Roland Trebicka

“Mbase do të kthehem në teatër, në oborr a në holl, por e di se në skenë nuk do ngjitem më kurrë. Më ndero".

Këto ishin fjalët e fundit që i ka thënë bashkëshortes, ditët e fundit ashtu si nën zë Roland Trebicka. Ai është kthyer sot edhe një herë në Teatër, në holl e në oborr, por nuk do të ngjitet më në skenën e tij.

Kolegë, miq, artdashës e qytetarë të shumtë janë mbledhur në hollin e Teatrit Kombëtar, për t’i dhënë lamtumirën e fundit artistit unik, Roland Trebicka. Homazhet do të vijojnë deri në orën 13:00.

Erdogan: Mos e diskriminoni Hakan Shukur pse tha se jam shqiptar

Ish- futbollisti i Turqisë dhe emri më i njohur i futbollit në këtë vend, Hakan Shukur, ka deklaruar në universitetin “Mehmet Akif” se edhe ai ka origjinë shqiptare dhe se nuk është turk.

Por në drejtim të Shukur janë hedhur akuza dhe kritika.

Në krah të futbollistit, që është deputet i partisë në pushtet, ka dalë kryeministri Erdogan. Ai tha se Shukur i ka bërë deklaratat e tij në një universitet që mban emrin e një shqiptari, që ka bërë tekstin e himnit turk.

Ai tha: “Nuk ka asnjë futbollist që e ka veshur bluzën e kombëtares turke më shumë se ai, ose që ka shënuar më shumë gola se ai. Ata që e kritikojnë, janë diskriminues”.

http://www.ensonhaber.com/hakan-sukur-ben-turk-degil-arnavutum-2013-02-22.html

Kosova si zemër e Serbisë është një përrallë që rrëfehet për të përkundur budallenjtë

Shkrimtari i rikthehet me një “sprovë letrare” historisë dhe mitologjisë së këtij vendi të vogël – antik, i trazuar, i harruar nga Europa - që është i tiji: Shqipëria. Për të thuhet se është i errët, lunatik, i humb durimi me budallenjtë. Nuk gënjejnë. Ismail Kadare di edhe të jetë i ngrohtë, i gëzuar, ironik e i këndshëm. Është shpifur rreth tij për një kohë të gjatë, jashtë dhe brenda vendit të tij, është akuzuar dikur (ndonjëherë nga të njëjtët!) për “modernizëm”, për “antisocializëm” dhe pastaj për “nacionalizëm”. Ai u ka ikur gjithmonë kategorive ku e vendosnin. As shkrimtar zyrtar, as disident, sot ai u ka mbyllur gojën të gjithë përndjekësve të tij. Në krah të Philip Roth ose Haruki Murakami në listën e shkrimtarëve kandidatë për ‘Nobel’, Ismail Kadare, 77 vjeç, mbetet një autor i paklasifikueshëm dhe enigmatik. Është një bir Homeri që ka shkruar Iliadën me bojën e Orwell ose Huxley. Vepra e tij – madhështore, paralajmëruese, muzgore, flet për të. Më tepër se 100 libra, ndër të cilët rreth 40 të botuar në frëngjisht – një Komedi Hyjnore në erën e stalinizmit. Thoni Shqipëri dhe mendja ju shkon menjëherë te “Kadare”; shohim të valëvitet shqiponja me dy koka, emblema kombëtare ndërmjet djallit (Enver Hoxha) dhe ikonës (Nënë Tereza). Kadare ka mishëruar, dhe kjo ndonjëherë kundër dëshirës së tij, ndjenjën e fajit të Shqipërisë, skllave dhe zonjë në të njëjtën kohë; Koha nuk i ndan të gjallët nga të vdekurit. Historia është populluar nga fantazma dhe nga krime që i rivizitojnë njerëzit: udhëtohet ndërmjet qiellit dhe tokës – madje dhe nën tokë, sikur Zhyl Verni të kishte njohur Plutonin. Gjithçka fillon nën shi dhe në baltë, gjithçka përfundon me erën, në një vjeshtë të përjetshme, a thua autori u mohon heronjve të tij ëmbëlsinë e një vere. Libri i tij i ri (Mosmarrëveshja, La discorde në frëngjisht, botimet Fayard), është një ese njëherazi kritike dhe satirike, ku ai na rrëfen peripecitë e një kombi të përçmuar nga Europa: Shqipëria. Me këtë rast, ai na priti në shtëpinë e tij, në Quartier Latin, ku jeton që prej vitit 1990.
Frederic Ferney: Si mund të jesh shqiptar?
Ismail Kadare: Sa për këtë, edhe unë vras mendjen! E dini se çfarë shkruante në shekullin II një autor latin, në Nuits attiques: “Në fund të botës, ndodhet një vend i quajtur Shqipëri, ku lindin burra të cilëve u zbardhen flokët që fëmijë dhe që shohin më mirë natën se ditën…”
Nuk është shumë e gëzueshme…
Çfarë t’i bësh fatit, atje u linda!
Ju vetë thoni për Shqipërinë: “Është një vend heroiko-absurd”
Dhe përsëri jam treguar modest! Shqiptarët i janë nënshtruar zgjedhës turke dhe gjuha e tyre kombëtare ka qenë e ndaluar për 5 shekuj. Gjatë shekullit XX, ata përjetuan, njëra pas tjetrës, republikën, monarkinë, pushtimin hitleromusolinian, komunizmin stalinist dhe maoist – një nga më të këqijtë që ka ekzistuar ndonjëherë. Shqipëria është një vend me histori të gjatë dhe tradita; qoftë brenda vendit, qoftë me pushtuesit tanë apo me fqinjët që kanë dashur të sillen si të tillë, përballjet për pikëpamjet janë zgjidhur, për një kohë të gjatë, me armë dhe me kufoma të dergjura anëve të ndonjë lumi!
Nga e ka origjinën urrejtja shekullore e serbëve dhe shqiptarëve?
Ah, kjo… fillon që në shekullin VIII dhe IX, kur pushtuesit sllavë, të ardhur nga stepat e Uraleve, ushtruan mbi shqiptarët një trysni që tkurri territoret e tyre. Pati luftëra pa fund. Sllavët pushtuan përkohësisht Kosovën dhe një pjesë të Shqipërisë, pa arritur ta shkatërrojnë këtë vend të vogël që i ndan nga Adriatiku. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, gjermanët çuditërisht donin të bënin për vete shqiptarët dhe, akoma më e çuditshme, i klasifikuan ndër “racat superiore”. Ata donin që shqiptarët të kishin nën Rajhun e tretë, të njëjtin pozicion si nën Perandorinë Otomane. Ata bashkuan Kosovën me Shqipërinë. Nuk është nevoja t’ua them se nuk na leverdis t’ia dimë për nder Hitlerit këtë bashkim të përkohshëm. Historia e Shqipërisë është e mbrujtur me aleanca të tradhtuara, me pashallarë me koka të prera, mekalorës mizorë, me masakra, me mesha. Çfarë thesari për një autor romanesh! Ndikimi i Perandorisë Otomane në Shqipëri është i pamatshëm, është një trashëgimi tragjike, groteske, burokratike, që at’herë totalitare, që ka rënduar mbi ndërgjegjet dhe ka ravijëzuar mentalitetet më fort se komunizmi. E dini, ka ende nostalgjikë për gjumin e thellë turk! Por, e vërtetë, është një rezervuar mitesh, heronjsh, tradhtarësh. Një thesar për letërsinë shqiptare që kumbon nga thirrjet dhe betimet për besnikëri ndaj Nënës Shqipëri, nga premtimet e ujitjes së saj me gjak, nga këngë të pasionuara ku ëndërrohet çlodhja mbi gjirin e saj. Por të gjitha këto himne të zjarrta, thjeshtmaskojnë realitetin: robërimin, diasporën, mërgimin. Kjo është e kaluara… Posi, vetëm me fjalë! Në shqip, numërojmë nga 2 në 5 në latinisht, më pas në turqisht, më pas në sllavisht, por shifra “1” thuhet njëlloj si para tre mijë vjetësh. Është një gjuhë më e vjetër se gjuha e Homerit.
Si mund ta harrojmë të kaluarën?
Ajo që europianët kanë harruar, është se Shqipëria është një zgjatim mitologjik i Romës dhe Greqisë.
Sot Shqipëria është një republikë parlamentare demokratike dhe përfaqësuese që aspiron të pranohet në Bashkimin Europian, apo jo?
Le të themi: një republikë e ngatërruar dhe e korruptuar, që ëndërron Europën, por që, për fat të keq, komuniteti europian nuk ka pikën e dëshirës për ta pritur krahë hapur.
Kush është ky Skënderbeu që e kërkojnë shumë vende si hero kombëtar dhe që ka ngjallur kaq shumë grindje?
Është pak si Karli i Madh ose Rolandi për ju. Do të më duheshin orë të tëra për të shpjeguar arsyet e qarta ose të errëta të grindjes për këtë përkatësi të lashtë ndërmjet serbëve dhe shqiptarëve. Druaj se, për një francez do të jetë po aq e paqartë sa luftërat Pikrokroline te Rabelais, ose grindjet midis Gelfëve dhe Gibeli-nëve te Dante. Për shembull, në vitin 1999, gjatë luftës në Kosovë, mbajta një ditar (i botuar me titullin Ra ky mort e u pamë, botimet Fayard). Gjithçka filloi nga një shkrim në Le Courrier International, që i dha shkas një polemike të egër në faqet e periodikut nju-jorkez Illyria. Titulli i tij ishte: “Nëna e Skënderbeut ishte sllave”.
Ju vjen për të qeshur?
Kaq mjaftoi për t’i çmendur njerëzit dhe për t’u trajtuar, reciprokisht, si tradhtarë dhe fashistë. Në atë kohë, ishte kulmi i fushatës së bombardimeve të NATO-s mbi Serbi. Natyrisht, faturën e paguan shqiptarët e Kosovës. Hakmarrja serbe është e papërfytyrueshme: foshnja të shkuara në thikë, gra të përdhunuara, shtëpi të djegura, dëbime masive. Një makth!
Pse serbët treguan kaq tërbim kundër Kosovës?
Pa dyshim, ata donin të hakmerreshin ndaj dënimit të Europës dhe Aleancës Atlantike. Argumenti më i vjetër i propagandës së tyre është se Kosova qenka djepi historik i Serbisë dhe “serbizmit”.
Po si qëndron puna?

