Jam emigrant, shqiptar, zot e krenar...

Për një jetë më të mirë. A thua vallë kaq egoist të jem?! Për një jetë më të mirë, vura jetën time në shërbim të një vëndi tjetër. Vura jetën, përbërjen e frymarrjëve që mbushin e zbrasin kasollen e shpirtit tim mall.

Jam shqiptar...Zot dhe Krenar, do kish' thënë dikush që varri iu gdhend përtej detit të pa kombësi. Përtej qiellit që ndrit shqip, përtej pasthirmës së mëmës kokëbardhe...përtej Shqipërise.

Jam emigrant dhe bota moderne bashkëkohore, më mësoi që një zdrukthtar i mirë i ndjenjave të mia të behem. T'i zbus lëkurën dinjitetit psikopat, që më patjetër donte të ish i ndershëm. -I marri, me mullinjtë e erës moderne donte vallë të luftonte?! 
Zdrukthtar, profesion i një arti të rrugës, mësuar dhe provuar mbi lëkurë të trupit tënd. Deomos!-Gjithcka nis nga vetja por sinjalet që unë perçoj drejt shoqërisë së vibrimit mental dhe shkundjeve qënësore janë të dobëta, janë gudulisje nën sqetull të Europes Plakë. Të papërfillshëm, si unë para syrit dyshues që më vështron.

A thua jam i shëmtuar? Apo mbaj erë jo të këndshme? -I pastër kam qënë gjithnjë...Nëna m'ë lante e më fërkonte këmbët me një gur të zi të madh, që në raste të tjera përdorej të mbanim derën hapur të kasolles tonë qerpiç.

-Eh ç'fllad shqiptar freskonte atë shtëpi të pastër, me gruan më të bukur në tesha shtëpie, parë ndonjëhere nga syri i fëmijes përrallë.

Kam venë re , të pëlqejnë syrin tim zeshkan, mes dritash therëse të një klubi nate. Të më afrohet gjini e kundërt sikur vërtetë do të njohë prejardhjen time shqiponjë. Por jo nuk shkon kurrë aq thellë. Gjinia e kundërt(përse t'a mohoj, joshëse) kthen gotën e kristaltë me fund dhe nga fundi i saj më hedh një sy , nga ai vështrimi i xham-të që kurrë nuk merr shkëlqimet e thërmosura të një diamanti.

Hap sytë, në shtratin tim të ngushtë, pushoi për një natë të tërë sërisht, shpirti im i gjerë. Dita duhet të ketë zbardhur, por në tunelin tim, dielli është denuar. Po çohem, drejtë errësirës të djeg dhe një ditë në kërkim të dritës ne fundin e tunelit tim.

Ndonëse i dëshpëruar nga malli, larg atdheut e njerzve të mi më të dashur, do të doja të isha më i lumtur sonte, e sytë e mi të vezullonin në vendin tim, atje ku jehona e shqipes më thërret .

Jam emigrant, shqiptar, zot e krenar.                                                                                                                      
Shkroi: Dy udhëtarët

Blasfemi

Notojnë xhamiat dhe kishat nëpër kujtime tona,
e lutjet pa kuptim e shije përplasen për muret e tyne
dhe nga këto lutje zemra zotit ende s'iu thye,
por vazhdoi të rrahi ndër lodra dhe kumbona.
Xhamiat dhe kishat madhshtore ndër vende të mjerueme...
Kumbonaret dhe minaret e nalta mbi shtëpia tona përdhecke...
Zani i hoxhës dhe i priftit në një kangë të degjenerueme...
0 pikturë ideale, e vjetër një mijë vjeçe!
Notojnë xhamiat dhe kishat nëpër kujtime të fetarve.
Tingujt e kumbonës ngatrrohen me zanin e kasnecit,
Shkëlqen shejtnia mbi zhguna dhe ndër mjekra të hoxhallarve
0, sa engjuj të bukur përpara derës së ferrit!
Mbi kështjellat mijvjeçare qëndrojnë sorrat e smueme,
krahët i kanë varë pa shpresë-simbojt e shpresave të humbune
me klithma të dëshprueme bajnë fjalë mbi jetë të pëmdueme,
kur kështjellat mijvjeçare si xhixha shkëlqejshin të lumtuna.

