Fjalët e humbura, Në shekullin XXI mund të zhduken nga 50 në 90% të gjuhëve

Me globalizimin në vendet në zhvillim rrezikohen të zhduken shumë gjuhë. Disa prej tyre kanë arritur të rezistojnë falë internetit, por duket që fenomeni është i pandalshëm. Gjuhëtarët theksojnë që një gjuhë e folur nga më pak se njëqindmijë persona është në rrezik.

Kur ka më pak se dhjetëmijë folës gjuha është drejt një fundosjeje të pakthyeshme. Këto janë vetëm disa nga të dhënat, por sipas studiuesve, është e mjaftueshme për të parashikuar se në shekullin XXI mund të zhduken mesatarisht në harkun kohor të dy muajve nga 50 deri në 90 për qind e gjuhëve.

Sigurisht që këto janë shifra mjaft shqetësuese, por gjërat nuk janë kaq të thjeshta. Në fakt, numri i folësve të një gjuhe nuk është treguesi i vetëm i vlerës së saj. Disa libra që lidhen me peshën e gjuhëve tregojnë ndikimin e parametrave të tjerë, si për shembull: interneti, funksioni i gjuhës zyrtare dhe fluksi i përkthimeve. Një gjuhë e folur nga 10 mijë persona, të cilët as nuk e shkruajnë, as nuk e përdorin në internet dhe as nuk e konsiderojnë gjuhën e tyre zyrtare është më e rrezikuar se sa një gjuhë e folur nga i njëjti numër personash. Gjithashtu, një gjuhë jo shumë e përdorshme, folësit e së cilës jetojnë pa kontaktuar me botën e jashtme, për shembull jetojnë në një ishull të humbur, ose në qendër të një pylli amazonik, është më pak e rrezikuar se një gjuhë që është më e përhapur, por që flitet nga persona të cilët jetojnë në një qytet ku fliten shumë gjuhë.

Zhdukja

Po të shohim me kujdes, do të kuptojmë se ka një ndryshim të vazhdueshëm të gjuhëve: disa prej tyre vdesin, por ndërkohë lindin edhe të tjera. Zhdukja mund të ketë shkaqe të ndryshme. Një popull mund të zhduket ose të ndryshojë gjuhë. Megjithatë, ndonjëherë ndërhyjnë edhe faktorët politikë, si për shembull presioni kulturor i kolonizimit, i cili ka shkaktuar zhdukjen e shumë gjuhëve, sidomos në Amerikë dhe Australi. Rreziku mund të vijë si nga faktorët e jashtëm - dominimi ushtarak, ekonomia, besimi, kultura - ashtu edhe ata të brendshëm, për shembull perceptimi i gabuar që ka një komunitet për gjuhën e tij. Gjithashtu ka popuj që heqin dorë nga gjuha e tyre, sepse e konsiderojnë një pengesë ndaj progresit. Sot, zhdukja e gjuhëve është shpejtuar edhe nga dy tendenca: globalizimi i shkëmbimeve komerciale dhe urbanizimi në shkallë të gjerë, i cili favorizon homogjenizimin linguistik (sot mbi 50 për qind e popullsisë së botës jeton në qytet).

Studiuesit

Studiuesit më pesimistë parashikojnë se gjatë këtij shekulli do të zhduket 90 për qind e shtatë mijë gjuhëve që fliten aktualisht. Në analizat e gjuhëtarëve, kjo temë është relativisht e re. Për zhdukjen e gjuhëve është folur që prej vitit 1981, kur gjuhëtarja britanike Nancy Dorian publikoi një roman për zhdukjen e gjuhës galeike skoceze. Një vit më pas, Komisioni Evropian financoi krijimin e zyrës evropiane për gjuhët më pak të përhapura. Në vitin 1996, UNESCO bëri botimin e parë të “Librit të kuq të gjuhëve në rrezik”. Që nga ajo kohë veprat mbi argumentin në fjalë pothuajse janë trefishuar. Në vitin 2000, për shkak të frikës së fundshekullit, u publikuan shumë studime mbi të ardhmen linguistike të planetit. Disa prej këtyre studimeve kishin tituj alarmues, si për shembull: “Vdekja dhe rilindja e gjuhëve”, “Ndryshimet e gjuhës si trashëgimia e njerëzimit”. Në raste të tjera toni ishte katastrofik, si “Zërat e heshtjes” dhe “Në gjurmët e gjuhëve që po zhduken”, autorë të të cilëve ishin Daniel Nettle dhe Suzanne Romaine. Ndërsa disa studime të tjera kishin prekur çështjen e pasurisë, si për shembull “Vdekja e gjuhëve” e autorit David Crystal.

Frika

Sa e thelluar është frika për vdekjen e gjuhëve? Për t’iu përgjigjur kësaj pyetje, duhet të kemi parasysh përhapjen e gjuhëve nëpër botë. Gjithashtu nuk duhet të harrojmë se kontinentet nuk kanë të njëjtën dendësi gjuhësh: në Evropë flitet 3 për qind e totalit të gjuhëve, në Azi 33 për qind dhe në Afrikë 30 për qind. Kështu, duke pasur parasysh këto të dhëna, dimë se ka kontinente që janë të pasura me shumë gjuhë, të tilla janë Azia, Afrika dhe Oqeania e të tjera tepër të varfra si Evropa dhe dy Amerikat. Kjo shpërndarje e pabarabartë lidhet me vjetërsinë e shteteve dhe centralizimin e tyre. Ka gjasa që shtetet afrikane dhe ato aziatike do të bëhen centralizuese, duke humbur kështu pjesë të rëndësishme të gjuhës së tyre. Dihet që jo të gjitha gjuhët kanë të njëjtën peshë. Dymbëdhjetë gjuhët e para në botë, pra ato që fliten nga njëqind milionë persona, përfaqësojnë 0.2 për qind të totalit dhe 44.3 për qind të folësve të planetit. 72 gjuhët pasardhëse, që fliten nga dhjetë deri në njëqind milionë persona, përfaqësojnë 1.2 për qind të gjuhëve botërore dhe 38 për qind të folësve. 84 gjuhët e para të planetit (1.4 për qind e totalit) fliten nga 82.3 për qind e folësve. Ndërsa 55 për qind e gjuhëve flitet nga dhjetëmijë persona. Në vitin 1899, një ligj japonez i detyroi ainu-të, vendasit e ishullit të Hokaidos, të hiqnin dorë nga kultura dhe gjuha e komunitetit të tyre. Ligji u shfuqizua në vitin 1997, por sot gjuha aiun-e, që në të kaluarën flitej edhe në ishujt Sashalin, Honshu dhe Kurili, ka vetëm disa dhjetëra folës. Për t’i zhdëmtuar aiun-të u vendos që shenjat e qarkullimit rrugor të ishin dygjuhëshe. Në skajin tjetër të botës, në Kamerun në vitin 1995, gjuha luo ose kasabe flitej vetëm nga një person. Kur studiuesi që kishte bërë këtë zbulim, Bruce Connell nga Universiteti i Nju Jorkut, shkoi në atë vend në vitin 1996 për ta takuar, mori vesh se personi që kërkonte kishte ndërruar jetë prej pak kohësh.

Sipas gjuhëtarit Mark Pagell nga Universiteti i Reading, numri i gjuhëve të folura nga njeriu (mes atyre të zhdukurave dhe aktuale) është rreth 140 mijë. Por, nëse sot janë rreth 700 mijë gjuhë, kjo do të thotë se janë zhdukur 130 mijë të tjera. Ndërkohë, UNESCO flet për 30 mijë gjuhë të humbura. Megjithatë, në bazë të kësaj të dhëne mund të kuptojmë se sa e vështirë është të gjesh numrin e saktë të gjuhëve të humbura.

G. Albania

Toskë epirotët dhe toskë etruskët

Toskët e Epirit në antikitet janë quajtur pellazgë, po kështu shpesh janë quajtur edhe etruskët, që tregon se ka lidhje etnike midis toskëve shqiptarë dhe toskëve etruskë. Gjuha e toskëve është sot gjuha zyrtare e Shqipërisë dhe gjuha e Toskanës në Itali, është shumë zyrtare e Italisë.

Fakti qe sot shqiptaret i kuptojne shume lehte gjuhet latine si ajo italiane, spanjolle apo portugeze, tregon lidhjet e qarta etnike midis pasardhesve te ketyre kombeve me pasardhesit e shqiptareve.

Latinishtja e vjeter dhe e re ka nje ngjashmeri te madhe gjuhesore me shqipen dhe gjenden fjale qe shqipja nuk i ka huazuar ashtu sic mund te thuhet, pasi ato shpjegimin e kane vetem me anen e gjuhes shqipe.
Ne nje kohe kur spanjolli shkon ne Itali dhe flet spanjisht, italiani nuk e kupton dhe anasjelltas, ndersa nese qe ted y vijne ne Shqiperi, pjesa me e madhe e popullsise I kupton menjehere se cfare duan te thone. Pra latinet nuk kuptojne njeri-tjetrin, ndersa shqiptaret qe flasin shqip, I kuptojne shume mire ata.

Çfarë tregon kjo ?

Kjo tregon se keto gjuhe kane pasur per baze nje gjuhe qe ka qene e folur ne Evrope para krijimit te kombeve, por qe ate gjuhe per shkak te maleve e ruajten vetem shqiptaret. Ajo gjuhe eshte baza e gjuheve latine, por edhe e gjuheve te tjera evropiane.
Kur behet historia dhe kur deshiron qe ti tregosh se kujt i ka perkitur ky apo ai shkrim, se pari shikohet se cili popull ka banuar aty. Shikohet se cila gjuhe apo cili popull eshte sot me afer nga ana etnike me kete popull dhe merret gjuha e tij per ta provuar. Padyshim se kjo shume pak studiuesve u ka shkuar ne mendje dhe atyre qe e njohin shqipen. Keshtu disa autore franceze qe kane pasur njohuri per shqipen kane shpjeguar nje numer te madh shkrimesh nga estruskishtja me anen e shqipes. E thene me qarte, te vetmet fjale qe njohim nga estruskishtja jane perkthyer vetem me anen e shqipes. Pra nga pikepamja etnike etrusket jane pellazge apo ilire.
Edhe tek etrusket varrimet kane qene ne disa periudha me tuma si ne te gjithe Europen, gjithashtu mbizoteron sopata dyteheshe, tipike ilire.

Afresk etruks. Vini re edhe plisin-qeleshe. Shek V

Disa fjale etruske me shqipen, te nxjerra nga Z. Manjani jane :

Etruskisht Shqip
Kortona - gurtona, nga fjala gur
Thura - hura, qe quhej fortesa si ne lidisht dhe ne
- Etruskisht.
Ape rucen, hape ruken, apo rrugën. Ne Spanje ka ekzistuar nje term I tille “arrugia” per galerite e minierave, pra qe hap rrugen per ne galeri.
Ap - ap,hap
Athna - at
Ast - asht
At, ati - at, ati
Atranes - atrit, etrit
Kan - qan
Kur - gur
Kuie - kuje
Etna - eterit
Ersi - eret, erret, behet nate
Ve - vendos
Vras - vras
Vanth - vand, vend
Vaze - vajze
Zar - ziarr, zjarr
Zi - zi
Ha - ha
Hulu - hulli
Dalius - dal
Dhusk - dushk
Theruse - ther
Ikni - ikni
Ika - ika
Kru - e kry, u krye, pra u be
Lart - lart
Lur - lyr
Lus, lut - lut
Lar - lar
Malava - mali
Maie - maje
Mir - mir
Neri - njeri
Nuk - nuk
Nuna - nena
Pi - pi
Pleni - bleni
Preve - preva
Se - she
Ri - re, apo i ri (mashk.)
Rit - rit
Ru - ruaj, kujdesem
Repin - rrepin
Ranem - i rranëm, pra i rene
Sa - sa
Siune - syne
Stre - shtrij
Sil - sill, sjell
Tur - Thur
Treci - tregu
Tesi - deshi
Ithi - udhi, udha
Fler - fle, flijoj
Calus - kale, etj etj etj.

Dionis i Halikarnasit thote se “disa nga pellazget qe banonin ne te ashtequajturen tani Thesali, te detyruar te lene vendin e tyre, u vendosen prane Oborigeve dhe se bashku me keta luftonin kunder sicilioteve. Aboriget i pranuan ata me shprese se do te perfiton nga keta, por sipas mendimim tim i pranuan me shume per faktin qe ishin te aferm. Madje nje pjese e tyre jane vendosur deri ne Francen juglindore.