Është një përrallë që rrëfehet për të përkundur budallenjtë. Për ta, Kosova është shpirti i pavdekshëm dhe origjina e Serbisë! Për ta, është lugthi ku filloi gjithçka dhe ku do të përfundojë gjithçka; është një kauzë e shenjtë, gjë që, sipas tyre, justifikon kryqëzatat dhe spastrimin etnik. Kosova qenka serbe jo vetëm prej varrezave, manastireve, fshatrave, por për më tepër, Skënderbeu, heroi kombëtar i shqiptarëve, qenka edhe ai serb! Më kujtohet në atë kohë, shkrimtari dhe ministri i Punëve të Jashtme të Serbisë, Duk Draskoviç, më akuzoi se u isha dorëzuar mirazheve të nacionalizmit shqiptar. Sipas tij, ishte e thjeshtë, unë isha në kampin e atyre që kishin vrarë Arkimedin, kishin djegur Xhordano Brunon dhe torturuar Tommaso Campanella, gjë që, edhe ju e kuptoni, është shumë e tepruar! Kur lexon librat tuaj, historia e Shqipërisë është e mbushur me fantazma, me të rikthyer prej botës tjetër, që në të vërtetë nuk janë larguar kurrë. Përktheu për Mapo: Blerta Hyska

Ai ishte Zogu mbret?

Mik i dashur,Bertolt Brecht shkruante:“ Gjithë pushteti buron nga populli – por ku shkon ai?” dreqi ta hajë. Tek ne pushteti shkon nga edhe ka ardhur. Herë në Beograd, herë në Athinë, herë në Romë, së fundi edhe në Ankara. Krejt varet se cila qendër na e gozhdon në karrige një politikan. Ndonjëherë edhe dy qendra së bashku. Ju reaguat pas mendimit tim, ku shkrova te një mike në “fb” vetëm këtë fjali: “Zogu nuk është mbret.” Më kundërshtuat me email, privatisht, prandaj edhe nuk po përmend emrin Tuaj, por nga respekti për titullin, që kishit shënuar në fund, jo edhe pa arsye, po ju përgjigjem publikisht. Jo nga perspektiva e një historiani, por e një njeriu të rëndomtë, që përpiqet ta kultivojë një shqisë dhe ndjenjë drejtësie, duke u bazuar vetëm në veprat penale të politikanëve, vepra që duhet t’ i dijë çdo njeri i zakonshëm, madje edhe një doktor i shkencave.


