritur posaçërisht për këtë çështje në Prokurorinë e Kavajës.  
Sipas burimeve zyrtare pranë këtij institucioni, mësohet se për çështjen në fjalë, që po hetohet me objekt “dëmtimin e varreve”, ende nuk ka një vendim.
Shkak është bërë mungesa e raportit mjeko-ligjor nga Instituti i Mjekësisë Ligjore, i cili aktualisht është duke ekzaminuar eshtrat e gjetura në territorin e Kishës Ortodokse të Shën Premtes, gjatë kohës kur aty kryheshin punime. Po ashtu, organi i akuzës pritet të zbardhë se kujt i përkasin varrezat e dëmtuara dhe cili ka qenë shkaku i daljes së eshtrave në sipërfaqen e tokës. Të gjitha pikëpyetjet e ngritura për këtë çështje pritet të hetohen nga Prokuroria e Kavajës, pas marrjes së rezultateve nga Mjekësia Ligjore, për eshtrat e gjetura fare pranë Kishës së Shën Premtes.

Kisha Ortodokse: Jemi në dijeni vetëm për punimet
I kontaktuar nga gazeta “MAPO”, zëdhënësi i Kishës Autoqefale të Shqipërisë, Thoma Dhima ka deklaruar se nuk ka asnjë dijeni për dëmtimin e varrezave në fshatin Çetë të Kavajës. Megjithatë, ai bëri të ditur se ishte në dijeni të faktit se pranë Kishës së Shën Premtes do të kryheshin punime për rregullimin e saj. “Nuk jam në dijeni të një fakti të tillë dhe nuk di se çfarë t’u them. E vetmja gjë që di, është se përpara 1 muaji jam njoftuar se do të kryheshin disa punime pranë kësaj kishe, për rregullimin e saj”, – u shpreh Dhima në prononcimin e tij.

Mapo, Habjon Hasani

Berisha: Pse u bëra komunist

Kryeministri Sali Berisha ka rrëfyer dje versionin e tij për anëtarësimin në Partinë Komuniste. Megjithëse ka qëndruar aty nga viti 1970 e deri në vitin 1991, z. Berisha e konsideron veten një disident, madje në një mbledhje ka mbrojtur, sipas tij, një berber që theu portretin e Enver Hoxhës.
Intervistën e mbrëmshme, një pjesë të së cilës mund ta lexoni më poshtë, z. Berisha e dha në emisionin "Opinion" në TV Klan. Këto ditë, në kuadrin e përkujtimeve për lëvizjet studentore të dhjetorit '90, disa ish-themelues të PD-së dhe drejtues të lëvizjeve të atëhershme, kanë hedhur dyshime të forta mbi rolin e Berishës. Në një seri artikujsh botuar në "Shekulli" këto, një nga drejtuesit e lëvizjes studentore, Shinasi Rama, prezantoi disa prova që, sipas tij, dëshmonin se Berisha ishte një nga njerëzit e infiltruar nga PPSH-ja për të marrë në dorë një lëvizje që regjimit i duhej për të përligjur rindarjen e pushtetit.


Zoti Berisha, kur u anëtarësuat në Partinë Komuniste?
Unë jam anëtarësuar në Partinë Komuniste në vitin 1970. Ka pasur dy arsye.
Arsyeja e parë, është sepse u ndikova në mënyrë shumë thelbësore nga pushtimi i Çekisë. E përjetova atë me një dhimbje dhe një emocion të paimagjinueshëm, sepse Dubçeku ngjalli shpresë në të gjithë botën komuniste. Ajo që u quajt pranvera e Pragës. Një natë, një ushtri prej 300. 000 trupash, tanke e të gjitha mjetet, pushtoi një vend që tentoi të dilte në liri ose të paktën kështu besonim. Ishte shumë e përhapur ideja se pas Çekisë do të ishte Shqipëria. Gjë për të cilën unë isha shumë i vendosur si qytetar të qëndroja në atë pozicion që duhet të qëndrojë çdo qytetar në rastin e një pushtimi kombëtar.
Së dyti, e vërteta është që në Shqipëri filloi një hapje.


Në cilin vit?
Kanë qenë besoj vitet 1969-1972, vite në të cilat në Shqipëri filluan të jepen filma italianë, si filmi "Më fal", apo dhe filma të tjerë.


Ju patët shpresë se do të ndryshonte?
Po, shumë shpresë, unë mjaft njëherë. Kisha shpresë se kishte filluar të jepej muzikë që nuk lejohej.


Pra, ju menduat një liberalizim i Partisë së Punës që ishte në pushtet, apo një përmbysje e saj?
Jo, një përmbysje në asnjë mënyrë, por mendoja se po shkojmë drejt hapjes. Meqenëse ne kishim dalë nga sfera ruse, mendoja se do të ecnim drejt Perëndimit. Këto filma që shfaqeshin, këto këngë që jepeshin, "Mami blu", Tom Xhons ose këngëtarë të tjerë. ...Pra, mendova se ne po ecim tashmë drejt perëndimit. Në të vërtetë, ne shkuam edhe më mbrapa. Filluan plenumet, me radhë, ekzekutimet, spastrimet masive, ecja drejt revolucionit kulturor kinez, u shfaqën me të gjithë shëmtinë e tij format e këtij revolucioni në Shqipëri dhe ky ishte fundi i besimit tim se do të mund të kishim ndryshime.


Po ju në atë kohë keni qenë Sekretar Partie dhe vazhduat të jeni deri në vitet 1990, apo jo zoti Berisha?
Sekretar Partie kam qenë gjithsej absolutisht jo më shumë se 3-5 muaj, me sa mbaj mend.


Në cilin vit?
Në vitin 1978 nga fundi dhe fillimi i vitit 1979. Detyrë, nga e cila më shkarkuan në mungesë.


Është thënë se keni qenë deri në vitin 1990 Sekretar Partie?
Absolutisht jo. Kjo është një gënjeshtër. Janë thënë shumë gjëra, se kam qenë shumë vite, se kam kuruar Enver Hoxhën...

Po në fakt, keni qenë apo jo pjesë e grupit që kuronin drejtuesit komunistë të kohës?
Unë kam qenë çdo ditë dhe çdo vit, pedagog në Universitetin Shtetëror të Tiranës. Nuk kam qenë, asnjë ditë, mjek i emëruar në klinikën e udhëheqjes. Kam qenë konsulent për të gjitha kategoritë e njerëzve, përveç Enver Hoxhës, duke përfshirë nga të burgosurit, politikë, apo ordinerë, në spitalin e burgut kur kishte nevojë, deri tek anëtarët e Byrosë Politike. Dua të theksoj se nuk kam qenë mjek i emëruar i Byrosë Politike, sepse nuk kam pranuar.


Nuk keni pranuar, apo nuk ju është ofruar?
Nuk kam pranuar.


Përse nuk keni pranuar?
Nuk kam pranuar, sepse unë kam dashur shumë profesionin e mjekut dhe ajo ishte një transformim tjetër. Unë kisha shokët e mi, të cilët punonin aty dhe ata në disa aspekte humbisnin shumë.


Ju është ofruar të ishit mjek në klinikën speciale, apo mjek personal i Enver Hoxhës?
Nuk më është ofruar kurrë të jem mjek personal i Enver Hoxhës, nuk më është kërkuar kurrë që të vizitoj Enver Hoxhën dhe as të kontribuoj në problematikën e tij shëndetësore. Ka pasur kritere shumë strikte Enver Hoxha në ata që përzgjidhte, dhe unë nuk përfshihesha, nuk plotësoja kriteret.


Çfarë kriteri nuk plotësonit?
Kriteret që më pengonin, ishin komplekse në fakt. Kishin të bënin me disa standarde të tij në lidhje me jashtë, ose me pozicionin gjeografik të shtëpisë sime, në Tropojë. Por unë kisha miq, pothuajse të gjithë ekipin që e trajtonte atë. Pra, unë refuzova që të isha mjek në organikën e tij speciale. Nuk pësova asgjë ç'është e vërteta, bëra shpjegimet e mia se nuk dua, pasi jam shumë i lidhur me shërbimin tim në spital. Kam qenë pesë muaj, kështu Sekretar Partie dhe u shkarkova në mungesë. Isha në Paris kur më zëvendësuan. Një berber përpara se të nisem, i ra me grusht portretit të Enver Hoxhës të vendosur nën një xham. Kjo u mor vesh. U kërkua që të bëhej mbledhja. Bëmë një mbledhje së bashku me të tjerët që drejtonin, vendosëm të themi se ky e bëri këtë akt, sepse i kishte syzet +11 dhe nuk pa se kë kishte nën xham. Kjo nuk u pëlqye, me sa duket. Nëse nuk do të ishte ky motiv, ai do të pësonte perkusione. Në fakt, ai nuk pësoi probleme, por mua më zëvendësuan.


Ka pasur komente se gjatë kësaj kohe, ose pas kësaj kohe, ju keni ndikuar në largimin ose internimin e disa kolegëve tuaj?
Në mënyrën më kategorike, kurrë. Asnjëherë s'kam ndikuar, asnjëherë nuk më është kërkuar dhe nuk kam dhënë kurrë mendim. Kjo është një shpifje e mirëfilltë, sepse nuk kanë guxuar kurrë të thonë një emër. E di pse nuk guxojnë, se është zero.


Ju e kishit njohur Ramiz Alinë përpara viteve '90?
Po.


Personalisht?
Po, personalisht.