Venetët, jane quajtur enet. Homeri i permend enetet te cilet kane marre pjese ne luften e Trojes perkrahe trojaneve. Enetet apo venetet nga burimet antike dalin si ilire dhe ndonjehere si koloni e trojaneve.
Ventet gjenden edhe ne detin Baltik ne gjirin e Dancingut dhe ky emer u trashegua nga sllavet, qe u vendosen ne keto toka dhe u quajten vendas, gjenden prane tribaleve trako-ilire, ne Paflagoni kemi henetet qe jane thjeshte ilire. Venetet sic na njofton Straboni gjendeshin edhe ne Belgjiken e sotme.

Mesapët, ishin nje fis ilir qe banonin pjesen me jugore te Italise se sotme. Me emrin mesap ka disa emra: ne Krete, nga mendon Herodoti se kane ata kane ardhur ka nje lume me emrin Mesap, ne Peloponez dhe sot ne Shqiperi ka nje vend te quajtur Mesaplik. Plini e konsideron Jypaksin heroin eponym te fisit te ilireve te japigeve, vella te Daunit dhe te Peuketit.

Dauni, Mesapi dhe Peuketi jane bijte e ilirit Lykaon, birit te Pellazgut. Dauni me vellezerit e tij ne krye ten je ushtrie ilire u hodh ne Italine e jugut, perzuri auzonet dhe ne vendin e tyre formoi tre mbretere : te dauneve, te mesapeve dhe te peuketeve. (Ovidi, Fastes, IV 76 )

Ira, ose Iria ishte qyteti me i vjeter i mesapeve dhe ka nje zhvillim kulturor te larte, qe eshte i nje niveli me ate etrusk, apo Trojan me ndertime madheshtore, qe tregon qarte qe iliret kane qene nje popullsi me nivel te larte kulturor. Qyteti i Veretos eshte quajtur edhe Hyria, qe perdoret edhe sot ne shqip per emra vajzash dhe e ka origjinen tek fjala Hy, qe tregon hyjnite.
Ne Mesapi grate kishin te drejta te barabarta me burrat, pothuajse edhe me teper se burrat.

Fjale mesape jane:
Bilia - bija
Ara - ara
Rhinos - re
Anda - nde a-nde, qe eshte nder
Brendon - dre nga bri
Dalamia - delm
Ikka - ika
Menzana - mëzi

Japigët, nje fis i rendesishem ilir kane patur kultin e quajtur Jupiter Mezana. Ata i flijonin mezat per nder te Jupiterit dhe sot ne kete forme fjalen mez e ruan vetem shqipja.

Kaonët e Italise vijne nga Iliria po ne te njejten kohe, kaonet jane edhe ne Troje. Ajo qe eshte interesante eshte edhe fakti se kaonet e Epirit me te Italise mbanin marredhenie shume te mira, pasi e dinin qe vinin nga nje fis i perbashket.
Popullsine e Kalabrise anktike, studiuesit e quajne me origjine nga dardanet e Ilirise apo Shqiperise se sotme. Umbret, Plini i quan si nje fis i vjeter pellazg.

Per Ligurët, Hesiodi deshmon se banonin afer Skitheve Hypomologian. Aristoteli flet per Ligur dhe per nje pjese tjeter te ligureve qe jetonin ne kapadoki te Azise se vogel. Pra liguret e Italise kane banuar ne Skithi apo edhe ne Traki e Azi te vogel, para se te dilnin ne Italine e sotme. Kjo do te thote se liguret jane nje popullsi qe ose ka emigruar nga zonat e Skithise, Azise se vogel, Trakses, ne kohet e hershme prehistorike dhe jane vendosur ne Itali, ose at ate italikut kane emigruar ne lindje. Dy qytetet me te rendesishme te ligureve kane qene Alba dhe Albia.
Oenotri ku banonin jukanet dhe bretianet, shtrihej nga Posedonia deri ne Otranto. Oentori eshte i biri i Lykaonit te birit te pellazgut.

Pisa, me pare eshte quajtur me emrin Teuta, te cilet ishim me origjine nga Elida, qe e ka marre kete emer nga Pintinet, fis ilir.

Retët, sipas Apianit, qe eshte i vetmi qe ka shkruar nje veper te plote per iliret, jane ilire.

“Romaket, jo vetem iliret po edhe paionet qe jane afer tyre, retet si edhe noriket, i quajne ilire.

Fjale rete :
Retia nga fjala re e shqipes dhe ky fis banonte ne alpe
Barga - kasolle me bar, nga fjala bar
Ber - ne lombaridsht i thoshin deles qe ne shqip eshte edhe fjala bër
Criu - ngriu, pra ftohte
Lope - fjala nga Savoja dhe Zvicra qe lidhet me fjalen lopë te shqipes
Palta - Ne Lombardi eshte balta, si edhe ne shqip.

Dardanet e Romës
Burimet historike tregojne se Ene dardani, prince Trojan, pas luftes vendoset ne Itali dhe pasardhesit e tij themeluan Romen dhe e bene ate nje perandori. Pra ne antikitet Roma eshte banuar nga dardanet e Trojes si dhe nga fise te tjera pellazgo-ilire. Por dardanet e Trojes jane dardanet e Ilirise, sepse per kete deshmon Straboni dhe autoret romake.

Emrat deti Adriatik dhe Jon, i kane marre na fiset ilire te adrianeve dhe nga emri i nje prince ilir , qe quhej Jon.

Sipas nje varianti “Joni eshte biri i Dyrrahut. Ai eshte vrare aksidentalisht nga Herkuli. Kufoma e tij u hodh ne detin jon dhe keshtu deti mban emrin e tij. Varianti tjeter eshte se Joni eshte biri I nje mbreti ilir, Adrit, emrit e te cilit mban deti Adriatik.

Pra ne antikitet, por edhe gjate periudhes kur Roma u shnderrua nga nje qytet dardan ne nje perandori te dyte me rrenje dardane, elementi ilir ishte mbizoterues, ose e thene qarte, romaket apo vete italiket ishin ilire. Ajo qe ne histori njihet si kultura romake, nuk eshte gje tjeter vecse kultura e krijuar nga tosket, dardanet dhe fiset e tjera ilire.

Germat e alfabetit i sollen ne Lat, pallazget. Pra ata jane te paret kudo, ne zbulimin e shkrimit dhe te qyteterimit.
Ne kohet antike Italiku ka folur te njejten gjuhe me iberikun dhe Galine. Ne ato kohe ata merreshin vesh me njeri tjetrin. M.q.s italiket edhe latinet e tjere flsinin nje gjuhe pellazgo-ilire, ajo ka shume nga gjuha shqipe brenda saj.

Madje italishtja e sotme e toskanes dhe toskerishtja e shqipes kane shume ngjashmeri me njera-tjetren.

Gjuha latine sipas studiuesve ishte krijimi i nje kaste te pasur shfrytezuesish bujqesor, te cilet pushtuan Romen pasi kishin debuar prej aty, etrusket. Romaket per tu dalluar nga paraardhesit e tyre duhet te kene krijaur kete dialekt, i cili me pas u be gjuha zyrtare e Romes, pastaj rajonale dhe me pas kombetare me ate prestigj qe pati ne te gjithe Europen.
Dionisi halikarnasit thote se Romaket flisnin nje gjuhe e cila nuk eshte as krejtesisht barbare as plotesisht greke, por nje perzierje e ketyre te dyjave, ku mbizoteruese eshte gjuha eoliane, por eolet vete ishin me origjine pellazge.

Ketu vertetohet edhe njehere se fiset helene kane folur te njejten gjuhe si fiset e tjera ilire, pasi ata mund te kuptoheshin lehtesisht ndermjet tyre.

Konstandini, nga Nishi i Ilirisë

Megjithate latinishtja mund te kete qene nje gjuhe e krijuar, por qe si baze ka patur shqipen, pasi fjalet e saj nuk kane kuptim pa shqipen.
Kultura etrusko-romake eshte nje kulture pellazgo-ilire, pasi etrusket ishin pellazge dhe fiset e tjera italike ishin me origjine ilire dhe sigurisht ishin po ato qe krijuan kete qyteterim dhe kulture te larte.
Po te shikosh qytetet e vjetra ne Italine pararomake, te ndertuara nga iliret, nuk bejne dallim nga ndertimet madheshtore, qe njohim sot. Roma dardane arriti qe te behej nje perandori e fuqishme, e cila mbajti te pushtuar pjesen me te madhe te botes se atehershme, per 5 shekuj duke qene e vetmja superfuqi mbi toke. Roma per te drejten, arriti majat dhe sot pothuajse pjesa me e madhe e sistemeve juridike te vendeve me te zvhilluara jane mbeshtetur tek e drejta romake, sidomos Evropa me sistemin romano-gjermanike te se drejtes.

Pra origjina e etnisë, gjuhës dhe kulturës romake antike, është pellazgo-ilire.

Shkëputur nga libri : Roli pellazgo-ilir i E. Kocaqi, shkroi: Stop Injorancës

Ndiqni videon që shpjegon shumë fjalë, sesi latinishtja i ka ndërtuar me anë të shqipes, që ato fjalë i ka të sajat, madje i përdor edhe sot:1) http://www.youtube.com/watch?v=UMLAWedKmtk 2) http://www.youtube.com/watch?v=5YMHQNEB3k0

Pse na bien flokët ?!

A është i mundur parandalimi i këtij fenomeni? Si mund të trajtohet rënia e tyre?Flokët kanë një rëndësi shumë të madhe për estetikën e njeriut. Rënia e tyre është e dukshme tek femrat dhe tek meshkujt, por më e theksuar është tek meshkujt. Por përse bien flokët? A është i mundur parandalimi i këtij fenomeni? Si mund të trajtohet rënia e tyre?

Rënia e flokëve ashtu si ngjyra e syve, është një tipar i trashëgueshëm. Me kalimin e kohës, floku bëhet i hollë dhe bie kur folikulat vdesin. Gjenet që provokojnë rënien e flokut janë të transmetueshme nga të dy prindërit. Është i kotë riti që ndiqet shpesh nga prindërit për të qethur fëmijët e vegjël, në mënyrë që të rritet dhe shtohet floku. Nëse njeri nga prindërit vuan rënien e flokut, ajo do transmetohet tek fëmija nëse ai ka marrë gjenet e tij.

Por nga ana tjetër nuk është e thënë që prindi vuan rënien e flokut dhe patjetër duhet ta ketë dhe fëmija. Kjo është në varësi se nga cili prind i janë transmetuar gjenet fëmijës. Pikërisht me këtë fakt shpjegohen dhe rastet e shumta që ndodhin brenda një familjeje, ku njëri vëlla është tullac, ndërsa tjetri ka një dendësi të madhe të flokëve. Rënia e flokëve fillon që 20 vjeç, por ajo vihet re vetëm kur personi arrin në të 30-t. Rënia e flokëve nga trashëgimia është tipike në pjesën ballore dhe anash ballit.

Stresi

Stresi është një faktor shumë rëndues në rënien e flokut. Në ndryshim me faktorin gjenetik, rënia e flokëve, për arsye stresi, është e shpërndarë në të gjithë zonën ku ka flokë ose e lokalizuar në formë rrethore. Sipas specialistëve, dietat e keqbalancuara sjellin si rezultat një keqekuilibrim të ushqimeve të nevojshme për organizmin. Mungesa e proteinave mund të ndryshojë prodhimin normal të flokëve dhe të bëjnë që flokët të hyjnë në një fazë pushimi dhe për dy apo tre muaj do të shfaqet humbja e flokëve në masë.

Sëmundjet

Ndodh shpesh që shfaqet dukuria e humbjes së flokëve pas kalimit të ndonjë infeksioni, si ethe të forta, operacione, etj. Gjithashtu, dhe pas çrregullimeve të funksionimit të gjëndrave tiroide ndodh rënia e flokëve. Në këto raste është e nevojshme t’i jepet fund me trajtim për t’i normalizuar. Gjithashtu, shfaqet ky fenomen kur ka mosfunksionim të hormoneve mashkullore të njohura si androgjene, ose femërore të njohura si estrogjene. Në këto raste, korrigjimi i disekuilibrit eviton rënien e flokut. Gjithashtu, disa sëmundje shoqërohen nga rënia e flokëve, siç është rasti i diabetit dhe e kundërta. Rënia e flokëve është një paralajmërim se ndonjë sëmundje serioze po fillon të shfaqet. Medikamentet që përdorim për shërimin e sëmundjeve ndikojnë në rënien e flokut. Në këto raste lind si domosdoshmëri shtyrja e kurës së sëmundjes ose duhen marrë parasysh më parë pasojat e marrjes së këtyre medikamenteve. Rënia e flokëve nga marrja e medikamenteve zakonisht është e kthyeshme dhe përgjithësisht pa probleme.