Millosh Gjergj Nikolla

Millosh Gjergj Nikolla poet dhe prozator i njohur si Migjeni lindi më 13 tetor 1911 në Shkodër.Me një realizëm të thellë, të panjohur deri atëherë në letërsinë tonë, ai pasqyroi jetën e përditshme të shoqërisë shqiptare, sidomos të shtresave të varfëra të qytetit e fshatit, duke demaskuar sistemin e prapambetur shoqëror si dhe fashizmin që po kërcënonte Evropën. Migjeni futi në letërsinë tonë një shkallë shumë të lartë ideoartistike protestën e hapur, ëndërrën për një botë të re, ku njerëzit e thjeshtë të jetojnë të lirë dhe të lumtur me dinjitet njerëzor dhe pa frikë për të nesërmen. Ky humanizëm aktiv përshkon tej e ndan veprën e tij. Mbetet, përfaqësuesi absolut i realizmit kritik në letërsinë shqipe.Vlen për tu përmendur prania e tij si përfaqësues i Shkodrës në Kongresin e Beratit më 1922. Ndërroi jetë më 26 Gusht 1938 në Torino të Italisë.

Studentit shqiptar... nga Faik Konica

Shqipëria ka pasur edhe në kohërat e shkuara studentë. Po ata mësimin e tyre, të mbaruar a gjysmak, e vunë në shërbim të një qeverie të huaj. Vendi i tyre nuk ishte i lirë që t’i falnin djersën dhe trurin.
Sot puna ndryshoi. Kemi sot një Shqipëri më vete, nënë të të gjithë bijve të saj edhe njerkë t’asnjërit. Ajo do t’i presë me krahë të hapura djemtë e saj që kthehen në shtëpi nga shkolla, - po duhet dhe këta diç t’i shpien nënës nga kurbeti.

Nuk është mjaft, nuk është gjë prej gjëje. O studentë në i shpufshi Shqipërisë një dipllomë vetmë, duhet t’i shpini edhe një mendim. Dhe ay mendim duhet të jetë aq’ i fuqishmë sa t’i shërojë trupin nga çdo sëmundje dhe t’i japë Zonjës së brengosur shëndetin dhe forcën për të qeverisur shtëpinë si nikoqire. 

Mendimi që duhet të shpini, i vjetër në botë po i ri në vënt tonë, është mendimi i KANUNIT si të vetëmit rregullonjës të jetës sociale paskëtaj, në kundërshtim me VIOLENCEN, që ka mbretëruar gjer tani.

Ky mendim i ri, që të mos mbetet një fjalë n’erë po të punojë në gjak me forcën e një bari shpëtimtar, duhet jo vetëm të aplikohet si një formalitet zyre dhe gjyqi, po të hyjë në shpirt të ç’do njeriu si një gjë e shëntëruar, mprojtëse e paanëshme dhe e drejtë e Shoqërisë. Në një fjalë duhet të bëhet feja, ideali i Shqipërisë moderne. Dhe në paçi ju vetë, o studentë, një besim të patundur në këtë ideal, në këtë fe, ahere vetëm do të mundtni të bëheni apostujt e mendimit të ri.


Shtator 1921, Revista Studenti, Boston, SHBA

22 prilli, Dita e Tokës

Dita e Tokës bashkon sot 114 vende, të udhëhequra nga SHBA-ja dhe Idia. Në të njëjtën ditë të vitit 1970, 20 milionë qytetarë amerikanë iu përgjigjën apelit të senatorit demokrat Gaylord Nelson, duke u mbledhur në një manifestim në mbrojtje të planetit. 

Sivjet për organizimin e këtij eventi ka menduar Earth Day Network, i cili për edicionin e 2011-s ka caktuar një objektiv ambicioz: mbledhjen e një milliard "veprimeve ambientale" para samitit të OKB-së të parashikuar për vitin e ardhshëm në Rio de Janeiro.

 Për të arritur këtë objektiv, disa kanë vendosur të mos përdorin ujin që blihet me shishe, ndërsa të tjerë kanë braktisur makinën për biçikletën. Për të gjithë, parulla është e njëjtë: Një veprim në dobi të shëndetit të planetit.

shekullio

Filmi “Ballkan Bazar”, reagime të forta në Greqi

ATHINE- Reagimet e para kanë lindur në Greqi nga filmi i ri i Edmond Budinës “Ballkan Bazar”.
Ndërkohë që filmi po shfaqet në kinematë shqiptare, menjeherë u cilësua në mediat greke si “një tjetër sfidë të turpshme kundër helenizmit dhe komunitetit ortodoks”.