Kishit shpresa se pas vdekjes së Enver Hoxhës, ai do të ndryshonte?
Fillimisht pas vdekjes së Hoxhës kisha iluzione. Vdekja e tij është pritur me gëzim në tërësi. Mos shih histerizmin që u ngjall nga vdekja. Por kam bindjen më të thellë, se qytetarët shqiptarë e pritën me gëzim vdekjen e Enver Hoxhës. Sigurisht që unë besova se Ramiz Alia, do të ndërmerrte një kurs ndryshimesh. Por ama, kam qenë nga të parët që hoqa dorë përfundimisht nga ky vendim, për dy arsye. Së pari, një mikun tim Spiro Deden, e ngarkuan që të shkruante biografinë e Enverit. Një libër, për biografinë e Enverit. Spiro ishte publicist, punonte në Institutin e Studimeve Marksiste Leniniste dhe mjaft i afërt me Enver Hoxhën, në redaktimin e veprave të tij dhe kështu që filloi punën. Por, me Spiron unë flisja hapur dhe kur vdiq Enver Hoxha, agjencitë e huaja kanë mbajtur qëndrimin më të shkëlqyer. D.m.th., e damkosën, përdorën të gjithë epitetet që ai meritonte. Spiro u trondit nga këto komente. Megjithatë, e ngarkuan të bënte biografinë. Pas disa kohësh, e takoj dhe i them, Spiro si po të ecën? Jo tha, iku nuk e kam më unë. Kush e ka? E mori shoku Ramiz, tha ai, që ta shkruajë vetë. Epo thashë me vete, ky paska ndryshuar. Në njëvjetorin, që ishte fundi i iluzionit tim, shoh Ramiz Alinë tek varri i Enver Hoxhës, të ulet dhe të puthë mermerin. Unë kisha një mik timin, Mehmet Elezin dhe i them, Mehmet, ky është totalisht në kontroll. Se qarkullonte një ide se ishte tërësisht në kontrollin e Nexhije Hoxhës. Ismail Kadare e zhvillonte edhe më tej këtë ide, që ishte në kontrollin e Nexhmijes dhe se Nexhmija i kishte një kasetë. Unë pas atij momenti, kam hequr çdo lloj besimi se Ramiz Alia do të mund të bënte qoftë dhe ndryshimet më minimale.


Përpara takimit tuaj shumë të diskutuar dhe komentuar të 9 dhjetorit 1990, kur e kishit takuar për herë të parë Ramiz Alinë dhe, a kishit biseduar me të?
Ramiz Alinë, nuk e kisha takuar ndonjëherë në takime pune, por gjatë vizitave mjekësore, kur kishe raste të sëmurësh të tjerë, në spital apo klinikë dhe e njihja.


Dhe cila ishte përshtypja që kishit krijuar për të nga takimet?
Takimet i pata para asaj ngjarjes, që pashë se puthi varrin e Enver Hoxhës dhe krijova përshtypjen e një gënjeshtari. Ky Ramiz Alia, në karrierën e tij politike, kishte mbijetuar nëpërmjet makinacionit dhe gënjeshtrës.


Ai ishte numri një i regjimit, përse duhet të gënjente?
Numri një ishte Nexhmija, nuk ishte ai. Problemi është se ai ishte vendosur në numrin një.


Është reale kjo, apo një legjendë?
Absolutisht reale. Ai zhduku të gjithë zonën e parë operative me ndihmën e Nexhmijes, sepse Enveri ishte debilosur. Nuk mund të them se Enveri kishte kapacitete intelektuale që të merrte vendime. Zhdukjen, për të cilën nuk kisha asnjë lloj keqardhje, sepse nuk mund të kishte keqardhje për zhdukjen e Mehmet Shehut, për atë qëndrim mizor. Përkundrazi ndjeje një lehtësim sepse po rrallohej oborri i tyre. Por në këtë kontekst Ramiz Alia, ishte një mashtrues ordiner në çdo gjë. Ai pati një betejë të brendshme me të gjithë, me Mehmet Shehun, me Kadri Azbiun e të tjerë, që të gjithë u likuiduan. Vetëm e vetëm, për t'i hapur oborrin. Po kështu u veprua edhe me Llambi Ziçishtin, që për hir të vërtetës ishte një intelektual pozitiv, unë e kam pasur edhe dekan edhe ministër. Ramizi e ekzekutoi me akuzën më monstruoze, se ishte agjent i CIA-s, sepse takoi një profesor të Skënder Shehut në plazh. Ramiz Alia, ishte për mua një njeri që po ekzekutonte njerëz, për të cilët unë personalisht nuk kisha asnjë lloj keqardhje, përveç Llambi Ziçishtit.


A është e vërtetë që Ramiz Alia, ashtu si ju, vinte nga Tropoja?
Ramizi është një person që ka frikë të thotë origjinën e tij. Kur po shkonte afër majës, Nexhijes, se Nexhmija ishte maja, u përpoq të gjente origjinën. Shkoi në Tropojë, mirëpo fshati i tij është karshi shtëpisë sime. Shkonte në Kasaj në lagjen Aliaj, se është një lagje aty. Njerëzit e mi, më thanë se këta u shpërngulën nga Kasaj, më duket për arsye gjaku, për në Gjakovë, e nga aty shkuan në Shkodër. Ky guxoi më së fundi të kërkojë rrënjët e tij, që nuk i gjeti. Ndaj, unë nuk mund të them, nëse është nga Kasaj, apo nga Shkodra.


Ju dhe Fatos Nano keni dhënë intervistë tek "Zëri i Popullit". Si ndodhi?
Shumë e thjeshtë, sepse gjërat kishin dalë të gjitha. Ishin thënë në takim. "Zëri i Popullit" kishte mbetur jashtë zhvillimeve. Për këtë, ata thirrën një grup 5 personash, ishte Alfred Uçi, Luan Omari, unë, Fatos Nano dhe një tjetër. Aty u ftuam për të dhënë mendime. Bashkëpunëtorët e mi, miqtë, më thoshin Sali nuk po kuptohet qartë ky pluralizmi politik. Dhe unë aty në atë intervistë, them që me sa duket, pluralizmi i mendimit nuk po mund të zhvillohet se s'po e lejonin. Ndaj, është e domosdoshme të krijohen organizata të strukturuara mbi bazën e mendimit politik të ndryshëm. Të hapet debati për pluralizmin politik.

Por, ndërkohë, ju dhe Nano ishit krejt të rastësishëm në këtë zgjedhje?
Nano ishte në sektorin ekonomik të Institutit të Studimeve Ekonomike...


A mund të thuhet që kjo ishte një bërthamë e përzgjedhur në rast ndryshimesh për t'u katapultuar në politikë?
Kjo është e pamundur.


Në shkurt të vitit 1991, ju u zgjodhët kryetar i Partisë Demokratike. A keni pasur ju ndonjë ndihmë nga jashtë, apo nga faktorë të tjerë, për të ardhur në krye të PD-së?
PD-ja u themelua si e tillë, por larg së qenit një parti. Ishte një lëvizje. Në komisionin drejtues, ku unë isha anëtar, kisha fjalën time dhe peshën time. Me 4-5 përfaqësues të PD-së, isha në një takim me Ramiz Alia dhe kur u kthyem ishte bërë një mbledhje e befasishme, ku ishte shkarkuar Azem Hajdari. Dhe vendosje në krye të partisë të Aleksandër Meksit.



Hipokrizia e kryeministrit Berisha ndaj ish-presidentit të fundit komunist. Ramiz Alia, pasaportë diplomatike me numër D 0000929

Akuza për masakra dhe ekzekutime, por edhe pasaportë diplomatike Ramiz Alisë
Marrëdhënia mes ish-sekretarit të partisë, Sali Berisha, dhe ish-presidentit të fundit komunist të Shqipërisë, Ramiz Alia, në dy dekadat e fundit ka qenë hipokrite. Në dhjetor 1990, fill pas kthimit nga Italia, sipas kujtimeve të Alisë, Sali Berisha u thirr në zyrën e presidentit për ta dërguar te studentët, që të "negocionte" meqë drejtuesi i protestës, Azem Hajdari ishte po tropojan, si mjeku kardiolog. Më pas, Berisha do të shprehej se kishte shkuar atje për t'u vënë në krye të lëvizjes që do të shënonte lindjen e pluralizmit partiak në Shqipëri. Pas ardhjes në pushtet me zgjedhjet e 22 marsit 1992, Sali Berisha do ta akuzonte për gjenocid ish-presidentin dhe ai bashkë me ish-anëtarë të tjerë të Byrosë Politike do të përfundonte në gjyq dhe në burg. Pak muaj më parë Sali Berisha, me cilësinë e kryeministrit do të niste një fushatë tjetër përndjekjeje ndaj ish-presidentit Alia. Ai do ta akuzonte si organizator të masakrës së Tivarit, një ngjarjeje të rëndë të kryer nga ushtria jugosllave, ku gjetën vdekjen rreth 4000 shqiptarë të Kosovës. Në atë kohë, Ramiz Alia ishte komisar politik i një pjese të ushtrisë partizane të Shqipërisë, që kishte shkuar deri në Bosnje për të ndihmuar në çlirimin e Jugosllavisë. Historianë nga Kosova dhe Shqipëria argumentuan me fakte historike se Alia nuk kishte tagrin të jepte urdhra të tillë dhe se kjo ishte vepër e serbo-malazezëve për të zhdukur një pjesë të nacionalistëve shqiptarë të Kosovës, që të mos kishin rezistencë pas çlirimit për të vendosur sundimin e plotë në Kosovë. Por, kjo nuk e pengoi Berishën që të urdhëronte ngritjen e komisionit hetimor parlamentar për të zbuluar dokumente dhe gjetur dëshmitarë që të implikonin rolin e Ramiz Alisë në ngjarjen e vitit 1945. Deri më sot, anëtarët demokratë të komisionit thonë se kanë mbledhur mjaft informacion, dhe ndonëse afati 3-mujor i funksionimit të komisionit po mbaron, nuk është bërë asgjë e ditur për rolin e ish-presidentit në masakër. Nga ana tjetër është po qeverisja e Sali Berishës që është përkrah Ramiz Alisë, madje edhe në thyerje të ligjit. Ish-presidenti i akuzuar kaq shumë (dje akuzave iu shtua edhe deklarata tjetër e Berishës se Alia ka ekzekutuar Llambi Ziçishtin) aplikoi për pasaportë diplomatike dhe kërkesa... iu pranua. Pasaporta e tij, mban numrin D0000929 dhe skadon në vitin 2016.