Ta zëmë se Ibrahim Rugova është akoma president i Kosovës dhe ta zëmë se ime motër, pas këmbënguljes time, martohet me Rrahman Morinën, bashkëpunëtorin e madh të Millosheviçit. (Shembujt e sotëm më shërbejnë për ta bërë të qartë peshën e çështjes, ecurinë dhe gjykimin tonë aberrativ ndaj personaliteteve negative historike si dhe rehabilitimin e tyre pa u pas penduar, rrjedhimisht pasojat në shoqëri deri më sot...)


Nejse, të vazhdojmë: Millosheviçi më ndihmon me para dhe unë grumbulloj rreth meje shqiptarë nga Lugina e Preshevës. Serbia na armatosë mirë dhe unë zotohem se nuk do të interesohem për shqiptarët atje, se do të vrasë patriotët e intelektual shqiptarë, si për shembull: Adem Jasharin, Thaçin, Adem Demaçin etj. Përveç kësaj, zotohem me shkrim se do ta pranojë pushtetin serb dhe do të punojë për integrimin e Kosovës në Serbi. Me cuba shqiptarë apo mercenarë serb e rus, unë futem në Kosovë dhe rrëzoj Qeverinë demokratike të Rugovës.
Meqenëse unë futem me ndihmën e Millosheviçit, unë meritoj ekzekutim apo burg të përjetshëm për tradhti të madhe ndaj atdheut dhe për puç. Kapërcimi ilegal i kufirit me një bandë cubash të armatosur, mund të jenë akuza shtesë.
Në një vend normal, të shëndoshë nga ana mendore mendoj, këtu do të përfundonte karriera ime politike, por, meqenëse populli im nuk bënë dallime semantike në mes patriotizmit dhe tradhtisë, unë përpunoj, zhvilloj dhe rris ambiciet e mia dhe zhvilloj lakminë për pushtet të përjetshëm. Nga frika se një ditë më rrëzojnë kosovarët e mi, unë me ata cuba dhe shërbëtorë të Millosheviçit që u futa brenda, organizoj edhe shpalljen time mbret dhe kështu i siguroj vetes të drejtën absolute dhe serike të pushtetit: domethënë edhe kalimin e kësaj prone private në duar e pinjollëve të mi. Unë falënderoj Millosheviçin për ndihmën dhe katapultimin tim në fron mbretëror dhe i fal Mitrovicën me rrethinë Serbisë. Ky është çmimi i parë i fronit, pa llogaritur edhe të vrarët për ta marrë pushtetin...
Këtu konsumohet akti i tradhtisë së lart i sanksionuar në çdo kushtetutë të shteteve tokësore dhe cenohet sovraniteti i vendit për përfitim vetjake, si pasojë e lakmisë sime të sëmurë. Në një vend normal, të shëndoshë nga ana mendore mendoj, nëse jo pas puçit, këtu do të përfundonte karriera ime politike: Cenimi i sovranitetit të vendit!
Edhe spiunit serb Rrahman Morina, i jap një post ministri. Pasi të shpallem mbret i Kosovës, unë betohem se do ta mbrojë atdheun dhe do të punojë për të mirën e tij. Natyrisht për ta arsyetuar veprën time, puçin dhe blerjen e pushtetit me troje shqiptare, unë përpiqem të bëjë edhe diçka për popullin, që i hipa në qafë me armë dhe me ndihmën e Serbisë. Unë di se nuk rrihet në pushtet duke qenë kundër popullit, por vetëm duke vrarë e dëbuar nga vendi ata shqiptarë, që i sulen fronit dhe që mund të organizojnë popullin. Natyrisht se krijoj edhe një administratë sepse përndryshe bota nuk do të më konsideronte Mbret i Shqiptarëve, por Cub. Po, pse i shqiptarëve? I shqiptarëve sepse me ndihmën e atyre, që nuk i kam nën pushtetin tim, u bëra mbret!
Shtetin tim do ta pranojë fqinjët, mirëpo jo të Nolit. Noli nuk i konvenon Ballkanit, unë po! Noli ishte tepër i madh për Ballkanin e vogël. Shumë i mençur për Ballkanin primitiv. Ortodoks me besim, por vendet fqinje ortodokse nuk do ta pranojnë shtetin e tij, por do ta pranojnë timin, sepse vija nga një familje bejlerësh...
Çdokush që synon rrëzimin tim, është tradhtar i kombit, puçist dhe kundër shtetit tonë, i them popullit. Merre me mend zoti doktor i shkencave, edhe pse unë kam falur troje, e them këtë! Unë tradhtari, patriotët e vërtet i quaj tradhtarë! Në fakt, ata që dëshirojnë rrëzimin tim, janë vetëm kundërshtarë të mi, patriot e idealist, por unë për ta siguruar pronësinë e shtetit, e trishtoj atë se kundërshtarët e mi janë tradhtarë, pa marrë parasysh kush janë: Adem Jashari, Rugova, Thaçi apo Demaçi. Konceptit të lakmisë sime të sëmurë i shkojnë për shtat ngatërrimi semantik i patriotizmit dhe tradhtisë, sa të shkrihen deri në mosdallim në mes vete. Këtu arrijmë tek mendimi i shkrimtarit austriak Karl Kraus i cili thotë:“ Disa gjëra janë aq të rrejshme, sa edhe e kundërta e tyre nuk është e vërtetë!” Ngatërrimi është i përkryer dhe ja pse tek ne e kundërta e rrenës është përsëri rrenë. Dhe, e kundërta e tradhtisë është tradhti, e jo patriotizëm, si kudo në botë!