Sipas një shkrimi të botuar në disa agjenci mediatike, filmi që është produksion shqiptaro-italian, jo rastësisht po shfaqet në prag të festës ortodokse të Pashkëve.

Autorët e shkrimit, thonë se “filmi bazohet në trillimet e medias shqiptare dhe qendrave të tjera që lidhen me zhvarrosjen e eshtrave në Kosinë, për t’u paraqitur më pas si eshtrat e ushtarëve grekë të rënë gjatë luftës italo-greke 1940-41”.

Po sipas tyre, “qëllimi i këtij filmi është zhvlerësimi dhe tallja e njërës prej faqeve më të ndritura historisë së Greqisë moderne dhe rezistencës së gjithë popujve të Evropës kundër fashizmit”.

Shkrimi denoncon faktin që filmi në pjesën më të madhe është xhiruar brenda Kulteve Ortodokse duke bërë në këtë mënyrë sakrilegj, ndërkohë që shumë prej skenave cilësohen të pahijshme.

Shkrimi thekson se “është i gabuar përdorimi i Kishës së Labovës së Kryqit, i cili është një monument, dhe jo vetëm për arsye shpirtërore, është e ndaluar të përdoret për qëllime të tjera”.

“Instituti i Monumenteve të Shqipërisë është i detyruar të japë një shpjegim për faktin që lehtësitë që iu ka krijuar autorëve të filmit” – thuhet në shkrim.
Mënyra se si ky film trajton personalitetin e një prifti ortodoks cilësohet si një “imitim i keq i propagandës ateiste në vitet e persekutimit komunist të besimit, një kopje e keqe e metodës, të cilën regjimi e përdorte për të kthyer opinionin publik kundër Klerit dhe Kishës”.

Sipas shkrimit, “filmi në thelb ushqen urrejtjen fetare dhe racizmit në një kohë që arti duhet të shërbejë për të kundërtën”. Edhe perpjekja e mediave shqiptare për të reklamuar filmin, futet në kuadër të kësaj klime.

I njohur me këto komente regjisori i filmit tha për News24 se “filmi nuk është sfidë kundër ortodoksisë, por ndaj abuzimit që bëhet nga njerëz të vecantë me të dhe sigurisht që është sfidë kundër gjithë nacionalizmave të vogla që përcajnë njerëzit! Në film mesazhi më i fortë është ai i bashkëjetesës në harmoni dhe respekt për njëri-tjetrin!”

Balkanweb

Anoreksi shpirtërore

Sa gjatë mund të adhurojmë dikë? Se fundja psikika jonë ushqen ç'do motivim e lëvizje të së vërtetes tonë...

Jeton dhe ushqen qënien tënde me pjella të psikikës...Ti do dikë, diçka apo adhuron për atë që të bën të ndjesh? A thua valle? Apo ti stimulon , ti aktron dhe ti vendos të marrësh "intravenozen" dhe botën përreth saj bashkë me individin?

Ti nuk beson që adhuron vazhdimisht dhe përhere të njejtat "burime" që të eksitojne organizmin fizik dhe mendor...

Mbase ti nuk beson më në mrekulli? Ndoshta...por ndjen që ke filluar të furnizosh përceptorët me shumë pak...anoreksi shpirtërore.

                                                                                                                                                  
Çfarë e karakterizon  veprimtarinë tënde, qëllimi apo mposhtja.

Cili është qëllimi yt?

Për disa të pazhvilluar, qëllimet janë kënaqësitë e çastit;të ngrënit, te pirët, shumë shumë të gogësiturit. Për disa pak më të zhvilluar është lumturia që nuk ka rëndësi se si;ne ç'rrugë, të ndershme apo jo. Për disa të tjerë lumturia e ndershme...ndërsa për ata më të epërmit është liria, jeta dhe shuarja anoreksike shpirtërore.Liria e merituar përmes sakrificave, jeta e gëzuar nën britmat e njerzve më të dashur, shuarja anoreksike shpirtërore për të qënë i lirë.