Shinasi Rama: Dhjetor '90, kur Berisha ruhej me operativë civilë në distancë *
"...Pika kyçe këtu është se studentët atë natë nuk e dinin se çfarë të kërkonin. Ato u takuan në mes të natës për një orë me presidentin Ramiz Alia por nuk kishin as edhe një kërkesë të mirëfilltë politike për t'i parashtruar. Për më tepër ato ishin kaq të nënshtruar dhe me respekt karshi tij sa që Alia e ndjeu të nevojshme të jepte urdhërat që të rriheshin mirë në mënyrë që fitonin ndërgjegjësimin e nevojshëm politik por jo me shume se duhej. Qëllimi ishte, natyrisht që t'i shtynte studentët që të fillonin të mendonin ndryshe, inlektualët të fitonin kohë, dhe që mekanizmat të viheshin në punë si duhet. Pra, udhëheqja më e lartë e parties, e cila çuditërisht kishte ndenjur zgjuar gjithë natën, e dinte se studentët ishin konfuzë dhe nuk dinin se çka donin - si u tha më lart, disa me ne krye Azem Hajdarin ishin takuar me Alinë dhe nuk kishin thënë ndonjë gjë interesante, ne fakt asgje me u mbajte mend - dhe prandaj 'duetet' e 'trojkat e intelektualëve që e kishin krijuar emrin e tyre si 'disidentë' në pesë muajt e fundit u vunë në punë dhe u dërguan që t'i udhëheqnin dhe t'i mësonin që të bënin 'çka duhej' dhe çka ishte më e mira për partinë, socializmin, dhe kastën sunduese. Gjithashtu, shumë kujdes u tregua për të kultivuar disa njerëz të besueshëm si udhëheqës të studentëve. Në fakt, zgjedhjet ishin bërë me kohë se kush do të ishin 'liderët' e studentëve dhe kjo ishte krejtësisht në rrjedhën normale të gjërave. Disa pedagogë të rinj filluan të përziheshin por shumica qëndruan në konviktet e tyre të bindur se kjo ishte 'loja' për të cilën flitej tash një muaj. Në mënyrë direkte dhe të drejtpërdrejtë, Sali Berisha, i derguar aty prej Xhelil Gjonit dhe i shoqëruar nga një i punësuar në Institutin e Studimeve Marksiste-Leniniste të Nexhmije Hoxhës, e njëkohësisht sekretar i KQ te BRPSH, Besnik Mustafaj, u dërguan që të qëndronin mbrapa ndërtesës së tashme të Ambasadës të SHBA. Berisha duhej të merrte udheheqësinë e studentëve dhe të bëhej lideri intelektual për të cilin regjimi kishte kaq shumë nevojë. Jo vetëm që këto të dy nuk u arrestuan por ruheshin edhe me operativë civilë në distancë..."

*Pjesë nga seria e kujtimeve për Dhjetorin '90 botuar në Shekulli në 7,8 dhe 9 dhjetor 2010 nga prof.Shinasi Rama

Shekulli

Vëllai i Topallit, konsull në Milano

Pas dhëndrit, "del" në sipërfaqe edhe vëllai i kryeparlamentares, z. Gjon Çobo, nga emigrant në zyrat e diplomacisë
Emërimi i dhëndrit në Ambasadën Shqiptare në Paris është vetëm 'maja e ajsbergut' në emërimet e ndikuara nga kryetarja e Kuvendit. Kësaj here bëhet fjalë për vëllanë e kryetares së Kuvendit, Jozefina Topalli, Gjon Çobo, i cili është emëruar konsull në konsullatën e Milanos. Z. Çobo nuk ka asnjë shkollim të lidhur me diplomacinë, madje për të emëruar atë si konsull në këtë konsullatë është bërë edhe një ndryshim i posaçëm i organikës së këtij institucioni. Kjo organikë nga 2+1 ka kaluar në 3+1 për t'i hapur një vend vëllait të znj. Topalli.


Me sa duket, "Shqipëria parajsë dhe Miss Bota" vlen si term vetëm për qytetarët që jetojnë këtu, sepse të afërmit dhe familjarët e predikuesve të "parajsës" nuk dëshiruakan të jetojnë në Shqipëri e as të shkollohen këtu. Duan të jetojnë jashtë, madje edhe me rrogë dhe status të paguar nga taksapaguesit shqiptarë. Në forumet e shkodranëve online, emërimi i z. Çobo është bërë objekt i bisedave të shumta të qytetarëve, madje disa veçojnë faktin që z. Çobo nuk ka arsim të lartë dhe ka kaluar nga emigrant i thjeshtë në Itali direkt në përfaqësues diplomatik i Shqipërisë në Konsullatën e Milanos. Po aty është emëruar edhe vajza e Ali Spahisë, një ish-politikan nga më të respektuarit e PD-së së dikurshme, i cili njihet edhe si personi që rekomandoi futjen e Jozefina Topallit në politikë.


Emërimet e tilla janë kthyer në rutinë edhe në administratën e Kuvendit, e cila është nga sektorët më të fryrë të administratës së shtetit sot në Shqipëri. Lista e organikës së kësaj administrate është vërtet surprizuese, për sa i takon përkatësisë familjare, krahinore moshës dhe statusit social shumë shpesh, fare pa lidhje me punën e ngarkuar. Ndërkohë, nuk ka asnjë reagim zyrtar nga Kuvendi lidhur me këto emërime. Dje, "Shekulli" botoi emërimin e z. Luis Ejlli, një këngëtar pak më shumë se 20 vjeç, në postin e sekretarit të parë për Turizmin dhe Kulturën në Ambasadën Shqiptare në Paris. Emërimi i z. Ejlli në një post që kërkon tjetër shkollim dhe tjetër eksperiencë, e afron z. Ejlli pranë vajzës së zonjës Topalli, e cila studion në Paris. Dy të rinjtë jetojnë prej kohësh bashkë. Burimet e "Shekullit" shtuan dje se z. Ejlli ka marrë madje pagën e postit të ri, për dy muaj rresht pa u paraqitur fare në zyrë, dhe vetëm pasi "puna është bërë baltë" i riu është paraqitur në Ambasadë.


Mero Baze: Si u fut Jozefina Topalli në politikë*
Nëse ka pasur ndonjëherë në historinë politike të një partie më shumë intelektualë dhe më pak politikanë, ky ka qenë Kuvendi dhe garnitura politike e dalë nga zgjedhjet e 26 majit. Pas kokëçarjesh të gjata me fraksione brenda PD-së dhe figura politike që e kontestonin vazhdimisht, Sali Berisha u mbyll i vetëm në vilën nr. 4 në Pallatin e Brigadave, për t'i dhënë PD-së një ekip të ri, që thuajse nuk kishte lidhje me politikën. Një mbrëmje, më thirri për kafe në vilën nr. 4. Ndihej qartë që ishte i kënaqur me vizat e panumërta që kishte hequr mbi dengun e listave që kishte përpara. - Do t'i lexoj një herë emrat, - tha. - Kam gjetur ekipin më të shkëlqyer që kemi pasur ndonjëherë për zgjedhjet! Po i dëgjoja. Gjysmën i kisha dëgjuar jo si politikanë, gjysmën tjetër as si politikanë dhe as si intelektualë. - Si të duken? - më tha. Donte doemos një përgjigje entuziaste. - E mirë më duket, - i thashë. - Do të kesh pak problem me këta të partisë. - Partisë... hë, ç'probleme do të kem? Ua kam thanë: "Më të shquarit, te zonat më të vështira." Ja, për shembull: Agron Musarajn e kam çue në Berat, Sadik Bejkon dhe Blerim Çelën në Tepelenë, Fatos Bejën në Gjirokastër, Leonard Demin në Sarandë, Genc Pollon në Përmet, Dashamir Shehin në Vlorë, Ridvan Boden në Korçë... se këta të Jugut ke merak ti... Nuk i bëra asnjë koment. Po përpiqesha t'i mbaja mend, se ndoshta më duheshin për raportin e mëngjesit te "Zëri i Amerikës". - Mirë e paske Jugun, - i thashë instinktivisht. - Këtë Boden nuk e njoh, por këtë Shehin pse në Vlorë? - Nuk e njeh Boden... i shkëlqyem! Ka mbarue në Francë, e kemi pas drejtor Dogane, superkorrekt, financier i zoti. Ndërsa Vlora ka shumë rëndësi, - tha. - Do një figurë të fortë, s'bëhet pa një figurë të fortë. Në të vërtetë, krisja mes Dashamir Shehit dhe Berishës kishte nisur. Aleksandër Meksi, që historikisht nuk duronte dot asnjë zëvendëskryeministër, për shkak se i dukeshin të gjithë të Berishës, po ashtu kishte probleme me të, por nuk kuptohej kurrë nëse i kishte me të apo me Berishën. - E ke mbyllur, me një fjalë? A mund ta citoj unë ndonjërin nesër në radio? - Jooo! - tha. - Se nuk e di njeri. Nuk duhet të dalë asgjë. Kam edhe ca probleme në Shkodër. Duhet me e mbyllë dhe atë. Më ka mbet ky Koleci, s'di ku ta çoj... - Në Shkodër, ku tjetër? - i thashë. - S'e di. Fola me Aliun... ai thotë se kemi një kandidaturë tjetër atje, një grua shumë e zonja thotë, po burri i saj qenka fis me Kolecin. - Kush është kjo? - Është një pedagoge... për matematikë më duket, nuk e di... ose për juridik, juridik më duket. Ja, të pyes Aliun. Foli me Ali Spahinë. Toni i shtruar i Ali Spahisë dhe serioziteti që u kushtonte raporteve njerëzore e bënin atë figurën më të palëkundur të PD-së dhe njeriun më të qëndrueshëm nga pikëpamja politike për Berishën, edhe pse shpesh e xhindoste me kufijtë që u vendoste përpjekjeve të tij të përhershme për ta përdorur për çdo gjë. - Është e shkëlqyer, thotë Aliu. Jozefina Topalli quhet. Qenka kancelare në fakultet. Nuk e di, po ky thotë se është më mirë ajo se Koleci në Shkodër, pasi ajo paska familje shumë të njohur nga baba i vet... Ku ta çoj këtë Kolecin, ku ta çoj... - Filloi të hidhte sytë sërish mbi hartën elektorale. - Ah, po, e gjeta, - tha. - Në Mirditë e kam një vend. Të pyes një herë Aliun. Pas disa ditësh, lista iu lexua Këshillit Kombëtar. Përpara mbledhjes, në mëngjes, piva kafe me Azem Hajdarin në "Rogner". Ia thashë pak a shumë se ku mund të ishte. - Po në Shkodër, - tha, - kush është? - Ka futur një grua, - i thashë. - Jozefina Topalli quhej, më duket se ishte kunata e Kolecit. - Të ka mashtruar, - tha. - Koleci s'ka kunatë pedagoge. - Nuk më tha "kunatë", por e mora me mend nga mbiemri... diçka e kishte burrin e saj. - E di unë kush është, - tha Azemi. - Lene se e rregulloj vetë tani. Po e ftoj për një drekë në Vahinë, ta shikoj njëherë se ç'është. Nejse, shqipe, ti mos thuaj gjë për këtë muhabet, se di unë si e zgjidh... Në mbledhje, Berisha foli gjatë për qeverisjen katërvjeçare dhe për parimet, mbi ta cilat kishte ndërtuar listën. Lexoi edhe emrin e Azemit në zonën përkatëse. Pati reaksion. Azemi u ngrit nga vendi dhe kërkoi të sqarohej më qartë: për se ishte sajuar një zonë për të?