Pakujdesia

Veset e këqija dhe pakujdesia. Abuzimi me trajtimet kozmetike me cilësi të keqe, agresive dhe përdorimi i vazhdueshëm i tyre thyejnë kapilarët e flokut duke bërë të mundur rënien e tyre. Një armik i flokut është edhe larja e tyre shumë e shpeshtë dhe krehja me avuj të nxehtë që bëjnë të mundur këputjen e tyre dhe provokojnë disekuilibër në shtresën e yndyrshme të lëkurës.

Kujdes!

1-Kontrolloni stresin
2-Mbani një dietë të përshtatshme
3-Pini të paktën dy kg ujë në ditë
4-Konsumoni fruta, perime dhe proteina, me ane të të cilave marrim vitaminat, minerale dhe materiale strukturale thelbësore në rikonstruktimin kapilar.
5-Evitoni sa më shumë konsumimin e yndyrave shtazore, duke i zëvendësuar me vajra natyrale, veçanërisht me vajin e ullirit.
6-Evitoni ushqimet e skuqura.
7-Përdorni sallata të ndryshme.
8-Dielli i pishinës dhe i detit është i dëmshëm për flokët.
9-Mos e ndërroni shpesh shampon.


Si të kujdesemi për flokët ?

Një njeri i shëndetshëm ka nga 100.000 deri 130.000 qime flokësh. Floku i njeriut zgjatet me rreth 2 milimetra në javë. Ushqimi i keq dhe sëmundjet e ndërpresin procesin e rritjes së flokëve. Është thelbësore mbajtja e higjienës për flokun. Me këtë duhet të kuptohet zgjedhja e shampos së përshtatshme për tipin e flokut. Nuk është e këshillueshme ndërrimi i shpeshtë i llojit e shampos. Nëse flokët i lyeni, boja duhet aplikuar së pari në një tufë të vogël flokësh për shmangien e efekteve anësore. 70% e meshkujve në botë, sipas studimeve, vuajnë nga rënia e flokëve. Sipas specialistëve, përveç trashëgimisë, fajin për këtë e ka edhe hormoni testosterone, i cili është armiku numër një për rënien e flokëve.

E sigurt që rënien e flokut e ndalon padyshim ... dyshemeja.

Kombi shqiptar në Evropë

Shumë kombe në Evropë, por edhe në Ballkan, lehtas mund të lidhen me përcaktimin fetar, që në të shumtën i përkasin një besimi fetar. Kjo sigurisht që nuk mund të thuhet për kombin shqiptar, i cili edhe në këtë rast është sui generis, sepse kombi shqiptar përbëhet nga shqiptarët e besimit katolik, ortodoks dhe mysliman.

Çka i bashkoi shqiptarët e tri besimeve që të jenë një komb unik?

I bashkon gjuha, territori, tradita shekullore e përbashkët, kultura, psikologjia, historia e lavdia e përbashkët, i bashkojnë përrallat e legjendat, epet e mitet, mbitoka e nëntoka etj. Formimi i kombit shqiptar nuk e ka për bazë asnjë fe.

“Fe” e formimit të shqiptarëve ishte Shqiptaria.

Po ta njohim mirë historinë e formimit të kombit shqiptar, nuk e kemi vështirë të shohim se ideologët fillestarë të kombit shqiptar i përkisnin ritit ortodoks, të cilëve më pas iu bashkuan intelektualët e ritit mysliman dhe katolik. Shpesh idetë fillestare të shqiptarizmës u iniciuan dhe u avancuan nga njerëz të përgatitur për predikime fetare, si: papë (Papa Kristo Negovani), hoxhallarë (Hoxhë Thasini) e priftërinj (Ndre Mjeda). Këtë komb, që nuk arritën ta ndajnë e përçajnë ndër shekuj pushtuesit e besimeve të ndryshme fetare, vështirë e kanë t’ia arrijnë partizanët e “kombit” kosovar sot në kohën moderne.

Ku zë fill ideja e formimit të kombit shqiptar?

Idetë fillestare kombëtare shqiptare i hasim në fund të shekullit të XVIII, ndoshta edhe më herët të papët e ritit ortodoks shqiptar, të cilët duke e parë rrezikun e asimilimit nga ndikim fetar grek, i cili po e kufizonte përdorimin e gjuhës shqipe brenda familjes, e filluan përkthimin e librave fetare në gjuhën shqipe, e cila duhej të predikohej edhe në kisha. Edhe pse përkthimi i veprave fetare si ai i Formulës së Pagëzimit kishte filluar në fillimet e shekullit XV, për disa shekuj që ndërprerë. Kjo ishte përpjekje për ta nxjerrë përdorimin e gjuhës shqipe jashtë shtëpisë, për t’i shpëtuar asimilimit ku po e çonte kisha greke dhe administrata shtetërore turke e më vonë ajo greke. Kështu filloi interesimi për përkthimin e librave fetare përfshirë edhe Biblën në gjuhën shqipe, të cilën punë më vonë do ta përfundojë Kostandin Kristoforidhi. Ky cikël do të përmbyllet nga Fan Noli me themelimin e Kishës Autoqefale Ortodokse Shqiptare në Boston të SHBA-ve. Këto janë ato veprimet kryesore që u bënë digë e pakapërcyeshme për përpjekjet shoviniste të Kishës Ortodokse Greke për asimilimin e shqiptarëve të ritit ortodoks. Kjo përpjekje nuk ka pushuar as sot e kësaj dite. Shumë arvanitas (shqiptar të Greqisë) në familjet e tyre vazhdojnë ta flasin gjuhën e mëmës – gjuhën arvanitase, por jo edhe jashtë familjes. Shekulli ynë nuk duhet të lejojë zhdukjen e gjuhës arvanitase (shqipe) në një vend evropian, sepse vlerat evropiane nuk e lejojnë diskriminimin me zhdukje e asimilim. Madje, vlerat evropiane nuk e durojnë as asimilimin dhe zhdukjen e botës shtazore e bimore.
Më vonë kjo përpjekje do të vazhdojë për shkronjat, për librat (Evetari) dhe shkollën shqipe, përpjekje kjo e pasuar nga Dhaskal Thodhri, Naum Veqilharxhi, Pandeli Sotiri me shokë. Gjithë këto personalitete të kulturës e të kombit shqiptar, nuk e patën fatin të kishin vdekje të natyrshme, por u vranë në pusira, u helmuan apo u dogjën për së gjalli së bashku me abetaret e gjuhës shqipe.
Në gjysmën e dytë të shekullit XX, idesë së gjuhës shqipe, të shkronjave shqipe, të shkollës shqipe, për ta ndërprerë trendin e asimilimit të shqiptarëve iu bashkuan intelektualë shqiptarë të të gjitha besimeve fetare. Këto përpjekje e forcuan idenë e bashkimin të të gjithë shqiptarëve në një komb, me një gjuhë dhe një shtet (atdhe). Për të ardhur deri te ky unifikim u desh pashmangshëm të “shpikej” një “fe” e re që do t’i bashkonte të gjithë shqiptarët dhe kjo fe u bë shqiptarizmi si kupolë e bashkimit të të gjithë shqiptarëve të ndarë në tri besime të ndryshme fetare. Arkitekti i këtij zbulimi të madh të kombit shqiptar u bë rilindësi ynë Pashko Vas Shkodrani, i njohur edhe si Vaso Pashë Shkodrani, me poemën e tij famëmadhe: “O moj Shqypni…”. Poema ishte një himn i fuqishëm i kryengritësve të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, të cilët u ndeshën fuqishëm më të gjithë armiqtë e bashkimit të shqiptarëve e të Shqipërisë. Edhe sot tingëllojnë fuqishëm vargjet e poemës së shqiptarizmës:

Çonju shqyptarë prej gjumit çonju,
Të gjithë si vllazën ni
gjuhë bashkonju.
Mos shikoni kisha e xhamia,
Fe e shqyptarit asht shqyptaria.

Shqiptarizmi ishte ombrella e përbashkët e të gjithë shqiptarëve, “nga Tivari e në Përvezë. Një ishte kombi, një ishte gjuha, “Toskë e gegë, Malci Jallia, janë një komb, m’u nda s’duron” - e gjithë Kosova dhe Çamëria vendosmërisht për një komb luftonin. Kështu shqiptarizmi i bëri shqiptarët kombin më unikal në Evropë. Kombi ynë nuk është formuar as si komb ortodoks, as si mysliman ose si katolik, është formuar si komb shqiptar me gjuhë, atdhe, histori, traditë e kulturë evropiane. Nga paraardhësit e tyre të largët, pellazgët - janë formuar edhe kombe të tjera evropiane.

Formimi i kombit shqiptar, ka lindur edhe si rezultat i depërtimit të ideve të iluminizmit evropian që në shekullin e XIX i revolucionarizuan shqiptarët me idetë e arsimit, të drejtësisë, të barazisë, të vëllazërisë e të bashkimit të territorit e të kombit, siç ishte vepruar më herët në pjesët e tjera të Evropës dhe më vonë në ato të Evropës Juglindore. Këto ishin ide që bënin thirrje për një botë të lirë, progresiste, të arsimuar e demokratike. Në këto ide, rilindësit tanë gjetën idenë e bashkimit të të gjithë shqiptarëve në një fe të përbashkët dhe kjo ide e përkthyer në shqip u bë “Fe e shqiptarëve – shqiptaria”.

Kjo “Fe” e “re” për kombin shqiptar ishte dhe mbeti zbulim epokal që brezi ynë se paku duhet t’i rrijë gatitu. Shqiptarët u formuan si komb i dalë mbi fetë, por jo kundër tyre. Edhe kjo është një e veçantë tjetër e kombit tonë në Evropë. Shikuar në këtë rrafsh popujt e Evropës kanë çka të mësojnë nga shqiptarët, të cilët nuk patën fatin e mirë që me kohë të kishin “qeveri që e meritonin”. Asnjëra nga fetë ekzistuese nuk mund ta merrte formimin e kombit shqiptar, se po të ndodhte kjo, kombi ynë nuk do të ekzistonte, sepse do të asimiloheshim në grekë, turq e latinë. S’jemi turq, grekë, shkije e as latinë, jemi veç shqiptarë, thoshte Naimi ynë i Madh. Ndoshta, përpjekjet e armiqve për t’i asimiluar shqiptarët i nxitën ideologët tanë të Rilindjes Kombëtare, ideologët e kombit tonë ta zbulonin armën e shpëtimit të shqiptarëve - shqiptarizmin, fenë e bashkimit të shqiptarëve: për një gjuhë, për një komb e për një atdhe – Shqipërinë.


Formimi i kombit shqiptar në shekullin XIX, i formuar në kuptimin më të mirë të fjalës, në shtrirjen horizontale të tij pas Luftës së Dytë Botërore, kur arsimi, shkenca dhe të gjitha lëmenjtë e kulturës u shtrinë në të gjitha shtresat e kombit ose në shtresa të gjera të tij, si të qytetit ashtu edhe të fshatit, u formua, u konsolidua dhe u kulmua si komb shqiptar evropian.


*Kryetar i Kuvendit të Kosovës Jakup Krasniqi, G. Shqiptare

Përmbytjet, alarmi i projektuesit të portave të hidrocentraleve

Me ujin, me zjarrin dhe me qeverinë mos luaj, uji të mbyt, zjarri të djeg, qeveria të merr shpirtin. Kjo aksiomë fataliste ngjan si një profeci ogurzezë që edhe mund të ndodhë. Të paktën kur bie fjala për ujin. Të paktën për ujin që ndodhet në hidrocentralet e kaskadës së Drinit.

Aty ku dhe prodhohet shumica dërmuese e energjisë së nevojshme për vendin. "Portat e punës së remont-avarisë në Koman kanë mbi 20 vjet që nuk janë përdorur. Në Fierzë, edhe më shumë vjet, kurse në Vaun e Dejës, rrjedhja e tyre dallohet dhe me sy të lirë mbi digë Teknikisht këto porta duhet të vihen në funksionim një herë në gjashtë muaj për provë e për t´i mbajtur në gatishmëri, ndryshe, dalja e tyre jashtë funksionit, mund të shkaktojë tragjedi të paimagjinueshme. Ajo që ndodhi me portat shkarkuese të liqenit të Tiranës, përballë asaj që mund të ndodhë me hidrocentralet e Drinit, do të ishte vetëm një inskenim banal studioje filmike. Sepse portat e mbyllura mund t´i hapin derën fatkeqësisë"!

