Pse themi që Tirana është 400-vjeçare

Për 400-vjetorin e themelimit të Tiranës së sotme, ashtu si për historinë e saj, nga antikiteti e deri në vitin 1945, kam shkruar mjaft artikuj, kam dhënë disa intervista dhe kam botuar së fundi një libër. Mirëpo, vërej se në mënyrë të përsëritur, në mediat vizive dhe të shkruara, personazhe që s’kanë ndonjë kontribut të përmendur në qartësimin e historisë së qytetit, pretendojnë se qyteti i Tiranës këtë vit nuk mbush 400 vjeç, se ai është shumë më i moçëm, se po mohohet lashtësia, etj.
Po çfarë thonë?

Të gjithë rizbuluesit përmendin mozaikun (d. m.th. mbetjet e Bazilikës që ndodhet në rrugën “Naim Frashëri”), pastaj kalojnë te gjetjet arkeologjike, na kujtojnë dioskurët, kalanë e Dorëzit etj. Më tutje citojnë Barlecin, i cili përmend disa herë Tiranën e madhe dhe të vogël te “Historia e Skënderbeut”, “Memoriet” e Gjon Muzakës, etj. Pra, Tirana, me këto gjetje arkeologjike, me këto “dokumente”, si mund të themelohet nga një “pasha turk”, Sulejman pashë Bargjini, më 1614?
Dhe në përfundim shtrojnë detyra se duhen shkruar libra, etj., se Tirana është kryeqendra e shqiptarëve. Mirëpo, ignoriantia non est argumentum. Dhe kjo ndodh edhe në fusha të tjera të mediave të shkruara dhe elektronike, kur njerëz të ndryshëm marrin përsipër të jenë specialistë për gjithshka. Por, a është Tirana qytet antik, apo qytet 400-vjeçar? Le ta marrim me radhë:
Hartat
Mëtuesit e qytetit të lashtë, pavarësisht se nuk guxojnë të përmendin ekzaktësisht ndonjë shekull të themelimit, (sepse s’dinë gjë dhe flasin me hamendje) së paku, duhet të na tregojnë apo citojnë ndonjë hartë antike, që ka të shënuar Tiranën si qytet, si fshat, apo thjesht si vendbanim. Mirëpo, Tirana nuk figuron as në hartat antike dhe as në hartën e viteve 1431-‘32 të sanxhakut Arvanid, të botuar nga albanologu Halil Inalçik. Tirana figuron e shënuar në hartë për herë të parë, në formën Terrana, në vitin 1669, në hartën e botuar nga Giacomo Cantelli. Pra, vetëm pasi qyteti i sotëm u themelua nga Sulejman pashë Bargjini (Mulleti).
Treva apo qyteti?
Pseudoargumenti tjetër për “lashtësinë” e qytetit të sotëm është: Tirana përmendet më herët se viti 1614 nga Barleci, Muzaka, Biemmi, etj., pra si pasojë ishte qytet prej kohe. Ky pohim s’ka lidhje me logjikën. Asnjë nga autorët e sipërpërmendur (por edhe të tjerë) nuk ka shkruar se Tirana asokohe ishte qytet. Përkundrazi, ambasadori venedikas Lorenco de Bernardo, në vitin 1591 shkroi se “kaluam në fushën e madhe dhe të famshme të Skënderbeut që quhet Tiranë”; por jo në qytetin e Tiranës. Këtu nuk ka asgjë për t’u çuditur: Ky është një rast i përsëritur anekënd botës, kur qyteti duke u themeluar më vonë, merr emrin e trevës.
Por, kur përmendet për herë të parë Tirana, (si territor) në dokumente? Kjo ka ndodhur në vitin 1372 në aktet përpiluara nga noteri Vasallo në Venedik (K. Frashëri, Historia e Tiranës, 2004, f.60). E si qenka atëherë Tirana e sotme qytet 2.000-vjeçar? Po ashtu në regjistrin sanxhakut Arvanid të viteve 1431-32, Tirana nuk është shënuar as si fshat, sepse nuk ekzistonte si vendbanim, (H. Inalçik, Ankara, 1954).
Banorët
Të pretendosh se qyteti i sotëm i Tiranës është njëmijë apo dymijë-vjeçar, kjo duhet dëshmuar, (ndër të tjera), edhe me statistika të popullsisë dhe me banorët, që në raste të tjera nuk mungojnë, qoftë me përafërsi. Kurse për Tiranën nuk ka, sepse vendbanimi nuk ekzistonte. Nga ana tjetër, asnjë familje e vjetër tiranase nuk pretendon më shumë se 400 vjet autoktoni. Vetë mbiemrat Petrela, Kusi, Mëniku, Vaqari, Preza, Farka, etj., etj., tregojnë se këto familje dhe banorë kanë ardhur nga këto qendra të banuara, të cilat janë më të hershme se qyteti i sotëm i Tiranës. Kjo është e provuar njëkohësisht me dokumente dhe me hartat e kohës.
Albanologët dhe historianët
Cilët autorë kanë pretenduar se qyteti i sotëm i Tiranës u themelua në vitin 1614 nga Sulejman pashë Bargjini (Mulleti), kur ky ndërtoi Xhaminë e Vjetër? Këtë e ka shkruar, së pari, konsulli austriak Johann Georg von Hahn, në vitin 1854, në veprën “Studime shqiptare” (Albanesische Studien). Albanologu i shquar me këtë rast na ka treguar se në fushën ku sot ngrihet qyteti kishte vetëm 15 shtëpi (f.86). Këtë fakt e kanë pohuar më pas Hyacinthe Hecquard më 1858 dhe albanologu tjetër francez August Degrand në librin “Suvenirs de la Haute-Albanie”, Paris, 1901, (në botimin shqip: ‘Kujtime nga Shqipëria e epërme’).
Sami Frashëri tek e famshmja Kamus al-alam (Dictionnaire universel d’histoire et de geographie, Constantinople, 1893) bëri për herë të parë saktësisht konvertimin e vitit 1023 hixhri (sipas kalendarit islam) në vitin 1614 (sipas kalendarit Gregorian); vit që lidhet me ndërtimin e Xhamisë së Vjetër nga Sulejman pashë Bargjini (Mulleti). Shumë autorë shqiptarë të paraluftës shkruan afërsisht të njëjtat gjëra, por më i shquari ndër ta ishte Osman Myderizi, i cili më 1937 përgatiti një histori të shkurtër të qytetit. Historiani Kristo Frashëri, në vitin 1964, shkruante një artikull tek revista “Ylli”, “Tirana 350-vjeçare”, pikërisht kur Tirana mbushi 350 vjet. Punime të tjera të Frashërit dhe libri i tij “Historia e Tiranës”, botuar më 2004 thonë të njëjtën gjë.
Gjetjet arkeologjike
Megjithatë, mohuesit e qytetit 400-vjeçar kapen pas Bazilikës, dioskurëve dhe gjetjeve të tjera arkeologjike, kalasë së Dorëzit. Harrojnë të përmendin ose nuk i dinë, 10 kala të tjera që gjenden në trevën e Tiranës, si për shembull kalanë e Persqopit që daton shekujt IV-III para Krishtit, e cila me shumë gjasë ashtu si Dorëzi, kanë qenë qytete ilire. Por, nuk kuptojnë se kalatë, bazilika, kisha e Brrarit dhe gjetjet e tjera arkeologjike nuk kanë lidhje me qytetin e sotëm, se themelimi i qytetit të sotëm është një akt më vete dhe jo vazhdim i ndonjë qyteti të lashtë. Themelimi i qytetit të sotëm ndodhi në një kuadër të caktuar historik, të ringjalljes dhe ripërtëritjes së jetës ekonomike në trevat arbërore, pikërisht në një udhëkryq të rëndësishëm fushor karvanesh nga lindja në perëndim dhe nga veriu në jug, në një kohë që luftërat ndaj osmanëve ishin fashitur.
SULEJMAN PASHA
Një mëri e çuditshme vërehet ndaj legjendës së themelimit të Tiranës së sotme dhe sidomos ndaj themeluesit Sulejman pashë Bargjinit (Mulleti), duke mos munguar epitetet e rastit. Ky i fundit, more zotërinj ka qenë një shqiptar, që në periudhën e errët të sundimit osman, themeloi një qytet dhe kjo njihet si meritë e tij nga të gjithë albanologët e mëdhenj. Natyrisht, formimi i një qyteti është një proces dhe nuk mund të thuhet se me ndërtimin e një xhamie, furre dhe hamami u ndërtua qyteti. Por, e gjitha kjo është njohur dhe është pranuar në kuptimin simbolik. Xhamia Vjetër (apo Xhamia e Sulejman Pashës) ka qenë objekti më i fotografuar dhe më i rëndësishëm i qytetit në Tiranën e paraluftës derisa u rrafshua në vitin 1945.
Legjenda e themelimit të Tiranës është nga më interesantet, që hasim ndër gojëdhënat popullore. Ajo ka pjesën e vërtetë dhe pjesën e sajuar, si çdo legjendë. Pjesa që flet për ndërtimin e Xhamisë së Vjetër, të furrës, të hamamit dhe varrimin e Sulejman Pashës në Tiranë është e vërtetë dhe e dokumentuar. Pjesa që thotë se themeluesi i qytetit i vuri edhe emrin atij nuk është e vërtetë, sepse (siç thamë) emri i trevës përmendet që në vitin 1372. Po, për etimologjinë e emrit të qytetit dhe për historinë e Tiranës, unë kam shkruar gjerësisht në librin “Tirana e Vjetër, Një histori e ilustruar”, botuar në vitin 2013, prandaj nuk po zgjatem.
Në vend të konkluzionit
Të thuash se qyteti i Tiranës është 2.000-vjeçar është po aq absurde (në krah të kundërt), sa të thuash (siç pohonte një gazetar në një media vizive) se deri para 80 vitesh, Tirana ishte fshat. Qyteti i sotëm i Tiranës u themelua më 1614, u njoh si qytet rreth vitit 1661 dhe u bë qyteti tretë nga popullsia në Shqipëri, në kohën që u shpall kryeqytet, më 1920.

Nga: GAZMEND A.BAKIU
Balkanweb

"O maaaa"

Ndihmë kur kërkon,
përkrahja kur mungon,

përkëdhelje kur merr,
dashuri kur gjen.

Kur trembesh, habitesh,
dhe këmbën kur vret,
ashtu porsi të gjithë
ti "O maaa", thërret!

Shkroi: Stop Injorancës !

Ferit Rragami: Ndeshjet e Futbollit të Kombëtares së 1986-ës, të shitura

Të humbësh mundësinë për të marrë pjesë në botëror, për një futbollist është si t'i biesh me shkelm jetës. Ta dish që këtë mundësi ta kanë shitur, është sa e dhimbshme dhe absurde. Por për Ferit Ragamin, që të dyja kanë ndodhur në vitin 1985.

Një nga yjet e kombëtares së viteve '78 - '90, tregon dyshimet e tij se dikush nga byroja politike me urdhrat që dha krijoi edhe mundësinë që Shqipëria të humbte dy nga ndeshjet ku vendosej fati i botërorit. Për futbollistin e mirënjohur të Vllaznisë e Partizanit ky është pengu i jetë, diçka që nuk do t'i hiqet kurrë nga mendja. Në intervistë ai tregon se përse dyshon që ndeshja, për një arsye apo një tjetër, u shit. Urdhri për rifreskimin e kombëtares dhe ndryshimet taktike që u imponuan nga lart. Peripecitë e mbrojtësit, që nuk e lejuan të vazhdonte shkollën e lartë sportive, sepse kishte 7 marksizmin. Jeta e tij në fushën e blertë, që nga momenti kur preku për herë të parë topin.
Si u bëtë futbollist?
Pranë shtëpisë sime në Shkodër kishim një fushë futbolli dhe aty kam filluar të luaj që në moshën 6-vjeçare. Më pas, në klasë të katërt fitova në konkurs dhe u futa në shkollën sportive për të vegjël, të cilën e vazhdova deri në moshë të rritur. Madje fitova edhe konkursin për në shkollën e mjeshtrisë sportive në Tiranë, ku bëra të mesmen. Do të doja të kisha vazhduar edhe të lartën e Mjeshtrisë Sportive atëherë, por nuk ma dhanë të drejtën, pasi unë e kisha marksizmin 7 dhe jo 8, sa duhej për të vazhduar të lartën.
A mund të na përshkruani rrugën e karrierës suaj?
E kam filluar me Shkëndijën, klubin e shkollës së "Mjeshtrisë Sportive", në fillim me të rinjtë, më pas me të rriturit në kategorinë e dytë e në kategorinë e parë. Kur nuk arrita të vazhdoja shkollën e lartë, më kaluan te Vllaznia, ku luajta deri në moshën e ushtrisë. Gjatë kohës që isha në ushtri, për 3 vjet luajta me Partizanin. Dua të them se këtu pata një ndihmë të madhe dhe mu dha e drejta që të dilja jashtë e të luaja me kombëtaren e për këtë falënderoj Maliq Salushin dhe Ilir Hoxhën, djalin e udhëheqësit të atëhershëm.
Cila është ndeshja e parë me kombëtaren?
Me kombëtaren jam aktivizuar shpejt në një sërë takimesh. Por ndeshja e parë është ajo kundër Finlandës në 1980, ku ne fituam 2 me 0.
Çfarë mbani mend nga takimet ndërkombëtare që keni luajtur, cili ju ka lënë më shumë mbresa?
Më kujtohet mirë takimi në 1984, me Poloninë, që atëherë mbante vendit e tretë në botë. Ne arritëm të kryesonim takimin deri në minutat e fundit 2 me 1 dhe vetëm 7 minuta para përfundimit polakët barazuan rezultatin në 2 me 2. Kanë qenë dy gola fantastikë ato të asaj ndeshje, një i Omurit dhe një i Agustin Kolës.
http://youtu.be/cg21_Esdyww
Grupi juaj është cilësuar si një nga kombëtaret më të mira?
Më kujtohet se kemi qenë një grup lojtarësh të mirë, nuk dua të mburr askënd, por duke filluar që nga porta me Perlat Mustën, por edhe rezultatet që arritëm ishin shumë të mira. Mendonim atëherë se na duhej vetëm një fitore, që vlerësohej me dy pikë dhe një barazim për të kaluar në botëror dhe dy barazime për t'u përfshirë në fazën e dytë eliminatore.
Çfarë kujtoni nga takimi me Poloninë?
Më kujtohet ky takim, edhe pse ishte deciziv. Ky ka qenë momenti që kombëtarja jonë ishte më pranë kualifikimit për në botëror. Madje, mbaj mend që atje takuam edhe trajnerin e Belgjikës, i cili kishte ardhur të shihte gjendjen e dy kundërshtarëve. Ka qenë një episod me këtë të fundit, pasi erdhi në hollin e hotelit ku ndodheshim ne dhe për të na provokuar na tha: "Ju jeni futbollistët shqiptarë, s'ka mundësi, nesër keni për të humbur 7 me 0, pasi ju jeni shumë të dobët. Mbaj mend se unë, Musta dhe Ahmetaj, u munduam për rreth një orë që t'i mbushnim mendjen që ishim futbollistë. Në fund i thamë: "Shiko, ne jemi futbollistët e Shqipërisë dhe nesër jo vetëm që do të luajmë shumë mirë, por edhe do ta fitojmë takimin". Në të vërtetë ne kryesuam gjatë gjithë takimit dhe polakët e Bojekut të madh barazuan vetëm në fund të takimit.
Ju thatë se kombëtarja kishte mundësinë për të arritur në finalet e botërorit. Si mendoni përse nuk u arrit kjo?
Mbaj mend që atëherë ka ndodhur një gabim. Nuk di çfarë emri t'i vë, por pikërisht kur na mbeteshin edhe dy ndeshje e ne na duhej vetëm të barazonim, vjen një urdhër nga lart nga Byroja Politike, ku thuhej: "Të rifreskohet 40 për qind ekipi kombëtar", pikërisht në bazë të këtij urdhri, në dy ndeshjet që vijuan u lanë në stol lojtarë të grupit të parë dhe u futën lojtarë të marrë nga Shpresat. Ne humbëm 2 ndeshjet me Greqinë dhe Poloninë, ishin pikë që nuk kishim pse t'i humbnim. Mendoni, ne kishim barazuar me Poloninë në Varshavë dhe kishim mundur Belgjikën në Tiranë. Ndërsa do të humbisnim me Poloninë këtu me rezultatin 0 me 1 me gol të Bonjek, i cili sapo kishte ardhur nga një takimi i kupës së Kampioneve Juventus-Liverpul dhe nuk kishte pushuar fare. Kujtoj se ai shënoi sapo u fut në lojë. Edhe në Greqi e në Athinë ku u zhvillua takimi, pësuam gol që në minutat e para.
Cilët futbollistë munguan dhe pse mendoni se u lanë në stol?
Mbaj mend që në stol ishim unë dhe Arjan Hametaj, por edhe të tjerë të formacionit bazë. Nuk mund të them se ajo që ndodhi ishte vendim i trajnerit, pasi në atë kohë mjaftonte një urdhër dhe trajneri ishte i detyruar ta zbatonte, ishin të tjerët që ngriheshin dhe thoshin, ky do të luajë, ky nuk do të luajë dhe kjo nuk mund të kundërshtohej.
Cili ishte personi që dha urdhrin për të rifreskuar ekipin?
Po sigurisht që e mbaj mend. Ishte një nga të byrosë, nuk mund t'ia them emrin.
Çfarë arsyesh kishte për ta bërë këtë?
Nuk e di. Ishte një gabim, me dashje apo pa dashje. U bënë ca ndryshime taktike, për të cilat nuk mund të fajësoj trajnerin, që sollën edhe në humbjen e ndeshjeve.
Si mund të bëhej një gabim i tillë?
Atëherë po mund të bëhej. Vinte një urdhër dhe kaq, nuk kishe mundësi që të ndryshoje asgjë. Pati edhe probleme të tjera, në Greqi u arratis përkthyesi i kombëtares.
Ju ishit të sigurt që mund t'i fitonit ato takime?
Sot nuk e di se çfarë do të ndodhte. Po ne si grup ishim të bindur që mund t'i fitonim ato takime. Kishim mundur për 83 minuta vendin e tretë të botës, Poloninë, e ata na barazuan vetëm në 7 minutat e fundit. Kishim mundur Belgjikën, që u kualifikua për në bot-ëror. Ne në vetvete ishim të sigurt që do të shkonim në finale.
Po pse dikush nga lart të jepte urdhra të tillë?
Arsyet ishin të thjeshta, ne duhej të humbnim, nuk duhej të shkonim në botëror.
Kush mund ta dëshironte këtë dhe pse?
Ata lart. Nuk mund të them me siguri pse, po e vërteta është se kështu ndodhi. Dikush nuk donte që ne të fitonim, për arsyet e tij politike apo...
Sot ka shumë raste kur ndeshjet shiten, mos doni të thoni që edhe atëherë kishte të tilla veprime?
Shiko, edhe atëherë si sot kishte kontrabandë, vetëm se ajo ishte e centralizuar në duart e dikujt.