Dhëndri i Topallit, emërohet Sekretar i Parë në Ambasadën Shqiptare në Paris
Ambasada jonë në Francë, një çerdhe familjare për qokat e politikës. Këngëtari ende student, i bashkohet ish-bashkëshortes së Fatos Nanos


Luiz Ejlli, këngëtari i njohur edhe si i fejuari zyrtar i vajzës së Kryetares së Kuvendit Jozefina Topalli, sapo është emëruar në mënyrë të habitshme, Sekretar i Parë për Kulturën dhe Turizmin në Ambasadën Shqiptare në Paris. Dje kanë qarkulluar lajmet e para se z. Ejlli është emëruar atashe në këtë ambasadë dhe pas interesimit të "Shekullit", një burim nga Parisi konfirmon se dhëndri i znj.Topalli është emëruar në postin e sekretarit të parë të Ambasadës: "Jo atashe, se atasheu e ka rrogën të ulët, - shtoi me ironi burimi diplomatik i "Shekullit" në kryeqytetin francez. Qokave të politikës i shtohet kështu edhe një tjetër rast flagrant i emërimeve nepotike, për të cilin sigurisht shoqëria shqiptare dhe publiku do marrin si përgjigje vetëm arrogancën e emëruesit, në këtë rast zonja që drejton Kuvendin e Shqipërisë.


Vajza e saj, kalon bashkë me të fejuarin nga Strasburgu, ku studionte, në Paris, por Parisi është i shtrenjtë. Emërimi e ndihmon goxha çiftin e ri të bëhet me rrogë dhe shtëpi. A nuk është e bukur jeta? Sigurisht, po të kesh mamin apo babin me pushtet, në Shqipëri jeta është jo vetëm e bukur, por edhe e lehtë.


Por Luiz Ejlli nuk është i vetmi emërim nepotik në këtë ambasadë. Ambasada shqiptare në Paris është kthyer në një çerdhe familjare të politikës së Tiranës. Gjysma e diplomatëve shqiptarë në Paris, kryeqyteti ku luhet integrimi i Shqipërisë në BE, nuk kanë asnjë lidhje me diplomacinë, por vetëm me politikanë që i kane emëruar ata. Zonja Rexhina Nano, këshilltare ekonomike e ambasadës me banesë të përhershme në Francë është emëruar aty për të qëndruar pranë bijës së saj, qe ka mbaruar studimet në Francë. Emërimi në ambasadë qe mjaft oportun për ta bërë të lehtë këtë. Sa investitore franceze ka sjellë si zonja Nano në Shqipëri? Në ministri të jashtme fytyra e saj është e panjohur, z. Hqaxhinasto le të flasë, nëse nuk është kështu... Ka edhe persona të tjerë në këtë ambasadë, emrat e të cilëve mund të gjenden lehtë në faqen zyrtare të ambasadës dhe si për çudi kanë mbiemra shumë të njohur në Tiranë. Shqiptarët janë mësuar tashmë me pezmin që shkaktojnë këto emërime, por është për të vënë duart në kokë që në ambasadën më të rëndësishme në Europë, pas Brukselit, Shqipëria nuk ka as edhe një diplomat karriere.


Ambasadori Ylljet Aliçka, me gjithë cilësitë e larta humane dhe artistike që mund të ketë, nuk ka formim apo stazh diplomatik. Çdo të mendonte Shqipëria, sikur amerikanët, francezët, apo gjermanët, të sillnin në vendin tonë si ambasadorë njerëz pa lidhje me diplomacinë? Në Paris, në fakt, kjo që po ndodh në ambasadën shqiptare nuk shihet aspak mirë. Në listën e emërimeve në këtë ambasadë, veçojmë edhe emrin e atasheut ushtarak që ndodhet në atë post prej rreth 10 vitesh (!), një zyrtar dhe njeri jashtëzakonisht i mirë, siç përshkruhet nga kolegë dhe të njohur. E përshëndesim, e respektojmë, por një vend serioz ka rregulla dhe jo miq, nuk mund te lihet 10 vjet në një post në ambasadë i njëjti njeri, e sidomos në dosjet ushtarake (qoftë edhe për ato rreziqet konfidenciale që i kemi prekur pak ditë më parë në çështjen e laptopit misterioz të zhdukur nga selia diplomatike e Nju Jorkut).


Skandali, darka e 28 nëntorit me pagesë për shqiptarë në Paris
Që prej 20 vitesh është hera e parë në këtë 28 nëntor 2010, që në Paris, shqiptarët e atjeshëm kanë përjetuar një fyerje në identitetin si shqiptar. Është traditë që për festën kombëtare, diaspora mblidhet rreth ambasadorit. Nuk janë patatinat që i mbledhin njerëzit, por dëshira për të parë njëri-tjetrin një herë në vit; Kjo ditë është po ashtu rasti i vizitave që bëjnë në pritje dhe autoritetet e vendit pritës (diplomatë e funksionarë të larte francez). Niveli i përfaqësimit të tyre është tregues i vëmendjes që tregojnë ndaj vendit tonë. E pra, stafi aktual në ambasadën tonë në Paris, do të mbahet mend si stafi i parë që e preu këtë tradite vitale. Arsyeja? S'kemi buxhet. Shteti shqiptar harxhon 1 miliard e gjysmë euro për të bërë një rrugë që shembet dy herë në muaj, dhe nuk paska 2 mije euro për ca shishe me fanta e koka-kola, që shqiptarë Shqipërie e Kosove të gjinden njëherë në vit kokë më kokë në tokë të huaj e të bisedojnë?


Është një skandal dhe burracakëri ajo që ndodhi këtë vit kur në Tiranë trumbetohen suksese ekonomike dhe bollëk etj. Festën në Paris ambasada ja dha një "nënkontraktori", dy vëllezër shqiptarë maqedonas që kanë një teatër-restorant, ku bënë një darkë me "Pagesë". Të paguash për të shkuar tek festa e vendit tënd, ka qenë një gjë që nuk e kanë përtypur dot shqiptarët e Parisit. Nuk vajti thuajse askush nga diaspora e Shqipërisë përveç ambasadorit. Sikur pagesat që bën diaspora për dokumente konsullore të ruheshin për këtë ditë feste kombëtare që të organizohet denjësisht, problemi do të ishte vetvetiu i zgjidhur. Në këtë ditë pritje, vetëm nga takimet midis funksionarëve e investitorëve francezë dhe diasporës shqiptare, fitohej aq shumë me lidhje dhe shkëmbime kartëvizitash, sa puna që mund të bëjnë gjatë një shekulli Rexhina Nano apo dhëndri i Jozefinës.


Web site i ambasadës http://www.amb-albanie.fr/ambassade.html



Cilët janë, zoti Ejlli dhe zonjusha Topalli
Luiz Ejlli, këngëtari nga Shkodra, është bërë fillimisht i njohur tek "Ethet e së premtes mbrëma", në edicionin e dytë të tij ku edhe fitoi çmimin e parë, në vitin 2004. Në RTSH fitoi çmimin e parë tek festivali i këngës "Magjike" në duet me Juliana Pashën. Aktualisht është student për Juridik në Strasburg. Megi quhet vajza, me të cilën Luizi po jeton një histori dashurie trevjeçare. Kjo është vajza e kryetares së Parlamentit të Republikës së Shqipërisë, Jozefina Topallit. Dy të rinjtë moshatarë, mbase mund të kenë pasur edhe njohje të hershme, por ata kanë filluar të shihen në shoqërinë e njëri-tjetrit rreth tre vite më parë, pikërisht atëherë kur Luizi ishte në kulmin e suksesit të tij si këngëtar. Vajza brune simpatike, me mjaft ngjashmëri në portret me të ëmën, jeton në Francë, pikërisht aty ku Luizi tani mund ta arrijë dhe ku ka marrë një emërim të shpejtë në një post "pëllumbash" që mund t'i sigurojë çiftit jetesë të mirë me rrogën e paguar nga taksapaguesit shqiptarë. Megi, 20 vjeç, është në vitin e tretë të Universitetit "Luiz Paster".

Lindita Çela, G. Shekulli

Thursday, December 9, 2010

'Azil politik sapo të hiqen vizat'

100 ish-të persekutuar paralajmërojnë nisjen kolektive dhe veprimin ekstrem pas heqjes së vizave. Protestë me zinxhirë te Parlamenti Europian. Udhetimin e pazakonte e paguan biznesmeni Beqir Caushi


Thonë se u ka sosur durimi. Deri në atë pikë sa, sapo të hiqen vizat do të nisen ta kërkojnë shpëtimin dhe fatin drejt Brukselit.