I ngujuar në mendime, në eufori zotash, materiale, ide, në luftë për mbijetesë të ndërgjegjes tënde ti ke anoreksi shpirtërore.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          
Shkroi: Dy udhëtarët

Punëtorët francezë hidhen në grevë: Pronari ynë flet vetëm anglisht

Punëtorët francezë të një fabrike janë ngritur në një protestë duke u ankuar për atë që e quajnë “imperializmi anglo- sakson”. 184 punonjësit e Thermal Ceramics, një kompani angleze e vendosur në Francë, protestojnë çdo ditë për shkak se bisedimet që mbajnë për rritje rrogash nuk realizohen pasi ngecin tek përkthimi.
Një përfaqësues i punonjësve tha se komunikimi ndalon pasi ata thonë “Hello”. “Dialogu mes nesh është shumë i vështirë, në mos i pamundur,” tha ai.

Franca ka një forcë punëtore me nam të madh si nacionaliste, e cila ankohet vazhdimisht për anglikanizmin e praktikave të punës në një ekonomi globale. 

                                                                                          Tema.Al

Në Tiranë greqisht, tek arbëreshët shqip

Nëse në kishat e vjetra bizantine të katundeve arbëreshe shenjtorët i lexon të gjithë në një shqipe të pastër, në kishën e të njëjtit besim në Tiranë, jo.
 Për disa arsye, siç shpjegojnë klerikë aty, por pasoja është se besimtarët ortodoksë shqiptarë në këtë aspekt nuk shërbehen në gjuhën e tyre mëmë.

Nëse ke bërë këmbë e je lutur në kishat e arbëreshëve në Kalabri e ke të pamundur të ndjesh të njëjtin përjetim kur kthehesh dhe përsërit të njëjtin 'rit' në Tiranë. Saktësisht, kur futesh tek Katedralja Ortodokse kryeqytetase, aty ku mblidhen tok turma besimtarësh praktikantë ortodoksë në raste festash, sa kohë nuk ka përfunduar katedralja e re dhe e
madhe në qendër.


Mbishkrimet në shqip që ruajnë ende arbëreshët përsipër çdo ikone bizantine, edhe pas 500 vjetësh, të mprehin edhe më shumë sensin e të dalluarit, se sa në miniaturë apo munguese janë ato në shqip në kishën e kryeqytetit shqiptar sot.


Greqishtja tek Katedralja Ortodokse
Të dymbëdhjetë shenjtorët në ikonostasin qendror prej druri ku shkojnë, luten dhe puthin gjithë besimtarët shqiptarë, për vite të tëra, kanë vetëm mbishkrime në gjuhën greke bizantine dhe jo në dy gjuhë, siç duhet të ishte ligjërisht dhe normale për çdo shqiptar. E nëse je shqiptar, qoftë edhe ortodoks, nuk kupton gjë prej gjëje. Pikërisht tek ikonostaset më ballore, më të mëdhatë dhe më të dukshmet.

As shenjtorit që je duke puthur, lavdëruar apo lutur, nuk di se kush është, se me ç'emër t'i drejtohesh. Di që është një shenjt, që duhet dhe ndjen se së fundi do ta puthësh dhe kaq. Përsipër tyre, shumë lart, edhe pse mezi, i shquan ama disa ikona të ngjashme, në përmasa të vogla krahasuar me ato poshtë tyre, ku duke shqyer sytë i dallon disa mbishkrime shqip si; 'lindja e Krishtit', 'ngjallja e Llazarit', 'ngritja e Krishtit në qiell' etj.


Në rreth dyzet piktura me mbishkrime sipër tyre, që gjenden në të gjithë kishën, 1/3 janë edhe në shqip, edhe greqisht. Ato më të voglat, ndërsa vetëm dy të mëdha varur në muret anësore dhe jo ballore; Shën Kozmai dhe Shën Spiridhoni. Një shkrim i dukshëm në shqip është edhe ai tek një fron ballor: "Mësoni prej meje se jam i butë, edhe i unjtë ndë zëmërët".

Por dymbëdhjetë shenjtorët ballorë jo. Dhe të tjerë anësorë jo.

E si mund të ndihesh?
E jo vetëm për një ditë, një javë, një muaj apo një vit, por për disa vjet.
Edhe pse, siç përmend Dhimitër Beduli në librin "Gjuha shqipe në kishë", botimi i Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë në 1997, "apostujt e shpërndanë ungjillin e Zotit për çdo popull në gjuhën e tij" apo teksa citon apostull Pavlin se: "Në Kishë dëshiroj më mirë të them pesë fjalë të kuptueshme, që të mësoj dhe të tjerët, se sa dhjetë mijë fjalë në gjuhë të pafrymtë."