Atëherë ndeshja ishte e shitur?
Kam dyshime për këtë. Ndodhi diçka dhe u bë në mënyrë të atillë që askush të mos dyshonte. Madje as vetë lojtarët të mos ta merrnin vesh që do të humbnin. U bënë ndryshime taktike, për të cilat nuk mund të fajësoj trajnerin, pasi jam i sigurt se nuk do t'i bënte ai. Pastaj ishte edhe urdhri për rifreskim të skuadrës, i pakuptimtë, kur skuadra po jepte rezultate shumë të mira. U hoqën lojtarë të formacionit bazë dhe u futën ata të Shpresave. Sigurisht edhe ata që u futën ishin lojtarë me perspektivë dhe me një të ardhme të sigurt, por ishin pa eksperiencë në takime të kësaj natyre, aq më tepër decizive.
Pra kemi humbur botërorin, pasi ndeshjet u shitën?
Mendoj se po. Kam shumë dyshime për këtë.
Si jeni ndjerë pas kësaj që ndodhi?
Më ka mbetur peng. Është e sigurt që do ta kem peng deri në vdekje. Është një nga gjërat që nuk do ta harroj asnjëherë. Mendoni, ne qëndronim në stol dhe na hanin këmbët që të luanim dhe atje kombëtarja humbte, në ndeshje si ajo me Greqinë, ku ne minimalisht pretendonim të merrnim barazimin.
Keni fituar disa tituj, cili është më i rëndësishmi për ju?
Kam fituar 5 kupa dhe tre kampionate e gjithashtu edhe titullin Kampion Ballkani për të rinj. Për mua titujt të gjithë janë të rëndësishëm; ata janë njëlloj.
Çfarë nuk ju pëlqente nga futbolli?
Nuk më kanë pëlqyer pazaret për ndeshjet, spiunët dhe fakti që shpesh futbollistët shqiptarë sillnin nga jashtë mallra kontrabandë.
Cili do të ishte profesioni që do të zgjidhnit nëse nuk do të ishit bërë futbollist?
Këngëtar i këngës popullore të Shqipërisë së Mesme dhe këngëve lirike.
Çfarë ju ndihmoi që të bëheshit futbollist i mirë?
Nuk kam qenë teknik e as i zbritur nga qielli, unë gjithçka e kam realizuar me punë.
A e mbani mend golin më të bukur që keni shënuar?
Unë isha mbrojtës e mesfushor, megjithatë kam shënuar. Nuk mund të them se mbaj mend golin më të bukur, por më i rëndësishmi ka qenë ai kundër Flamurtarit në Vlorë. Ndërsa nga larg kam bërë disa gola dhe ai që më kujtohet është goli kundër Rijekës në Jugosllavi, ku kisha shkuar si përforcim për Skënderbeun e Korçës. Kam gjuajtur dhe kam shënuar gati nga 35 metra.
Cilët janë kundërshtarët dhe lojtarët që keni vlerësuar më shumë?
Në futbollin botëror, edhe pse nuk përshtatej me mua si tip dhe si futbollist, kam pëlqyer futbollin brazilian. Në Shqipërinë e atëhershme më pëlqenin një sërë skuadrash si: Dinamo, Partizani, Tirana e padyshim Vllaznia. Ndërsa si kundërshtarë më të mirin këtu kam vlerësuar gjithmonë Andrea Markon e Dinamos.
Nëse do të kishit mundësi, me cilin klub të huaj do të kishit luajtur?
Kam pasur oferta nga Bryzh i Belgjikës, i cili atëherë ishte shumë i vlerësuar. Por unë do të doja të kisha luajtur me Milanin në Seria A të Italisë.
Si dhe pse e latë futbollin?
Është histori e gjatë. Në vitin 1990, na kërkuan që të humbisnim një ndeshje kundër ekipit të Lezhës, që këta të mos binin nga kategoria, por unë nuk pranova. Në atë takim u futa në pjesën e dytë dhe shënova dy golat e fitores 4 me 2. Pas kësaj, në ndeshjen për kupë me Dinamon, ata që kishin pranuar të shisnin ndeshjen me Lezhën humbën penalltitë që do të na çonin në finalen e kupës. Pas ndeshjes shkova dhe i përshëndeta të gjithë e u largova, nuk i duroja këto gjëra në futboll. Ndeshjen e lamtumirës e bëra 3 muaj më vonë.
A do të kishit luajtur akoma?
Po, minimalisht edhe tre vjet të tjera.
E ndiqni futbollin shqiptar tani?
Jo. Nuk më pëlqejnë ato që bëhen me futbollin tani dhe mënyra se si drejtohet. Kombëtaren e kam ndjekur, madje në stadium kam qenë në ndeshjen me Greqinë. Puna nuk më lë shumë kohë për futbollin, por nga lojtarët shqiptarë që kam ndjekur e që luajnë jashtë, më ka pëlqyer më shumë në lojën mbrojtëse e në fuqinë e goditjes së topit Adrian Aliaj.
Cili ka qenë trajneri më i mirë që keni pasur?
Kam pasur shumë trajnerë të mëdhenj si: Shyqyri Rreli, Loro Boriçi e të tjerë, por Bejkush Birçe është idhulli im. Ai ishte i vetmi trajner që grindej me anëtarët e byrosë për problemet e futbollistëve.
Portieri që vlerësoni më shumë dhe që ia kishit frikën?
Nga portierët unë do të vlerësoja në veçanti Mustën. Gjatë karrierës sime futbollistike dhe për aq sa e njoh unë futbollin, Shqipëria nuk ka pasur portier më të mirë se sa Perlat Musta.

Jeteshkrimi
Emri: Ferit Ragami
Vitlindja: 1957
Vendlindja: Shkodër
Vendbanimi: Tiranë
Profesioni: Futbollist, aktualisht menaxher
Ka luajtur me : Vllazninë ('76 - '78, '81 - '90), Partizanin('78 - '81), Shkëndijën ('72 - '76)
Vlerësime: Mjeshtër i Sportit, Mjeshtër i Merituar i Sportit
Kombëtarja që befasoi botën
Historia e kombëtares që luajti në vitet 1984-1986 për eliminatoret e Botërorit të Meksikës, është ndoshta pjesa më e bukur dhe më e trishtuar e historisë së futbollit shqiptar. Sigurisht jo vetëm atëherë, por edhe sot, djemtë që përfaqësojnë ngjyrat e vendit tonë, në futboll janë gjithmonë në qendër të vëmendjes së pjesës më të madhe të vendit. Por atëherë, Shqipëria, mund të kishte qenë surpriza botërore. Shqipëria, me drejtues Shyqyri Rrelin do të barazonte 2 me 2 me Poloninë, që ishte një ndër skuadrat më të mira të botës e një vit më vonë, do të fitonte kundër Belgjikës që ndodhej në kulmet e saj. Musta, Zmijani, Hodja, Targaj, Ocelli, F.Ragami, Demollari, Muça, Josa, Minga, Kola, Omuri e mjaft të tjerë, ishin shqiptarët, që vunë në pozitë Poloninë e Bonjek, kampion Evrope me Juventusin dhe Belgjikën e Shifos. Sigurisht, bëhej fjalë për një grup, mjaft shpresëdhënës. Madje, një pjesë e këtyre lojtarëve, kishin çuar Shqipërinë, në 8-shen e shpresave më të mira të Evropës. Një plejadë e papërsëritshme, që do t'i mbyllte ato eliminatore me golavarazhin 6-6. (T.O)

Kisha Katolike u kthye në Teatër Kukullash

Fare shkujdesur sot po dëgjoja intervistën e një prifti katolik, i cili po rrëfente dramën që përjetoi Kisha Katolike gjatë regjimit komunist.

Ai vazhdoi duke thënë se lufta ndaj klerit katolik nisi në 1929 nga Ahmet Zogu, i cili e shpalli Kishën Katolike Organizatë të paligjshme, pasi ajo refuzoi thirrjen e qeverisë, që Kisha të merrte karakter kombëtar.
Më pas fillimii Luftës së Dytë Botërore e gjeti klerin në Shqipëri, kryesisht atë katolik, më afër Romës dhe pushtuesit të ri italian. Pikërisht kjo përfshirje “shpirtërore” dhe “institucionale” me pushtuesin e ri, pati ndikim drejtpërdrejtë në marrëdhëniet e fesë katolike me regjimin komunist të pasluftës.
Dhe vazhdoi Prifti duke thënë se në vitin 1967, vetëm në qytetin e Durrësit u mbyllën mbi 60 xhami, mbi 8 kisha dhe 5 teqe.

Për çfarë i janë dashur Durrësit të 1967-ës gjithë këto institucione fetare, hajde merre vesh - thashë me vete...

Por rrëfimi i Priftit vazhdoi duke treguar të gjitha këto institucione fetare u kthyen “në shërbim të popullit”.

P.sh Xhamia kryesore në qendër të Durrësit u vu në dispozicion të Pallatit të Kulturës dhe do të shërbente si qendër për argëtimin e rinisë durrsake.

Kisha Katolike e Durrësit u kthye në Teatër Kukullash
E ku është ndryshimi? - mendova me vete.

"Ah, po, teatri i kukullave është vetëm për fëmijët".

Por Prifti i nderuar ma ndërpreu mendimin duke shtuar se tashmë pothuajse në të gjitha ku ishin ngritur Shtëpitë e Kulturës, Muzetë, Drejtoritë e Arsimit, Shkollat, Kopshtet, Çerdhet, etj, janë ringritur institucionet fetare dhe po ashtu ka rilindur besimi.

Shkroi: Stop Injorancës !

Zbulohet Misteri i Avionit Boeing të zhdukur

Zbulohet Misteri i Avionit Boeing të zhdukur me 239 pasagjerë në bord rrugës për në Pekin.

Ata janë përzgjedhur për të luajtur seritë e reja në serialin e famshëm, "Lost".

Shkroi: Stop Injorancës !

Shqiptarët, me një apo dy kombëtare?

Tendenca për krijimin e kombëtares së Kosovës është tendencë për përçarjen e kombit, në ata segment ku ai është më i bashkuari.
Kjo e ashtuquajtura kombëtare po zhvillon ndeshje miqësore me leje të Serbisë dhe pa asnjë symbol, bile as simbolet e Ahtisaarit. Për më tepër, në fanellat e këtij ekipi do të figurojë fusnota që na e mohon republikën e na e mohon pavarësinë. Kjo e ashtuquajtur kombëtare e Kosovës, do të zhvillojë ndeshje në qytetin e ndarë të Mitrovicës dhe atë më 5 mars, pikërisht në përvjetorin e sulmit të fashistëve serbë në familjen Jashari.
Ne duam t’ua përkujtojmë të gjithëve që Adem Jashari nuk luftoi për këso ngjyra, nuk luftoi për fusnotë, nuk luftoi për Mitrovicë të ndarë, por për shtet shqiptar të bashkuar, me sovranitet të plotë, me Mitrovicë të bashkuar dhe nën flamurin kuq e zi me shqiponjë dykrenare. Albert Kastrati

Duke qenë se nesër më datë 05.03.14 ora 15:00 në Prishtinë shteti i Kosovës luan për herë të parë një ndeshje futbolli miqësore ndërkombëtare me Haitin Kryeministri Thaçi ka deklaruar që kjo ndeshje le të jetë një festë.