E jo thjesht me ndonjë takim protokollar me krerët më të lartë drejtues të Europës së ëndërruar edhe kur shumë shqiptarë të tjerë e përbuznin. Por do të shpërthejnë shpirtin që iu vlon kaherë pa shpëtim në vendin e tyre, ku as dikur, as tash nuk po e gjejnë veten. Dhe do shprehen vërtetësisht, ashtu siç ndiejnë. Me një grevë të paqtë e njëkohësisht tronditëse urie, mu përpara Parlamentit Europian. Duke kërkuar deri azil politik, e jo në kohët e Shqipërisë komuniste, por paradoksalisht të asaj postkomuniste.
"Do të kërkojmë azil politik, do të futemi në grevë urie, që ta dijë Europa se në ç'gjendje i ka katandisur ish-të burgosurit politikë shqiptarë atdheu i tyre, në të cilin as ka pasur, as ka demokraci dhe drejtësi. Një vend ku fitojnë e janë ende në pushtet ata që na vranë e persektuan. Një vend ku ndihesh i huaj, pasi fitojnë vetëm hajdutët, imoralët, kontrabandistët, servilët, spiunët", shprehet për 'Shekullin' Gjergj Ndreca, sekretar i Shoqatës së Rehabilitimit për Drejtësi dhe Dinjitet të ish-të persekutuarve politikë, e cila numëron 450 anëtarë. Dhe jo thjesht me fjalë, por me vepra për këtë qëllim janë mbledhur 100 ish-të burgosur të komunizmit, të cilët fill pas 16 dhjetorit, ditës kur s'do të ketë më viza, do ta kenë të afërt ditën e nisjes për rrugë drejt Brukselit. Në këta 100 të parë, 15 janë anëtarët e kryesisë së shoqatës, si për shembull kryetari 82-vjeçar i shoqatës, Xhaferr Agaraj, Fatmir Lamaj, Bedri Blloshmi, Edmond Halimi, Haxhi Baxhinovski, Gjon Kola, Mëhill Gjini etj.

Ndërkohë që në kryeqendrën e institucioneve europiane, Bruksel, i presin edhe 50 ish-të burgosur të tjerë, të cilët do të mblidhen aty posaçërisht nga diaspora. "Shpenzimet e rrugëtimit tonë kolektiv do t'i marrë përsipër biznesmeni i njohur shqiptar në SHBA, Beqir Çaushi, nipi i Hysen Haxhisë, i cili ka bërë 16 vjet nëpër burgjet komuniste", thotë Ndreca. Dhe jo vetëm grevë urie. Si simbolikë të protestës në Bruksel janë blerë edhe 220 metra vargonj hekuri, nga ai që përdoret për të lidhur makinat në dëborë, dhe me të do të rrethojnë simbolikisht Parlamentin Europian. "Disa njerëz të qeverisë, të cilët e kanë marrë vesh gjithë sa u tha më sipër, për të na zmbrapsur na pëshpërisin se po të shkojmë atje do na rrahin policët e BE-së. Por ne do kërkojmë të drejtat tona paqësisht. Edhe po na rrahën, neve na kanë rrahur komunistët në Qafë të Barit, Spaç, Burrel. Na e kanë thyer kurrizin, kështu që nuk kemi frikë. Jemi të frymëzuar që të çojmë në vend amanetin e bashkëvuajtësve tanë", thotë ish-i përndjekuri politik, anëtar i shoqatës, Fatmir Lamaj.


Dëshmshpërblimet, arsyeja që i shtyn ish-të persekutuarit drejt protestës
Greva e paralajmëruar: Në Shqipëri ka aparteid politik
Çfarë i detyroi të futeshin pak muaj më parë në grevë urie në Tiranë e tani drejt grevës së paparë të urisë në Bruksel? Ja si u shprehën pak ditë më parë për "Shekullin' disa prej ish-të persekutuarve, që tani kanë vendosur pa kthim realizimin e kauzës së tyre dhe jo vetëm të tyres:
Gjergj Ndreca:
"Kërkojmë të dëmshpërblehemi sipas ligjeve dhe Kushtetutës. Ne sot kemi humbur statusin e qytetarëve normalë. Nuk jemi as qytetarë të dorës së tretë apo të katërt dhe ky është përsëri një aparteid politik. Ne nuk duam lëmoshë, por rehabilitim, integrim dhe drejtësi me dinjitet. Ka katër ligje në fuqi për dëmshpërblimet dhe për ne është miratuar ligji që jep vlerën më të vogël, që llogarit punën e detyruar në burg, por jo dhunën, torturat, mungesën e lirisë dhe dinjitetit.
Është dëmshpërblyer më shumë Fatos Nano e të tjerë byroistë këto kohë, se sa ne që kemi bërë burg në kohë më të vështira. Ministri i Drejtësisë, Bujar Nishani, na premtoi që çdo një muaj do të dilnin një mijë emra dhe një listë e saktë e të persekutuarve, por kanë kaluar 3 muaj nuk është bërë asgjë. Ne kemi shokët tanë që kanë bërë nga 30 vjet burg e kanë me dhjetëra të pushkatuar në familje dhe nuk kanë marrë kokërr leku e janë duke vdekur në mjerim. Ndërsa gjithë fëmijët e ish-byroistëve si pasardhësit e Feçor Shehut, Mehmet Shehut etj. kanë marrë. Në këtë vend mjafton të jesh ish-komunist spiun, servil dhe gojëkyçur dhe të hapen dyert. Ndërsa kur vdes një nga ne gëzojnë se thonë: 'vdiq dhe një armik'.  

Fatmir Lamaj
- Ne duam ta marrim brenda vitit dëmshpërblimin që na takon, jo në tetë vjet, sepse jemi specie në zhdukje.
Kemi qenë rreth 6000 ish-të përndjekur në vitin '90, sot kemi mbetur 1800. Të tjerët kanë vdekur. Dhe imagjinoni, ka tre vjet që ka dalë ligji dhe nuk ka mbaruar së dhëni akoma kësti i parë.
Po marrin inkuzitorët tanë nga 30.000 lekë pension. Merr ish-prokurori famëkeq Aranit Çela pension të posaçëm prej afërsisht 75.000 lekë në muaj. Ndërsa ne, të vuajturit edhe në pseudodemokraci marrim nga 15.000 lekë/muaj. Më mirë të kërkojmë strehim politik në Korenë e Veriut, se sa në një neokomunizëm hipokrit si ky shqiptar. Ne gjendemi vazhdimisht nën opiumin e gënjeshtrave të qeverisë në pushtet. Nëse hapet toka e këtij vendi nga Saranda në Tropojë gjen kockat tona. Por ne nuk morëm asgjë që meritonim.


 Na drejtojnë akoma vrasësit tanë. Nuk është e habitshme që në çdo zyrë të shtetit shqiptar janë ose ish-zyrtarët e kohës ose pinjollët e tyre. Nuk është habi që edhe ata pak ish-të persekutuar që punësoi zoti Berisha në fillim të ardhjes në pushtet për imazhin e tij, tani janë pushuar nga puna në administratën e lartë
Magdalena Alla, G. Shekulli

A ishte Lëvizja Studentore e 'programuar' nga Ramiz Alia?

Demonstrata e 9 dhjetorit 1990 në sheshin "Skënderbe" dhe fillimet e Lëvizjes Studentore Shqiptare 1990-1991

Hyrje
Lëvizja Studentore Shqiptare 1990-1991 (tani e mbrapa, LSSH) është njëra nga lëvizjet shoqërore më pak të njohura në historinë e vonshme shqiptare. Ani pse e ashtuquajtura klasë politike shqiptare dhe intelektualët janë rrekur ta paraqesin veten si pjesë të saj, apo afër saj, paradoksalisht e në mënyrë persistente, ato kanë ngulmuar në mohimin e ekzistencën e saj. Në analizat e qëndrimet e tyre, të cilave ju është dhënë shumë hapësirë në shtypin shqiptar, ato vazhdimisht janë përpjekë që ta deformojnë Lëvizjen në të gjitha aspektet: si kohëgjatësi, duke thënë se ishte vetëm një ose disa ditë, (8 dhjetori dhe jo një Lëvizje e shtrirë nga dhjetori deri në mars 1991) as; të përcaktojnë se kush ishin pjesëmarrës apo udhëheqës të saj duke ndarë dekorata qesharake dhe të pamerituara, (dhe nga pjesëmarrës e drejtues të kësaj Lëvizjeje edhe të papranuara); ta zvogëlojnë kontributin e saj në një demonstratë dhe të lënë mënjanë Grevën e Urisë dhe Rrëzimin e statujës së Enver Hoxhës. Për më tepër ato kanë shkuar aq larg sa të shpikin mite krejtësisht të pabazuara, të cilat glorifikonin veten dhe shërbyesit e tyre. Por histeria nuk është historia dhe faktet janë shumë kryeforta. Ato duhen trajtuar një e nga një dhe me vëmendjen që meritojnë.


Në këtë shkrim të shkurtër do të analizoj vetëm fillimet e LSSH-së duke u përqendruar në njërin nga aktivitetet më të para të saj. Këtu do të ndalem në analizimin e përgatitjes, organizimit, të mesazhit dhe të domethënies politike të demonstratës studentore në sheshin "Skënderbe" me 9 dhjetor 1990. Kjo demonstratë, e para demonstratë e vërtetë dhe jo e heshtur me qëllime të mirëfillta e krejtësisht të qarta politike e mbajtur për gati 50 vjet në kryeqytetin shqiptar, shënon shndërrimin e masës studentore në Lëvizje shoqërore, si dhe, njëkohësisht, edhe fillimin e vërtetë të LSSH-së si lëvizje politike. Mesazhi, organizimi, mbështetja që pati e bëjnë këtë demonstratë një moment kthese në përpjekjet për të ndryshuar sistemin politik në Shqipëri. Po ashtu edhe kundërvënia e hapur e elitës sunduese, e një grupi të caktuar intelektualësh dhe studentësh të tjerë, pjesëtarë të Lëvizjes Studentore ndaj organizimit të kësaj demonstrate e bëjnë këtë veprimtari politike një pikë kritike në procesin e organizimit të studentëve universitarë të Tiranës dhe në rrugën drejt vendosjes së demokracisë në Shqipëri.


Si dhe pse regjimi u përqendrua tek studentët si faktori i fundit që mund të sillte ndryshimin e sistemit
Menjëherë pas takimit të dështuar me intelektualët komunistë të kryeqytetit të mbajtur më 12 gusht 1990, regjimi kishte filluar të konsideronte me seriozitetin e duhur mundësinë e përdorimit të studentëve universitarë në kryeqytet si një katalist për krijuar mbështetje për reformat politike që kishin ndërmend të zbatonin, jo pse donin, por se nuk kishin se çka të bënin tjetër. Në këtë zgjidhje, ato po e ndiqnin modelin çekosllovak të "revolucionit të kadifenjtë", por edhe i druheshin modelit rumun të trancizionit; në të dyja modelet studentët kishin qenë protagonistë, por ajo çka e kishte bërë ndryshimin kishin qenë intelektualët. Ajo çka i qetësonte ishte se shumë studentë që nuk e donin atë sistem kishin pasur mundësi të iknin me ambasadat dhe e vërteta është se shumë prej tyre kishin ikur. Pra, shumë prej studentëve që kishin mbetur, sipas mendimit të regjimit mund të dukeshin si besnikë të regjimit. Megjithatë, si masë shtesë sigurie, vepronte një sistem i shumëfishtë kontrolli, mbikëqyrjeje dhe mbledhje informacioni që ishte konsoliduar në kufij të skajshëm me caktimin e ish-instruktorëve të Komitetit Qendror të Rinisë në çdo konvikt dhe fakultet. Takimet masive me rininë universitare para fillimit të vitit të ri shkollor në të gjitha rrethet ku sekretarët e parë të partisë e të rinisë dhanë udhëzime e direktiva ishin një shenjë e qartë se rinia universitare shihej si një faktor i mundshëm në lojën politike. Regjimi po i vinte rrotull rinisë universitare pa e ditur se si mund ta "përdorte" më mirë, por duke e matur e peshuar me shumë kujdes.