Alarmi i jashtëzakonshëm vjen nga inxhinier Dhimitër Cico, njeriu që plot 21 vjet më parë ishte një nga autorët e projektimit dhe montimit të këtyre portave në hidrocentralin e Komanit. Një punë e vështirësisë së epërme, nga e cila i ka mbetur si kujtim një çmim Republike, një nga dekoratat më të larta që jepte dikur regjimi komunist. Sot profesionist i lirë, Cico shtyhet dhe më tej, kur thotë se një situatë e ngjashme është dhe në dy hidrocentralet e tjera, në Fierzë dhe në Vaun e Dejës, ku portat e punës së remont-avarisë, me siguri, janë jashtë funksionit. "Skenari më i keq i mundshëm është ai që, kur portat duhet të vihen në përdorim, të mos jenë funksionale; uji i liqenit të Fierzës të dëmtojë digën e saj dhe pastaj, me reaksion zinxhir e njëjta gjë të ndodhë në Koman dhe në Vaun e Dejës. Pastaj, nuk do të ketë më as Shkodër dhe as Lezhë, së paku", - thotë inxhinier Cico.

Ai pohon se e ka shprehur shqetësimin e tij ku ka mundur, por askush nuk i ka kthyer përgjigje. E ka ndarë me kolegët e tij, me zyrtarët e lartë të shtetit shqiptar, por i është përgjigjur vetëm heshtja. Dhe, i dëshpëruar, mendon t´i drejtohet publikut duke e paralajmëruar direkt për rrezikun, në mënyrë që kush e ka për detyrë dhe përgjegjësi për ta shmangur atë, të marrë masa. "Asnjë qeveri nuk e ka menduar një gjë të tillë. E majtë dhe e djathtë. Këtu nuk është e rëndësishme të gjendet se kush është fajtori, e rëndësishme është që faji i shtresëzuar në gjithë këto vite, të mos sjellë nesër një tragjedi të jashtëzakonshme njerëzore", - thotë me dëshpërim inxhinieri Cico.

Në këtë intervistë ai flet për të shkuarën, për vitet kur hidrocentralet ndërtoheshin nga njerëz që punonin si skllevër dhe ushqeheshin si skllevër me çaj, djathë dhe fasule, me njerëzit e ish-Sigurimit të Shtetit që vigjilonin për "sabotime" të mundshme dhe me tekat e projekteve të tilla gjigante që sot i japin energji gjithë Shqipërisë.

Kush është inxhinieri Dhimitër Cico?

E kam të vështirë, si çdokush tjetër, besoj, që të flas për veten. Në kohën tonë, CV-të, siç i quajmë sot, na i bënin të tjerët. Mund t´ju them që kam kaluar tërë jetën time nëpër kantiere ndërtimi, kryesisht në hidrocentralet e veriut. Kam punuar si projektues dhe ndjekës i cilësisë së punimeve në hidrocentralet e Vaut të Dejës, Fierzës, Komanit, Banjës, në ujëmbledhësin e Bovillës e të tjerë. Kam pasur fatin e pakrahasueshëm të punoj me profesorët e mëdhenj të ndërtimit në Shqipëri, me Farudin Hoxhën, specialistin e digave, Egon Gjadrin, specialistin e tuneleve, Petrit Radovickën, projektuesin e kaskadës, Thoma Meksin e papërsëritshëm apo dhe me mjeshtrin e turbinave Mihal Jorgoni. Nuk dua të bëj lista, sepse pastaj do të më duhet të përmend emër për emër të gjitha ata individë pa emër e pothuaj anonimë, kryesisht nga zonat e veriut, që kanë punuar në këto vepra me çmimin e sakrificës së epërme, që kanë punuar vërtet si skllevër, por plot nder, në kushte të paimagjinueshme.

Në vitin 1985, në kushtet e izolimit të plotë të vendit dhe në krizën ekonomike ku kishte hyrë regjimi, së bashku me një grup projektuesish, morëm përsipër të prodhonim në vend portat e remont-avarisë në Koman. Sot, kur Shqipëria nuk prodhon pothuaj asgjë, fjalë të tilla ngjajnë të çuditshme. Me çmimet e kohës, nga importi ato kushtonin mbi 8 milionë dollarë - sot disa fish më shumë - por ne mundëm t´i prodhojmë ato në vend për vetëm gjysmë milioni.

Çfarë janë këto porta?

Është e pamundur të shpjegohet me fjalë të thjeshta se çfarë janë ato dhe çfarë roli luajnë në hidrocentral. Teknikisht ato janë disa mekanizma gjigantë, me peshë totale 60 tonë dhe mekanizma ngritës me fuqi ngritëse 260 tonë. Në Koman janë 12 të tilla. Portat shërbejnë për devijimin e lumit, që të krijohen kushtet për ndërtimin e digës dhe veprave të tjera në kompleksin e një hidrocentrali dhe po ashtu, për shfrytëzimin dhe shkarkimin e plotave (prurjeve) të ujit në rastet e kalimit të niveleve maksimale në kupën e liqenit. Portat nevojiten për të bërë shkarkimin e ujit, në mënyrë që niveli i liqenit të mos kalojë mbi digë, sepse, në rast të kundërt, nuk do të kishte më digë e pasojat, pastaj, vetëm mund të merren me mend. Për funksionimin e këtyre portave ka një rregullore rigoroze, të miratuar që në ato kohë.


Në dijeninë tuaj, a është zbatuar rregullorja?

Mendoj që jo. Nga përvoja ime, por dhe nga kontaktet me kolegë të Akademisë së Shkencave që janë marrë me digat e larta, këto rregullore të shfrytëzimit dhe mirëmbajtjes, jo vetëm që nuk janë zbatuar, por ato me siguri i ka zënë dhe myku në sirtarët e arkivave. Unë po ju sjell për botim rregulloren origjinale të kohës për hidrocentralin e Komanit, që saktëson se si duhet të sillemi teknikisht me këto vepra. Por, nëse rregulloret them se i ka zënë myku, si specialist po ju them se portat e punës së remont-avarisë në këto hidrocentrale i ka zënë ndryshku. I ka salduar plotësisht ndryshku. Që do të thotë, nëse troket ora e ligë, kur të kërkohet që ato të vihen në punë, fatkeqësisht nuk do të funksionojnë e do të jemi përpara një katastrofe që, përballë saj, gjithçka e ligë ka ndodhur me këtë vend ndonjëherë, do të ngjante si ëndërr vere.


Cili do të ishte ky skenar i keq apo dhe më i keqi i mundshëm që mund të ndodhte në një rast të tillë?

Shpesh ne shqiptarët bëhemi trima pas lufte dhe të mençur pas kuvendit. Keni parë në filma se çfarë është cunami? Po, po!

Pa asnjë ekzagjerim, Shqipëria do të goditej ndoshta në mënyrë të pariparueshme dhe me një kosto të paimagjinueshme nga një cunam i vërtetë uji e balte. Do të zhdukej ndoshta edhe Shkodra e Lezha, kurse viktimat në njerëz do të ishin si bilanci i shumë e shumë luftërave të marra së bashku.

Po ju bëj vetëm një krahasim. Po ju kujtoj përmbytjen e disa lagjeve në Tiranë nga mosfunksionimi i portës së shkarkimit në liqenin artificial të Tiranës. Një portë e përmasave fare të vogla, diçka më shumë se një metër katror. Ajo që ndodhi në Tiranë, është vetëm miniatura e asaj që mund të ndodhë, nëse shpërthejnë digat e veriut në rast të mosfunksionimit të portave të hidrocentralit, kur të jetë nevoja. Është një reaksion zinxhir, që do të niste me shkatërrimin e digës së dheut në Fierzë e më pas me radhë, me digën e Komanit dhe të Vaut të Dejës. Dua të paralajmëroj për këtë rrezik maksimal që sot mund të duket i tepruar dhe i largët për të ndërhyrë sa jemi në kohë. Ndryshe, asnjë mendje njerëzore nuk mund të llogarisë fatkeqësitë që do të na bien të gjithëve në kokë. E bëj këtë alarm si shqiptar, si qytetar, si inxhinier, me shpresë e besim se dikush do të kujtohet që "lopët e arta" që na japin dritë nga veriu, nga pakujdesia kriminale njerëzore, mund të shndërrohen në dema të tërbuar që do të na shkatërrojnë.


Kjo që thoni ngjan si një skenar apokaliptik. Keni paralajmëruar më parë për një gjë të tillë?

Shpeshherë e kemi ngritur këtë shqetësim me kolegët dhe me ta kemi ngritur e pranuar të njëjtin shqetësim maksimal. Sot ka pak vend për zërin e shkencëtarëve dhe për ta, njëlloj si me doktorët, shoqëria kujtohet vetëm në momentin e fundit, ndoshta edhe atëherë kur e keqja ka ndodhur. Personalisht i jam drejtuar me shkrim Ministrisë së Energjitikës, por nuk kam pasur asnjë përgjigje. Asnjë reagim. Vendosa t´i përgjigjem pyetjeve tuaja, me shpresë, jo për të pasur një përgjigje vetjake, por për të gjetur një mundësi transmetimi të këtij paralajmërimi, jo për të folur për të shpëtuar shpirtin tim siç thoshin latinët e vjetër, por për të parë një reagim konkret përballë një rreziku që është konkret në çdo kohë. Nesër, dhe askush nuk mund ta thotë me siguri se kur mund të jetë kjo nesër, do të jetë vonë. Dhe atëherë nuk do të ketë kohë për të pyetur se cilët ishin fajtorët dhe pse ndodhi. Atëherë, lum kush të shpëtojë!


Lorenc Vangjeli, Shekulli

Prodhimi i greqizimit

Në fshatrat e Himarës në fund të Tetorit e në Nëntor disa banorë festuan sundimin kalimtar të Shqipërisë jugore nga ushtria greke.
Ky është prodhimi i greqizimit të shkollave private greke dhe të “punës fetare” të prifterinjëve greke, të cilët me ndihmën e qeverive shqiptare nga 1992 pushtojnë kishën ortodokse shqiptare.


Lë të shikojmë së bashku…

Ne te tokajone.com besojmë që çdo njeri duhet të ketë të drejtën të veprojë si të dojë sipas ligjeve. Por këto “mbledhje” nuk janë projekte e një minoriteti të vërtetë grekofon, por projekte të një grupi artificial të krijuar nga fondet e shtetit grek. Paga mujore në Shqipëri është rreth 300 euro. 300 euro është dhe “pensioni” mujor që jepë shteti grek të çdo shqiptar që quan vetveten “grek”.

Në të njëjtën kohë shkolla private greke të paligjshme hapen në Shqipëri. Le të shikojmë ç’thuhet te faqja zyrtare e shkollës (private) greke të Himarës.

Νë një pjesë të kësaj faqe mund të lexojmë për “çlirimin e epirit të veriut nga ushtria greke”.

Në një pjesë tjetër mund të lexojmë për ndihmën të madhe që dha Anastasios Janullatos, kryepeshkopi grek i kishës ortodokse shqiptare dhe Vasil Bollano, ekstremisti grekofon shqiptar për hapjen e saj.

Gjithashtu ditën e hapjes së kësaj shkolle, u bë ceremoni fetare ortodokse nga prifterinjë grekë, sigurisht në greqisht.

Redaktorët e tokajone.com kanë një pyetje për qeveritarët shqiptarë:

Është e ligjshme një shkollë private e cila :

1. Përkrah copëtimin e Shqipërisë
2. Përkrah dhunën kundër popullit shqiptar
3. Bën propagandë fetare

Sot mësove, nesër çdo bësh ?

tokajone.com

Çfarë mësojnë fëmijët në Arabinë Saudite ?

Prej një kohë të gjatë shkollat publike në Arabinë Saudite janë të përmendura për demonizimin e Perëndimit, si dhe të të krishterëve, hebrenjve dhe të gjithë "mosbesimtarëve." Por pas sulmeve të 11 shtatorit 2001 – në të cilat 15 nga 19 kidnapuesit ishin sauditë – mendohej se kjo do të ndryshonte.

Tekstet mësimore saudite. (Pas heqjes së intolerancës)

Më 2004 një grup studiuesish nga oborri mbretëror saudit, erdhën në përfundim se reformat janë të nevojshme, pasi kurrikulumet e studimeve fetare në Arabinë Saudite “e inkurajojnë dhunën kundër të tjerëve dhe i nxisin gabimisht nxënësit të mendojnë se për të mbrojtur fenë e tyre ata duhet t’i shtypin dhe madje t’i eliminojnë fizikisht ‘të tjerët’.” Që atëherë qeveria saudite vazhdimisht ka deklaruar se i ka ripunuar tekstet shkollore.