Por tjetër mendim kanë tifozët "Kuq e Zi", të cilët krijimin e dy kombëtareve shqiptare e quajnë përçarje dhe jo vetëm do ta braktisin ndeshjen e parë të Kosovës për të ndjekur në Durrës miqësoren e Kombëtares Shqiptare me Maltën, por ata kanë bërë thirrje duke treguar edhe rrugët sesi të gjitha ekipet shqiptare të futbollit (Shqipëri, Kosovë, Iliridë, Mali i Zi) të përfaqësohen në një ligë mbarëkombëtare.
Rruga?
Mjafton që klubet e mësipërme të regjistrohen në Republikën e Shqipërisë.

Maradona dhe Papa (Në variantin shqiptar)

Duke ndjekur nga afër protestën e shoferave të fugonave që nuk duan të jenë as taksi, por as "minibusë" me orare e rregulla të përcaktuara si kudo në Europë, më kap syri Z. Ridvan Bode.

- Po ju këtu? e pyes duke ngritur supet.
- Kam ardhur të përkrah këta hallexhinj, që po luftojnë për bukën e gojës.
- Po, a nuk ishte Shqipëria para 6 muajsh, shteti që në ekonomi vinte direkt pas Gjermanisë?
- Ç'thua more, këta jetojnë në mjerim, këta njerëz duhen ndihmuar me çdo kkusht.
- Po shumë mirë e keni menduar Z. Bode. Po pse nuk bëni diçka për ti ndihmuar?! Shisni psh, pasqyrën e Mercedezit tuaj...

Shkroi: Stop Injorancës !

Zbardhet e plotë telefonata 90 minutëshe midis Obamës dhe Putin

- Alo!

 

- Alo, Obama jam.
- Po pse i bie me numër privat, ore qafir?
- Eshtë numri i Mishelës, e ka me ofertë.
- Si është bukuroshja Mishelë?
- Lerë mos e pyet, ma ka sjellë në majë të hundës ma ka sjellë, por le të hymë direkt në temë. Putin, si e ke hallin me atë Krimenë?
- S'kam hall fare, po ti ç'hall ke?
- Si ç'hall kam, ore faqezi?!
- Hej, hej Obama, vetëm ty s'të shkon kjo shprehi...
- Dakord, dakord, po unë përfaqësoj Amerikën, superfuqinë që siguron e garanton demokracinë. Ti do tërheqësh urgjentisht trupat nga Krimea, ndryshe do më detyrosh të testoj teknologjitë e reja ushtarake.
- Obama, ç'ka je t'ue thanë or burrë? A po e din me ka je tue folë a?
- Putin, mos mu krekos mua, po të them se rrezikon ta futësh botën në një luftë të III-të Botërore. Mendoje mirë, kaq po të them..
- Obamë, qetësohu e mos merr për kot. Bota është mbipopulluar shumë dhe Europa është plakur keq.
AIDS, Gripi i Derrit, Gripi i Shpendëve, Lopët e çmendura, tumori, tsunamet, terrorizmi, vetëvrasjet, ushqimet OMGJ, besimet fetare, Masonët, Iluminati e me lesh e me presh, më fal për shprehjen, por një m** të madh kanë bërë.
Po shumohemi si minjtë... A nuk e merr vesh?!
- Po ore po, po ku i dihet, mbase kapim ndonjë planet tjetër këtu afër.
- Ore Obamë, po ti çfarë halli ke? Ty s'të prek kush, ti do rrish gjithë kohës në avion, apo po të dhimbsen ata obezët e tu injorantë që i bëjnë hije tokës kot në Amerikë?
- Me ata s'ke punë ti, po shiko ata pijanecët e tu langaraqë që i gjen tapë që në pikë të mëngjesit...
Me ata do luftosh ti, me ata muzhikët rusë të mbaruar?
- Të mbaruar apo jo, mbetet ta shohim, ti krruaje po ta mbajti...
- Putin, a e di që ta bëj fytyrën si këpuca ta bëj, ti shkul dhëmbët një e nga një, diktator, bllokmen, bllokqen, komunist i kuq.
- Po hajde se po e shohim sa trim je.
- Hajde lëri llafet e mbylle tani...
- Mbylle ti i pari.
- Mbylle telefonin e mos ma ngre zërin.
- Mbylle vetë, ti more telefon.

Dhe kështu zgjati telefonata e hapur edhe për 1 orë, derisa bateritë e telefonave, ranë...

Bota nën ankth, pret!

Shkroi: Stop Injorancës !

Esida në Big Brother 7 deklaron homoseksualitetin e saj

Pas Klodit të Big Brotherit, i cili pranoi publikisht orinetimin e tij homoseksual, kësaj rradhe është një vajzë e cila pranon se është lesbike. http://youtu.be/e-FR3a3m-GA
Madje ajo është e gatshme të japë edhe prova për këdo që dyshon mbi homoseksualitetin e saj.

Esida është nga qyteza e Cërrikut, diku midis Elbasanit dhe Kavajës. Në Cërrik priten të shpërthejnë protesta të dhunshme për të mbajtur lart moralin e pastër të qytetit!

Shkroi: Stop Injorancës !

Carlo Bollino: E vërteta rreth armëve kimike siriane në Shqipëri

Një varg misteresh e kanë shoqëruar historinë e ardhjes së armëve kimike në Shqipëri. Është një histori e sunduar nga prapaskenat. Për 45 ditë kjo çështje përfshiu vendin e vogël në Mesdhe në qendër të opinionit kombëtar e ndërkombëtar.                                          

Ndëkohë që jehona nuk është shuar ende, në duart e lexuesve vjen një libër me titullin intrigues "Heshtja e dyfishtë - E vërteta për armët kimike në Shqipëri".

Në këtë libër, gazetari italian Carlo Bollino me kurajë intelektuale dhe me përgjegjësinë e një gazetari karriere bën analizën e ngjarjeve të skenës dhe prapaskenës që paraprinë dhe shoqëruan debatin e madh për demontimin e mundshëm të armëve kimike të Sirisë në territorin shqiptar.

Çështjet ngacmuese të këtij libri janë shumë. Cilat ishin kushtet që çuan në dështimin e një marrëveshje të mundshme me amerikanët për armët kimike? Çfarë propozimi bëri pala shqiptare dhe cilat janë arsyet që amerikanët do t’ia besonin Shqipërisë sekretin e impiantit të asgjësimit? A kishin një çmim negociatat mes Amerikës dhe Shqipërisë? Pse heshti kryeministri Rama, pse heshti opozita dhe presidenti, pse heshti pala ndërkombëtare?  Në ç’kushte u artikulua Jo-ja sfiduese e Edi Ramës? Çfarë i shkroi kryeministrit shqiptar në letrën e tij për armët kimike presidenti i SHBA-së dhe pse u mbajt e fshehtë përmbajtja e asaj letre?

Ndërsa ju japim përgjigje këtyre pyetjeve përmes kësaj interviste me gazetarin Carlo Bollino, bëjmë njëkohësisht edhe një rrugëtim në faqet e këtij libri intrigues, që s’duhen lënë kurrësesi pa lexuar.

 Pjesa e parë e librit tuaj i kushtohet sfondit ndërkombëtar të kësaj çështjeje dhe ju i keni kushtuar një kapitull të tërë. Pse    është kaq i rëndësishëm ky prezantim?
 -E gjithë pjesa shqiptare e kësaj historie ka nisur në fund të tetorit, kur për herë të parë doli në skenë emri i Shqipërisë si vendi i përfshirë në operacionin e asgjësimit të armëve kimike siriane. Por realisht publiku shqiptar nuk dinte pothuajse asgjë për historinë e Sirisë dhe akoma më pak të dinte sesi diplomacia ndërkombëtare kishte arritur deri tek çarmatimi i Bashar al-Assad.

Unë mendoj se rrethanat ndërkombëtare, të cilat i kam përfshirë në fazën e negociatave mes Amerikës që kërcënonte me sulm dhe Rusisë që kërkonte ta shmangte këtë sulm, deri në arritjen e kësaj marrëveshje, unë i kam përqendruar në disa momente që janë interesante, duke përfshirë edhe prapaskenat e një “gafe” të John Kerry-t gjatë një vizite në Londër, që shkaktoi një reagim nga ana e Rusisë deri në arritjen e marrëveshjes kundër sulmit të armatosur në Siri. Kjo është një prapaskenë, jo shumë e njohur e që shërben për ta plotësuar historinë e armëve kimike në Shqipëri.

 Fill pas kësaj  nisin bisedimet dhe negociatat për çarmatimin, dhe vjen momenti që në skenë shfaqet emri i Shqipërisë. Ju thoni në librin tuaj se ajo që amerikanët nënkuptuan me rënien dakord në parim nga Shqipëria, nuk ishte e njëjta gjë me atë që nënkuptonte Shqipëria. Pra, kishte një keqkuptim gjuhësor...Çfarë është një Po në parim? Ku qëndron keqkuptimi?
 -Nga informacioni që kam unë, reagimi i parë i kryeministrit ishte një Po në parim. Dhe një Po në parim ne e dimë mirë që në shqip nuk është një Po përfundimtare. Është një Po pikërisht në parim, pra diskutojmë, është fillimi i diskutimeve. Ndërsa për  realitetin amerikan një Po në parim është një Po e mbyllur. Sepse  amerikanët janë më pragmatistë si natyrë, ndryshe nga shqiptarët apo italianët të cilët, si mesdhetarë që janë, një Po në parim e kanë të barabartë me një Ndoshta.

Unë mendoj se kjo ka ndikuar  përgjatë gjithë negociatave. Amerikanët kishin nënkuptuar se kjo Po në parim e kishte mbyllur marrëveshjen dhe kishin mbetur për t’u diskutuar detajet. Ndërsa ndryshe ishte kuptuar nga pala shqiptare. Ata caktuan një sërë kushtesh, nga të cilat një prej kushteve kryesore nuk është pranuar asnjëherë. Pra një kusht, të cilin unë e kam përmendur disa herë në libër çoi deri në dështimin e një marrëveshjeje të mundshme me amerikanët.

Në çfarë pozicioni ishte Edi Rama për t’i vendosur këto kushte Amerikës?  
-Ai e kishte kuptuar shumë mirë që amerikanët kishin nevojë për një marrëveshje me Shqipërinë, sepse interesat e amerikanëve ishin të drejtpërdrejta, jo kundër Shqipërisë, por si çdo propozim diplomatik ka edhe interesa të brendshme për SHBA. Nga ana tjetër Edi Rama e kishte kuptuar se kjo kishte një kosto politike. Nisur nga kjo, sigurisht para se të pranonte një kosto politike duhet të synonte edhe përfitime ekonomike dhe politike për Shqipërinë për qeverinë që ai drejton, për opinionin publik.

Kështu, ai parashtroi disa kërkesa, të cilat më vonë u kthyen në kushte. Kërkesat ishin shumë të sakta. Madje ai ia dërgoi departamentit të shtetit të shkruara këto kërkesa për të shmangur çdo keqkuptim të mëvonshëm. Më pas të gjithë negociatat janë kushtëzuar nga këto kërkesa dhe nga mungesa e një përgjigjeje për këto kërkesa.

Pse nuk mori përgjigje kryeministri Rama?
-Ky është një mister për mua. Ky është misteri i vërtetë. Pasi disa nga kërkesat ishin lehtësisht të zbatueshme. Një nga zyrtarët shqiptarë që kam intervistuar më ka thënë se: nëse amerikanët do të ishin përgjigjur disa prej atyre kërkesave marrëveshja do të ishte mbyllur shumë kohë më parë. Rama do të kishte mundësi për të hedhur në diskutim këtë çështje në parlament në qeveri e për ta bindur opinionin publik që kjo nuk ishte një marrëveshje që do të cenonte ndotjen e ambientit apo sigurinë kombëtare. Por këto kushte nuk u realizuan asnjëherë.

Negociatorët amerikanë janë vonuar jashtë mase, pavarësisht nga fakti se në anën tjetër ONAK kishte përcaktuar një limit kohor brenda të cilit duhej të përfundonte negociata. Pra, nga një anë ishte ky limit kohor e nga ana tjetër ishte vonesa e gjatë e një përgjigjeje nga ana e negociatorëve amerikanë. Kjo e ka shtrënguar shumë hapësirën për të arritur në një marrëveshje. Arsyeja pse ka ndodhur kjo është ende një mister. Por mbase e gjithë kjo ka ndodhur për të ulur çmimin e negociatave, pasi duke filluar nga ajo Po në parim mund të jetë menduar se qeveria shqiptare mund të bjerë dakord me fare pak kushte. Ndoshta, mund të jetë kjo tezë.

Në libër ju flisni për Impiantin FHDS dhe një varg sekretesh rreth tij. Çfarë është ky impiant dhe pse duhej instaluar pikërisht në Shqipëri?
-Ky është një impiant që Pentagoni e kishte porositur tek industria ushtarake amerikane dhe i ishte dorëzuar Pentagonit vetëm në muajin korrik. Ndërkohë, ne flasim për një histori që ka nisur në muajin shtator. Pra në korrik, dy muaj përpara, Pentagoni kishte marrë në dorë impiantin për asgjësimin e armëve kimike. Ishte një impiant i lëvizshëm me një vlerë të jashtëzakonshme në treg, pasi problemi më i madh në asgjësimin e armëve kimike është pamundësia e lëvizjes së tyre.

Është më mirë të lëvizet impianti sesa armët kimike. Pentagoni e kishte testuar, por nuk e kishte eksperimentuar asnjëherë dhe në asnjë vend, në asnjë operacion real. E kishte testuar në laborator por jo në terren dhe këtu kemi të bëjmë jo vetëm me sekret ushtarak, por edhe një sekret industrial, sepse është një teknologji krejt e re. Unë mendoj se amerikanët në këtë rast kishin nevojë për një vend të sigurt  nga pikëpamja e sekretit ushtarak, gjë që Shqipëria e përmbushte. Por, gjithashtu ishte e nevojshme të gjendej një vend i vogël, i cili s’do të mund ta përdorte dot vetë këtë impiant, por të linte në dorën e ekspertëve amerikanë përdorimin e impiantit.

Dhe këtë vetëm Shqipëria mund ta lejonte.  Fjala vjen Turqia, një superfuqi ushtarake do të kërkonte ta shtinte vetë në dorë impiantin. Ndërsa Shqipëria i kishte ofruar të gjithë garancitë për të ruajtur sekretin, pasi të gjithë operacionin ta përfundonin vetë ekspertët amerikanë.

Ndërkohë, pas refuzimit të Shqipërisë, amerikanët e kanë instaluar këtë pajisje në një anije amerikane ekskluzivisht nën kontrollit e tyre në mes të detit. Pra, nuk do të ketë asnjë vend tjetër që do të ketë gisht në përdorimin e këtij impianti tepër sekret.