Cka e bënte përfshirjen e rinisë në lojë të lakmueshme dhe njëkohësisht problematike ishte modeli "specifik" i pluralizmit të mendimit (që synonte mbajtjen e pushtetit në familje dhe në kastën politike) e njëkohësisht dështimi i regjimit për të krijuar atë lloj opozite që dëshironte, dhe e cila do ta luante lojën si duhej. Pasi kishin falimentuar në përpjekjet për t'u bërë të pranueshëm për fuqitë e huaja, pasi kishin dështuar në përpjekjet e tyre për të galvanizuar intelektualët (që vazhdimisht e treguan veten pa shtyllë kurrizore), shumë të pasigurt në lidhje me rolin e emigracionit shqiptar dhe pa pikën e vullnetit për të luajtur me kartën e nacionalizmit shqiptar (përveçse me shmangë vëmendjen e shqiptarëve në shtetin amë duke filluar trazime sa herë lëviznin shqiptarët në Kosovë), si dhe duke refuzuar çdo opozitë që nuk kontrollohej prej tyre (protestat ne Shkodër e Kavajë) regjimi dhe elita politike përfundoi me studentët si një faktor i kontrollueshëm që mund të sillte "pluralizmin e mendimit", por jo pluralizmin e vërtetë e të mirëfilltë politik, çka është edhe parimi bazë i funksionimit të çdo demokracie të vërtetë.

Plani i tyre afatgjatë, i hartuar me shumë kujdes dhe i modifikuar gjatë Gushtit e deri në fund të Shtatorit 1990, veçanërisht pas vizitës së dështuar të Ramiz Alisë në SHBA, parashihte që me drejtim të kujdesshëm studentët do të ngriheshin në protesta të kontrolluara nga levat e partisë. Studentët do t'i kërkonin Alisë pikërisht atë lloj pluralizmi të organizatave e shoqatave (thuajse i njëjti model i majit 1990 i propozuar nga Alia në Plenumin e KQ të PPSH-së dhe i ricikluar nga Sali Berisha në takimin e Alisë me intelektualët komuniste të kryeqytetit), sepse intelektualët e shquar edhe pse kishin bredhur botën perëndimore kishin deklaruar se nuk e dinin se çfarë ishte pluralizmi politik. Më pastaj, plani parashihte që të njëjtët intelektualë "duetet" e "trojkat" e kryeqytetit - të cilët ishin lejuar të botonin mendimet e tyre të cekëta dhe të përgjithshme në gazetat më të rëndësishme të partisë ose të jepnin intervista në Zërin e Amerikës, por që kishin sprovuar veten të ishin njerëz pa pikën e karakterit dhe të manipulueshëm - ma së pari se nuk e pranuan me e marrë përgjegjësinë historike në takimin me Ramiz Alinë - do të dilnin në krye të organizatave e shoqatave pluraliste. Studentët do të shkonin në klasat e tyre dhe transformimi i pamundimshëm do ta shndërronte regjimin nga totalitar në demokratik, komunistët do të bëheshin kapitalistë, dhe shteti shqiptar do të mbetej ajo pronë feudale e kastës sunduese, siç kishte qenë edhe në vitet e fundit pas vdekjes së Enver Hoxhës. Do të kishte qenë shumë më e lehtë po qe se intelektualët do të kishin gjetur një mënyrë të organizoheshin në të vetën. Por asnjë organizatë e tillë nuk u krijua prej tyre përpara se studentët t'ia shkulnin pluralizmin politik presidentit Ramiz Alia. Për më tepër, për disa javë shumë të rëndësishme të tranzicionit drejt demokracisë, e vetmja forcë e organizuar e opozitës do të ishte Lëvizja Studentore Shqiptare.


Disa hapa të logjikshëm u morën në mënyrë që të krijohej si atmosfera ashtu edhe vullneti politik tek studentët për të kërkuar ndryshime politike. Makina e fuqishme e shtetit u vu në lëvizje. Zhurmat po shpërndaheshin me shumë kujdes dhe gradualisht e gjithe elita e kryeqytetit i kthyen sytë nga Qyteti Studenti, dhe pas disa takimeve të organizuara me kujdes, edhe nga Instituti i Lartë Bujqësor në Kamëz. Kjo po ndodhte pothuajse një muaj përpara se të fillonte rebelimi i pritur e i paralajmëruar i mbas-ditës së çlirimit të vendit. Që edhe ky rebelim do të përkonte me zgjedhjet politike në Serbi ishte më shumë se një koincidencë. Në parapërgatitje, nga mesi i Nëntorit, kryeministri, një enverist i tërbuar por i letuar, u takua me shumë studentë, vecanërisht me një grup të zgjedhur nga Fakulteti i Inxhinierisë. Shkëmbimi i hapur i mendimeve e bëri të qartë se kërkesat e studentëve ishin shumë të paqarta dhe konfuze. Studentët që folën në atë takim shpesh nuk e dinin se çfarë donin. Por askush nuk ngriti kërkesa politike të mirëfillta. Në vazhdim, kushtet e jetesës në Qytetin Studenti po përkeqësoheshin me fiat administrativ e institucional; nuk kishte drita, nuk kishte ujë të nxehtë, dhe ushqimi po bëhej vazhdimisht e më i keq. Dritat filluan të priteshin nga 1 Dhjetori por jo më parë. Po të donte regjimi i kishte të gjitha rezervat ushqimore dhe energjinë në mes të dimrit të mbante studentët të kënaqur. Por dukej se askush nuk kishte dëshirë të bënte një gjë të tillë. Në tre katër ditët që vijuan zhurma e parrulla të hedhura nga studentët u 'injoruan' qëllimisht dhe kuptohet studentët morën zemër.


Më 7 dhe 8 Dhjetor, procesi mori një rrugë tjetër. Së bashku me shumë shokë të mi të Godinës 6 ne synuam t'i ngrimin studentet naten e 7 dhjetorit. Por nuk gjetem shumë mbështetje dhe u detyruam te largoheshim. Zhurmat e thashethemet e besueshme tregonin se e shtuna e 8 Dhjetorit do të ishte nata kur do të fillonte rebelimi i paralajmëruar. Perpjekja e ime dhe e disa te tjereve, pak ma te informuar se shumica, me i dalë përpara, dështoi. Dhe me të vërtetë, loja po vazhdonte saktësisht ashtu si ishte parashikuar dhe kallzuar në konviktet, në rrugët, e në kafenetë e Tiranës. Më 8 Dhjetor kryeministri erdhi edhe një herë që të takohej me studentët së bashku me një shpurë të madhe, natyrisht jo për të zgjidhur problemet e ujit të ngrohtë dhe të dritave - se për atë punë i dilte një telefon centrali - por për t'i dhënë rëndësinë e duhur këtyre 'shqetësimeve serioze' që natyrisht mund t'i zgjidhte edhe Drejtori i Qytetit Studenti përmes lidhjeve të tij në KQ të PPSH. Përshtypja u krijua që të dukej se regjimi do të ishte i hapur për diskutime. Nënteksti që nuk mund të mos kuptohej ishte se nuk do të kishte 'ndëshkime' dhe se studentët mund të flisnin si edhe kishin folur e hedhur parrulla në terr për disa ditë me rradhë para se të vinte kryeministri. Po të bërtitej pak më shumë, edhe mund të vinte vetë Ramiz Alia. Drita kishte por dikujt iu tha që të shkëpuste qarkun kështu që disa konvikte mbetën pa drita. Disa të tjerëve ju tha që të dilnin të demonstronin dhe ndërkohë, të tjerët do të prisnin me durim për to para konvikteve të tyre. Këto individë që punonin për sistemin numëroheshin me gishtat e dorës; shumica e studentëve ishin të sinqertë dhe po demonstronin se e donin ndryshimin e sistemit. Të tjerë donin drita për provimet e ushqim më të mirë. Gjithsesi u krijua një masë e elektrizuar që mund të drejtohej edhe për mire por që u drejtua në rrugë.