Siç përmend edhe Efsevi, ati i historisë kishtare që ka jetuar në shek.IV: 'pas ardhjes së Krishtit, gjithë kombeve iu dha e drejta të përdorin gjuhët e ndryshme që ka çdo komb". Me gërma shqipe, të cilat i shpiku vetë, e shkroi 'Dhjatën e Re' Grigor Konstandinidhi, ish-nxënës në Akademinë e Voskopojës, sikurse na citon bashkëkohësi i tij, J.Zavira. Dhe këtë përpjekje e pasuan emra të mëdhenj të ortodoksisë, por dhe atdhetarisë shqiptare.

E sipas nenit 3 të Statutit të Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë, që nga viti 1929 gjuha e saj zyrtare është ajo shqipe. "Gërmat shqip, të shqitura nga puthjet" "Shërbesat bëhen në shqip, botimet tona janë në shqip. Që në 2 gusht të 1992, Fortlumturia e Tij, imzot Anastasi, në ditën e fronëzimit të tij shtroi si urgjente nevojën e botimeve kishtare në gjuhën shqipe dhe kjo sot është arritur", shpjegon at Anastas Bendo, prift i Katedrales Ortodokse në Tiranë.

Dhe vërtet botimet u shumëfishuan këto vite në shqip, shërbesat bëhen po në shqip, por pikturat e shenjtorëve nuk lexohen dhe adhurohen në shqip. Dhe kjo nuk është pak, pasi është kontakti i parë pamor me besimtarët. "Këto ikonostase në greqishten bizantine kanë qenë dhuratë nga një grup murgeshash në Greqi në vitet e
para pas '90-ës.

Kur kisha ende nuk ishte formësuar mirë dhe në një kohë kur në Shqipëri nuk kishte piktorë shqiptarë në këtë fushë", shton at Anastas Bendo. Ndërsa ato më të voglat me mbishkrime në shqip janë shtuar më pas, kur në Shqipëri u specializuan restaurues të ikonografisë, si studentë të vetë një shkolle që çeli Kisha Ortodokse për këtë profil.

'Tek ikonostaset e sjella kohë më parë s'mund të ndërhyhej, por ama poshtë tyre u ngjitën shirita me emrat përkatës në shqip, të cilat besimtarët duke i puthur, i shqitën", shpjegon at Anastasi. Por që pavarësisht kësaj, prej vitesh ato nuk u ngjitën më apo nuk u gjet një zgjidhje e mundshme.

Për rrjedhojë çdo ditë besimtarët, pavarësisht shkaqeve, në këtë detaj të rëndësishëm nuk janë shërbyer dhe nuk shërbehen në shqip sipas statutit dhe siç e lyp të qenit shqiptar. Ndërkohë që rëndom çdo kishë, e kujtdo riti qoftë, në çdo vend qoftë, normalisht lipset t'i përmbajë të dy gjuhët.
Thua harresë e paqëllimshme apo e qëllimshme?
"Jo. Jemi ne ortodoksët shqiptarë që kemi vënë themelet e gjuhës shqipe që me Vangjel Meksin, i cili përktheu në shqip Biblën në shek. XVIII-të, me Naum Veqilharxhin, Fan Nolin, Thimi Mitkon, Mihal Gramenon etj.

Dhe vetë Skënderbeu ishte një princ i bizantizmit", përmbledh shpejt e shpejt disa kontribute kulmore të historisë at Anastasi. Të historisë që nuk duhet të mbetet vetëm tek historia. Dhe, a mos përsëritet e njëjta gjë tek mbishkrimet në katedralen më të re ortodokse, që po duket afër përfundimit të ndërtimit të saj në qendër të Tiranës?

Në përgjithësi ata që hyjnë e dalin përditë në oborrin e kishës aktuale shprehen se nuk dinë ende gjë, pasi është ende herët e ndoshta nuk është ky për ta shqetësimi kryesor. Dikush thotë se 'punë e madhe nëse janë edhe me gërma greke, në fund të fundit ajo ka qenë gjuha zyrtare në çdo vend që u përhap Bizanti". "Patjetër që do të jetë
në edhe shqip, domethënë në dy gjuhë. Është normë që do të respektohet medoemos", përgjigjet at Anastasi.

Por megjithatë, na mbetet të presim dhe shohim...