 Në librin tuaj ju botoni për herë të parë tekstin e letrës që Barack Obama i shkruan Edi Ramës për çështjen e armëve kimike. Pse u mbajt sekret kjo letër?
-Kjo letër është shkruar nga Barack Obama, menjëherë pas një bisede të gjatë midis John Kerry-t dhe Edi Ramës. Biseda mes tyre ka ndodhur më 7 nëntor, ndërsa letra është nisur më 9 nëntor. Fillimisht është nisur në formë elektronike e pastaj ka mbërritur edhe letra në dorë më 11 nëntor. Edhe kjo datë është interesante.

Nëse ne mendojmë se negociatat kanë nisur më 27 shtator dhe John Kerry ka bërë bisedën e parë me Edi Ramën vetëm më 7 nëntor kjo tregon se deri në këtë kohë Departamenti i Shtetit kishte deleguar vetëm zyrtarë amerikanë, por jo kupolën e administratës amerikane. Ky mbase ka qenë një gabim. Nëse John Kerry do të ishte përfshirë që në fillim në bisedime ato garanci që Edi Rama ka kërkuar, mbase do të ishin plotësuar e problemi do të ishte zgjidhur shumë kohë më parë.

Gjatë bisedës me John Kerry-n, Edi Rama kishte kërkuar disa garanci, mes të cilave dhe një ombrellë politike. Dhe reagimi pas kësaj bisede ka qenë letra që Obama i ka dërguar Edi Ramës, një letër ku nuk përmendet në të vërtetë asgjë më shumë sesa një përshëndetje dhe disa vlerësime, por që nuk plotësonin asnjë nga ato kushte që kishte vendosur kryeministri Rama. Ndoshta për palën amerikane kjo letër mjaftonte, por për administratën shqiptare kjo nuk mjaftonte. E mbase për këtë arsye edhe nuk është publikuar.

Një nga të intervistuarit tuaj pohon se amerikanët kishin të dhëna të detajuara për të gjithë bazat ushtarake në Shqipëri,  dhe se në seleksionimin e tyre final vetëm dy baza ishin të përshtatshme Bishtpalla dhe ishulli i Sazanit. Pse këto dy zona?
-Pala amerikane, ajo ushtarake, kishte disa kushte për zgjedhjen e zonës ku do të instalohej impianti i asgjësimit të armëve kimike. Duhej të ishte afër detit, të ishte një bazë ushtarake, të ishte të paktën 15 kilometra larg zonave të banuara, duhej të ishte pranë rrugës dhe të kishte mundësi për sigurinë maksimale. Duke u bazuar në këto kushte, ato përzgjodhën dy baza ushtarake më të sigurtat ajo e ishullit të Sazanit dhe bazën ushtarake të Bishtpallës.

Baza e Sazanit ishte brenda rrezes 15 kilometra, dhe në fund mbeti Bishtpalla e konsideruar edhe më parë nga NATO si një bazë shumë e mirë dhe strategjike, edhe pse porti ishte në kushte mizerabël dhe ishte parashikuar thellimi i tij për të lehtësuar ankorimin. Po ashtu, kjo bazë kishte edhe një histori tjetër të lidhur me qeverinë e mëparshme të Sali Berishës, saktësisht me një vendim të ish-ministrit të mbrojtjes Arben Imami për ta kthyer këtë zonë në një port turistik, duke iu shitur kështu toka në këtë zonë njerëzve të afërt në oborrin e ish-kryeministrit Berisha. Mbase edhe ky fakt mund të ketë prishur punë, megjithëse nuk mendoj se ky është një element që do të ketë ndikuar vërtet në vendimmarrjen nga ana e amerikanëve.

Mjaft ngacmuese janë edhe ato faqe të librit ku ju trajtoni anën ligjore të këtij procesi. Pra, a ishte e ligjshme sjellja e këtij arsenali në Shqipëri?
-I jam referuar një analize të botuar në “Shqiptarja.com” nga juristi Agron Alibali. Realisht konventa kundër armëve kimike ndalon transferimin e tyre në një vend tjetër, dhe ndalon po ashtu çdo vend të pranojë armë kimike në çdo rrethanë qoftë.

Pra, nga pikëpamja ligjore konventa e Kombeve të Bashkuara, e cila synon të transferojë në Shqipëri apo në një vend tjetër armët kimike siriane është kundër një konvente tjetër të Kombeve të Bashkuara, e cila e ndalon transferimin e armëve kimike. Ky është një element ligjor. Po ashtu, një element tjetër që nuk është marrë kurrë parasysh është përgjegjësia në rast të një aksidenti. Kush e merr përsipër në rast se në ujërat shqiptare anija që transporton kontenierë me saharin, fundoset.

Kush e merr këtë përgjegjësi, amerikanët? Jo. Kush e siguron Shqipërinë kundër një katastrofe teorikisht të mundshme. Pra, kjo anë ligjore nuk është marrë fare parasysh gjatë gjithë negociatave dhe është anashkaluar. Tani është zgjidhur kjo gjë, sepse procesi i asgjësimit do të ndodhë në mes të detit, në ujëra ndërkombëtare.

Ju keni pasqyruar gjerësisht në libër edhe atë çfarë ndodhi në parlamentin shqiptar përpara se të vinte Jo-ja nga kryeministri Rama. Pse e botuat gjithë atë procesverbal?
-Mendoj se ai është një dokument shumë i rëndësishëm, pasi ai pasqyron linjën politike që ka mbajtur opozita, e cila është totalisht e ndryshme 24 orët e fundit me atë çka kishte mbajtur edhe zoti Berisha, por edhe zoti Lulëzim Basha deri në 12 nëntor.
Pra deri me 12 nëntor qëndrimi i opozitës nuk ishte kundër armëve kimike, ishte thjesht  kundër mungesës së transparencës së këtij procesi. Ata duhet të ishin prezentë në tryezën e negociatave së bashku me amerikanët. Ky ishte qëndrimi i opozitës.

Pastaj më 12 nëntor, Sokol Olldashi ka hedhur një postim në facebook, kundër armëve kimike, me sa duket një qëndrim krejt personal. Pastaj vetëm më 13 nëntor opozita e ka mbështetur qëndrimin e Olldashit duke dalë kundër. Ndërsa data 14 nëntor është një ditë shumë e veçantë, pasi në kuvend shpërthyen debatet, Sali Berisha doli hapur kundër importimit të armëve kimike në Shqipëri. E mandej nga kuvendi ka kaluar në shesh. Ishte një skenar që më ka kujtuar shtatorin e 1998-s, kur në momentet kulmimante të një proteste u sulmua kryeministria dhe u tentua të rrëzohej qeveria. Dua të besoj se ky skenar nuk ka qenë i përgatitur të ndodhte kështu, por ishte shumë i afërt me  skenarin e 14 shtatorit të një tjetër viti shumë të trishtuar për historinë e Shqipërisë. Për fat të mirë, demonstruesit e kanë dëbuar Sali Berishën nga sheshi, nuk e kanë pranuar provokacionin e tij.

Pra, edhe opozita kishte heshtur, sikurse ju e thoni që në titull. Po ashtu heshti edhe pala e huaj. Ky është thelbi i librit tuaj, apo jo, kjo është fjala kyçe...?
-Po sepse opinioni publik e ka kritikuar, ndoshta edhe me të drejtë, pasi heshtja e kryeministrit Rama ishte e pakuptueshme për ta. Ai duhet të kishte ofruar më tepër informacion mbi këtë çështje dhe për ta informuar opinionin publik. Por nuk ishte vetëm ai protagonisti që heshti. Po ashtu kanë heshtur negociatorët amerikanë. Heshtja e tyre është demonstruar nga mungesa e një përgjigjeje.

Sepse kryeministri kishte bërë disa pyetje dhe po priste disa përgjigje duke filluar nga një marrëveshje e shkruar me palën amerikane për të gjithë procesin me detyrat dhe të drejtat e Shqipërisë ndaj këtij procesi. Ky dokument ka munguar gjithmonë. Amerikanët kanë heshtur pse nuk kanë bërë asnjë deklaratë për armët kimike dhe mbështetjen e qeverisë shqiptare. Por ka heshtur edhe opozita. Sipas informacioneve dhe elementëve që unë kam botuar në libër, ka mundësi që Berisha të ketë pasur dijeni për armët kimike që nga shtatori 2013.

Pra, më shumë se 40 ditë përpara daljes publike të lajmit në mediat shqiptare. Po ashtu unë e kam argumentuar në libër që edhe presidenti Nishani mund të ketë pasur dijeni për këtë çështje që në fund të shtatorit. Natyrisht nuk kam në dorë prova që vërtetojnë 100% se këta të dy kanë qenë në dijeni, por ka elementë për të ngritur këtë hipotezë. Dhe e vërteta është se ata nuk reaguan dhe nuk folën kurrë për këtë çështje.

Dhe vijnë në fund tek Jo-ja sfiduese e Edi Ramës. Sipas jush në çfarë rrethanash e dha ai këtë përgjigje?
-Nga informacionet që kam e që i kam përfshirë në libër Jo-ja ka ardhur si rezultat i një sërë elementesh. Patjetër protesta ishte një nga elementët.  Mungesa e përgjigjes apo mungesa e një marrëveshjeje të shkruar me negociatorët amerikanë, ka qenë elementi kyç sigurisht. Po ashtu një element i rëndësishëm ishte mungesa e një vendi të dytë që do të përfshihej në këtë proces, emër që amerikanët nuk e dhanë kurrë.

Por mbi të gjitha ka qenë një fakt që ka ndodhur me 13 nëntor që për mendimin tim ka qenë kthesa vendimtare.
Më rezulton se më 13 nëntor Edi Rama kishte hequr dorë përfundimisht dhe kishte vendosur ta refuzojë propozimin amerikan. Në fillim të ditës më 14 nëntor para përshkallëzimit të protestave ai iu ka komunikuar disa ministrave vendimin për ta refuzuar këtë  propozim. Po ashtu ia kishte komunikuar edhe zotit Meta. E fill pas kësaj është nisur për në Mal të Zi. Në kuvend ndodhi ajo që ndodhi, një lumë i tërë polemikash dhe vetëm të nesërmen me 15 nëntor Edi Rama doli para opinionit publik dhe komunikoi vendimin e tij.

Po më 14, menjëherë pas kthimit nga Mali i Zi ai komunikoi sërish me Departamentin e Shtetit Amerikan, me John Kerry-n, të cilit i bëri të ditur vendimin përfundimtar. Dhe pastaj, gjatë gjithë natës në vijim, ai shkroi fjalimin e famshëm që e lexoi para kamerave më 15 nëntor.
Këtu mbyllet kjo histori, por jo libri, pasi kam shkruar edhe një kapitull shtesë për të treguar se çfarë ka ndodhur pas datës 15 nëntor dhe si ka përfunduar historia e armëve kimike.

Shkrimi u publikua sot (02.03.2014) në gazetën Shqiptarja.com

Duhet pranuar që në këto netë dimri, atmosfera ka qenë shumë e nxehtë...

Pa koment, është një koment!

FULLHANI, FULLPINI,FULL*INI...

Mesazhi ishte shokues.

Ndryshe nga mesazhet qe vijnë zakonisht në adresën time të facebook-ut, ky i fundit më goditi aq fort sa mu faneps një nga shkrimet e publicistit tashmë pensionist Frrok Çupi (Aida Shtino ma gjej çik Frrokun). Aty nga fillimi i 1991-shit kur Blloku komunist ende nuk ishte shkërmoqur në Tiranë, ish gazetari i ZP-së Çupi jepte një tablo realiste pse ishte e koklavitur keq dinastia komuniste apo e pamundur për tu shkërmoqur lehtë Byroja Politike e asja kohe. Dhe rendiste në atë shkrimin botuar në RD-në e vërtetë, arsye të forta dhe mes tyre krushqi e lidhje farefisnore që nisnin me shoqen Nexhmije e zbrisnin deri poshtë te kunatat e shokut Pali Miska.

Me një fjalë, dinastinë bolshevike veç idealit të partisë e bashkonin edhe lidhjet e gjakut. Komglomerat dhe maskarrallëk krushqish e poshtërsish.
Tu tregoj tani për mesazhin e një lexuesi të cilin sapo e morra e lexova me kujdes, dhe zyrtarisht nisa të verifikoja. Një listë e frikshme me emrat e familjarëve dhe farefisit të politikanëve të sotëm mu dërgua këto ditë. Të gjithë janë punonjës të Bankës së Shqipërisë, institucioni i vetëm publik i cili deri më tani ende nuk do ta kuptojë (në mënyrë fodulle) se 23 qershori 2013 është rilindje kryekëput për gjithçka publike, për gjithçka që mbahet me paratë e taksapaguesve. E po ta keni vënë re këto 6 muaj të qeverisë fringo të re, instutucioni i Bankës Kombëtare ose ndjehet i përkëdhelur nga pushtetarët e rinj ose qëllimisht është lenë mes palëve të djathta e të majta të mos cënohet. Me përjashtim të deputetit socialist Erjon Braçe i cili lodhet duke argumentuar abuzimet dhe bëmat fullhaniane, qeverisësit e tjerë ose pozojnë qeshur me guvernatorin ose si mes djajsh nuk duan të prishin as pakte, as qejfe.
Zyrtarisht Banka Kombëtare e Shqipërisë është kthyer në oazin ku qokat mes guvernatorit dhe të tjerëve njerëz të fuqishëm, kanë punësuar mbetejet vegjetuese të farefiseve të tyre të cilët me rrogat e majme veçse varfërojnë financat publike të këtij institucioni kthyer në bordello publike.
Unë personalisht u interesova pranë institucionit për më shumë informacion por më besoni, shkoni në Washington sepse e keni më të lehtë të merrni ninformacion në Pentagon por mos guxoni të kërkoni zyrtarisht informacion zyrtar në Bankën Kombëtare të Ardian Fullanit. Gjithçka duhet të kalojë në filtrin e guvernatorit, për gjithçka duhet të japë dakortësinë dora vetë Fullani.
Falë njohjeve të mia dhe falë këmbënguljes depërtova deri në Drejtorinë e Burimeve Njerëzore të BSH-së dhe më informuan ilegalisht se 2-3 vitet e fundit në këtë institucion janë punësuar shumë fëmijë dhe të afërm me parinë e Partisë Demokratike, periudhë kjo që përkon me përlarjen e mandatit te dyte të Fullanit në krye të institucionit. Për shkak të votave që i duheshin asaj kohe në parlament nuk ka lenë njeri pa i bërë nder. Dhe pa humbur kohë para jush, ja ku vjen lista e borde(llos)rosë së Bankës së Shqipërisë me emra grash e burrash aftësia dhe merita e vetme e të cilëve është jo kualifikimet, jo background-i akademik jo shqisa menaxhuese, por vetëm se janë kushurinjtë e kushurinjve të miqve të sulltanit të madhërishëm elbasanas Ardian Fullani. Kujdes, mes tyre ka edhe të afërm socialistësh sa për ti dhënë pak shije kësaj turlije alla shqiptarçe