Princi Turki Al-Faisal, ambasador i Arabisë Saudite në Amerikë, ka punuar në mënyrë agresive për të shpërndarë këtë porosi. “Mbretëria i ka rishikuar të gjitha praktikat dhe materialet arsimore dhe ka larguar çdo element që s’është në përputhje me nevojën për arsimim modern,” – kishte thënë në një turne të tijin të vonshëm nëpër disa qytete amerikane.
“Jo vetëm që kemi mënjanuar atë që mund të shihej si intolerancë nga tekstet e vjetra shkollore që ishin pjesë e sistemit tonë, por kemi zbatuar një plan të brendshëm gjithëpërfshirës për revizion dhe modernizim.” Qeveria saudite madje kishte bërë një reklamë njëfaqëshe në New Republic dhjetorin e kaluar duke u mburrur me suksesin e saj për “modernizimin e planeve tona mësimore për t’i përgatitur më mirë fëmijët tanë për sfidat e së nesërmes.” Para një viti një zëdhënës ambasade deklaroi: “Ne i kemi recensuar kurrikulumet tona mësimore. I kemi hequr materialet që nxisin urrejtje dhe jotolerancë ndaj njerëzve të feve të tjera.” Ambasada është duke shpërndarë edhe një dokument 74-faqësh mbi reformën e kurrikulumit për të treguar se tekstet shkollore janë moderuar.


Problemi është se: Këto pohime nuk janë të vërteta.

Një analizë e disa teksteve zyrtare saudite për studime islame që janë përdorur gjatë këtij viti akademik zbulon që me gjithë deklaratat e kundërta të qeverisë saudite, ideologjia e urrejtjes ndaj të krishterëve, hebrenjve dhe myslimanëve, që nuk e ndjekin doktrinën vehabiste ende mbetet pjesë e sistemit të shkollave publike.
Tekstet mësojnë një vizion dualist, duke e ndarë botën në besimtarë të vërtetë të Islamit (“monoteistët”) dhe në jobesimtarë (“politeistët” dhe “të pafetë”).

Ky indoktrinim fillon në tekstin e klasës së parë dhe mëpastaj riafirmohet dhe zgjerohet në çdo vit, duke kulminuar në tekstin e klasës së 12-të, që i udhëzon studentët se detyrimi i tyre fetar përfshin xhihadin kundër të pafeve me qëllim të “përhapjes së fesë.”

Freedom House i ka kuptuar këto sepse Ali Al-Ahmedi, disident saudit që është në krye të "Institute for Gulf Affairs", na i ka dorëzuar një duzinë tekstesh shkollore fetare, që gjoja janë pastruar nga Ministria e Arsimit e Arabisë Saudite. Kopjet e tij nuk i ka siguruar nga qeveria, por nga mësuesit, administruesit dhe familjet fëmijët e të cilëve janë nxënës të shkollave saudite, që i kanë nxjerrë ato një nga një.
Disa nga burimet tona janë shiitë dhe sunitë nga traditat jovehabiste – njerëz që etiketohen në këto tekste si “politeistë” ose “të lajthitur” ose “të këqij” – të tjerët janë vetëm të mllefosur që këta libra bëjnë fare pak për t’i përgatitur nxënësit e rinj për botën moderne.
Më pas ne i angazhuam dy folës arabë të pavarur për t’i përkthyer ato secili veç e veç.
Feja është themeli i ideologjisë politike të shtetit saudit; ajo është gjithashtu lëmë kyç në arsimin saudit ku studentëve u mësohet interpretimi i Islamit i njohur si Vehabizëm (lëvizje e themeluar 250 vjet më parë nga Muhamed ibn Abd Al-Vehhabi) dhe që pasqyrohet në këto tekste shkollore.
Dijetarët vlerësojnë se brenda kurrikulumit të shkollave publike saudite studimet islame përbëjnë çerekun ose një të tretën e orëve mësimore në një javë, në arsimin e ulët dhe të mesëm, dhe disa orë çdo javë në shollën e lartë. Mësimdhënësit që vënë në dyshim ose s’pajtohen me interpretimin zyrtar të Islamit mund të pësojnë ndëshkime të ashpra. Në nëntor 2005 një mësues saudit që kishte bërë komente pozitive për hebrenjtë dhe Dhiatën e Re ishte larguar nga puna dhe ishte dënuar me 750 fshikuj dhe burgim. (Ai ishte amnistuar pas protestave publike dhe ndërkombëtare.)
Sistemi i shkollave publike në Arabi Saudite përfshin 25000 shkolla, me rreth 5 milionë nxënës. Veç kësaj, Arabia Saudite ka akademi të veta në 19 kryeqytete të botës, përshirë edhe një jashtë Uashingtonit, në Fairfaks Kaunti, që i përdorin disa prej këtyre teksteve.
Arabia Saudite gjithashtu u shpërndan tekstet e veta fetare gjithandej botës shkollave islamike dhe medreseve, që nuk i kontrollon në mënyrë të drejtpërdrejtë. Pa u brengosur me statusin historik periferik dhe sektar të Vehabizmit, Arabia Saudite po përpiqet të afirmojë veten si zëri autoritativ në botë i Islamit – si një “Vatikan” për Islamin, siç kanë deklaruar disa zyrtarë sauditë – dhe këto tekste janë pjesë integrale e këtyre përpjekjeve. Si vë re edhe raporti i komisionit për sulmet e 11 shtatorit: “Madje edhe në vendet e begata, shkollat vehabiste të financuara nga Saudia janë shpeshherë të vetmet shkolla islamike.”

Arsimi është në qendër të debatit për lirinë në botën myslimane. Prijësi i Al-Kaidës Usama bin Laden, e kupton këtë fare mirë; së voni në një audioincizim ai mallkonte të gjithë ata që do t’i “ndryshonin kurrikulumet shkollore”

Pasazhet në vijim -- të nxjerra nga po ata libra që citohen në dokumentin 74-faqësh për reformimin e kurrikulumit që tani po shpërndahet nga Ambasada Saudite – janë duke i trajtësuar pikëpamjet e brezit të ri të sauditëve dhe myslimanëve në tërë botën.
Nëse mbesin të pandryshuara, ato vetëm do të forcojnë dhe të thellojnë urrejtjen, intolerancën dhe dhunën ndaj feve dhe kulturave të tjera. A këtë e quan Riadi reformë?


KLASA E PARË

“Çdo fe përveç Islamit është e rreme.”

“Mbushni vendet bosh me fjalët e sakta (Islam, ferr): Çdo fe përveç *________ është e rreme. Kush vdes jashtë Islamit do të hyjë në ______.”


KLASA E PESTË

“Kush i bindet Profetit dhe pranon njëjësinë e Zotit nuk mund të mbajë shoqëri besnike me ata që e kundërshtojnë Zotin dhe Profetin e Tij, edhe nëse ata janë kushërinj të vet më të ngushtë.”

“Është e ndaluar për myslimanin të jetë shok besnik i dikujt që nuk beson në Zotin dhe Profetin e Tij, ose i atyre që e luftojnë fenë e Islamit.”

“Myslimani, edhe nëse jeton larg, është vëlla yti në fe. Nëse dikush kundërshton Zotin, edhe nëse është vëllai yt në familje, ai është armiku yt në fe.”

KLASA E GJASHTË

“Ashtu si kanë qenë të suksesshëm në të kaluarën kur janë bashkuar në përpjekjet e tyre të sinqerta për t’i përzënë kryqtarët e krishterë nga Palestina, arabët dhe myslimanët sërish do të dalin fitimtarë, dhëntë Zoti, kundër hebrenjve dhe aleatëve të tyre nëse qëndrojnë të bashkuar dhe luftojnë një xhihad të vërtetë për hir të Zotit, sepse është në fuqi të Zotit ta bëjë këtë.”


KLASA E TETË

“Siç është cituar nga Ibn Abbasi: Majmunët janë hebrenjtë, njerëzit e Sabbatit; ndërsa derrat janë të krishterët, të pafetë e bashkësisë së Jezuit.”

“Zoti i ka thënë Profetit të Tij, Muhamedit, për hebrenjtë, se nga disa pjesë të librave të Zotit [Torës dhe Ungjijve] ata kanë mësuar se vetëm Zoti vlen të adhurohet. Përkundër kësaj, ata shfaqin besime të rreme nëpërmjet idhujtarisë, fallthënies dhe magjisë. Duke vepruar në këtë mënyrë ata i nënshtrohen djallit. Nga mëria dhe armiqësia ata i duan njerëzit e gënjeshtrave në vend të njerëzve të së vërtetës. Prandaj ata janë të mallkuar dhe Zoti na paralajmëron që të mos bëjmë si ata.”

“Ata janë hebrenjtë, të cilët Zoti i ka mallkuar dhe me të cilët Ai është aq i hidhëruar saqë Ai kurrë më nuk do të jetë i kënaqur [me ta].”

“Disa nga njerëzit e Sabbatit Zoti i dënoi duke i shndërruar në majmunë dhe derra. Disa prej tyre u bënë adhurues të djallit, dhe jo të Zotit, nëpërmjet flijimeve, lutjeve, kërkimit të ndihmës dhe formave të tjera të adhurimit të djallit. Disa hebrenj e adhurojnë djallin. Edhe disa pjesëtarë të këtij kombi e adhurojnë djallin, dhe jo Zotin.”

“Aktivitet: Studenti duhet të shkruajë një ese për rrezikun nga imitimi i të pafeve.”


KLASA E NËNTË

“Konflikti ndërmjet kësaj umma-je (bashkësisë myslimanë) dhe hebrenjve dhe të krishterëve i ka bërë ballë kohës, dhe do të vazhdojë aq sa të dojë Zoti.”

“Është pjesë e urtësisë së Zotit që lufta ndërmjet myslimanëve dhe hebrenjve do të vazhdojë deri në ditën e gjykimit.”

“Myslimanët do të triumfojnë ngase janë me të drejtën. Ai që është me të drejtën gjithmonë do të fitojë, edhe nëse shumica e njerëzve janë kundër tij.”


KLASA E DHJETË

Teksti i klasës së dhjetë për jurisprudencë mëson se jeta për jomyslimanët (si dhe për gratë, dhe rrjedhimisht, edhe për skllevërit) vlen vetëm sa një pjesëz e jetës së një “burri të lirë mysliman.” Paratë e gjakut janë shpagim që i bëhet viktimës ose familjes së viktimës për vrasje ose lëndim:
“Taksa e gjakut për një të pafe të lirë. [Sasia e saj] është gjysma e parave të gjakut për një burrë mysliman, qoftë ai nga “ithtarët e librit”, qoftë nga të tjerët (jo nga “të librit”, d.m.th. paganë, zoroastrianë etj).
“Paratë e gjakut për një grua: Gjysma e parave të gjakut për një burrë, në përputhje me fenë e tij. Taksa e gjakut për një grua myslimane është gjysma e parave për një burrë mysliman, dhe taksa e gjakut për një grua jomyslimane (kafir) është sa gjysma e parave për një burrë jomysliman.”


KLASA E NJËMBËDHJETË

“Përshëndetja “Selamu alejkum [Paqja qoftë mbi ty]” është vetëm për besimtarët. Ajo nuk mund t’u thuhet të tjerëve.”


“Nëse shkoni në një vend ku ka myslimanë dhe të pafe, duhet të ofroni përshëndetjen për myslimanët.”

“Mos iu bind atyre [të krishterëve dhe hebrenjve] në rrugë të ngushtë në shenjë nderimi dhe respekti.”


KLASA E DYMBËDHJETË

“Xhihadi në rrugën e Zotit – që përbëhet nga lufta lundër pabesimit, shtypjes, padrejtësisë dhe bërësve të tyre – është kulminacion i Islamit. Kjo fe është ngritur nëpërmjet xhihadit dhe nëpërmjet xhihadit është ngritur lart flamuri i saj. Ai është një nga veprat më fisnike, që të afrojnë te Zoti, dhe prej akteve më madhështore të bindjes ndaj Zotit.”

Nina Shea, drejtoreshë e Qendrës për Liri fetare në "Freedom House".

Ajo që është vërtetë shqetësuese, është kontigjenti i qindra studentëve shqiptarë, që studiojnë në Arabinë Saudite, fryma që ata marrin, duke shkaktuar vërtetë tronditje në islamin e moderuar në Shqipëri, që ka qenë dhe mbetet deri më sot, faktor kryesor i tolerancës unike fetare në vendin tonë. (S.I)

Tërheqja e lekëve nga bankomati

Proçedura mashkull - femër !

Procedura e meshkujve:

1. Afrohet me autoveturën tek bankomat-i.
2. Ul xhamin.
3. Fut kartën në bankomat dhe shkruan PIN-in.
4. Shkruan shumën e dëshiruar.
5. Tërheq kartën, paratë dhe faturën.
6. Mbyll xhamin.
7. Niset.

Procedura e femrave.