Megjithëkëtë, të vazhdojmë me veprat e mia penale. Sapo të sulmojë ushtari i parë i huaj atdheun tim shumë të dashur, unë arratisem për ta shpëtuar familjen time, duke lënë popullin në luftë pa udhëheqës dhe pa mbrojtje. Në një vend normal me mendje të shëndoshë mendoj, edhe këtu do të kishte përfunduar karriera ime politike dhe do t’ isha dënuar për shkak dezertimit: me ekzekutim apo burg të përjetshëm. Unë jo vetëm që dezertoj para se të marrin vesh ushtarët e mi sulmin, por duke konsideruar veten mbret, më duhen edhe shumë lekë për ta mbajtur oborrin tim gjallë dhe çka bëj unë? Unë vjedh floririn e atdheut, që më mbajti si mbret dhe ia mbath, ku sytë, edhe këmbët. Këtu konsumohet akti i vjedhjes kriminale duke zbrazur arkën e shtetit. Edhe pse mbret i vendit, i betuar, unë do ta shikoj luftën në televizor me plane të reja për ta rrëzuar qeverinë sapo të çlirohet vendi. Fqinjët mirëpo, nuk do të tregojnë interes të më sjellin përsëri në fron, sepse mua më pason një tjetër, që u konvenonte atyre dhe me ndihmën e tyre u ngrit dhe u gozhdua në karrige si diktator.


Këtu doktor i dashur thjeshtësova historinë gati deri në banalizim, me shembuj aktual për të kuptuar nocionin tradhti edhe doktorët si Ju. Tradhtia është tradhti dhe nuk mund ta zhbëjnë veprat e mira aty këtu. Sepse unë para se të bëhem mbret, isha vrasës, puçist, vasal i huaj dhe derisa posedoj titullin mbret, bëhem edhe dezertor edhe hajdut.
Sikur ne të ishim një vend normal, me aftësi gjykuese të shëndosha, atëherë nga pasardhësit e mi të pafajshëm, do të kërkohej së paku floriri i vjedhur. Nëse Tirana nderon me një rrugë Ahmet Zogun, është për t’ u tmerruar pse nuk nderohet edhe spiuni i Serbisë Ceno Kryeziu( Cërnoglaviç) dhe Nikola Pashiçi me një bulevard, që na prodhoi një mbret! Edhe Esat Pashë Toptani duhet nderuar nga familja e së cilit vinte nëna e mbretit Zog. Edhe ai kishte ndërmend t’ i falë Serbisë veriun, kurse jugun Greqisë. Zotimi ndaj mbretërisë së Karagjogjerviqëve, puç me një bandë tradhtarësh, vrasje e patriotëve shqiptarë, dezertimi, vjedhja e arkës së shtetit, nuk janë çështje botëkuptimi dhe pikëvështrimi, por fakte që i ka prodhuar “mbreti”, që Ju adhuroni. Veprat kriminale, nuk mund t’ i zhbëj askush, sepse ai i ka prodhuar vet. Me vetëdije dhe me pasion të sëmurë ndaj pushtetit dhe karrierës. Pajtimi me ato vepra, është krim. Injorimi i atyre veprave kriminale, është pajtim me tradhtinë dhe ngatërrim i normave morale.


Nderimi i Zogut me një rrugë, flet edhe për Qeverinë e sotme shqiptare. Nuk mund të nderohet Noli, Luigj Gurakuqi, Bajram Curri, Avni Rrustemi, Hasan Prishtina, e Ahmet Zogu, sepse këta nuk mund të futen në një kallëp. Ose të parët janë patriot, ose i dyti. Ose të parët janë tradhtarë, ose i dyti. Së bashku nuk shkojnë. Në asnjë shtet të botës nuk mund të gjenden rrugë, ku bartin emra të tradhtarëve. Propozimi për këtë emërtim, aprovimi i tij nga administrata e qytetit, flet për gjendjen tonë psikike. Flet për ata që sundojnë sot vendin. Për ata që sundojnë, sepse këta nuk qeverisin, por manipulojnë dhe dominojnë. Jo vetëm kjo, por dëshmon edhe për ata që shëtisin nëpër këtë rrugë dhe lexojnë për ditë emrin e atij, që kërkoi azil politik në Jugosllavi dhe me kunatin e vet Ceno Kryeziun, sulmoi atdheun.
Një vend që nderon një personalitet të tillë negativ, nuk mund të jetë normal, as natën e as ditën, as kur është duke fjetur, as kur është i zgjuar. Ai popull është në vegjetim e sipër. Aty ku nderohen njëlloj si patrioti, po ashtu edhe tradhtari, është e pamoralshme të flitet për norma morale. Apo për etikë në politikë.

Ministri i Mbrojtjes në Gjermani dha dorëheqje për plagjiaturë në doktoratën e tij. Politikani duhet të jetë i padamkosur, thjesht i padamkosur dhe shembull i së mirës, i moralit dhe qëndrimit korrekt, jo shembull i maskarait, i hajnit, i tradhtarit dhe i vrasësit. Karl-Theodor zu Guttenberg u dënua me një gjobë prej 20.000 €, që duhet t’ ia falë një organizate që lufton kancerin tek fëmijët, edhe atë për 23 pasazhe të vjedhur, ku kishte cenuar të drejtën e autorit. Çfarë dënimi ka paguar Zogu për puçin, vrasjen e qindra vetave, cenimin e integritetit të vendit, dezertimin, vjedhjen e arkës dhe bashkëpunimin me vendin që kishte pushtuar gjysmën e territoreve shqiptare?


Politikani që ka një episod negativ në jetën e vet, ku shquhet tradhtia, vrasja, vjedhja, nuk mund të jetë shëmbëlltyrë për kombin. Kur një politikan vret vetëm një njeri padrejtësisht, ai është vrasës, kriminel, edhe nëse nesër bëhet doktor i shkencave. Një njeri është tradhtar, edhe nëse fal një metër të atdheut pa pajtimin e popullit, edhe nëse nesër bëhet kryetar apo kryeministër. Një njeri është dezertor, edhe nëse është mbret. Historia as nuk guxon t’ i harrojë veprat negative, as t’ i zbukurojë ato, sepse kjo neglizhencë, prodhon tradhtarë të rinj në pushtet. Siç kemi edhe sot...
Këto ishin arsyet e mia mik i dashur dhe më habit edhe një: Pse adhurojmë personalitete që dëmtojnë Shqipërinë? Është në pyetje injoranca jonë e madhe, oportunizmi, paaftësia e ndarjes së patriotit nga tradhtari apo patriotizmi folklorik apo parapëlqejmë despotizmin rural? Apo pse ne gjykojmë kështu: “Gjarpri që nuk më pickon mua, jetoftë 100 vjet!” Unë mendoj se kjo e fundit vlen për ne, por edhe për një arsye: neve na pëlqejnë krenaritë boshe dhe të rrejshme. Neve na pëlqen ta gënjejmë veten, injorojmë aq shumë vepra penale, sepse na eksiton iluzioni se duke pasur mbret, bëhemi disi anglez, prandaj aleluja për atë gjarpër. Ai nuk na ka helmuar neve, por të tjerët...