1. Miranda Rama, (kunata e Sali Berishës) Këshilltare e Guvernatorit
2. Adela Bode, (vajza e Ritvan Bodes) Departamenti i Stabilimentit Finciar
3. Megi Topalli, (vajza e Jozefina Topallit) Departamenti i Kërkimeve
4. Odeta Nishani, (gruaja e Bujar Nishanit) Departamenti i Administrimit
5. Helga Strazimiri, (motra e Genti Strazimirit) Departamenti i Mbikqyrjes
6. Blerta Kruja, (motra e Keltis Kruja) Departamenti i Administrimit
7. Anila Muçka, (kunata e Adriatik Llallës) Departamenti i Burimeve Njerëzore
8. Evis Çeli, (kunata e Arben Imamit) Departamenti i Sistemeve të Pagesave
9.Gejsi Çeku, (djali i Robert Çekut) Departamenti i Kontabilitetit
10.Anjeza Harizaj, (vajza e Kryetarit te PD-së Kavajë, nusja e djalit të Fatos Bejës
11.Arbana Lesi, (mbesa e Nikoll Lesit) Departamenti i Burimeve Njerëzore
12.Geri Prifti,(nipi i Dritan Priftit) Departamenti i Burimeve Njerëzore
13.Merita Kodra, (gruaja e Sekretarit të Përgjithshëm të SHISH Sajmir Kodra) Departamenti i Kontabilitetit
14.Kristi Kromidha Nano, (vëllai i Xhoana Nanos) Departamenti Juridik
15.Eduart Roku, (nipi i Guvernator Fullanit) Departamenti i Burimeve Njerëzore
16.Elsa Zhulali, (vajza e Safet Zhulalit, kunata e Aldo Bumçit) Departamenti i Marrdhënieve me Jashtë
17.Onos Topi, (djali i tezes së Blendi Fevziut) Departamenti i Statistikës
18.Besnik Dedja, (daja i gruas tsë Samir Mane TEG-ut) Arshiva Elektronike ( ende në punë Besniku megjithëse ka 2 vjet qe ka mbushur moshën për pension )
19.Bekime Karaj, (gruaja e Flori Karaj Inspektor tek ILDKP (ky ia qëndis deklaratën e pasurisë Guvernatorit ), Departamenti i Thesarit
20.Mariglen Biti, (një nga ish IT-të e kryeministrisë që fshiu dhe zhduku serverin e ngjarjeve të 21 Janarit 2011, Drejtor IT
21.Lorna Tabaku, (motra e Jorida Tabakut) Departamenti i Mbikqyrjes
22.Lavdie Memiaj, (kunata e Shaban Memisë) Departamenti i Pagesave
23.Ledia Bregu, (kushurira e parë e Majlinda Bregut) Departamenti i Kontrollit
24.Besa Prela, (kushurira e parë e Ben Blushit) Departamenti i Marrdhënieve me Publikun
25.Juna Bozdo, (motra e Eno Bozdos) Departamenti i Mbikqyrjes
26.Olta Rushaj, (mbesa e Dash Pezës) Departamenti i Mbikqyrjes
27.Eduard Sinani Drejtor i Sigurimit, vëllai i Dëshira Subashit ( ish anëtare e Komisionit Qendror te Zgjedhjeve )
28. Arben Beja, (djali i Fatos Bejës) Agjensia e Sigurimit të Depozitave
29. Martin Blushi, (vëllai i Ben Blushit) Agjensia e Sigurimit të Depozitave
30. Aida Kolasi, (gruaja e Gramos Kolasit, Drejtor i Kabinetit te Guvernatorit) Agjensia e Sigurimit të Depozitave
31. Marilda Shkurti, (vajza e dajës se Guvernator Fullanit) Agjensia e Sigurimit të Depozitave

2./ Shënim i rëndësishëm
Titulli i këtij shkrimi u vendos pasi bëra një lloj miksimi mes shqipes dhe anglishtes. Parashtesa "full" e huazuar nga anglishtja, mbiemërzon tejngopjen e proceseve organike & biologjike që Banka e Shqipërisë dhe njerzit e saj ia jashtëqisin ironikisht këtij vendi. Ndërsa unë, ti, ne,qeveria e re thjesht i bën fresk këtij institucioni që deri më tani vetëm kafshon kokallat e sëmura të financave tona. Lajmi i fundit/ Rroga e guvernator Ardian Fullanit është më e larta rrogë e një funksionari publik në vendin tonë dhe bashkë me shërbimet dhe shpërblimet mujore kap shifrën e frikshme të 12.690.000 lekëve (të vjetra/muaj).
E përsërism: dymbëdhjetë milionë e gjashtëqind e nëntëdhjetë mijë lekë në muaj. Erjon Braçe po më lexon???

Bledi Mane
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=617484044968218&set=a.491139294269361.1073741826.491139224269368&type=1&relevant_count=1

Ka ishe mromë?

Goca ime, goca ime
mjaft më, me mashtrime
më thuaj, ku fjeti mbrëmë,
jot ëmë?

Në katund
dëgjohen zëra,
se jot ëmë
i bën të tëra,
pra më thuaj
pse yt atë,
është bërë i huaj.

A ish' Rrema
ish Qazimi,
ish' Shefqeti
apo Agimi?
Se unë bam, po plaaaaas
nga tërbimi.

Unë gjithë ditën,
rri me dhi,
e jot ëmë
gjithë kohës shtri'
O Ezel,
të bëfsha gropën
me gjithë fëmijë...

Kurt Çobani

Shkroi: Stop Injorancës !

Pse themi që Tirana është 400-vjeçare?

Për 400-vjetorin e themelimit të Tiranës së sotme, ashtu si për historinë e saj, nga antikiteti e deri në vitin 1945, kam shkruar mjaft artikuj, kam dhënë disa intervista dhe kam botuar së fundi një libër. Mirëpo, vërej se në mënyrë të përsëritur, në mediat vizive dhe të shkruara, personazhe që s’kanë ndonjë kontribut të përmendur në qartësimin e historisë së qytetit, pretendojnë se qyteti i Tiranës këtë vit nuk mbush 400 vjeç, se ai është shumë më i moçëm, se po mohohet lashtësia, etj.
Po çfarë thonë?

Të gjithë rizbuluesit përmendin mozaikun (d. m.th. mbetjet e Bazilikës që ndodhet në rrugën “Naim Frashëri”), pastaj kalojnë te gjetjet arkeologjike, na kujtojnë dioskurët, kalanë e Dorëzit etj. Më tutje citojnë Barlecin, i cili përmend disa herë Tiranën e madhe dhe të vogël te “Historia e Skënderbeut”, “Memoriet” e Gjon Muzakës, etj. Pra, Tirana, me këto gjetje arkeologjike, me këto “dokumente”, si mund të themelohet nga një “pasha turk”, Sulejman pashë Bargjini, më 1614?
Dhe në përfundim shtrojnë detyra se duhen shkruar libra, etj., se Tirana është kryeqendra e shqiptarëve. Mirëpo, ignoriantia non est argumentum. Dhe kjo ndodh edhe në fusha të tjera të mediave të shkruara dhe elektronike, kur njerëz të ndryshëm marrin përsipër të jenë specialistë për gjithshka. Por, a është Tirana qytet antik, apo qytet 400-vjeçar? Le ta marrim me radhë:
Hartat
Mëtuesit e qytetit të lashtë, pavarësisht se nuk guxojnë të përmendin ekzaktësisht ndonjë shekull të themelimit, (sepse s’dinë gjë dhe flasin me hamendje) së paku, duhet të na tregojnë apo citojnë ndonjë hartë antike, që ka të shënuar Tiranën si qytet, si fshat, apo thjesht si vendbanim. Mirëpo, Tirana nuk figuron as në hartat antike dhe as në hartën e viteve 1431-‘32 të sanxhakut Arvanid, të botuar nga albanologu Halil Inalçik. Tirana figuron e shënuar në hartë për herë të parë, në formën Terrana, në vitin 1669, në hartën e botuar nga Giacomo Cantelli. Pra, vetëm pasi qyteti i sotëm u themelua nga Sulejman pashë Bargjini (Mulleti).
Treva apo qyteti?
Pseudoargumenti tjetër për “lashtësinë” e qytetit të sotëm është: Tirana përmendet më herët se viti 1614 nga Barleci, Muzaka, Biemmi, etj., pra si pasojë ishte qytet prej kohe. Ky pohim s’ka lidhje me logjikën. Asnjë nga autorët e sipërpërmendur (por edhe të tjerë) nuk ka shkruar se Tirana asokohe ishte qytet. Përkundrazi, ambasadori venedikas Lorenco de Bernardo, në vitin 1591 shkroi se “kaluam në fushën e madhe dhe të famshme të Skënderbeut që quhet Tiranë”; por jo në qytetin e Tiranës. Këtu nuk ka asgjë për t’u çuditur: Ky është një rast i përsëritur anekënd botës, kur qyteti duke u themeluar më vonë, merr emrin e trevës.
Por, kur përmendet për herë të parë Tirana, (si territor) në dokumente? Kjo ka ndodhur në vitin 1372 në aktet përpiluara nga noteri Vasallo në Venedik (K. Frashëri, Historia e Tiranës, 2004, f.60). E si qenka atëherë Tirana e sotme qytet 2.000-vjeçar? Po ashtu në regjistrin sanxhakut Arvanid të viteve 1431-32, Tirana nuk është shënuar as si fshat, sepse nuk ekzistonte si vendbanim, (H. Inalçik, Ankara, 1954).
Banorët
Të pretendosh se qyteti i sotëm i Tiranës është njëmijë apo dymijë-vjeçar, kjo duhet dëshmuar, (ndër të tjera), edhe me statistika të popullsisë dhe me banorët, që në raste të tjera nuk mungojnë, qoftë me përafërsi. Kurse për Tiranën nuk ka, sepse vendbanimi nuk ekzistonte. Nga ana tjetër, asnjë familje e vjetër tiranase nuk pretendon më shumë se 400 vjet autoktoni. Vetë mbiemrat Petrela, Kusi, Mëniku, Vaqari, Preza, Farka, etj., etj., tregojnë se këto familje dhe banorë kanë ardhur nga këto qendra të banuara, të cilat janë më të hershme se qyteti i sotëm i Tiranës. Kjo është e provuar njëkohësisht me dokumente dhe me hartat e kohës.
Albanologët dhe historianët
Cilët autorë kanë pretenduar se qyteti i sotëm i Tiranës u themelua në vitin 1614 nga Sulejman pashë Bargjini (Mulleti), kur ky ndërtoi Xhaminë e Vjetër? Këtë e ka shkruar, së pari, konsulli austriak Johann Georg von Hahn, në vitin 1854, në veprën “Studime shqiptare” (Albanesische Studien). Albanologu i shquar me këtë rast na ka treguar se në fushën ku sot ngrihet qyteti kishte vetëm 15 shtëpi (f.86). Këtë fakt e kanë pohuar më pas Hyacinthe Hecquard më 1858 dhe albanologu tjetër francez August Degrand në librin “Suvenirs de la Haute-Albanie”, Paris, 1901, (në botimin shqip: ‘Kujtime nga Shqipëria e epërme’).
Sami Frashëri tek e famshmja Kamus al-alam (Dictionnaire universel d’histoire et de geographie, Constantinople, 1893) bëri për herë të parë saktësisht konvertimin e vitit 1023 hixhri (sipas kalendarit islam) në vitin 1614 (sipas kalendarit Gregorian); vit që lidhet me ndërtimin e Xhamisë së Vjetër nga Sulejman pashë Bargjini (Mulleti). Shumë autorë shqiptarë të paraluftës shkruan afërsisht të njëjtat gjëra, por më i shquari ndër ta ishte Osman Myderizi, i cili më 1937 përgatiti një histori të shkurtër të qytetit. Historiani Kristo Frashëri, në vitin 1964, shkruante një artikull tek revista “Ylli”, “Tirana 350-vjeçare”, pikërisht kur Tirana mbushi 350 vjet. Punime të tjera të Frashërit dhe libri i tij “Historia e Tiranës”, botuar më 2004 thonë të njëjtën gjë.
Gjetjet arkeologjike
Megjithatë, mohuesit e qytetit 400-vjeçar kapen pas Bazilikës, dioskurëve dhe gjetjeve të tjera arkeologjike, kalasë së Dorëzit. Harrojnë të përmendin ose nuk i dinë, 10 kala të tjera që gjenden në trevën e Tiranës, si për shembull kalanë e Persqopit që daton shekujt IV-III para Krishtit, e cila me shumë gjasë ashtu si Dorëzi, kanë qenë qytete ilire. Por, nuk kuptojnë se kalatë, bazilika, kisha e Brrarit dhe gjetjet e tjera arkeologjike nuk kanë lidhje me qytetin e sotëm, se themelimi i qytetit të sotëm është një akt më vete dhe jo vazhdim i ndonjë qyteti të lashtë. Themelimi i qytetit të sotëm ndodhi në një kuadër të caktuar historik, të ringjalljes dhe ripërtëritjes së jetës ekonomike në trevat arbërore, pikërisht në një udhëkryq të rëndësishëm fushor karvanesh nga lindja në perëndim dhe nga veriu në jug, në një kohë që luftërat ndaj osmanëve ishin fashitur.
SULEJMAN PASHA
Një mëri e çuditshme vërehet ndaj legjendës së themelimit të Tiranës së sotme dhe sidomos ndaj themeluesit Sulejman pashë Bargjinit (Mulleti), duke mos munguar epitetet e rastit. Ky i fundit, more zotërinj ka qenë një shqiptar, që në periudhën e errët të sundimit osman, themeloi një qytet dhe kjo njihet si meritë e tij nga të gjithë albanologët e mëdhenj. Natyrisht, formimi i një qyteti është një proces dhe nuk mund të thuhet se me ndërtimin e një xhamie, furre dhe hamami u ndërtua qyteti. Por, e gjitha kjo është njohur dhe është pranuar në kuptimin simbolik. Xhamia Vjetër (apo Xhamia e Sulejman Pashës) ka qenë objekti më i fotografuar dhe më i rëndësishëm i qytetit në Tiranën e paraluftës derisa u rrafshua në vitin 1945.
Legjenda e themelimit të Tiranës është nga më interesantet, që hasim ndër gojëdhënat popullore. Ajo ka pjesën e vërtetë dhe pjesën e sajuar, si çdo legjendë. Pjesa që flet për ndërtimin e Xhamisë së Vjetër, të furrës, të hamamit dhe varrimin e Sulejman Pashës në Tiranë është e vërtetë dhe e dokumentuar. Pjesa që thotë se themeluesi i qytetit i vuri edhe emrin atij nuk është e vërtetë, sepse (siç thamë) emri i trevës përmendet që në vitin 1372. Po, për etimologjinë e emrit të qytetit dhe për historinë e Tiranës, unë kam shkruar gjerësisht në librin “Tirana e Vjetër, Një histori e ilustruar”, botuar në vitin 2013, prandaj nuk po zgjatem.
Në vend të konkluzionit
Të thuash se qyteti i Tiranës është 2.000-vjeçar është po aq absurde (në krah të kundërt), sa të thuash (siç pohonte një gazetar në një media vizive) se deri para 80 vitesh, Tirana ishte fshat. Qyteti i sotëm i Tiranës u themelua më 1614, u njoh si qytet rreth vitit 1661 dhe u bë qyteti tretë nga popullsia në Shqipëri, në kohën që u shpall kryeqytet, më 1920.