1. Afrohet me autoveturën tek bancomat-i.
2. Ecën mbrapsh derisa dritarja të jetë në një drejtim me bankomat-in.
3. Rindez motorin e makinës së i është fikur.
4. Ul xhamin.
5. Gjen çantën dhe zbras çdo gjë në sedilen e pasagjerit për të gjetur kartën.
6. Merr kutinë e tualetit dhe trukohet duke u parë në pasqyrë.
7. Provon te fus kartën në bankomat.
8. Hap derën për të shkuar te bankomati sepse automjeti është larg tij.
9. Fut kartën.
10. Rifut kartën në drejtimin e saktë.
11. Rizbras çantën për të gjetur axhendën me PIN-in, të shkruar prapa kopertinës.
12. Fut PIN-in.
13. Shtyp Cancel dhe fut PIN-in saktësisht.
14. Shkruan shumën e dëshiruar.
15. Tërheq paratë dhe faturën.
16. Zbras sërisht çantën për të gjetur portofolin, që të fus paratë.
17. Vendos faturën bashkë me bllokun e çeqeve.
18. Kontrollon lukun edhe një herë.
19. Niset, ecën 2 metra.
20. Kthehet mbrapsh serisht tek bankomati.
21. Heq kartën.
22. Zbras përsëri çantën, gjen portofolin dhe vendos kartën në vendin e vet.
23. Rishikon lukun.
24. Rindez motorin, që ndërkohë i ishte fikur.
25. Ecen 5 -6 kilometra.
26. Ul frenat e dorës.

Sundues i bixhozit, i klubit, i zemrave si dhe Mbret i diamantëve

Princi egjiptian Faruk erdhi në fron në vitin 1936. Si stërnip i të Madhit Mehmet Ali Pashë, Faruku ishte shqiptar nga babai dhe egjiptian nëpërmjet nënës së tij mbretëreshë, e cila në fakt kishte gjak të përzierë egjiptian-francez-shqiptar.

Mbreti Faruk

Faruk i I-rë, Mbret i Egjiptit e Sudanit, Sundues i Nubias, Kordofanit dhe i Darfurit.

Mbretërimi i tij, 28 prill 1936 - 26 Korrik 1952

Lindur në 11 shkurt 1920
Vendlindja Kajro, Egjipt
Vdiq në 18 mars 1965 në moshën 45 vjeçe
Vend i vdekjes Romë, Itali
Shkaku i vdekjes i panjohur
Varrosur fillimisht në Romë e më pas në Kajro
Paraardhësi, Fuad I
Pasardhësi, Fuad II
Bashkëshorte, Safinaz Zulfikar, Nariman Sadek & Irma Capece Minutolo (e pa zyrtarizuar)
Pasardhësit, Princeshë Farial (1938 -), Princeshë Fevzia (1940-2005), Princeshë Fadia (1943-2002) dhe Mbreti vetëm i Shpallur Fuad i II.
Bir i Fuad-it të I-rë dhe nënës Nazlije Sabriut.
Besimi fetar, Islam.

Mbreti Faruk

Mbreti Faruk ishte sundimtari i dhjetë nga Dinastia e Mehmet Aliut dhe mbret i parafundit në Mbretërimin e Egjiptit dhe Sudanit, duke pasuar babanë e tij, Fuadin I që vdiq në 1936 dhe qe ishte konsideruar mbreti i parë egjiptian. Titulli i plotë i tij ishte "Madhëria e Tij Faruk I, nga hiri i Perëndisë, mbreti i Egjiptit dhe Sudanit, Sunduesi i Nubias, Kordofanit, dhe e Darfurit."
Faruku u përmbys nga një revolucion egjiptian, tip ala socialist që u mbështet nga BS dhe Tito në vitin 1952. Faruku u detyrua të abdikojë në favor të tij djalin e mitur, Ahmed Fuad, i cili e pasoi atë si Mbret duke u quajtur Mbreti Fuad II.
Faruku vdiq në mërgim në Itali në rrethana shumë të dyshimta, për të cilën vdekje, kurrë nuk u bënë hetime. Motra e tij është Fevzia Shirin, si gruaja e parë dhe njëkohësisht ish Mbretëreshë e Iranit duke qenë bashkëshorte e Shahut të Iranit, Mohammad Reza Pahlavi e cila rron akoma në Zvicër.

Mbretërimi dhe Pangopësia

Mbreti egjiptian Faruk.

Princi Faruk erdhi në fron në vitin 1936, siç u tha më lartë. Mbreti i ri në atë kohë ishte vetëm 16 vjeç dhe do të kontrollonte tërë punët e mbretërisë, megjithatë, derisa ai u bë 18 vjeç nuk i pati të gjitha kompetencat e Mbretit pasi një këshill prej disa vetash bënte punën e tij. Si stërnip i të Madhit Mehmet Ali Pashë, Faruku ishte shqiptar nga babai dhe egjiptian nëpërmjet nënës së tij mbretëreshë e cila, në fakt kishte gjak të përzierë egjiptian-francez-shqiptar. Para vdekjes së babait të tij, ai ishte arsimuar në Akademinë Ushtarake Mbretërore, Uluiç, Angli. Pas kurorëzimit të tij, në moshën 16 vjeçare, Faruku mbajti një fjalim në radion publike të vendit. Ishte hera e parë që në Egjipt, Mbreti i fliste drejtpërsëdrejti popullit të vet në mënyrë të tillë: “Me që është vullneti i Zotit të vë mbi supet e mia një barrë të tillë, në një moshë kaq të njomë, unë marr përsipër ta kryej atë me nder e përkushtim…dhe jam i përgatitur për të gjitha sakrificat në rrugën e detyrës time ... Jam krenar për besnikërinë tuaj, ashtu siç betohem të jem edhe unë ndaj jush e Perëndisë. Le të punojmë së bashku. Ne do të kemi suksese dhe do të jemi të lumtur. Lavdi atdheut!”

Në moshën 18 vjeçare ai tashmë ishte një i ri bukurosh që ishte i kënaqur me gjithçka dhe dukej në publik tepër ekstravagant, impulsiv, egoist, mendjemadh. Pasuria e tij ishte jashtëzakonisht e madhe. Këshilli i dha tërë kompetencat dhe ai tashmë dukej akoma me ekstravagant. Gjëja e parë që bëri ishte urdhri që të kishte në dispozicion disa qindra makina luksoze të tipit Rolls-Rojses të shpërndara nëpër Evropë ku ai filloi të frekuentonte klubet shumë të shtrenjta evropiane dhe dyqanet me të kripura të botës. Gjëja e dytë që bëri ishte blerja e disa dhjetëra jahteve luksoze për shëtitje në det dhe gjeja e tretë ishte blerja pa masë e xhevahireve dhe gurëve të tjerë të çmuar nga Van Cleef & Arples. Më vonë i lindi pasioni për tokën dhe bleu disa mijëra hektarë ku ndërtoi mbi 40 pallate madhështore të cilat i mbushi me gjëra antike shumë të shtrenjta, po ashtu bleu shumë vepra arti nga më të shtrenjtat. Lakmia e tij ishte e papërmbajtur dhe pangopësia e pafundme.
Sa më shumë që rritej aq më shumë i shtohej lakmia për të blerë gjithçka. Ai arriti deri atje sa kur shkonte vizita nëpër vende të tjera të botës dhe shikonte që dikush kishte diçka të veçantë, hynte menjëherë në pazar për ta blerë, kështu ai bleu kundrejt vlerave të jashtëzakonshme në ar, disa relikte si p.sh, shpatën e Shahut të Iranit kur ishte në Iran, orën e xhepit të Uinston Çërçillit kur ishte në Londër, etj. Njerëzit e thjeshtë shpesh bëheshin viktima të egoizmit dhe lakmisë se tij. Gra dhe vajza të shumta të Egjiptit u bënë pre e epshit të tij seksual. Populli filloi ta quajë "Hajduti i Kajros". Kjo gjë ishte një nga arsyet që në vitin 1952 ai do te vihej në shënjestrën e një puçi ushtarak të udhëhequr nga ushtarakët e grupit të “Oficerëve të Lirë”, Gamal Abdel Nasser dhe Muhammad Naguib.
Kulmi i hajdutërisë së tij do ta arrinte ne vitin 1944 kur vdiq i ati i Shahut të Iranit, Reza Shah Pahlavi, në Johannesburg. Trupi i tij fluturoi drejt Egjiptit në rrugën e tij për në Iran. Gjatë qëndrimit të trupit të të ndjerit në Egjipt ku ju bënë dhe nderime, Faruku urdhëroi që ta lenë vetëm me kufomën për pak momente. Kur trupi i shahut të vdekur mbërriti në Iran, u zbulua se shpata e florinjtë e tij mungonte! Që nga Johanesburgu, për asnjë çast trupi i të ndjerit nuk ishte lënë vetëm përveç rastit të Mbretit Faruk, kështu që dyshimi ra mbi të. Kjo gjë çuditi tërë mbretërinë e Iranit, por jo mbretërinë e tij, e cila qe mësuar me hajdutërinë e paskrupullt të Mbretit Egjiptian.

Faruk ishte një i dashuruar dhe joshës i papërmbajtur i jetesës mbretërore. Edhe pse ai tashmë kishte mijëra hektarë tokë, dhjetëra pallate, dhe qindra makina, mbreti i ri shpesh do të udhëtonte për në Evropë për një pazar të ri duke shtuar zemërimin e shumë ndjekësve të tij.

Ai në fillim të mbretërimit ishte shumë popullor dhe bujar. Për shembull. Ai ndalonte shpesh diku nëpër fshatra dhe festonte bashkë me fshatarët. Ai kur takohej me njerëz të thjeshtë nuk linte gjë pa u premtuar, bile zotohej se do ta zbriste për ata edhe Diellin në tokë! I qeshur, i bukur, fjalë ëmbël, tërë populli i Egjiptit u gënjye dhe e ndoqi me besnikëri nga pas. Faruk fillimisht ishte vërtetë inkurajues për popullsinë, kështu ai bëri disa gjëra që populli i donte. Përsa i përket politikës pushtetore, Mbreti Faruk do të sundonte Egjiptin në mënyrën e trashëguar nga paraardhësit e tij duke aplikuar një metodë moderne të pushtetit. Ndërtimet e stilit evropian që edhe sot e kësaj dite janë në Kajro, janë bërë në kohën e mbretërisë së Mbretit Faruk. Madje, Egjipti konsiderohej si një shtet modern, i civilizuar, properëndimor e proamerikan falë Mbretit Faruk. Me ardhjen në pushtet të “Oficerëve të Lirë” të udhëhequr nga kryetari Abdul Al Naseri, Egjipti u kthye në një shtet të tipit diktatorial dhe vazhdon të jetë akoma i tillë.

Faruk

Ai mburrej shpesh për gjakun e tij egjiptian nga nëna dhe nuk bënte asnjë fjalë për gjakun shqiptar nga babai. Populli në fakt nuk e dinte se ai kishte gjak të huaj (shqiptar) por miqtë e tij dhe sferat e larta intelektuale e dinin, dhe sigurisht që ndjenin njëfarë xhelozie që një shqiptar të ishte mbret i tyre. Kështu që dolën armiqtë e parë disa prej të cilëve ai i shtypi me egërsi.
Gjatë vështirësive të Luftës së Dytë Botërore, Faruku mbeti asnjanës, ai e kishte mirë me anglezët që i kishte brenda në Egjipt qysh nga koha e gjyshit të tij i cili i kishte thirrur për ndihmë në Aleksandri dhe ata kishin ngelur atje…Po ashtu ai mbajti lidhje të njëllojta si me Italinë Fashiste e Gjermaninë Naziste ashtu dhe me Boshtin Anti Nazi-Fashist. Ka një histori të pakonfirmuar që Faruku dhe ambasadori britanik Sir Miles Lampson kishin bërë një marrëveshje ku Faruku të shpëtonte italianët tek anglezët (gruaja e Lampsonit ishte një italiane) dhe anglezët t´i shpëtonte tek italianet! Faruku kësaj marrëveshje ja doli mbanë.
Po ashtu mendohet se në datën 8 gusht 1951, Mbreti Faruk ka qenë bashkë Mbretin Zog dhe nipin i tij Tati kur u pritën në Departamentin e Shtetit për një vizitë ceremoniale nga Xhejmes Bombrajt, zëvendës sekretar për çështjet Evropiane. Ata diskutuan gjatë me Grac Jaceviçin dhe oficerët e tjerë të lartë të CIA-s lidhur me arsyet e dështimeve të njëpasnjëshme të misioneve që kishin desantuar në Shqipëri. Nga ky moment, ndoshta, Enver Hoxha është betuar se do ti vrasë të dy mbretërit bastardë e antishqiptarë!

Përmbysja e Mbretit të Qejfit.