Magdalena Allla, Shekulli

Sindroma “PARTY”!!! Ja arsyet që i pengojnë nxënësit të marrin pjesë në festa

Hej!! Bëhesh për party të premten?
-Jo. Do iki të shtunën. Më kanë thënë se do bëhet bukur.
-Ok atëherë. Do vij edhe unë me ty. Do mendosh ti për tavolinën?
-Pa merak.

Kam shok njërin nga organizatorët.
Nuk është një bisedë që nxënësit e 'Qemal Stafës' bëjnë çdo ditë, por sigurisht, nuk është as e pamundur për t'u hasur në korridoret e shkollës. Cilësohet me të drejtë si një shkollë me potencial të lartë në arritjet mësimore falë një numri të madh nxënësish, të cilët kanë njohuri të shumta.

Po siç e përmendëm edhe në fillim, medalja jonë ka dy anë. Po sa i pranishëm është aspekti "Party" në jetën e gjimnazistëve? A mundet që dikush të jetë pjesë e këtyre dy anëve të medaljes? 

Vlen për t'u përmendur fakti që organizime të tilla e bëjnë më të bukur jetën e një gjimnazisti. Ai në një 'party' ndihet më i lirë, ka mundësinë për të qenë me njerëzit që do, e të kërcejë nën ritmin e muzikës më të fundit. Është një nga opsionet që ofron në fundjavë Tirana e zhurmshme për të shkarkuar të gjithë stresin e akumuluar në një javë të ngjeshur shkollë. Është senati ai që merret kryesisht me organizimin e këtyre festive, por ndodh që të jenë vetë gjimnazistët organizatorë të një 'party'.

Të gjithë janë të ftuar. Mjafton të blesh biletën dhe pastaj...vetëm argëtim. Por ndoshta nuk janë të shumtë ata që e kanë 'party'-n një ritual të përjavshëm, por gjithsesi mund të themi se të rinjtë e sotëm kanë pak elemente të një "Addicted to Party" ose të paktën, kështu duan të jenë.

Kjo ndodh pasi për momentin nuk u është dhënë një alternativë tjetër më e mirë. 
Por kjo nuk do të thotë që në shkollë ka një ndarje të prerë: nxënësit që mësojnë dhe "Party-stët". Janë të shumtë ata që i plotësojnë këto dy karakteristika më së miri pa ndonjë vështirësi. Dinë të ndajnë prioritetet dhe kohën e tyre në një mënyrë që, përveç arritjeve mësimore të kenë edhe një hapësirë të konsiderueshme për argëtimin dhe kënaqësinë e tyre.

Ka nxënës, të cilët me ose pa dëshirën e tyre i shmangin të tilla evente. Arsye për këtë, përveç frikës së prindërve, bëhet edhe fakti që ata besojnë se aty nuk do të gjejnë vetveten apo se rrëmuja do të jetë e madhe dhe e papërshtatshme. Gjithashtu ekziston edhe frika e konsumimit të alkoolit apo substancave të tjera të dëmshme. Megjithatë, konsumimi apo jo i alkoolit varet nga i riu dhe zgjedhjet e tij personale. Është plotësisht në dorën e tij vendimi për të konsumuar apo jo një pije me përmbajtje alkoolike.

Ekziston mundësia për të porositur një pije energjike apo një koktejl me fruta. Së fundi mund të themi se efekti "Party" nuk përfundon domosdoshmërisht me përfundimin e eventit. Një pjesë e vazhdojnë festimin diku tjetër me shoqërinë e tyre, ndërsa të tjerë zgjedhin të largohen të lodhur në shtëpi. Ndodh që të fillojnë hedhjen e fotove të 'party'-t në profilin e tyre në 'Facebook'. Atëherë vërshojnë komentet në "Facebook" për fotot e hedhura.

Mbetet vetëm që të planifikohet 'party' i ardhshëm dhe të presësh nëse do ia kalosh bukur edhe atje. 

Xhuljana Xhika/ Klasa XI-2:gazeta shqiptare

Wikileaks, zbulohet dokumenti i klasifikuar i Ambasadës Amerikane

Wikilekas zbulon atë që mund të quhet si kabllogrami i parë me rëndësi që ka të bëjë me Ambasadën Amerikane në Tiranë. Kabllogrami mban datën shtator 2009 dhe i referohet emaileve mes Ambasadorit Uithers dhe Ndihmëssekretarit Stjuart. 