Nga: GAZMEND A.BAKIU
Balkanweb

Nga kamerier në Rinas, miliarder në Holandë

Nga kamerier në Rinas dhe përkthyes në Kosovë, në milioner me pasuri përrallore, me vilë në Holandë, ndërtim pallatesh në Vlorë, me disa apartamente në Tiranë, me vila në bregdet, me vila në Farkë, me kredi qindra mijëra euro, me unaza diamanti, me orë sheikësh, me piktura prej mijëra eurosh, servise porcelani, aksione në NASDAQ, disa depozita bankare, makina luksoze etj.




Gazeta “Sot” bën sot një përshkrim të trajektores së pasurimit të shpejtë të Lulzim Bashës. Duket se pasurimi i shpejtë i Bashës (një ngritje për të cilën njerëz të thjeshtë mund të punojnë gjithë jetën dhe nuk e arrijnë) ka një sekret: bashkëpunimi me vajzën e ish-kryeministrit Berisha, Argita. Basha është kthyer në milioner që kur punoi bashkë me vajzën e Sali Berishës, Argita Berishën në shërbim të UNMIK-ut në Kosovë. Njohja me të i garantoi Bashës një karrierë të shpejtë dhe të shkëlqyer në qeverisje, ndërsa i hapi edhe rrugën për t’u katapultuar në krye të PD si i besuar i familjes.

“Kur shumica e moshatarëve të tij nuk e shihnin as në ëndërr Holandën, Lulzim Basha arrin të marrë një kredi prej rreth 200 mijë eurosh për të blerë shtëpi në Holandë, pa asnjë të ardhur të deklaruar. Në një hark relativisht të shkurtër kohor, deklaron depozita të majme bankare, Mercedes Benz 72 mijë euro, pikturë 6500 euro, orë dore 5200 euro, ore dore 4500 euro, unazë diamanti 11.500 euro, servis porcelani 6800 euro.
Ndërsa një familje e thjeshtë duhet të punojë gjithë jetën për të siguruar një apartament në Tiranë, Basha befas deklaron shtëpi në Utrecht, Holandë, 510 mijë gulden / 231.500 euro, apartament ne Tiranë 205 mijë USD, apartament në Durrës 33 mijë euro, apartament në Tiranë, apartament tjetër në Tiranë 62 mijë USD/52 mijë euro etj.
Dhe kjo është vetëm pasuria e deklaruar e Lulzim Bashës.

Basha, sot kryetar i opozitës shqiptare dhe pretendent për kryeministër pas disa vitesh, është modeli i njeriut të pasuruar në mënyrë të dyshimtë.
Ka pasur disa tentativa për të hetuar pasurinë e Bashës dhe transaksionet e tij bankare, por gjithçka ka dështuar”.

Gazeta SOT

Shqiptarija!

Shqiptarija!
▓▓▓▓▓▓▓▓

"Ne Shqiperi nuk ka "turmë", por as edhe masë të pa anshme (apo të pa interesuar)" thote Dr. Herbert Louis; "Ata jane mbinjeriu i Niçes, keta shqiptar primitiv - dicka ndermjet mbreterve dhe tigrave", thote studiuesi tjeter Henry Noel Brailsford, kurse Herodoti per thraket thoshte se ne qoftë se do te kishin qenë nën sundimin e një personi të vetëm ose të bashkuar me njeri-tjetrin, per mendimin tim, do te ishin te pathyeshem, por kjo ishte e pamundur"... (1)

Shqiptarija eshte nje bote e vogel ne vete ku diversiteti eshte ne maksimum i theksuar dhe individualiteti eshte ne kulminacion. Te besh bashke te gjithe shqiptaret ne nje mendje eshte e pamundur. T'i besh shqiptaret te sillen te gjithe njesoj eshte e pamundur. Kjo veti ka shume pasoja negative per unitetin kombetar, aq shume te nevojshem per momentumin politik qe e jetojme, por nese e shikojme ne kendveshtrim global, individualiteti eshte vlere. Sic duket shqiptaret do te kene probleme te vazhdueshme shume te theksuara nder veti, deri sa te zhduken interesat kombetare neper bote dhe te sundoj globalizimi i mirefillte, apo deri atehere kur do te ekzistoj vetem interesi individual, pra, atehere kur vetem individualiteti do te vij ne shprehje. Jo rastesisht perandorite qe na kane sunduar, i kane bere shqiptaret perandor, apo vezir te tyre. Ata e kane verejte dhe shfrytezuar individualitetin apo vetine vetem per te udhehequr te shqiptareve.
Nderkohe, masa shqiptare sillet ndryshe ndaj te huajve dhe ndryshe ndaj vetes. Ndaj te huajve cuditerisht ka unitet te ndare ne polarizim dual, kurse ndaj vetevetes eshte skajshmerisht kryenece. Le te fokusohemi te shkaqet kulturo-antropologjike, se perse ndodhe kjo.


Antropologjia
Çdo shkence perqendrohet te shkaqet, per te kuptuar pasojat. Por per te kuptuar vet shkaqet, patjeter e kemi te kthehemi te burimi ku fillojne te ndahen pasojat. Pasojat qe sot i perjetojme, kane nje zinxhire arsyesh se perse ndodhin dhe shkaqet i kemi te renditura me radhe deri ne pafundesi prapa nesh. Ne edhe sot prodhojme shkaqe per pasojat e se nesermes. Te gjithe ne, jemi rezultat i historise. Cdo njeri ne bote mban mbi supe historine e njerezimit qe nga krijimi i tij dhe sot ne jemi hallka e fundit e zinxhirit evolutiv qe ka filluar dhe eshte mbushur ne vazhdimesi ne te kaluaren. Nderkohe, shkenca na qarteson se ADN-ja jone, mbane te dhena te theksuara te pakten 6.000 vjet, qe dmth nese para 6.000 viteve te paret tane kane perjetuar nje x kalitje kulturore, kjo nuk zhduket nga ADN-ja jone te pakten edhe 6.000 vitet e  ardheshme. Nese individi vlereson se duhet t'i qendroj besnik tradites apo kultures se trasheguar, keto elemente kulturore vazhdojne te regjistrohen edhe per 6.000 vitet e ardheshme te brezat e ri. Rrethanat e ngjajshme të një populli regjistrohen ne kodin gjenetik të tyre. Në bazë të studiuesve në këtë lëmij, nga analizat e ADN DR, DQ dhe haplotipet karakteristike HLA (antigjenet në ruzat e bardha të gjakut), shqiptarët kanë një idenditet gjenetik në vete, i cili cilësohet si më i vjetri në Mesdhe dhe shumë homogjen (veçanërisht para ardhjes së indo-europianëve si popull heterogjen, para viteve 2.000 p.e.s) per nga vitete e lashtesise dhe pandryshueshmerise, por shume heterogjen ne llojin e tyre ne formim.
Këto janë disa nga haplogrupet e shqiptarëve:
Y-chromosome (Y-DNA)
E1b1b1a; E1b1b1a2; E3b; E3b1a (E-M78); E-V13; I; I1; I1b2 (M-26); I2; I2a; I2a1; I2b; J2; J2a; J2b (J-M12); J2e (M-102); J1; R1a; R1b; G; G2a...
Mitochondrial DNA (mtDNA):
H; (H1+H3); V; J; T; U; (U4); (U5); K; I; W ...
Shqiptaret kane shume haplotipe te ngjajshme me popujt perreth gjithe Mesdheut dhe Europes. Ne qofte se nje individ qe i perkete ndonjerit nga keto haplotipe dhe nuk eshte sot kulturalisht shqiptar, do te kthehej natyrshem te evoluimi i drejteperdrejte i kultures se perbashket pellazgjike qe sot e gjejme te shqiptaret, ky kthim nuk do te quheshte asimilim, por rilindje kulturore drejte nje globalizimi te mirefillte, sic ishte periudha pellazgjike, kur te gjithe popujt ishin nje. Nese nje shqiptar vendosen te mos e trashegoj kete kulture te evoluar drejteperdrejte te shqiptaret, atehere ky akt do te quhej asimilim. Modifikimi, modernizimi i kultures pellazgjike eshte i drejte, por braktisja e saj eshte asimilim. Shqiptaret nuk kane komb tjeter te asimiluar brenda tyre (edhe pse vet jane asimiluar vazhdimisht ne kombet e reja qe jane formesuar), por shqiptaret ngjajne antropologjikisht me te gjithe popujt e Mesdheut dhe Europes. Ne fakt shqiptaret jane pasqyra origjinale e ketyre popujve qe ne origjine. Ne nje shkrim tjeter do te jap te dhena ne detaje per llojet e haplogrupeve qe shqiptaret u perkasin dhe vjetersine maramendese te tyre. (2)


Rrenjet ne histori (Pellazget)
Nese ekziston ndonje popull autokton ne bote, nuk mund te jene tjeter pervec shqiptareve (3). Emri me i vjeter qe identifikon kulturen apo popullin autokton ku mbijetojne sot shqiptaret, eshte emri pellazg, te cilet karakteizoheshin me nje gjuhe dhe bashkesi kulturore te perbashket (4, 5, 6... 7), qe jetonte ne pjesen me te madhe te botes qe atehere njiheshte dhe ndertonin struktura te jashtezakonshme (klutura megalithike (8), koha e tyre ka nje vazhdimesi nga parahistoria deri ne histori. Pas zhvillimit dhe ferkimeve ndermjet tyre, filluan carjet e theksuara kulturore deri te lufterat ndermjet fiseve pellazge. Shqiptaret jane perzierja me e vjeter e shume fiseve pellazge qe u terhoqen instiktivisht ne malet e gadshillut ilirik, si pasoj e ketyre lufterave, qe filluan pas ndarjeve te para kulturore, ndarjes se gjuheve, qe rrjedhimisht coji deri te ndarja e kombeve. Terheqje te ngjajshme te pellazgeve pati edhe ne disa skaje tjera perreth tre kontinenteve qe e rrethojne Mesdheun, dhe zakonisht ky popull quhej alban (sepse ata kryesisht mbijetonin ne male (30). Te albanet e Ballkanit, u struken brenda tyre fiset tjera ilire, thrake, etruske, pra pellazge, ende te pandryshuara, kurse albanet e skajeve tjera te botes u asimiluan me heret nga te ndryshmit perreth. Albanet e Ballkanit sot jane te vetmit ne bote qe kane mbijetuar nga ajo kohe, perderisa fiset tjera pellazge evoluan dhe u perzien me kultura tjera te krijuara nderkohe, duke formesuar keshtu kombe tjera me te reja. Te albanet e Ballkanit dhe fiseve tjera nga i njejti popull qe kishte mbijetuar pa u asimiluar, pati edhe nje tkurrje tjeter, kjo ishte tkurrja e fiseve tjera ilire, thrake, etruske, qe te shtypur nga invazionet e vazhdueshme (kryesisht nga lindja, veri-lindja dhe jug-lindja) u terhoqen ne malet e ketij rajoni dhe u mbeshteten per detin Adriatik si kufirin e fundit te tyre. Nga cdo fis pati te mbijetuar nen emrin e mevonshem si shqiptar, por pati edhe te asimiluar dhe shkrire ne kombet e tjera qe na invadonin. Prandaj sot, gjenetikisht kemi shume sllav, grek, italian, turq, gjerman, kelt, me te njejten ADN si te shqiptareve, por kulturalisht keto individ jane te asimiluar ne nje komb tjeter dhe nuk kane arritur ta ruajne origjinalitetin e kultures se tyre me te lashte. Po ta benin kete, ata sot do te identifikoheshin si te ngjajshem me shqiptaret dhe do te flisnin gjuhen e tyre te perbashket qe e kishin ne antikitet, gjuhen e perbashket pellazgjike, sot me e perafert me kete gjuhe eshte shqipja.
Edhe nga perfundimet qe dalin nga analizimi i teksteve fetare, shohim se pellazget jane populli para profetit Nuh, qe u nda ne periudhen e kulles se fameshme te Babelit, dhe nje pjese e vogel e tyre qe mbijetoji si origjinale qe nga jo kohe, vazhdimisht eshte tkurrur perreth maleve te Mesdheut. Berthama e tyre mbeti e strukur perfundimisht ne malet e gadishullit Ilirik. (7)


Gjeografia
Pasi e permendem diversitetin nga ku u krijua berthama shqiptare, eshte ndoshta ironik fakti se edhe gjeografikisht vendi ku jeton ky popull eshte tejet unik. Ne nje territor relativisht te vogel jane te strukur edhe malet, edhe fushat, edhe lumejt, edhe deterat. Perreth Mesdheut, eshte nder vendet e pakta qe ofron nje afersi te theksuar te malit me detin, poashtu klima eshte e ndare ne ate mesdhetare, tropikale dhe subtropikale, shqiptaret ballafaqohen me nje dimer te forte dhe nje vere te forte poashtu. I perjetojne te gjitha ekstremitetet e klimes. Kemi nje vere si ne jug-lindje te botes dhe nje dimer si ne veri-perendim te botes. Lageshtia e ajrit eshte me e larte se ne lindje, prandaj temperaturat e veres edhe pse jane pak me te uleta se ato te lindjes, perjetohen me rend, poashtu edhe dimri eshte i acart dhe i rend si ne veri-perendim. Klima ndikon jashtezakonisht shume ne kalitjen multidimenzionale te karakteristikave kryesore te races se njeriut dhe ky diversistet ne klime, ashtu si ne gjeografi dhe histori, padyshim se e ka ndikimin e vet ne formesimin e shqiptarit.

Kultura
Gjuha (7), simbolet (9), (7), veshja (10), (7), vallet (10), (11), (7), kenget (12), (13) dhe te gjitha elementet kryesore te kultures qe e krijojne identitetin tone kombetar, jane ne ekuiliber te plote me faktoret tjere te permendur deri me tani, pra, jane me elemente te theksuara diversiteti ne formim (piknisje) dhe paraqesin nje mozaik mahnites per boten e globalizuar.
T'i marrim nje nga nje. Eshte mahnitese se si ne gjuhen shqipe perfshihen te gjitha melodite e mundeshme qe formon fonetika e gjuheve ne bote. Madje edhe ne aksiomen indo-europiane per gjuhen, shqipja nuk mund te ndahet as ne deget perendimore, as ne ato lindore, por qendron ne mes te tyre, sepse i ka elementet e krijimit te te dy ketyre degezimeve (14), (7). Qindra nendialektet e shqipes ne nje territor relativisht te vogel, tregon nje vecanti qe flet per historine e tkurrjes qe kane patur te paret e shqiptareve, qe fiset e tyre kane jetuar ne nje largesi te madhe njeri me tjetren, aq sa kane filluar edhe ta evoluojne gjuhen e tyre te perbashket ne drejtime te ndryshme, por invazionet e njepasnjeshme kane detyruar autoktonet e vjeter te terhiqen e te mblidhen ne malet me te aferta (15).
Te simbolet kemi ruajtje te mrekullueshme brenda identitetin kulturore shqiptar, te simboleve me te vjetra te njerezimit. Duke filluar qe nga simbolet neolotike qe vizatohen ne forme tatuazhezh ne malesi, piktogramet ne gur dhe veshje, mithraizmi, pastaj simbolet e kulturave antike qe u formesuan nga te paret e shqiptareve, e deri sot te simbolet identifikuese kombetare qe bijne me shume ne sy. Pra, edhe ketu shume kultura te vjetra, qofte edhe te zhdukura tani me, qe nga skajet me te thella te botes, mund te shohin ngjajshmeri me simbolet qe jane perdorur ne vazhdimesi nder shqiptar.