Siç e thamë më lartë, pas Luftës së Dytë Botërore Mbreti Faruk u dha i tëri pas qejfit dhe nga një djalë i bukur dhe i hequr që kishte qenë erdhi dhe u bë rrumbullak duke shtuar në peshë nga grykësia e tij shumë e madhe. Faruku kishte sy blu, fytyrë të bardhë dhe flokë të zi. Ishte i gjatë dhe i bukur. Ai fitoi një peshë të madhe që arriti mbi në 136 kg. Punëve mbretërore pothuajse ua vari fare dhe nuk kishte më asnjë interes të dëgjonte se çfarë bëhej në mbretërinë e tij! Korrupsioni filloi të vrapoi me galop. Ishte koha kur Palestina humbi 78% të tokave të saj nga krijimi I shtetit të ri të hebrenjve. Arabët po egërsoheshin. Pakënaqësia publike kundër Farukut u rrit jashtëzakonisht. Së fundi do të vinte revolta dhe si pasojë më 23 korrik 1952 ajo do të triumfonte. Lëvizja revolucionare nën Muhammad Naguib dhe Gamal Abdel Nasser, kishte bërë një grusht ushtarak. Faruk u detyrua të heq dorë nga pushteti dhe shkoi në mërgim, në Monako të Italisë, ku jetoi pjesën tjetër të jetës së tij. Menjëherë pas përmbysjes së tij, Faruku shpalli Ahmed Fuad, djalin e tij foshnjë gjashtë muajsh, si Mbret Fuati i II, por kundra të gjitha qëllimeve të tij, Egjipti ishte tani nën qeverisen e Naguib-it dhe Naser-it. Më 18 qershor, 1953, Qeveria Revolucionare shfuqizoi zyrtarisht Monarkinë duke i dhënë fund 148 vjetëve të sundimit të Dinastisë së shqiptarit Mehmet Ali Pasha. Egjipti u shpall republikë e cila nxori në ankand tërë pasurinë e Farukut. Ai mundi të marrë me vete vetëm 1933 monedha floriri pesëshe që kishin në një anë të faqes shqiponjën dy kokëshe. Këto monedha ishin gjëja më e shtrenjtë dhe më e famshme e tij. Pjesa tjetër e floririt mbretëror u zhduk.

Mërgimi dhe Vdekja

Jahti Mbretëror "Mahroussa", me Farukun dhe familjen e tij brenda, la portin e Aleksandrisë në vjeshtën e 1952-shit duke u zhdukur kështu njëherë e përgjithmonë një prej dinastive mbretërore më të famshme në Lindjen e Mesme, e njohur botërisht për origjinën e saj shqiptare. Dinastia e shqiptarit të Kavallës, me origjinë nga Zëmblaku i Korçës, Mehmet Aliut, ushtarit trim turk që me shpatë në dorë, kishte thirrur ndjekësit e tij që ta ndiqnin drejt majës së pushtetit në Misirin e largët. Pushtet të cilin, vetëm tashti, pas 148 vjetësh, ja hoqën nga dora Dinastisë së tij dhe pinjollëve të saj shqiptarë.

Jahti “Mahroussa” mbante në bord Mbretin e fundit të Egjiptit, rrethuar si stërgjyshi i tij, vetëm me roje besnike shqiptare. Jahti rrëshqiste drejt të panjohurës njëlloj si atëherë kur Mehmet Aliu me 300 shqiptarë, në kuvertën e një anije luftarake turke, rrëshqiste drejt të panjohurës në Egjiptin Mamluk dhe bonopartian!
Fillimisht, Faruku mbërriti në Monako, dhe më pas në Romë, Itali. Në 1959, ai mori shtetësinë italiane.

Ai vdiq në “Ile de France” restorant në Romë, Itali, më 18 mars 1965. Sipas dëshmive ai u rrëzua në tavolinë kur ishte duke darkuar. Ndërsa disa thonë se ai ishte helmuar. Kurrë nuk u krye një autopsi zyrtare mbi trupin e tij. Njerëzit e Farukut kanë kërkuar që ai të varrosej në xhaminë Al Rifa´i në Kajro, por kërkesa e tyre ishte mohuar nga ana e qeverisë nën egjiptianin Gamal Abdel Nasser, dhe ai u varros në Itali. Më vonë trupi i tij u përcoll për në Egjipt dhe u varros në varrin e Ibrahim Pashës, Komandanit Legjendar që ishte djalë, nip dhe kushëri i Mehmet Pashës.

Martesat

Mbreti Faruk, ishte martuar zyrtarisht dy herë, Mbretëresha e Parë quhej Safinaz Zulfikar (1921 - 1988). Ajo ishte e bija e një Pashai. Ata qenë martuar në 1938 dhe divorcuar në vitin 1948, duke pasur nga kjo martesë tre vajza. Gruaja e dytë ishte një grua e thjeshtë, Narriman Sadek (1934 - 2005). Ata u martuan në 1951 dhe u divorcuan në 1954, duke pasur vetëm një fëmijë, Mbretin e ardhshëm, Fuad i II. Duhet thënë se në mërgim në Itali, Faruk thonë se u martua (ose bashkëjetonte) më një grua të dyshimtë që quhej Irma Capece Minutolo, një këngëtare operistike. Në vitin 2005, në një intervistë të saj në RAI UNO, ajo pohoi se qe martuar me ish-Mbretin Faruk në vitin 1957.

Filma dhe citime të bërë për Mbretin Faruk

Aktori David Suçet në vitin 1950 luajti në rolin e Mbretit Faruk në filmin me titull “Mbreti Faruk”.
Në vitin 2007, një kanal televiziv arab që u përcoll nga kanali satelitor MBC shpërndau një seri televizive mbi jetën e Farukut që quhet "El Faruk Malek", me aktorin sirian Taym Hassan I cili luajti rolin kryesor.

"E gjithë bota është në revoltë. Së shpejti do të ketë vetëm pesë Mbretër; Mbretëresha e Anglisë, Sunduesi i Bixhozit, Sunduesi i Klubit, Sunduesi i Zemrave dhe Mbreti i Diamanteve". Ka thënë me humor Mbretëresha e Anglisë duke aluduar që vetëm ata të dy sundonin tërë botën! Ajo lëndën (materien) dhe Faruk shpirtin njerëzor.

"Por ky Faruk, nuk ishte fare mbipeshë, mbret plëngprishës i cili u bë objekt i Satirës Perëndimore dhe Filmave Vizatimorë. Ai ishte ende një burrë i pashëm, i gjatë dhe i dobët, idealist e patriot, me sy blu të qartë që i shkreptinin kur fliste. " Ka thënë Princesha Ashraf Pahlavi në librin: “Kujtime nga mërgimi”, 1980 (f. 57).

Faruk u përmend në një varg të Novl Covard i Ri në 1950 në një tekst kënge " Le të bjerë në dashuri” po ashtu dhe në shumë tekste e libra të tjerë që mendoj se nuk do të qe nevoja ti përmendim nga që janë shumë.

Gjuhët e Farukut

Faruk ishte i rrjedhshëm në arabisht, turqisht, anglisht, frëngjisht. rusisht, gjermanisht, italisht dhe spanjisht. Fliste pak shqip.

Kontributi Fetar

Xhamia “Al-Aksa” (që në arabisht do të thotë “më e largëta”). Sipas traditës myslimane, është vendi më i largët nga Meka, në të cilin është transportuar Muhameti gjatë Natës së Kadrit (të fatit). Ndërtesa në fillimet e shekullit VIII ishte shkatërruar krejtësisht nga tre tërmete. Më vonë bëhet seli e Templarëve për t’u kthyer në kultin islamik me Salahedinin. U rindërtua dhe u rizbukurua shpesh, sidomos gjatë pushtimit otoman. Gjatë restaurimit të fundit, në vitin 1938, mbreti Faruk i Egjiptit i bëri një tavan të ri. Musolini i Italisë i dhuroi kolonat prej mermeri të famshëm nga të Karraras. Në vitin 1966 xhamisë ju restaurua kupola, me zëvendësimin e mbulesës prej plumbi me fleta alumini. Mbi Sheshin e saj ndodhet edhe një Muze Islamik, që ruan dorëshkrime interesante, ndërmjet të cilave spikat një Kuran i epokës së mamelukëve (shekulli XIII)

Prejardhja


Mehmet Aliu

Shqiptari i parë i Dinastisë së shqiptarëve të Egjiptit ka qenë Mehmet Ali. Është një histori e jashtëzakonshme e një djali që lindi në Zemblak të Korçës në vitin 1769. Familja e tij u shpërngul hershëm në Kavalë të Greqisë, qytet i ndërtuar nga Aleksandri i Maqedonisë për kujtim të kalit të tij. Mehmeti ishte i 17-ti nga fëmijët e zëmblakasit, Ibrahim Agai, të cilët vdiqën njëri pas tjetrit. Ai vetë mbeti jetim herët dhe u adoptua nga një mik i shtëpisë, i cili ishte kryetar i xhandarmërisë së Kavalës. E ëma u martua me xhaxhanë e tij dhe lindi Ibrahimin që ne e njohim si djalë të Memetit pasi ai e kishte adaptuar djalë.
Detyrën e parë publike Mehmeti e përmbushi 18 vjeç. Një fshat aty afër nuk paguante taksat. Ai shkoi me 10 vetë të armatosur dhe kërkoi të takojë 4 të parët e fshatit. I futi në xhami dhe iu premtoi se nuk do të dilnin gjallë që aty nëse fshati nuk paguante taksat.
Në Egjipt shkoi ushtar i thjeshtë i Portës së Lartë, por shpejt u bë komandant dhe me kohë pasha. Udhëhoqi Egjiptin drejt përparimit, pavarësimit, shtet-krijimit dhe krijoi dinastinë mbretërore shqiptare pavarësisht se nuk dinte të shkruante dhe të fliste gjuhë tjetër përveç shqipes të cilën nuk e shkruante gjithashtu. Duke parë situatën e prapambetur të Egjiptit të asaj kohe, Mehmet Aliu ishte ai që filloi zhvillimin e vendit dhe të vetes së tij. Një hov të madh, drejtuesi shqiptar i Misirit i dha bujqësisë, industrisë e tregtisë, duke rritur mirëqenien në popull. Në Aleksandri, Rozet, Damiet e gjetkë, nisën të ndërtoheshin fabrika të mëdha, ndërsa francezët jepnin mbështetjen. Më tepër se 1 mijë anije përshkonin Nilin. Ndërkaq qyteti i faraonëve nisi të zbulohej. Misione francezësh u morën me arkeologjinë. Më 1822, Çampollion gjeti dhe zbërtheu alfabetin e hieroglifëve, duke kurorëzuar një punë të nisur që më 1798-n. “Gjithë mbretnija e Mehmet Aliut është nji punë e rrallë dhe e çuditshme në histornë e botës, është nji varg triumfesh të papreme, nji rradh fitimesh të luftës e të diplomacisë, prapa të cilave mbeti i habitur historiani.”, shkruan në librin e tij Aleksandër Xhuvani.
Më 1824, si rrjedhojë e kryengritjeve të barbarëve në Greqi, Sulltan Mahmudi i II që nuk mund ta shtypte dot këtë rebelim grek, thirri në ndihmë Mehmet Aliun, i cili duke çuar në krye të kësaj ekspedite djalin e tij, Ibrahim Pashën, arriti që të shuajë dhe shtypë revoltat në Greqi. Si rrjedhojë e kësaj fitoreje, Mehmet Aliu u shpërblye nga Sulltani që të bëhej edhe guvernator i Kretës. Fuqitë e mëdha (Britania e Madhe, Franca, Rusia), duke parë shtrirjen e gjerë që Mehmet Aliu pati që nga Sudani e deri në Kretë, më 1827 dërguan armatat e tyre për të luftuar Ibrahim Pashën, të birin e Mehmet Aliut, i cili pas përplasjes me fuqitë e mëdha u thye, dhe u detyrua që të lëshojë shtypjen e terrorizmit grek. Ai la në fushën e betejës 93 anije lufte.
Pas betejës tjetër të 1839 që e fitoi, djali i Mehmet Aliut, Ibrahim Pasha, i cili theu ushtritë osmane, në Konia të Anadollit, filloi marshin për në Kostandinopojë, ku sipas shumë historianeve, ambiciet e Mehmet Aliut ishin që ai të bëhej Sulltan i shtetit Islam. Por, duke parë forcën dhe vitalitetin e Mehmet Aliut, fuqitë e mëdha e ndaluan dhe kërcënuan sërish Mehmet Aliun, që të mos avanconte më tej. Pas kësaj përpjekjeje të fundit, Mehmet Aliu u tërhoq në Egjipt, ku atij iu njoh e drejta e Khedivllëkut mbi Egjipt (lloj mbretërimi), nga ku gjenerata e nipërve të tij udhëhoqi deri në vitin 1952.
Më 2 gusht 1849, Mehmet Ali Pasha vdiq në Aleksandri. Trupi i tij u mbështoll me një shall kashmiri, në kokë i vunë festen tuniziane dhe shpatën e tij. Arkivoli u përcoll nga 22 sheikë, që lexonin vargje nga Kurani deri kur mbërriti në xhaminë e Alabastrs në Kajro, ku u varros. Kjo ishte historia e shqiptarit nga Kavalla, që s’dinte shkrim e këndim, por që mundi brenda pak vitesh ta transformojë Egjiptin apo Misirin e prapambetur në një port të ndërveprimit të kulturave evropiane dhe egjiptiane.