Dokumenti i klasifikuar mund të hapej vetëm pas vitit 2019. Në komunikimin mes Ambasadës së Tiranës dhe DASH-it, ky i fundit kërkon që të kontaktohet urgjent qeveria shqiptare dhe ti thuhet të mos pranojë dy marrëveshje që sapo i janë propozuar qeverisë shqiptare nga ajo iraniane, nëpërmjet një takimi mes ambasadorit iranian në Tiranë dhe zv.kryeministrit dhe ministrit të jashtëm Meta.

Interesant është që sapo ka ndodhur takimi, zv.ministrja Harxhi ka shkuar ka dhënë informacion në Ambasadën Amerikane mbi atë që ambasadori iranian i ka kërkuar ministrit shqiptar. Pas këtij informacioni ka patur me sa kuptohet shkëmbim e-mailesh mes ambasadorit Uithers dhe z.Stjuart. Pas kësaj, ka ardhur udhëzimi i mëposhtëm i DASH-it për Ambasadën ku i thuhet çfarë duhet t'i kërkohet në mënyrë të menjëhershme qeverisë shqiptare.

Në udhëzim pika e parë është kujdesi që të ketë një falënderim që Ambasadës iu kaluan paraprakisht të dhënat për takimin Meta-Ambasador Iranian dhe më pas jepen qëndrimet që duhen mbajtur, që marrëveshja të mos realizohet. 

Përkthimi i plotë i kabllogramit dërguar nga DASH, Ambasadës Amerikane në Tiranë



E.O. 12958: DECL: 11/09/2019 (data kur mund te hapej si dokument)
TAGS: PGOV PREL PM EAIR IR AL
SUBJECT: DEMARCHE URGING GOA NOT TO SIGN IRAN AGREEMENTS 
REF: ËITHERS-JONES 11-9-09 EMAIL
"E klasifikuar" - Nga akti i ndihmës-sekretarit Stuart Jones për arsyet 1.4 (b) dhe (d)

Departamenti i kërkon Ambasadës së Tiranës të protestojë tek zyrtarët e GOA (Qeveria e Shqipërisë) në mënyrë urgjente, duke i kërkuar fuqimisht qeverisë shqiptare që të refuzojë propozimet e qeverisë iraniane për të nënshkruar marrëveshjen e tregtisë së lirë dhe shkëmbimit kulturor sipas marrëveshjes me Iranin dhe vendosjen e një qendre ajrore iraniane në Shqipëri. Ju lutem shikoni paragrafin 4 për pikat kyçe.


Sfondi
Departamenti kupton se zëvendësministrja e Jashtme Edith Harxhi i ka thënë Post-it se "ambasadori iranian në Tiranë, kohët e fundit i ka dorëzuar dy draft marrëveshje ministrit të Jashtëm Meta gjatë një bisede kortezie.

Meta është habitur kur ambasadori iranian i ka dorëzuar marrëveshjen e tregtisë së lirë dhe një dokument tjetër që do të vendosë një marrëveshje kulturore dhe një program shkëmbimi studentësh mes këtyre dy vendeve. Në një kohë kur interesi iranian për të diskutuar këto dy çështje duket të jetë afatgjatë, Haxhi tha se iranianët po insistojnë në nënshkrimin e marrëveshjeve.

Përveç kësaj, Departamenti kupton se sipas Harxhit, Agjencisë së Aviacionit Civil Shqiptar i është kërkuar nga Albanian Airlines të lehtësojë fluturimet nga Teherani për në Tiranë.

Harxhi ka thënë se drejtori i Albania Airlines ka programuar një udhëtim për në Tehran, në të ardhmen e afërt, për t'u takuar me homologët e tij në Iran. Harxhi tha se Teherani kërkon të përdorë qendrën ajrore shqiptare si një linjë për charterë privatë në mënyrë që të shmangë Gjirin.


Pikat:
Departamenti është dakord me mendimet e Post-it se propozimet e qeverisë iraniane janë të motivuara shumë më pak nga arsye ekonomike dhe më shumë nga dëshira e Teheranit për të ndërtuar lidhje politike me Shqipërinë. Post-it i kërkohet të nxjerrë në protestën e tij pikat e mëposhtme:

- Të falënderojë qeverinë e Shqipërisë për faktin që ia dha të dhënat SHBA-së për marrëveshjet e propozuara nga Irani. (informacioni i Harxhit - shën red.)

- Propozimet e Iranit për Shqipërinë janë përpjekje për të krijuar përshtypjen e bashkëpunimit politik dhe ekonomik në mënyrë që të tërheqin vëmendjen e komunitetit ndërkombëtar nga shqetësimet rreth programit bërthamor të Iranit.