Edhe te veshja verehet multidimenzionaliteti i kultures shqiptare. Ne veshjen e shqiptarit shohim ruajtjen e elementeve me te hershem te kulturave te vjetra qe jane krijuar nga i njejti popull pellazgjik perreth Mesdheut. Xhubleta eshte nje mrekulli ne vete. Plisi poashtu. Fustanella dhe tirqit kane lashtesine dhe bukurine e tyre. Ngjyrat jane kryesisht bazike (bardhe, zi, kuq). Por ashtu si te elementet tjera kulturore, shqiptaret kane perfshire te gjithe mozaikun e tendenvace tjera te para kulturore, ne brendesi te tyre, pra ne mvaresi te dallimeve fisnore kemi edhe te kaften, apo te verdhen ne konbinim. Ngjyrat tjera vijne ne relacion me rastet e vecanta, sic jane ritet, festat dhe pasuria, p.sh. qendisja me ar u takon ketyre te fundit. Por pjesa lindore e shqiptareve edhe çamet poashtu, zakonisht perdorin me shume ngjyra ne veshjet e tyre. Poashtu edhe arbereshet e Italise. Veshja eshte e lidhur shume ngusht edhe me simbolet.
Vallet e shqiptareve me kujtojne katat e kung-fu ne Azi, por te shqiptaret me shume vihet ne dukje madheshtija, ne krahasim me levizjet akrobatike te aziatikeve. Edhe vallet, ashtu si te gjitha elementet tjera te kultures shqiptare, vijne deri ne ditet tona qe nga koherat me te hershme historike. Simbolika, gjendja emocionale dhe ekspozimi, apo shfaqja e kultures ne pergjithesi, jane karakteristikat e valleve te shqiptareve.

Kenget poashtu tregojne rolin ekuilibrues te shqiptareve, ne mes lindjes dhe perendimit. Te kenget e shqiptareve verehen elemente lindore dhe perendimore njekohesisht. Ne kenget popullore shqiptare perdoren shume instrumente muzikore dhe sa me shume instrumente muzikore te perdoren ne to, habitshem, aq me shqiptare tingellojne keto kenge! Jo rastesisht veshi i shqiptarit te sotshem nuk e perjashton as muziken qe vijne nga lindja, as edhe ate nga perendimi. Madje edhe ne krijim te muzikes, perdoren elemente te te dy ketyre poleve te ndryshme (pa marr parasysh shkallen profesionale gjate krjimit te ketyre kengeve). Eshte me interes te permendim se qe ne fillet e para te muzikes boterore ne pergjithesi, duke bere tinguj me materiale te natyres (gur, gjethe, dru, fryme...), e deri te perdorimi i sa me shume instrumenteve muzikore moderne, muzika shqiptare mbetet po e atille, duke ruajtur unikalitetin e saj, qe perfshijne mozaikun e te gjithe atyre qe sot bejne muzike dhe kulture ndaras (lindja dhe perendimi).

Trashegimia e kesaj kulture, eshte ajo pjesa me e shenjte qe e dallon fisnikerine e kultures shqiptare, me ata qe e mesojne apo e indoktrinonje nje kulture neper institucione. Trashegimia nuk lene vend per fallcivitete, kurse indoktrinimi pseudo-institucional po.

Feja
Kultura shqiptare, qe vijne e kalitur si e tille qe nga parahistoria, ka brenda vetes edhe periudhat kur njerezit kane krijuar apo edhe ndryshuar fete e tyre. Vet Kanuni, apo be-ja (feja (29) e trasheguar dhe e pa shkruar e kultures shqiptare, eshte nje pjese e mbijetuar e kultures se vjeter antike (16), nga ku dolen edhe permbledhjet e librave fetare, qe u saktesuan nga zinxhiri i profeteve qe njeh njerezimi. Edhe monoteizmi para kristian edhe paganizmi para grek, jane te nderthurura brenda kultures shqiptare (17). Feja e shqiptareve sot, pervec periudhes se krijimit, eshte e ndikuar edhe nga periudhat e mevonshme te zhvillimit te saj edhe nga kulturat perreth, por gjithnje eshte e harmonizuar me ate qe quhet fundamentale, pra, me kulturen e perbashket qe ne antikitet. Kryenecesijte e mevonshme te kombet e reja, qe kane si burim versionet e tyre fetare qe ata i besojne, te shqiptaret keto dukuri eliminohen nga vet hapesira e gjere e kultures shqiptare qe perfshijne ne vete te gjitha diversitetet historike, dhe vet mbijetesa e kesaj kulture ka harmonizuar vetevetiu brenda saj zenkat e atyre qe kapen pas degeve. Deget mund te perplasen njera me tjetren, por ato i bashkon rrenja. Kultura shqiptare ka rrenje shume te thella. I gjithe predikimi i zinxhirit te profeteve monoteist, bashke me paganizmin ne anen tjeter, jane te mberthyera ne harmoni ne kulturen shqiptare. Te gjitha ekstremitetet kulturore perfshihen brenda saj, prandaj ne qofte se kjo kulture ka mbijetuar deri me sot, atehere mund te praqitet si model per zgjidhjen e shume problemeve shoqerore neper bote. Filozofia e rilindasve tane se feja e shqiptarit eshte shqiptaria, ngerthen ne vete per mrekulli fene/fete e njerezimit, cila do qofte emri i saj. Sepse vet formimi dhe zhvillimi i ciles do fe qe nga krijimi i njerezimit, eshte ekuivalent me vet formimin e shqiptarit (ne formesimin e kombit tone, nuk ka luajtur rol vetem nje fe, nje ideologji, apo interes gjeostrategjik), i cili nuk njeh nje pikenisje, apo pikendarje nga trungu i perbashket pellazgjik, por eshte evoluim i drejteperdrejte racor dhe kulturore, bashke me vet njerezimin, dhe ruan natyrshem vecantite multidimenzionale te brumit te perbashket. Cila do fe e vjeter qe ekziston sot te njerezimi dhe i ka rrenjet qe nga koha e perbashket pellazgjike, apo eshte vazhdimesi e asaj tradite, automatikisht eshte edhe fe e shqiptarit.

Jo rastesisht Lady Mary Wortley Montagu shprehet ne kete menyre per kete ceshtje: "Besoj se nuk ka asnjë racë tjetër të njerëzimit që të ketë një mendim kaq modest për aftësinë e vet" (18), duke shtuar ketu Stephen Schwartz (19), drejtor i qendres se pluralizmit Islamik, qe e jep modelin shqiptar si zgjidhje te problemeve nderfetare per boten e civilizuar, apo edhe kryeministrin kanadez Stefen Harpe (20). qe e paraqet shqiptarijne si model per boten, nderkohe Dr Scarlett Epstein (21), qe kerkon nga e gjithe bota te adoptoj be-n (fene) e shqiptarit. Vlene te shtojme ketu edhe keto referenca 22, 23, 24.

Organizimi shoqeror dhe politik
a)
Kufijte e shtetit (25), apo formave tjera te organizimit shoqerore te shqiptareve, gjithnje jane percaktuar dhe vazhdojne te percaktohen nga te huajt, apo ne mvarshmeri te limitit deri ku dhe kur ka mundur te qendroj rezistenca e shqiptareve. Hapesira shqiptare eshte zone restrikcioni, si pasoj e ekspansionit te vazhdueshem. Organizimi shoqerore dhe politik i shqiptareve ka qene gjithnje i ndryshueshem apo variabil ne mvaresi te rethanave, duke filluar qe nga qytet shtetet e koherave antike (nje tregues tjeter i kryenecesise me njeri-tjetrin), deri te tendenca e sotme per te krijuar shtetin e perbashket kombetar (qe ka ngelur ne nivel tendence). Emerues i perbashket i te gjitha ketyre periudhave eshte veshtiresia e shqiptareve per te krijuar unitet politik. Arsyjet jane nga me te ndryshmet, disa prej te cilave i kemi permend edhe me larte.
Ashtu si cdo gje qe shkon drejte ndarjes, hapjes, zhvillimit, qofte nga kendveshtrimi makro, apo edhe mikro, ashtu si universi qe kishte nje pike te perbashket, qe nga Big Bang-u ai shkon drejte hapjes dhe ndarjes, ashtu edhe ne kendveshtrimin më mikro, njerezimi shkon drejte hapjes, ndarjes se metutjeshme. Megjithate, ndarja e shkakton "të ndryshmin", i ndryshmi e shkakton diversitetin dhe diversiteti shpesh shkakton edhe konflikte, prandaj njerezimi ka shpikur vazhdueshem ideologji qe te bashkoj njerezit dhe t'i homogjenizoj ato. Keto ideologji nuk jane sinkornizuar natyrshem me vet natyren e njeriut dhe keshtu edhe ato kane deshtuar. Perandorite, kalifatet, ideologjite e vjetra, apo keto te reja qe i perjetojme sot, te gjitha kane deshtuar, apo jane ne proces te deshtimit.
Rasti i shqiptareve eshte shume specifik, sepse ata jane krijuar si bashkim i fiseve me te vjetra te rajonit, te detyruar nga invazionet e njepasnjeshme te kulturave tjera qe ishin ndare nga i njejti trung i perbashket. Ky bashkim i detyruar per mbijetese, si pasoj e rethanave historike, i atyre fiseve te vjetra te trungut te perbashket pellazgjik, e qe jetonin ne nje largesi te madhe ndaj njeri-tjetrit, ka formesuar nje mozaik dhe heterogjenitet ekstrem, brenda homogjenitetit kombetar te shqiptareve. Koha e gjate qe ata jetojne se bashku ne njeren ane, dhe natyraliteti i njeriut per tu ndare, per te evoluar, per tu vecuar, ka sjelle deri te individualiteti ekstrem i shoqerise shqiptare. Tani me nuk kemi tendence per ndarje fisesh dhe formimi te kombeve te reja, sic ishte ne antikitet, por fenomeni ka depertuar deri te "atomizimi" i ceshtjes, apo deri te individi. Ata shqiptar qe tentojne te ndahen apo te vecohen, hasin ne fise, kultura apo kombe te huaja, qe koha e gjate i ka shendruar shume te huaj per ta, dhe atyre nuk u ngelet kompromis tjeter vec se te asimilohen brenda tyre, nese duan te evoluojne. Por, ata qe i bejne balle ketij kompromisi vetmohues te kombinuar me forcen e natyrshme e njeriut (ne kete rast te shqiptarit) per t'i ndejtur besnik tradites, ka krijuar anomali gjate proceseve te takimit me kulturat, fiset, apo kombet e huaja. Tendeca e natyrshme per tu ndare nga trungu, ne njeren ane, me tendencen tjeter te natyrshme per t'i qendruar besnik tradites, te kombinuar me dallimin ekstrem qe has ai ne mes vetes dhe kultures, fisit, apo kombit te ri qe e takon, ka bere qe nje pjese e shqiptareve, megjithate, kane vendosur t'i qendrojne besnik identitetit kombetar, dhe te kthehen e te jetojne ne berthamen e tyre te mbetur qe nga parahistoria. Ky fenomen, ka sjelle deri te vazhdimi i ndarjes brenda llojit te vet, duke formesuar keshtu shoqerine me individualiste brenda nje kulture (ne sens te gjere te fjales), qe ekziston ne bote. Ky rezultat ka pasoja katastrofike per unifikim kombetar, poashtu krijon tension brenda llojit, por eshte shume interesant dhe terheqes per kulturen globale, ku individi vihet ne qender te vemendjes. Individualitetin e shqiptareve e kane vene re te gjithe pushtuesit, te cilet gjate periudhes se administrimit, kane shfrytezuar vetine udheheqese, qe vijne si rezultat i individualitetit. Kjo eshte shfrytezuar ne vecanti nga Perandoria Romake dhe ajo Osmane. Shpresojme se kjo veti do te vihet re edhe pas humbjes se pseudo-nacionalizmave global dhe krijimit te nje sistemi funksional nderkombetar (njerezor). 

b)
"Te barabarte ne mes te barabarteve". Kjo ishte formula me te cilen Skenderbeu arriti te bej bashke nje pjese te madhe te shqiptareve (26). Ligji i krijuar nga nje njeri apo elite dhe kerkon vet te sundoj mbi njerezit tjere, nuk mund te perfillet vullnetshem nga shqiptari, por ligji qe e ngre, e rrit, apo e bene te ndjehet mire moralisht dhe shpirterisht shqiptarin, ate ligj ai vetevetiu e respekton. Kanuni qe i pashkruar, por ligjet e tij diheshin dhe ndjeheshin apriori nga shqiptaret, sepse ato ligje mund te gjinden thelle ne moralin e cdo njeriu qe kerkone ngritje, rend ne shoqeri dhe barazi (16). Komunizmi per shembull, eshte nje kopje e keqe e kesaj barazije, sepse perseri ne piedestal eshte nje njeri, apo nje grup njerezisht, qe per shqiptarin eshte irrituese dhe nencmuese. Shteti demokratik krijon ndarje klasore te bazuar nga te ardhurat ekonomike. Ky eshte nje problem i madh per ligjet morale te shqiptarit, i cili asnjehere ne histori nuk ka qene lypsar, madje as per buke, por sot kemi gjithnje e me shume shqiptar qe e thejne cdo kod moral te tyre te trasheguar dhe dalin me koken ulur per lemoshe, sepse sistemi i ketille politike i'a ka pamundesuar qe te punoj edhe token e vet per nje kafshate buke. Ne anen tjeter, kemi shqiptaret militant, qe thejne kodet e tij per te perkarhur nje individ apo grup njerezish, vetem e vetem qe te mos vij ne nje gjendje te rende ekonomike, ai detyrohet t'i thej vazhdimisht kodet e tij morale te trasheguara.. Militanti i bazuar ne interes ekonomik, e thenë rende traditen dhe identitetin e trasheguar te shqiptarit. Politika qe kanalizon shqiptaret drejte nje skeme te ketille te veprimit, duhet te ndryshohet sa me shpejt qe eshte e mundur, sepse shkateron traditen, kulturen, dhe vet prirjen kulturore te shqiptarit. Ky sistem, thjeshte e asgjeson shqiptarin dhe e ben ate te zbrazet nga cdo element kulturore te trasheguar.
Shqiptari duhet te krijoj vet nje model te tij te funksionimit te shoqerise, sepse kopja e nje modeli te huaj nuk korespondon me vecantite e tij kulturore. Ne fakt, shqiptari duhet te modeloj nje forme te tille te modelit politik, ku duhet te perfshije elemente nga format me te suksesshme te funksionimit politik nga e gjithe bota e diteve tona, por qe perseri te jene te nderlidhura ngusht me kodin moral brenda se cilit shqiptari ndjehet më shqiptar. Politike autoktone duhet te krijohet edhe per ceshtjet sociale, ekonomike, ato te turizmit, edukativo-arsimore, etj. Fillimisht duhet te selektohen vecantite te cilat mund te shfrytezohen per te miren e vet shoqerise dhe padyshim keto vecori nuk mund te jene te ngjajshme me ato qe mund t'i kete nje komb tjeter, prandaj kopjimi krijon kaos. Vecoria me e theksuar e shqiptarve eshte trashegimia kulturore dhe materiale, per te cilen duhet te krijohen politika adeukuate per t'u shfaqur dhe ruajtur institucionalisht. Jo cdo gje e vjeter eshte e mire, ashtu sic nuk eshte e mire cdo gje moderne, prandaj shqiptari duhet te dalloj te miren qe e ka trasheguar dhe ta modifikoj ate ne nje forme moderne, qe te ruhet nga te keqijat e koherave moderne dhe t'i shfaq me sukses vecantite e tij ne te ardhmen.