Nuk duhet harruar se ishte e shtunë dhe shumë studentë kishin shkuar në qytetet e tyre; për më tepër ishte sezon provimesh dhe numri i studentëve ishte vetëm sa një e treta e masës normale, dhe kuptohet shumë më e lehtë për t'u kontrolluar e mbikqyrur. Megjithatë studentët që dolën në demonstratën e 8 Dhjetorit ishin pak dhe nuk e dinin se çfarë kërkonin. Në takim me Presidentin Alia ato kërkuan kushte më të mira, por ky nuk ishte qëllimi i regjimit. Kështu që regjimi vendosi që do të ishte më mirë t'i kthente pas në mënyrë që rradhët e tyre të shtoheshin paksa dhe të kontrolloheshin më mirë. Megjithëse policia nuk i lejonte qytetarët të ngjiteshin në Qytetin Studenti, shumë pak qytetarë të Tiranës e morën rrugën vetë për t'u bashkuar me studentët. Pika kyçe këtu është se studentët atë natë nuk e dinin se çfarë të kërkonin. Ato u takuan në mes të natës për një orë me presidentin Ramiz Alia por nuk kishin as edhe një kërkesë të mirëfilltë politike për t'i parashtruar. Për më tepër ato ishin kaq të nënshtruar dhe me respekt karshi tij sa që Alia e ndjeu të nevojshme të jepte urdhërat që të rriheshin mirë në mënyrë që fitonin ndërgjegjësimin e nevojshëm politik por jo me shume se duhej. Qëllimi ishte, natyrisht që t'i shtynte studentët që të fillonin të mendonin ndryshe, inlektualët të fitonin kohë, dhe që mekanizmat të viheshin në punë si duhet. Pra, udhëheqja më e lartë e partisë, e cila çuditërisht kishte ndenjur zgjuar gjithë natën, e dinte se studentët ishin konfuzë dhe nuk dinin se çka donin - si u tha më lart, disa me ne krye Azem Kajdarin ishin takuar me Alinë dhe nuk kishin thënë ndonjë gjë interesante, në fakt asgjë me u mbajt mend - dhe prandaj 'duetet' e 'trojkat e intelektualëve që e kishin krijuar emrin e tyre si 'disidentë' në pesë muajt e fundit u vunë në punë dhe u dërguan që t'i udhëheqnin dhe t'i mësonin që të bënin 'çka duhej' dhe çka ishte më e mira për partinë, socializmin, dhe kastën sunduese. Gjithashtu, shumë kujdes u tregua për të kultivuar disa njerëz të besueshëm si udhëheqës të studentëve. Në fakt, zgjedhjet ishin bërë me kohë se kush do të ishin 'liderët' e studentëve dhe kjo ishte krejtësisht në rrjedhën normale të gjërave. Disa pedagogë të rinj filluan të përziheshin por shumica qëndruan në konviktet e tyre të bindur se kjo ishte 'loja' për të cilën flitej tash një muaj. Në mënyrë direkte dhe të drejtpërdrejtë, Sali Berisha, i derguar aty prej Xhelil Gjonit dhe i shoqëruar nga një i punësuar në Institutin e Studimeve Marksiste-Leniniste të Nexhmije Hoxhës, e njekohesisht sekretar i KQ te BRPSH, Besnik Mustafaj, u dërguan që të qëndronin mbrapa ndërtesës së tashme të Ambasadës të SHBA. Berisha duhej të merrte udheheqësinë e studentëve dhe të bëhej lideri intelektual për të cilin regjimi kishte kaq shumë nevojë. Jo vetëm që këto të dy nuk u arrestuan por ruheshin edhe me operativë civilë në distancë. Studentët filluan të përgatiten që të demonstronin edhe të nesërmen. Megjithatë policia nuk ndërhyri, një veprim i pajustifikueshëm për atë regjim dhe i paimagjinueshëm deri në atë kohë... që sigurisht e kishte një arsye. Në vijim, demonstrata e mëngjezit të 9 Dhjetorit ishte një përpjekje shumë e pastër e studentëve për të tërhequr vëmendjen - dhe shkaku i saj ishin thirrjet se disa dhjetra studentë ishin vrarë nga regjimi - por edhe ajo u kontrollua me shumë kujdes. Nëpërmjet mbikqyrjes të detajuar dhe të funksionimit gati perfekt të makinës shtetërore-policore regjimi dukej se po ja mbrrinte qëllimit që të krijonte një simbiozë midis intelektualëve pa disidencë dhe studentëve që nuk dinin se çfarë kërkonin në mënyrë që të krijohej pikërisht ajo lloj përgjigje për të cilën ato kishin nevojë; kërkesa për pluralizëm të organizatave dhe të shoqatave, 'pluralizëm i mendimit' më të cilin do të tentohej që t'i hidhej hi syve edhe Perëndimit dhe që do t'i shitej si pluralizëm i vërtetë. Plani i regjimit po realizohej pikë për pikë.

Paradoksi ishte se regjimi nuk donte që të kishte një lëvizje studentore; megjithatë, eksperiencat e përbashkëta dhe përballja reale me regjimin krijuan një ndjesi shumë të fortë solidariteti që po shërbenin si një themel i vërtetë për një lëvizje të konsoliduar shoqërore. Si gjithnjë, elita sunduese kishte dashur një masë studentore që do të udhëhiqej nga kohorta e intelektualëve të tyre dhe të zgjedhur prej tyre, që, aspak habitshëm, ishin dhe mbetën anëtarë të Partisë së Punës deri në Janar 1991.

Megjithatë, më një shpejtësi të pabesueshme, studentët ishin në rrugën e transformimit në një lëvizje shoqërore, e para e këtij lloji gjatë 45 viteve të sundimit komunist në Shqipëri. Shumica dërmuese e studentëve që morën pjesë në këto ngjarje ishin jashtëzakonisht të sinqertë dhe po ashtu thellësisht të fyer nga trajtimi që ju kishte bërë policia dhe forcat speciale, trajtim i cili, më duhet të them, ishte mjaft i përmbajtur. Mbas atij momenti, jeta e tyre u ndërrua një herë e përgjithmonë; ajo ditë përcaktoi se çka prisnin ato nga jeta dhe me kë do të ishin të lidhur në veprimtarinë e tyre. Urrejtja për regjimin që i kishte rrahur, si dhe mundësia e një vale dënimesh u bënë vatra e solidaritetit në rritje dhe elementi themelor i sistemit të vlerave dhe të besimit të tyre që ishte i shndërruar një herë e përgjithmonë ani pse studentët nuk ishin transformuar në një lëvizje shoqërore të mirëfilltë.


Masë Studentore apo Lëvizje Shoqërore?

Më sipër kam theksuar se studentët po transformoheshin në një lëvizje por që ende nuk ishin transformuar në një lëvizje shoqërore të mirëfilltë. Deri në pasditen e 9 dhjetorit ato ishin një masë studentore të pakënaqur por edhe pa struktura të konsoliduara e qëllime të qarta. Në të gjitha demonstratat nuk kishte kundërvënie të mirëfilltë të regjimit, struktura të udhëheqjes e me radhë. Por ky problem sqarohet kur analizohet koncepti i lëvizjes shoqërore. Lëvizja shoqërore ka në thelb katër karakteristika të ndërlidhura:
a - mospajtimin kolektiv të individualëve;
b - të cilët kanë qëllime të përbashkëta;
c - që veprojnë në solidaritet me njëri tjetrin në një kontekst të caktuar shoqëror;
d - që janë në bashkëveprim të vazhdueshëm me elitat, më kundërshtarët e regjimit dhe me autoritetet e shtetit.

Në fillim, masa studentore nuk i kishte këto karakteristika të lëvizjes. Ato ishin një masë individësh që kishin përvoja, shpresa, qëllime dhe kërkesa shumë të ndryshme nga njëri tjetri shpesh edhe të papajtueshme në mes tyre. E vetmja gjë që i lidhte atë masë studentore ishte identifikimi me opozitën karshi sistemit ekzistues. Studentët nga rrethet nuk e donin regjimin, ashtu si edhe studentët nga kryeqyteti por arsyet ishin krejtësisht të ndryshme. Studentët kishin filluar të vepronin në solidaritet me njëri tjetrin, por ato nuk kishin qëllime të qarta politike dhe nuk bashkëvepronin në mënyrë sistematike me elitat, kundërshtarët e regjimit dhe më autoritetet partiako-shtetërore. Çka i bën këto probleme akute është fakti se të dy këto elemente kërkojnë një ideologji të qartë dhe një platformë politike, e cila të përcaktojë qëllimet dhe mënyrat për t'i arritur ato.


Mbi të gjitha, këto dy elemente kërkojnë një udhëheqësi të qartë. Nuk ka një lëvizje, e cila nuk ka një udhëheqësi të qartë që i mbështet veprimet e saj në një sistem koherent vlerash. Studentët që u takuan me Alinë natën e 8 dhjetorit nuk e dinin se çka donin, ata nuk dinin as çka donin edhe në takimin me Alinë të 11 dhjetorit 1990. Nevoja për këtë drejtim që vetëm bartësit e një sistemi koherent vlerash mund ta japin u pa qartë gjatë procesit të shpërthimit revolucionar dhe të radikalizimit të studentëve dhe të situatës. Situatat revolucionare janë revolucionare pikërisht për shkak të ndryshimeve radikale në sistemin e vlerave të individëve që marrin pjesë në këto evenimente, të identifikimit të përbashkët me një sistem besimi dhe të rolit shumë të ndjeshëm që luajnë udhëheqësit si në përmbushjen e qëllimeve të masës ashtu edhe në influencimin dhe formësimin e tyre. Megjithatë, testi i përhershëm i veprimit është pajtueshmëria e veprimeve me vlerat themelore të masës.


Fillimi i përplasjes të sistemeve të vlerave dhe transformimi i masës në lëvizje
Në këtë kontekst duhet thënë se mekanizmat e sistemit kishin nënvlerësuar disa elemente shumë të rëndësishme; së pari ato kishin nënvlerësuar thellësinë e lidhjeve personale, familjare, kulturore e rajonale si dhe miqësitë e bazuara në besimin reciprok të cilat nuk mund të kontrolloheshin prej regjimit por që edhe në të njëjtën kohë kishin ekzistuar paralel me të. Së dyti, ato nënvlerësuan rëndësinë e sistemeve të tjera të vlerave shumë prej studentëve përqafuan sisteme të gatshme vlerash dhe këtu dallohen ideologjia e gatshme e nacionalizmit shqiptar si dhe sistemi i vlerave të kundërta të regjimit, nemesis e tij, sistemi kapitalist. Studentët kishin nevojë për një qëllim dhe për një mision. Për të pasur një mision ato duhej të kishin një sistem të patundshëm vlerash dhe modele se si duhej të silleshin. Pothuajse menjëherë mbas demonstratës së 8 dhjetorit, e si ndodh gjithmonë, në mënyrë thuajse të pavetëdijshme por thelbësisht racionale, ato ishin vënë në kërkim të atij sistemi e të modelit. Kristalizimi i tre sistemeve të ndryshme dhe të papajtueshme të vlerave ishte jo vetëm i dallueshëm në çka studentët kërkonin por ai kishte filluar të polarizonte dhe masën e studentëve. Këto tre ideologji ishin bazuar pikërisht në prezencën e tre platformave të ndryshme politike të mbështetura në ideologjinë e klasës sunduese, në vlerat e nacionalizmit shqiptar të Rilindjes Kombëtare, dhe në ideologjinë e sistemit kapitalist, që në mendësinë e tyre ishte e identifikueshme me tregun e lirë dhe më konsumerizmin europiano-perëndimor.