Faktet e numëruara, nuk janë gjykim komunist i historisë, por tradhtia është tradhti, edhe në feudalizëm, edhe në monarki, edhe në komunizëm, edhe në demokraci dhe edhe aty ku jetohet akoma në struktura fisnore dhe ku nuk ekziston një ngrehinë qeverisëse si shteti. Kur Gjermania fashiste sulmoi monarkitë tjera në Europë, asnjë monark nuk dezertoi. Arsyetimin e tij se nuk kishte armatim për rezistencë, e rrëzoi pasuesi i tij, diktatori Enver Hoxha.
Nëse nxënësit tanë mësojnë në shkollë se Zogu ishte i mirë, e jo siç e meriton në bazë të veprave të veta, atëherë ne nuk kemi historian, por njerëz që shkruajnë përralla, ku edhe tradhtari glorifikohet. Me libra të tillë, edhe në 100 vitet e ardhshme do të prodhojmë vetëm tradhtarë në krye të qeverive, sepse ne nuk jemi në gjendje të dallojmë me mes tradhtisë dhe patriotizmi, ne mes ditës dhe natës, moralit dhe pamoralit, Shtëpisë Publike dhe Qeverisë. Ja pse politikanët tanë i ngjajnë shumë plehut. Mund të ketë dobi anësore, por askush nuk duhet ta durojë në shtëpi. Ali Podrimja në poezinë e tij “Ti dhe dielli” thotë: “Me Plehun mos u pajto: nxirre në gjysmë të natës, në pikë të vapës..!” Ne mirëpo kemi një shprehi të keqe. Ne i mbyllim hundët dhe shtiremi se nuk po e shohim dhe bashkëjetojmë me të.


Summa summarum: Kush ishte Ahmet Zogu? Ai ishte karrieristë i paskrupullt, tradhtar, dezertor, vrasës, hajn, copëtues i vendit dhe punoi vetëm për veten. Vendimi i gjykatës jo në emër të popullit, sepse populli nuk brengoset shumë për këtë, por në emër të drejtësisë: pesë herë burg i përjetshëm! Po e vërteta? Ai shpërblehet. Në Tiranë ka një rrugë që quhet “Rruga e Ahmet Zogut!”
Ky vështrim u nisë me Bertolt Brecht dhe ta mbyllim me gjykimin e tij: “ Kush nuk e di të vërtetën, është njeri torollak. Mirëpo, kush e di këtë, por e quan gënjeshtër, ai është kriminel!” Qëndrimi jonë injorues dhe përkëdhelës ndaj plehut, ka ndihmuar në prodhimin e diktatorit, pastaj edhe të despotit... Burimi: Lis Bukuroca http://letersi-perkthime-artikuj.blogspot.com/2011/11/ai-ishte-zogu-mbret-gazeta-shekulli.html?spref=fb

Teksti i plotë i Marrëveshjes ndërmjet Ahmet Zogut dhe kryeministrit serb, Nikolla Pashiç

Teksti i plotë i Marrëveshjes ndërmjet Ahmet Zogut dhe Kryeministrit Serb Nikolla Pashiç (marrëveshje e nënshkruar në vitin 1924 në këmbim të ndihmës që serbët i dhanë Zogut pëer tu rikthyer në Shqipëri duke luftuar qeverinë e F. Nolit).

“1. Shqipëria impenjohet t’i bashkohet Jugosllavisë me bashkim persona

2. Kryetar i shtetit shqiptar do të jetë Ahmet Zogu, që më vonë do të njohë dinastinë Karagjorgjeviq.

3. Qeveria Jugosllave, me gjithë mjetet diplomatike dhe ushtarake, do të njohë Ahmet Zogun si kryetar shteti …dhe i atribuon me një herë një kontribut vjetor të shtetit.

4. Ministria e Luftës Shqiptare do të anulohet dhe Shqipëria heq dorë që të ketë një ushtri Kombëtare.

5. Shqipëria do të mbajë një xhandarmëri aq të fortë sa të mbaj qetësinë e brendshme të vendit për të ndaluar e shfarosur çdo lëvizje të ngritur kundër Ahmet Zogut dhe kundër regjimit të vendosur prej tij.

6. Në këtë xhandarmëri do të bëjnë pjesë edhe oficerë rusë të ish ushtrisë të Gjeneralit Vrangel që tashti ndodhet në Jugosllavi. Qeveria Jugosllave do të mbajë atë xhandarmëri me mjete financiare dhe armë.

7. Në xhandarmëri mund të hyjnë për të shërbyer edhe oficerë jugosllavë dhe të tjerë që qeveria Jugosllave do të pranojë në interes të dy vendeve.

8. Midis Shqipërisë dhe Jugosllavisë do të stabilizohet një bashkim doganor në bazë të së cilës akordohet liri e plotë e importimeve dhe eksportimeve të mallrave të dy vendeve. Edhe transiti nëpërmes kufijve të dy vendeve do të jetë i lirë për ushtarët e dy vendeve.

9. Përfaqësuesit e jashtëm Jugosllavë do të ngarkohen edhe për interesat e Shqipërisë, e cila heq dorë që të mbajë zyra diplomatike dhe konsullata të saja jashtë shtetit.

10. Qeveria shqiptare duhet të deklarojë pranë Konferencës të Ambasadorëve në Paris që tërheq pretendimin e saj për sovranitetin mbi Manastirin e Shën Naumit dhe Lokalitetet e Vermoshit e Kelmendit që mbeten në zotërimin e Jugosllavisë.

11. Kisha Ortodokse Shqiptare do të tërhiqet nga Patriarku i Kostandinopojes dhe do t’i bashkohet Hierarkisë Ortodokse të Beogradit, kështu dhe Myftinia Myslimane Shqiptare, do të varet nga ajo Jugosllave.

12. Qeveria shqiptare do të heqë dorë nga një politikë ngushtësisht kombëtare dhe nuk do të interesohet për elementin shqiptar jashtë kufijve të veta. Ajo impenjohet veç kësaj që të mos pranojë në tokën e saj kosovarët dhe elemente të ditur dhe të dyshimtë dhe segmentet e tyre kundërshtare të politikës jugosllave.