Nacionalizmi
Ky nocion qe identifikohet nepermjet identitetit kombetar, eshte evoluim i natyrshem i organizimit shoqerore qe nga antikiteti, me njerezit e ngjajshem qe ne lindje, qe identifikohen me gjuhe dhe kulture, simbole, histori të përbashkët (27), qe i homogjenizon njerezit deri në atë masë sa që ata e perceptojnë vetveten si një popull, madje dhe interesat momentale (qoftë ato edhe në perspektivë), i kanë të ngjajshme. Këto interesa, apo tendenca për të vendosur për gjendjen e tyre sociale, ekonomike, politike, janë thellë të ngulitura në qenien e tyre, e cila është kalitur përgjatë një procesi shumëvjeçarë në mënyrë të ngjajshme me njëri-tjetrin. Kështu formësohet një civilizim, kështu formësohet një kulturë, kështu formësohet një komb me veçantit e tij dhe rjedhimisht kështu formësohet edhe nocioni i nacionalizmit.
Pika ekstreme e nacionalizmit shpije te dukuri tjera kryesisht negative per shoqerine e globaliluar, sic eshte racizmi, superkombi, apo superioriteti mbi popujt tjere, por nacionalizmi identifikues, mbrojtes, qe shfaq vyrtite dhe nuk anathemon kombe, kultura apo racat e tjereve, quhet nacionalizem pozitiv. Ne vazhden e ketij mendimi do te theksoj edhe thenien e Kadares sone te madh: "Pa qene nacionalist i mirefillte, nuk mund te jesh as edhe kozmopolit i mirefillte".
Pasi qe nacionalizmi fillet e tij i ka ne tribalizem (27), ashtu si familja qe rrenjet i ka ne fis e fare, grumbullimi i shume fiseve te ngjajshme qe flitnin te njejten gjuhe (kujtojme ketu primordializmin), e formesojne kombin, por ne rastin e shqiptareve ky formesim eshte me specifik dhe ka nje histori pak me te ndryshme se ne rastet e formesimit te kombeve tjera, te cilet per vec gjuhes se formesuar, kane edhe pikenisje apo pikeformime me baze fetare, simbolike, ekonomike, politike, etj.  Te shqiptaret nuk ekziston nje piknisje prej ku fillon formesimi i ketij kombi, shqiptaret jane vazhdimesi kulturore e tre racave, te asaj dinarike, alpike (qe shpesh konsiderohet si pjese e asaj dinarike) dhe mesdhetare, qe kane jetuar dhe levizur perreth gjithe Mesdheut ne tre kontinente, qe nga parahistoria. Keto raca jane pjese perberese e te gjitha kombeve te ketyre kontinenteve, por ne malet e gadishullit ilirik u ruajt vazhdimesia kulturore qe nga formesimi i tyre. Pas ndarjes se vazhdueshme te kulturave/gjuheve, formesoheshin kombe te reja te cilat largoheshin dhe ndryshonin vazhdimisht nga berthama e tyre pellazgjike. Ky proces ka vazhduar pa nderprere dhe akoma vazhdon, nderkohe, pjesa e berthames se pandryshuar te mbetur perreth mesdheut, si pasoj e ekspansinonit te vazhdueshem te kulturave dhe popujve tani me te ndryshem, shkaktoji restrikcionin e vazhdueshem me epiqendren ne malet e gadishullit ilirik.
Gjithe keto pjese fisesh qe kishin mbijetuar pa u asimiluar dhe qe jetonin aq larg njera-tjetres (qe nga "Shtyllat e Herkulit" ne perendim, deri ne Kaukaz ne lindje dhe qe nga deti Baltik ne veri dhe deri ne Egjypt ne jug - 15, 28), me raca te ndryshme, por me nje kulture te ngjajshme, padyshim se ofrimi i tyre shkakton nje ferkim centrifugal nga diversiteti lokal, por edhe nje afrim centripetal drejte njeri-tjetrit nga rreziku i asimilimit dhe shfarrosjes totale ne anen tjeter.
“Nacionalizmi shqiptar” (që në vetvete, nuk është as më shumë e as më pak se vetëdijesim kombëtar), në krahasim me atë të popujve tjerë, për veç se nuk është gllabërues, apo i rezikshëm, ai është aq unik dhe njëkohësisht shumë kontraditkorë, sa që nuk mund të definohet qartë se si etnocentrizmi shqiptar, në vetvete do të thotë multikulturalizëm (globalizëm/khalifat), që reflektohet në të gjitha komponentat e kulturës shoqërore, deri tek feja. Kjo dukuri, padyshim se ka të bëjë me qenien shqiptare, si ekstrakti më i vjetër qe vijne drejperdrejte nga berthama e perbashket e kombeve dhe thellë në nënvetëdijen tonë, të gjithë njerëzimin mund ta perceptojmë si një ‘komb’ i vetëm, apo ‘bashkombas’.
Shqiptari i sotëm, në parim (duke marr parasysh se ai është injorant në relacion me njohjen e vetëvetes, që vijnë si pasoj e rethanave të jashtëzakonshme që ka kaluar kjo pjesë e njerëzimit, që nga krijimi i tij), e percepton çdo gjë shqiptare me skepticizëm e përbuzje, dhe e admiron gjithnjë ‘të huajin’ si qenie e zhvilluar në liri më të madhe në relacion me të dhe më i përparuar se sa ai. Shembull e kemi indeksin e eurocentrizmit apo multikulturalizmit tek shqiptarët, më të skajshëm se vet europianët, apo amerikanët dhe vetekspozimin ndaj interesave të polit lindor gjeostrategjik njëkohësisht.
Të qenurit shqiptar, nuk është vetëm mënyrë e të menduarit, e sjelljes, kulturës, prirjes psiokologjike e sociologjike, por për ti siguruar këto, duhet të lindësh si i tillë, pra, të kesh të regjistuar në ADN të gjithë trashëgimin e vaçant të këtij populli të mbijetuar në rethana të jashtëzakonshme që nga krijimi i njerëzimit. Njerëzit janë kudo të njëjtë, rethanat historike janë ato që i diferencojnë edhe gjenetikisht. Të preukupohesh vetëm me problemet e të tashmes, do të thotë se je duke u rrotulluar vetëm brenda kuadratit të pasojave që ke trashëguar. Pra, njerëzit instiktivisht janë të prirur ti harrojnë shkaqet, por shkenca jo!

___________
Diversiteti ne mendime eshte pasuri, homogjeniteti ne kete rast do te krijonte nje kope, apo turme njerezish servil te njeri-tjetrit dhe ne e dijme se te pakten ne kete pike dallohemi per kryenecesi te theksuar.
Pa marr parasysh pasojat e kesaj vecorije, ne mosfunksionimin e shume sistemeve te importuara, ne duhet te dijme te shfrytezojme kete prirje kulturore per te mire. Cdo shqiptar eshte model per kete diversitet ne mendime, nuk eshte me rendesi se a kane apo jo te drejte ne ate cka mendojne dhe pa marr parasysh nivelin e intelektit te tyre qe e kane shfrytezuar, apo informatave qe posedojne, me rendesi eshte qasja per te kundershtuar, duke e vecuar veten individualisht ne ate cka mendon. Mungesa e njohurive intelektuale nuk ka te bej me kapacitetin. Nderkohe antropologet nga kendveshtrimi i tyre shkencore flasin per kapacitet te theksuar te races shqiptare dhe lloj-lloj "produktesh" qe hasim per cdo dite e qe jane te shquar per injorancen e tyre, nuk duhet te perzihen me kapacitetit e po atyre, qe mund te jete komplet i pashfrytezuar, si pasoj e shume rrethaneve te vecanta qe e kane krijuar si te tille.

__________
Prandaj mos i detyroni shqiptaret te sillen njesoj (komunizmi), sepse beni krim anti-njerezor, ata nuk jane te kalitur per nje sistem te atille, por as mos i ndani ata na klasa, ku morali nuk do te ishte pesha qe do te matej, por paraja (sistemi demokratik).
Prandaj mos prisni qe aty ku ka nje grumbull shqiptaret, qe ato te sillen te gjithe njesoj. Pa marr parasysh natyren e veprimit (sasine e budallallekut, apo sjelljes "se mire"), nje grup shqiptaresh asnjeher nuk do te veproj njesoj, edhe pse njeri prej tyre do te tregohet shume i talentuar, ai budallai do ta kundershtoj me vetebesim te plote, apo e kunderta.
Prandaj mos prisni qe te gjithe shqiptaret te hane torte ne nje menyre te njejte, padyshim se do te kete prej atyre qe do ta prishin "kopen";
Prandaj mos prisni qe ne nje "party" te organizuar nga ju ne nje kafiteri te qytetit, nuk do te kete "party breaker-a", nese keni ftuar nje grumbull shqiptaresh, padyshim se do te kete ekstremitete ne sjellje.
Prandaj mos prisni se te gjithe shqiptaret do te luftojne armiqet ne unitet te plote, padyshim se do te kete tradhetar te medhenj, apo prej atyre qe do te gjejne miliona arsyje tjera per te marr nje qendrim ekstrem, por te ndryshem nga njeri-tjetri.
Prandaj mos prisni se te gjithe shqiptaret do te duan te bashkohen ne nje shtet, padyshim se do te kete prej atyre qe do te krijojne nje ekstremitet tjeter per ta ndjekur...
Shqiptaret jane nje kopje e vogel e kultures boterore ne pergjithesi. Me cdo problem qe do te ballafqohet bota deri ne skajet me te thella te saj, probleme te ngjajshme do te mund t'i gjesh edhe te shqiptaret. Kjo vlene edhe per perparesite. Shqiptari barte me vete ekstremet e te dy aneve te medaljes.

Besir Bajrami
19.2.2014
Basra - Irak

________
Referenca (ne brendesi te lidhjeve te meposhtme, i keni edhe emrat e autoreve):

1. https://www.facebook.com/BesirBajramii/posts/305316846182758
2. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=152265138154597&l=53a0cd559a
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=195124187202025&l=5802383c61
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=114605051920606&l=5804042641
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=127310447316733&l=bb02a77da5
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=195124187202025&l=5802383c61
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=279255175455592&l=e429b9df59
3. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=279254672122309&l=97642b4734
4. https://www.facebook.com/BesirBajramii/posts/282121355152962
5. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=279260385455071&l=5b3ea1da0f
6. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=279254522122324&l=4a45adeddf
7. https://www.facebook.com/notes/besir-bajrami/all-in-one/249209335121598
8. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=279255272122249&l=a6a52ccef8
9. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=139418649439246&l=3bb0952a76
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=110084515705993&l=94dad76c96 (me radhe...)
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=110084515705993&set=a.110082529039525.4389.100001133356751&type=1&comment_id=1434876&offset=0&total_comments=26
10. https://www.facebook.com/BesirBajramii/media_set?set=a.214339561947154.48697.100001133356751&type=3
11. http://www.youtube.com/playlist?list=PL87BD7CD207E9FF5D (videos)
12. https://www.facebook.com/BesirBajramii/media_set?set=a.251090514938725.56111.100001133356751&type=3
13. http://www.youtube.com/playlist?list=PL6065AC9B75911C99 (videos)
14. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=376867249027717&l=4f7317278f
15. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=128442420536869&set=a.110082529039525.4389.100001133356751&type=1&comment_id=742970&offset=0&total_comments=19
16. https://www.facebook.com/BesirBajramii/posts/265846666796443
17. http://www.uvm.edu/~bsaylor/classics/hdt.2.50.html
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=168285296552581&l=f9efe504bd (+ Robert D'Angely - Enigma, faqe 149-151)
http://books.google.co.uk/books?id=71I9AAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=Die+alten+Pelasger+und+ihren+mysterien&source=bl&ots=VV6iX2JwvI&sig=vk3WoAyKXJJa2vlaW2k26YYJHCQ&hl=sq&ei=wxi_TMOPGIzGswbygsW1DQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y#v=onepage&q=Die%20alten%20Pelasger%20und%20ihren%20mysterien&f=false
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=166728296708281&l=4caab9b623
http://books.google.com/books?id=Y1cXAAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=Symbolik+und+Mythologie+der+alten+Völker%2C+besonders+der+Griechen&source=bl&ots=tP64RK_p7w&sig=ndLOcVEcTQADkCodcKYrdS4QALc&hl=sq&ei=Acm_TJmJLcGfOoyu2fwL&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CA8Q6AEwAA#v=onepage&q&f=false
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.227738487273928.50700.100001133356751&type=3&l=16a1ad75fe
http://infoarkiva.com/lajme/artikull/iden/1046934133/titulli/Pipa-ne-diksionerin-francez-Mitologjia-shqiptare-me-zana-e-djaj-por-pa-zota
18. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=279258822121894&l=f8ed2c0b1c
19. http://www.huffingtonpost.com/stephen-schwartz/how-albanias-religious-mix-offers-an-example-for-the-rest-of-the-world_b_2199921.html
20. http://www.balkanweb.com/m/shqiperi/holokausti-kryeministri-kanadez-shqiptaret-i-dhane--bese--hebrejve-88045.html
21. http://www.youtube.com/watch?v=Z1ny8z9YuJs&app=desktop (video)
22. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=279259635455146&l=33d7bcf860
23. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=279258785455231&l=70202c2c0c
24. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=196375257076918&l=b8aec0dc79
25. https://www.facebook.com/BesirBajramii/posts/436019189779189?comment_id=4457219&offset=0&total_comments=8
26. https://www.facebook.com/BesirBajramii/posts/241429945952525
27. http://books.google.co.uk/books?id=B661BPLxImMC&lpg=PA595&ots=-mjOEO6Ejl&pg=PA595#v=onepage&q=O%20ju%20njer%C3%ABz%2C%20v%C3%ABrtet%20Ne%20ju%20krijuam%20juve%20prej%20nj%C3%AB%20mashkulli%20dhe%20nj%C3%AB%20femre%2C&f=false
28. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=279255272122249&l=a6a52ccef8
29. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=328946973819745&l=0a9563fce8
30. https://www.facebook.com/photo.php?fbid=372627486118360&l=bdf5330b24