Këto tre sisteme vlerash dhe individët që i propagandonin ato sisteme po luftonin që të fitonin besimin e studentëve. Çka e bënte gjendjen më të komplikuar ishte se këto sisteme vlerash nuk janë në thelb të papajtueshme. Studentët që vazhdonin të besonin se sistemi mund të reformohej besonin shumë se Alia do të bëhej 'Reformatori i Madh' dhe se ndryshimi do të ishte në të mirë të të gjithëve me demokratizimin e mëtejshëm të sistemit. Grupi i dytë, synonte ndryshime, të cilat do të ishin radikale në ekonomi, në hapjen karshi botës dhe në vendosjen e një sistemi demokratik. Grupi i tretë kërkonte të ndryshonte sistemin në një sistem demokratik, por jo se "duhej të shkonim tek Europa" por, sepse "ishte në natyrën e shqiptarëve" që të ishin një popull i lirë dhe demokratik. Si në çdo periudhë tranzicioni, kombi është forma e organizmit shoqëror që është natyrshëm e mbështetur në do të vërteta që janë të qarta dhe të lidhura me të nga përkufizimi si drejtësia shoqërore, barazia dhe vëllazëria. Disa studentë i mbështetën veprimet e tyre në vlerat themelore të nacionalizmit shqiptar, disa të tjerë i pranuan ato si të natyrshme dhe të tjerët po ndiqnin modele të cilat i njihnin. Përgjegjësia historike filloj që të ndjehej edhe në debatet e proceset e vendimmarrjes. Përplasja midis intelektualëve "pragmatikë" dhe të mençur, të studentëve që i mbështesnin dhe të elitave komuniste nga njëra anë dhe të studentëve që gjykonin çdo veprim se sa mirë i shërbente kombit të tyre në anën tjetër u bë shumë intensive dhe e papajtueshme. Paaftësia e elitave sunduese për të kontrolluar studentët nëpërmjet "dueteve" dhe "trojkave" të zgjedhura me kujdes u pa qartë në pasditen e 9 dhjetorit. Kjo përplasje do të çonte në mbylljen e universitetit dhe në bashkëfajësinë e tyre në fitoren e regjimit që çoi në ngufatjen e Lëvizjes Studentore në mars 1991. Ia vlen që këto kontradiktat dhe sistem vlerash të ilustrohen me një argument nga ndodhitë e asaj kohe.


Demonstrata e 9 dhjetorit 1990 në sheshin "Skënderbe" dhe polarizimi i studentëve.
Pasi regjimi ia kishte arritur që t'i përmbante studentët në dy demonstratat e tyre të njëpasnjëshme të mbrëmjes së 8 dhjetorit e të paradites së 9 dhjetorit, studentët po radikalizoheshin me shumë shpejtësi. Ndërsa qytetarët e kryeqytetit ishin të dhënë pas ndeshjes së futbollit që do të luhej vetëm disa qindra metra nga "Qyteti Studenti" (rreth 20,000 vetë shkuan në stadium) studentët ishin duke rrahur mendime se çka duhej bërë tash e tutje. Si u tha edhe më parë, studentët po organizoheshin në tre grupe që po kristalizoheshin me të shpejtë dhe po konsolidoheshin rreth tre ideologjive të ndryshme, të cilat edhe sugjeronin tre rrugë të ndryshme për tu ndjekur. Studentët që nuk mund të konceptonin politikën përjashta reformimit të regjimit ekzistues filluan të shkoqiteshin e të binin në anët e masës studentore dhe të adoptonin një pozicion më esëll, "prit e të shohim se çka do ndodhë." Të dy grupet e tjera ishin për veprim, por një pjesë e madhe e studentëve ishin nën influencën e Azem Hajdarit dhe të disa pjesëmarrësve të tjerë në "demonstratën" e 8 dhjetorit. Nën influencën e qartë të Berishës dhe të Besnik Mustafajt, Hajdari e kishte të formësuar planin i cili parashihte që studentët do të protestonin vetëm brenda kufijve të "Qytetit Studenti", ekzaktësisht çka, e pikë së pari, regjimi donte të arrinte. Ia vlen të theksohet se deri në atë pikë, por as atëherë, Hajdari dhe grupi i tij nuk kishin bërë asnjë kërkesë politike për be.


Grupi tjetër me radikal dhe më luftarak i studentëve, ende jo fort i konsoliduar, por mjaft i strukturuar dhe i lidhur me një qëllim të qartë donte ta çonte demonstratën tek populli i Tiranës, ta transformonte atë në një lëvizje të të gjithë popullit dhe të kërkonte demokraci e pluralizëm. Pjesë e këtij grupi kam qenë edhe unë edhe shokët e shoqet e mia, Andi Baba, Ermal Hasani, Artan Pervaza, e shumë e shumë të tjerë që kërkoj ndjesë që nuk iu përmend emrin këtu. Arsyet e dhëna nga grupet e ndryshme për të justifikuar këto dy rrugë të ndryshme veprimi, si dhe individët që dolën si udhëheqës të dy grupeve tregonte qartë se studentët ishin po ashtu të ndarë. Me kthimin në "Qytetin Studenti" të këtij grupi që kishte organizuar edhe përpjekjen e 7 dhjetorit, situata u polarizua keqas. Nga ora 16:00 ishte krejtësisht e qartë se studentët ishin të polarizuar dhe se kishin pikëpamje krejtësisht të ndryshme se çka duhej bërë. Në njërën anë qëndronte Azem Hajdari dhe grupi i tij që argumentonte se studentët duhej të qëndronin në "Qytetin Studenti" dhe të përqendroheshin në kërkesat e tyre (ujë, drita, ushqim më të mirë dhe refrenin "Shoku Ramiz, ju lutemi të arrestoni ato policët na kanë rrahur padrejtësisht"). Në thelb të kësaj pozite qëndronte izolimi i studentëve nga populli i Tiranës dhe këto ishin të vendosur që ta shmangnin këtë rrugë të shkrirjes së studentëve me popullin me çdo kusht. Çfarë përfitimi do të kishte regjimi po të lejonte popullin dhe studentët që të përziheshin bashkë? Regjimi rrezikonte të humbte shumëçka po të ndodhte një gjë e tillë. Studentët mund të përmbaheshin, por jo edhe populli i Tiranës. Jo rastësisht ato kishin pritur me shumë durim sezonin e provimeve kur vetëm, e më pak se gjysma, e studentëve rrinin në konvikte.


Në anën tjetër ishin studentët që ngulmonin që demonstrata duhej të çohej tek populli i Tiranës. Qëllimi ishte që të arrihej transformimi i sistemit nga një sistem totalitar në një sistem demokratik, dhe këtë nuk mund ta bënin studentët; këtë duhej ta bënin studentët bashkë me popullin. Probleme të tilla si uji, dritat dhe ushqimi më i mirë dukeshin krejtësisht të parëndësishme, dhe nga këndvështrimi i këtij grupi plotësisht të marra dhe të pakuptimta. Argumenti ishte se studentët nuk mund të fitonin pluralizmin për popullin po të rrinin ku ishin, të izoluar dhe duke kërkuar ujë të nxehtë. Studentët kërkuan një takim të përgjithshëm, por ora e takimit qëllimisht u shty shumë vonë në mbrëmje nga grupi i Hajdarit. Megjithatë, pavarësisht nga Hajdari dhe nga pjesa tjetër e të ashtuquajturve "udhëheqës", ndërsa shumica dërmuese e studentëve mbetën në "Qytetin Studenti", qindra studentë, shumë nga godina 6, por edhe nga godina e fakultete të tjera filluan të zbrisnin drejt qendrës së kryeqytetit. Vendimi ishte marrë që të zbrisnin në grupe të vegjël, pa ngjallur dyshim dhe duke përdorur të gjitha justifikimet si "po shkoj të pres motrën tek stacioni i trenit" dhe "më duhet të marr pyetjet e provimeve tek një shok". Shumë studentë mundën që të linin "Qytetin Studenti" në këtë mënyrë.

*Shinasi Rama eshte Doktor i Shkencave Politike, Professor i Asociuar Klinik, Drejtor i Programeve te Masters ne Departamentin e Politikes te Neë York University dhe Zv. Drejtor i Qendres Alexanher Hamilton per Ekonomine Politike.

Shinasi Rama, G. Shekulli

Jozefina emëron të fejuarin e vajzës në ambasadë në Paris

Një i ri pak vjet mbi 20 vjeç, i fejuari i vajzës së Jozefina Topallit, është emëruar në ambasadën shqiptare në Parisë, në sektorin e Kulturës.
 Bëhet fjalë për këngëtarin Luiz Ejlli, emërimi i të cilit është bërë disa muaj më parë dhe këto ditë ka zyrtarizuar fillimin e punës në Paris.

Emërimi duket se është nxitur nga fakti që vajza e zonjës Topalli është studente në Francë dhe më këtë rast bashkëjetesa me një djalë që punon në ambasadën shqiptare lehtëson infrastrukturën e jetës së tyre në Paris.

Ministria e Jashtme në Tiranë e konfirmon normalisht emërimin, ndërsa nuk ka asnjë zyrtar të konfirmojë nëse Luiz Ejlli ka bërë ndonjë konkurs, apo ka konkurruar sipas rregullave të Komisionit të Shërbimit Civil. I ri, i papërvojë në diplomaci, edhe CV-në e vetme të tij si këngëtar e ka të sfumuar tani si dhëndër i kryetares së parlamentit.

Reagimet rreth emërimit të tij janë të shumta, bile thuhet se dhe në Ministrinë e Jashtme ka pasur një farë hezitimi, por Ilir Meta ka vendosur gjithçka dhe i ka lënë vetëm formalitetet ministrit aktual.

Emërimi bie në sy në një kohë kur pushteti po akuzohet përditë e më shumë për lidhje nepotike dhe qeverisje familjare.
Kryetarja e Kuvendit Jozefina Topalli është zëri më i ashpër në parlament kundër opozitarëve që kritikojnë korrupsionin apo lidhjet nepotike, dhe ndoshta do t’i duhet të shkëputet paksa nga avokatia për Berishën për t’i bërë tashmë avokatin emërimit të dhëndrit të saj si diplomat pa përvojë në Paris, në një kryeqytet shumë delikat sa i përket cilësisë dhe përvojës që duhet të ketë trupi diplomatik.


G. Tema