13. Për çdo koncesion që Shqipëria do të bëjë vendeve të tjera, ajo është e detyruar të marrë pëlqimin nga Jugosllavia.

14. Në qoftë se Jugosllavia është në luftë me Bullgarinë dhe Greqinë, Qeveria Jugosllave, do të ketë të drejtën të rekrutojë në Shqipëri një ushtri prej 25 mijë vullnetarësh me qëllim për t´i përdorur në frontin bullgaro-grek. Në rast gjendje lufte midis Italisë dhe të Greqisë kundrejt Shqipërisë, ushtria, jugosllave do të ketë të drejtë të okupojë gjithë tokën shqiptare për t’i siguruar kështu Shqipërisë gjithë tokën e saj nga invadimi eventual italian ose grek.

15. Qeveria Shqiptare nuk mund t´i deklarojë luftë asnjë shteti pa pëlqimin preventiv të Jugosllavisë.

16. Ky traktat është sekret dhe nuk mund të zbulohet e të shtypet pa pëlqimin e dy palëve”.)

Marrëveshja Nikolla Pashiç – Ahmet Zogu e gushtit të vitit 1924 …Arkivi Qendror i Shtetit, fondi 251, dosja 105, viti 1924, Citohet sipas Faton Mehmetaj, Veprimtaria kriminale e “Dorës së Zezë” serbe në trojet shqiptare, Prishtinë, 2004,f.207.
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Në foto: Nishani dekoron Zogun me urdhrin më të lartë, atë të Flamurit Kombëtar. Njësoj si Bushi dhe Klintonët!

Pas Krishtit dhe Muhamedit, vjen Skënderbeu...

Pas Krishtit dhe Muhamedit, vjen Skënderbeu si frymëzimi më i madh i shqiptarëve - S. Berisha

Kështu u shpreh Kryeministri S. Berisha në ekspozitën e piktorit Gjovalin Paci. http://www.km.gov.al/?fq=brenda&m=news&lid=17186
Gjergj Kastriot Skënderbeu, heroi kombëtar i shqiptarëve, ai që ngriti dhe krijoi vetëdijen kombëtare, ai që i dha flamurin kombit shqiptar duke u shndërruar në simbolin e rez

istencës, shpresës dhe vetë bërthamën e kombit shqiptar, rradhitet sipas Berishës tek shqiptarët, fill pas Krishtit mitik dhe Muhamedit arab.

Ju që e duartrokisni, adhuroni dhe e mbështesni Kryeministrin Berisha hap pas hapi, a mund të na thoni se si dhe se pse ju paska frymëzuar më tepër Jezusi dhe Muhamedi në jetën tuaj?

Naim Frashëri
Figura qëndrore e letërsisë shqiptare të Rilindjes, ai që u bë shprehës i aspiratave të popullit për liri e përparim, bilbili i gjuhës shqipe.

Hrroni dot mëmëdhenë?
E pse? Ç'e kemi Morenë?
Krishti grek nukë ka qënë,
Dhe besën ata s'e bënë.
Dhe ju hoxh' e ju dervishë
Mos shihni xhami e kishë!

Petro Nini Luarasi
Mësues i gjuhës shqipe, veprimtar i Rilindjes Kombëtare

"Edhe Krishti ne na thënte
Unë jam grek, eni pas meje,
Do t'i themi pa mblidh mente,
Se shqiptari s'vjen pas teje..."

Pashko Vasa

"Coniu, shqiptarë, prej gjumit, çoniu,
të gjithë si vllazën n'një besë shtrëngoniu,
e mos shikjoni kisha e xhamia,
feja e shqiptarit asht shqiptaria!"

Vetëm nga pena e këtyre rilindasve shqiptarë mundet lehtësisht të kuptojmë sesa shumë kanë "frymëzuar" Jezusi që nuk fliste shqip dhe Muhamedi që mallkonte shqipen, tek shqipëtarët, aq sa për t'u krahasuar me Gjergj Kastriotin!
Shkroi: Stop Injorancës !

Ismail Kadare vs Vuk Jeremiç

Deklaratës së Ministrit të Jashtëm serb, Vuk Jeremiç se Kosova do të bëhet pjesë e OKB-së, vetëm kur të kalojë mbi kufomën e tij, Gjeniu i letrave shqip iu përgjigj plot elegancë gjatë një interviste të bërë me Ettore Sequin, diplomatin dhe ambasadorin e Bashkimit Evropian.

Si shumë rëndësi i jepni kufomës tuaj, zotëri!

Përgatiti: Stop Injorancës !

Burimi: http://www.gazetatema.net/web/2012/10/03/bashkebisedimi-kadare-evropa-gjendja-e-natyrshme-e-shqiperise-e-vetmja/

A nuk janë veshjet tona tradicionale, europiane?

Ismail Qemali, Isa Boletini, Luigj Gurakuqi në jahtin e Dukës së Orleanit, duke çarë bllokadën greke për të mbërritur në Konferencën e Londrës.

I. Qemali: Is, po pse je veshur në veshje tradicionale o burrë i dheut. Po shkojmë në zemër të Europës, a nuk mund të visheshe pak si ata burrat e qytetëruar të Europës?
I. Boletini: Ismail Bej, as ata burrat e Europës kur vizitojnë Shqipërinë, nuk vishen me veshjet tona.

Shkroi dhe përgatiti: Stop Injorancës !

Papa Kristo Negovani (1875-1905)

Papa Kristo Negovani
 (1875-1905)


Jetëshkrimi
Papa Kristo Negovani, martiri dhe prinjësi shpirtëror i Shqipërisë për krah të cilit mbas njëzet e katër vjetëve u rreshtua martyri i madh i Veriut At Shtjefën Gjeçovi, lindi në katundin Negovan të Maqedhonisë në vitin 1875. Negovani, katund në rrethet e Florinës, ësht i banuar krejt nga Shqiptarë e thuhet se këta, bashkë me ata të katundit Bellkamen, kanë vajtur atje dyke u çpërngulur nga katundi Plikat i Kolonjës së Korçës njëqind e pesëdhjetë e ca vjet më parë.