Shqiptarët e Egjiptit

Shqiptarët në Egjipt

Sot, nuk dihet sesa shqiptarë ka në Egjipt. Atje sot ka studentë nga Kosova e Shqipëria, ka edhe biznesmenë shqiptarë. Zeno Salihi është një ferizajas nga Kosova që ka një agjenci turistike. Brenda vitit ai sjell në Egjipt deri në 70 mijë turistë të huaj. Po ashtu kemi dhe profesor Gëzim Alpion i cili ka kryer shkollën në Egjipt dhe atje pati një kompani të sukseshme biznesi. Tani ai jeton dhe punon në Angli. Shqiptarë duhet të ketë shumë por ata nuk flasin shqip dhe për ketë flet ambasadori i Egjiptit ne Tirane, Dr. Refaat El-Ansary,”Unë jam njëri prej tyre. Gjyshja ime ishte Adila Kapllan Frashëri dhe unë jam nga familja Frashëri, nga ana e nënës. Dhe ajo ishte kushërirë e parë me Naim dhe Sami Frashërin. Ne kemi një respekt të madh për familjet me origjinë shqiptare, të cilat janë egjiptiane, por nuk e mohojnë origjinën...”
Me historinë e Egjiptit kanë arsye të krenohen shqiptarët, pasi do të ishin pikërisht ata që hodhën themelet e shtetit bashkëkohor, që do të kryenin reformat e para e do të arrinin të sillnin modernizmin në tokën e sfinksit.


Dinastia e Mehmet Ali Pashës


Mehmet Ali Pasha
(1805 - 1848)
Ibrahim Pasha
(1848)
Abaz Hilmi I.
(1849 - 1854)
Muhamed Said
(1854 - 1863)
Ismail Pasha
(1863 - 1867)
Kadit e Egjiptit
Ismail Pasha
(1867 - 1879)
Tafiq
(1879 - 1892)
Abaz Hilmi II.
(1892 - 1914)
Sulltanët e Egjiptit
Husen Qamil
(1914 - 1917)
Fuad I i Egjiptit
(1917 - 1922)
Mbretrit e Egjiptit
Fuad I i Egjiptit
(1922 - 1936)
Faruku i Egjiptit
(1936 - 1952)
Fuad II i Egjiptit
(1952 - 1953)

Mehmet Ali Pasha

Referencat:
1-Ashraf Pahlavi, Siri, "Ndesh në një pasqyrë", Englewood Cliffs: Çirak-Hall, Inc, 1980
2-McLeave, “Faraoni i Fundit: Faruk i Egjiptit”, New York: Pub McCall. Co, 1970, 1969 ISBN 0841500207.
3-“Mbreti i ri, Shqetsim i Vjetër”, Time Magazine, 11 Maj, 1936.
4-Sadat, Jehan, "Një grua nga Egjipti", New York: Simon & Shuster, 1987 ISBN 0671540713
5-Stadiem, Uilliam,“Jeta dhe vdekja tragjike e Mbretit Faruk”, New York: Carroll & Pub Graf, 1991 ISBN 0881846295
6-“Shqiptarët që qeverisën Egjiptin 150 vjet” Tirana Observer, nga T.O. 15 janar 2008.
7-Revista “Familja”, “Jetë Njerzish-Themelimi i Egjyptit Modern” nga D.Bitraku.Nr.2 Mars 2008. Etj.
Agim Bacelli -21 gusht 2009

Burri që nuk tradhëton kurrë gruan e tij, ka karakter të dobët!

E kemi dëgjuar nga breza më të vjetër këtë mendim , por të shprehur në mënyrë më të rezervuar. Tani është një autore franceze, që del në këtë konkluzion në librin e saj më të ri ; "Burrat, dashuria dhe tradhëtia".

Marisa Vajan , kjo autore franceze , e divorcuar nga një martese besnike, para shume vitesh dhe me shumë përvojë jetësore , duket se ka për mision, rehabilitimin e tradhëtisë bashkëshortore me librin e saj.
Ajo shkon deri aty sa tradhëtinë në çift ta quajë si shenjë të mirë, si diçka që tregon se çifti po jeton, po shijon, po konsumon, po gëzon dhe fundja - thotë ajo - A nuk eshte kjo jeta?

Foto e shkëputur nga filmi që ndezi shumë debate, "Tradhëtia"

Statistikat e publikuara në librin e saj, tregojnë së katër francezë në dhjetë, e tradhëtojnë gruan dhe se: Burrat besnikë janë ata që kanë karakter të dobët, sepse tek ta babai s'ka qenë shumë i pranishëm fizikisht ose moralisht, që t'iu formonte karakterin e burrit të vërtetë.

Besnikët kanë në mendjen e tyre nje imazh krejtësisht të idealizuar të babait në familje dhe të rolit të tij. Ata nuk janë aspak elastikë dhe ju mungon fantazia. Si rezultat i këtij idealizmi dhe për këtë arsye nuk janë ashtu siç duhet të jenë, në rolin e tyre të vërtetë.

Burrat në përgjithësi thekson ajo , nuk tradhtojnë sepse nuk i duan më gratë e tyre , përkundrazi. Thjeshtë ngaqë kanë nevojë për më shumë liri , më shumë oksigjen, më shumë adrenalinë edhe pse në shpirt janë monogamë. Këta burra nuk duhen ndëshkuar për tradhtitë e bëra , pasi nuk arrijnë ti shmangin dot ato dhe gruaja duhet ti përjetojë këto tradhëti si çliruse edhe për veten e saj dhe të jetës së çiftit.

Do isha shumë kurioz për të parë reagimet, që do të shkaktonte në mentalitetin shqiptar, ky botim i kësaj autoreje prestigjoze.

Hartini, forumivirtual.com, redaktoi: Stop Injorancës

Paradoksi i kohës sonë

Sot kemi shtëpi më të mëdha, por familje më të vogla!
Kemi më shumë komoditet, por më pak kohë.

Kemi më tepër diploma por, më pak mendje të shëndoshë!
Më shumë dituri, por më pak kthjelltësi!

Kemi më tepër ekspertë, por më shumë probleme!
Më shumë mjekësi, por më pak shëndet.

Qeshim pak - Shpenzojmë pa arsye
Vozisim shpejt - Hidhërohemi edhe më shpejt.

Lexojmë pak - Zgjohemi vonë

Po e shtojmë pasurinë, por po i zvogëlojmë kriteret tona
Flasim shumë, shumë pak dashurojmë dhe shumë shpesh gënjejmë!

Kemi mësuar si të jetojmë, por jo si dhe çfarë është JETA!
Ja shtojmë vitet jetës, e jo jetën viteve!

Kemi rrugë më të gjëra, por pikëvështrime më të ngushta!
Kemi ndërtesa më të larta, por vizion më të shkurtër!

Shpenzojmë më tepër, por gjithmonë më pak kemi !
Blejmë më shumë dhe kënaqemi më pak!

Kemi shkuar madje edhe në Hënë…
…por e kemi problem ta kalojmë rrugën nga fqinjët tanë!

Zotërojmë me botën e jashtme, por jo me ate të brendshmen!
Kemi ndarë atomin, por jo paragjykimet tona!

Shkruajmë më tepër, mësojmë më pak,
Planifikojmë shumë, realizojmë pak!

Kemi mësuar të nxitojmë, por jo të presim!
Kemi të ardhura më të mëdhaja, e më pak moral!

Tentojmë në sasi, e jo në cilësi!

Prodhojmë më tepër kompjuterë, që të ruajmë sa më tepër informata dhe kopje, por bisedojmë më pak me njeri tjetrin.

Këto janë kohëra të ushqimit të shpejtë dhe përpunimit të ngadalshëm!
Kohëra të njerëzve të PASUR, por karaktereve të dobëta!

Kohëra me më tepër liri e më pak argëtim…
…më shumë lloje të ushqimit, por më pak ushqyeshmëri

Kohëra të martesave të dyfishta...
…por edhe shkurorëzimeve!

Kohëra të shtëpive moderne…
…por vendbanimeve më të shkatërruara!

Besoj, që nga dita e sotme, nuk do të ruash asgjë për çaste më speciale në jetë, sepse secila ditë në jetën tënde është speciale!!!

Kërko më pak, lexo më shumë, ulu në terasë dhe kënaqu me bukuritë natyrore, duke mos e vrarë mendjen për gjërat të tjera!

Përdore ushqimin tënd të preferuar ...
...vizito vendet të cilat të pëlqejnë!

Kalo më tepër kohë me familjen tënde dhe me shokët tu!

Shfrytëzoji enët e kristalta, mos e kurse parfumin tënd më të shtrenjtë dhe përdore atë sa herë që ke dëshirë!

Largoi nga fjalori yt frazat si : “Në njerën nga këto ditë” apo “Një ditë”. Shkruaje një letër me domethënien " Këtë Ditë ''.

T’i themi familjes dhe shokëve se sa i duam ata!
Mos ti ngadalsojmë gjërat të cilat na sjellin gaz, hare dhe lumturi në jetë.

Çdo ditë, çdo orë dhe çdo minutë është i posaçëm.
Kurrë nuk mund të dish se ndoshta kjo do të jetë gjëja e fundit në jetë.

Nëse je shumë i zënë për ta ndarë kohen dhe për ta derguar këte porosi atyre që i do dhe të duan, dhe i thua vetes se këte do ta bësh: “Në njerën nga këto ditë“.

Më beso or mik/mikeshë i/e dashur!
“ Në njerën nga këto ditë “

Ndoshta nuk do të jesh këtu për ta bërë!!!

Marrë nga : Ali Asllani, Redaktoi: Stop Injorancës

Kujdes nga prodhimet serbe, mos i përdor!

Gati të gjitha lëngjet e LaVita, Takovo, Hello, Fruvita, Verde, si dhe Nectar, janë të dëmshme për shëndetin. Këto lëngje, që prodhohen në Serbi, vet shteti serb, ka urdhëruar qytetarët që të mos i blejnë. Njëkohësisht është kërkuar heqja komplete e tyre nga shitja, transmetojnë mediat e Serbisë.

Që të gjitha këto lloje të lëngjeve, janë prezentë edhe në treguan e Kosovës dhe kanë nivel të lartë të shitjes. Pas kontrollit të kualitetit të këtyre lëngjeve që u është bërë nga institucionet e Serbisë, Organizata për Konsumatorë, që nga data 10 dhjetor ka kërkuar nga ministria e Bujqësisë së Serbisë, ajo e Tregtisë dhe Shërbimeve, si dhe nga Insektoriati i Tregjeve, që të ndaloj rreptësisht shitjen e këtyre produkteve në Serbi.

Kjo organizatë, bazuar në analizat laboratorike, ka konstatuar se pirja e këtyre lëngjeve dëmton rëndë shëndetin, për shkak të mospërmbushjes elementare të kritereve për ushqim.

Bashkë me kërkesën e tyre, siç transmetojnë mediat e Serbisë, kjo organizatë ka deponuar të gjitha analizat e bëra laboratorike, që kanë rezultuar tepër negative. Këto lëngje është kërkuar që të tërhiqen urgjentisht nga tregu, për të mos pësuar qytetarët. Në ndërkohë, gati të gjitha marketet e Kosovës, kanë plotë e përplot rafte të mbushura me këto lloj lëngjesh.

Derisa në vendin ku prodhohen këto lloj lëngjesh, urdhërohet që të mos përdoren, ato patjetër se duhet të mos blihen edhe në Kosovë, ku rreziku është edhe më i madh, pasi imortet nga Serbia në Kosovë, gjithëherë janë të kualitetit edhe më të dobët se sa prodhimet e ngjajshme që serviren atje.

U ndalen apo jo në Serbi, në Kosovë shitja e këtyre lloj lëngjeve, duhet stopuar menjëherë. Ky shembull duhet të shërbejë për institucionet përgjegjëse për kontrollim të kualitetit të ushqimit në Kosovë, për të shtuar masat e përgjithmshme rreth mallërave ushqimore, me theks te veçantë, për importet gjithëherë të dyshimta që vijnë nga Serbia.

Shëndeti i qytetarëve të vet, është parësor në për çdo vend, e kështu duhet të jetë edhe në Shqipëri dhe Kosovë.

Telegrafi

Si shpjegohet paradoksi që sapo Top Channel jep lajmet mbi produktet "LaVita", të cilat janë shumë të rrezikshme për shëndetin dhe janë ndaluar në Serbi dhe fill pas mbarimit të lajmeve, e nis publicitetin me reklamën e produktit LaVita... !!!