- Zgjerimi i bashkëpunimit ekonomik duke vendosur linja direkt fluturimi Tiranë-Teheran dhe anasjelltas, do të forconte besimin e Iranit se rruga e tanishme është e pranueshme nga komuniteti ndërkombëtar dhe se Irani nuk ka asnjë arsye që të rregullojë sjelljen e tij për të përmbushur detyrimet ndërkombëtare.

- Forcimi i lidhjeve të Shqipërisë me Iranin do të ishte në kundërshtim me dëshirën shqiptare për integrim Euro-Atlantik. Teksa vendet e tjera kanë marrëdhënie tregtare me Iranin, tregu relativisht i vogël i Shqipërisë do të japë përshtypjen se ato pak fluturime që nisen ose përfundojnë në Tiranë, kanë një impakt shumë të madh në Shqipëri, veçanërisht nëse Shqipëria do të niste një zgjerim dramatik të lidhjeve të saj ajrore në këto kohë.

- Irani po përpiqet në mënyrë aktive që ti shmanget sanksioneve që i ka vendosur komuniteti ndërkombëtar, gjë të cilën e ka bërë prej dekadash. Këto përpjekje përfshijnë gjetjen e vendeve të reja për të bërë biznes. Shqipëria duhet të shmangë riskun e prodhuar nga hapja e saj për ti shërbyer një linje të tillë biznesi.

Për më tepër, nisja e udhëtimeve direkt mes Tiranës dhe Tehranit dhe përdorja e Tiranës si një linjë iraniane, do ta ekspozojë Shqipërinë ndaj rrezikut të kontributit të padëshiruar të shtimit dhe/ose mbështetjes së aktiviteteve terroriste.


Më specifikisht:
Irani ka treguar në mënyrë të përsëritur se është i gatshëm të përdorë rrjetet e transportit ndërkombëtar ajror, tokësor dhe detar për të transportuar dërgesa që janë në thyerje të rregullores të Këshillit të Sigurisë të Kombeve të Bashkuara 1737, 1747 dhe 1803. (rregullore që kanë të bëjnë me tregtinë e armëve dhe materialeve radioaktive që përdoren në industrinë bërthamore. Shën.red)

Në vitin 2007, në kohën kur Këshilli i Sigurisë i Kombeve të Bashkuara po vinte në zbatim rregulloren 1747, Irani tentoi të eksportonte ngarkesa me municione në Siri duke kaluar përmes Turqisë. Ngarkesa e ndaluar u zbulua vetëm kur treni u nxor nga shinat nga një sulm terrorist.

Në vitin 2008, Rezoluta 1803 e Këshillit të Sigurisë të Kombeve të Bashkuara vendosi se "Iran Air Cargo" dhe Linjat e Transportit të Republikës Islamike të Iranit (IRISL ang.) janë subjekte, ngarkesat e të cilave "nga" dhe "për në" Iran duhet të jenë subjekt inspektimi nga vendet anëtare, portet dhe aeroportet kanë baza të forta për të besuar se po transportohen të mira të ndaluara. Rregullorja e Këshillit të Sigurisë të Kombeve të Bashkuara u krijua pas njohjes me rreziqet serioze se Irani po përdorte transportin tregtar për të shtuar ngarkesat shqetësuese.

Vetëm këtë vit, tre ngarkesa të ndaluara eksportesh iraniane armësh, ose materialesh të lidhura me to, të vendosura në anije tregtare të shteteve të tjera (me flamur qipriot M/V ONCHEGORSK, flamur gjerman M/V HANSA INDIA dhe flamur nga Antigua M/V FRANCOP) janë ndaluar vetëm në sajë të vigjilencës së shteteve ndaj tentativave të dyshimta iraniane të transportit.

Çdo lloj zgjerimi i linjave ajrore shqiptare me Iranin sjell rrezikun që ngarkesat që mbajnë flamurin territorial shqiptar të përdoren për eksporte të paligjshme iraniane. Irani ka treguar në mënyrë të përsëritur dëshirën për të përdorur transportuese që mbajnë flamuj të shteteve të tjera, përveç atyre me flamurin e vet, për të transportuar ngarkesa të ndaluara.
- Ju lutem përcillni rezultatet e protestës në Departament.
CLINTON                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             Shekulli