Kristua në fshatin e vet mbaroi shkollën fillore greke edhe pastaj për mësime më të lartëra hyri në gjymnas t’Athinës. Mbas tre vjetve u shtërngua t’a lërë shkollën, sepse atin e tij i a vranë kusarët dyke i marrë tërë pasurinë edhe të riut i u desht të kujdesohej për ushqimin e familjes së vet. Më 1890 në Negovan e emëruan si mësonjës të shkollës greke. Në këtë kohë filloi veprimtarija e tij atdhetare: Shqiptarët e Negovanit edhe të Bellkamenit, të rrethuar vetëm nga armiqtë, po kërcënoheshin nga një mijë të zeza, që të humbisnin gjuhën, zakonet dhe të harronin fare Mëmëdheun e tyre të vërtetë: nën rrogozë e sheshazi Patrikana e Fanarit me agentat e saj e me andarët e maleve bënte ç’mos për t’i greqizuar këta Shqiptarë të kulluar. Kundrejt këtij rreziku nisni luftën e parë Mësonjësi i ri i shkollës së Negovanit: Kultura greke nuk i dha asnjë valë ideali helenik, rroga e saj nuk e embëlsoi aspak: Kristua vendosi të krijojë n’ato katunde të vetëmuara çerdhen e vërtetë të shqiptarizmës. Dyke u mësuar nxënësvet alfavitën greke, nuk rreshti fshehurazi e ku sheshazi t’u predikojë të rinjvet e bashkëfshatarëve të vet dashurinë për Mëmëdheun e vërtetë: “Për mbi çdo gjë gjuha shqipe ishte ajo që duhej mësuar, sa më parë”, — i thoshtë or’ e çast, kujdo e kudo.

Kristua – mësonjës kishte dije të plotë për zulmën e madhe të stërgjyshërve t’anë, ndoqi këmba-këmbës lëvizjen e madhe të Rilindjes Kombëtare pas Lidhjes së Prizrendit, u thith nga veprimtarija e Shoqërisë së Stambollit të vitit 1879 e nga ajo e shoqërisë Drita të Bukureshtit të viti 1881 edhe u familjarizua me udhëheqësit më në zë të lëvizjes shqiptare të asja kohe. Por kishte formuar besimin e patundur se nën petkun e zí do t’i sillte shërbimet më të mëdha Kombit të vet të robëruar, prandaj, edhe në marrëveshje me mëmëdhetarët e mërgimit, më 1892 mësonjësi i ri shkelmoi dëfrimet e djalërisë dhe u bë prift i katundit dyke u bërë njëkohësisht pararendësi, frymëzonjësi dhe krijonjësi i Kishës së më vonëshme Orthodokse Autoqefale Shqiptare. Edhe punës i dha zjarr: në shtëpin e vet hapi një shkollë shqipe të natës:

...O djem, o vashë, vraponi
Nd’ i bekuar mësim!
Gjuhën e Mëmës mësoni
—Me dëshir’ e mallëngjim!
Sepse:Mësimi do t’shpëtonjëtë varfrënë Shqipëri!...

u bënte thirjen Shqiptarëvet kudo e veçanërisht bashkëfshatarëvet të vet. Puna ideale mori rrugën e mbarë: njëqind djem e vajza katundare natë për natë në këthinën e ngushtë të shtëpisë së tij mësonin abecenë shqipe dhe historinë lavdi-plote kombtare nga goja e At Kristos. Për mësimin e gjuhës shqipe i mungonin të gjitha, por prifti-mësonjës-idealist i plotësonte me shpenzimet e veta edhe or’ e çast shkruante me duart e veta abetaren nepër fletore edhe u çpërndante nxënësvet. Më vonë gjuhën shqipe filloi t’a përdorë dalë ngadalë në kishë: së pari e këndonte shqip vetëm ungjillin, pastaj shtoi lutje të vogla e së fundi meshën e tërë. Kisha dhe shtëpija e tij u bënë çerdhe kombtare: Aty grumbulloheshin të mëdhenj e të vegjël për të marrë kungatën e shqiptarizmës nga Papa Kristo Negovani, i cili me veprat e gjalla e me ligjërata e shumta i nxiste për të ruajtur si syt e ballit gjuhën e zakonet, këngët dhe vallet thjesht shqiptare edhe të bënin theror çdo gjë, sa edhe jetën për të fituar lirinë e vetëm lirinë! E Negovanësit dhe Bellkamenësit u magjepsën aqë fort nga vepra e nga fjale e Atit të Mirë sa që çdo botim, që dilte nepër kolonitë shqiptare, me një herë fluturonte nepër këto vënde me aqë ankth e dashuri sa edhe një abetar vetëm shëtiste me njëzet vetë sa grisej e bëhej lëvere!
Ketë propagandë tërë flakë atdhedashurije Papa Kristua e përhapte edhe ndër zemrat më të strukura shqiptare me anën e libravet të tija që botonte, si edhe me anën e shkrimevet të tjera të shumta që shkruante nepër fletoret dhe nepër të përkohëshmet.
As kërcënimet e Mitropolitit të Kosturit, as ato të komandantit të komitetit grek Pavllo Mellajt edhe as ngatërresat e parreshtura të atdhemohonjësvet edhe t’anmiqëvet të tjerë nuk e trembën Atin e Bekuar.
Emri i Shenjtorit e i Mësonjësit idealist mori dhenë nepër Shqipëri si prinjës i lirisë, ndërsa u çfaqej si fantomë tmerri armiqëvet. Por atdhemohonjësit edhe armiqt e Kombit nuk lanë dy gurë bashkë gjer sa e vunë në vijë punën e tradhëtisë: Papa Kristo Negovani ishte halë në sy, luftëtari më i rrezikshëm edhe armiku më i math i tyre, prandaj duhej çdukur! Vepra e shëmtuar e trathëtisë nuk vonoi shum: Në natën e errët të 12 Shkurtit të vitit 1905, atëherë kur Shenjtori-Mësonjës çpërndante naforën në kishë, një grup njerëzish të panjohur e rrëmbyen nga shtëpija dhe e shpunë jashtë katundit. Atje u  zhvillua tragjedija më çnjerëzore: Gjakpirësit së pari me sopata e me thika i a copëtuan trupin e pastaj me tehin e përgjakur të sopatës më të rëndë i a çanë kryet në dysh e i a derdhën trutë dyke e përcjellur gjakësin’ e tyre me fjalët therëse:

—Shko tani të bësh propagandë për lirin’ e Shqipërisë e t’a thuash ungjillin shqip!


...Papa Kriston e vranë,
dhe s’ra për ’të një këmbanë!...
Por zemra e përvëluar e Kombit e vajtoi me dënesë:

...E gjithku në Shqipëri,Mbajën e rin ndë zi;Cilido si për një bir,Çë la jetën me pa-hir;Cilido si për një vlla,Çë nga Grekërit u vra;Jo në luftë e jo për ftesë,Po ndë fshehie e me pa-besë;Jo te sheshi i burrëris,Po te prita e kuseris!...
e qau me plot vrer Poeti i math arbëresh Zef Skiroi.
Edhe gjaku i martyrit dhe i Shenjtorit-mësonjës-idealist Papa Kristo Negovanit rrodhi rrëke në moshën tridhjetë vjeçare për të zbukuruar e për të kristalizuar për jetë të jetëvet lulen e lirisë Kombtare.
Papa Kristua shum shkrime e vjersha të tija i ka nënshkruar me shkronjat P.H. H. N., ase P.


(Kalendari Kombiar, vj. 1904)Përgatiti: Sterjo SpasseSHKRIMTARËT SHQIPTARË, II, Tiranë, 1941.

Media serbe “Kurir”: Hashim Thaçi ka gjak serb

Mediat serbe pretendojnë se kryeministrin aktual i Kosovës, Hashim Thaçi ka gjak serb.

Beogradasja “Kurir” shkruan se stërgjyshi i Hashim Thaçit ishte një prift ortodoks serb, që në fillim të shekullit XX u konvertua në musliman dhe e ndryshoi emrin në Jusuf.

“Kurir” ju referohet disa dorëshkrimeve ‘origjinale’ të cilat gjenden në arkivat e kryeqytetit turk, Ankara.

Lajmi është publikuar në numrin e ditës të sotme të gazetës serbe, e cila shpërndahet në Serbi dhe Mal të Zi, ku është lënë madje një vend në kopertinën e gazetës, për këtë lajm.

Për më tepër ato kanë bërë një fotomontazh ku kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi është i veshur me rroba ‘çetniku’ serb. Lajme Shqip

Interesante që kësaj medieje serbe i paska shpëtuar që vjehrra e kryeministrit aktual shqiptar quhet Milica Bulatović si dhe gruaja e tij Sllobodanka, e përkthyer shqip, Lirie. http://en.wikipedia.org/wiki/Sali_Berisha
E megjithatë, për hir të së vërtetës, janë pikërisht serbët ata të cilët kanë shtuar numrin e tyre të popullsisë duke asimiluar përmes indoktrinimit fetar, popullsi shqiptare të besimit ortodoks.

Vetë e ashtëquajtura "Nëna e Serbisë", Shën-Angjelina, http://en.wikipedia.org/wiki/Saint_Angelina_of_Serbia ka qenë vajza e Gjorg Golemit (Gjergj Arianiti) si dhe motra e Donikës, gruas së Gjergj Kastriot Skënderbeut.

Stop Injorancës

Eshtë e tepërt të mallkosh një bir a bijë shqiptari pse ka harruar apo nuk ka mësuar shqipen, ai ka mallkuar veten...

Gazetari legjendar me origjinë shqiptare, Bill Kovaç, thotë se me daljen e mediave të reja, gazetaria është bërë edhe më e rëndësishme se më parë. Ai ka qenë shef i zyrës së gazetës Nju Jork Tajms për Uashingtonin dhe ka luajtur rol në zbulimin dhe publikimin e Dokumenteve të Pentagonit, ngjarje që bëri mjaft bujë në fillim të viteve 70. Zoti Kovaç është gjithashtu autor i librit “Elementë të Gazetarisë”, përkthyer në më shumë se 30 gjuhë dhe lexim i detyrueshëm në universitetet amerikane.

Cilat janë rrënjët tuaja shqiptare? Cilët ishin prindërit tuaj?

Babai im ishte një jetim nga fshati i vogël Kryekuq i Fierit. Ai erdhi në Amerikë në vitin 1916 dhe u vendos në Chester të Pensilvanisë me një grup shqiptarësh të tjerë. Ai shkoi pastaj në shtetin Tennesse po me këta shqiptarë për ndërtimin e një hekurudhe në malet e këtij shteti. Edhe nëna ime ishte jetime, nga Lekli i Gjirokastrës. Ajo jetonte në Florida por pastaj erdhi bashkë me vëllezërit në Chester. Pasi hekurudha mbaroi, babai hapi një restorant në Tennessee dhe shkoi në Chester për të gjetur një grua që ta ndihmonte për mbajtjen e restorantit. Dhe kështu u martua me nënën time, e cila në atë kohë ishte 15 vjeçe. Ajo kishte vetëm një vit në Amerikë dhe u martua një ditë të shtunë me një burrë që e kishte njohur të enjten. Të dielën ajo nisi udhëtimin për në Tennessee. Të dy kaluan një jetë të mirë. Në qytetin e vogël ku ata jetonin kishte shumë pak njerëz nga Evropa jugore, banorët ishin kryesisht irlandezë ose skocezë. Prandaj ne ishim të ndryshëm nga të tjerët. Më pëlqente ai qytet i vogël por unë desha të bëj gjëra më të mëdha, më të rëndësishme.

A u përpoqën prindërit t’ju mësonin shqipen kur ishit i vogël?

Prindërit përpiqeshin të më mësonin anglishten për të më dërguar në shkollë sepse në shtëpi flitej shqip. Por kur unë u largova nga shtëpia e harrova shqipen. Jam penduar që e bëra këtë sepse pas shumë vitesh, kur shkova për herë të parë në Shqipëri, u përpoqa ta rikujtoj gjuhën por nuk munda.
Më vjen keq për këtë që i bëra vetes.

Rishikimi i figurës së Ahmet (Zogut) Zogollit

Stop Injorancës

Në një kohë Kryeministri Berisha bën publikisht thirrje historianëve për pastrimin e figurës së Ahmet Zogut, historiani i tij puthadoras, Prof. Dr. Beqir Meta, ai i cili e trajtoi, në librat mësimore të vitit të IV të gjimnazit, vitin e zi 1997-ë si një rebelim komunist dhe Berishën si ëngjëllin mbrotjës të shqiptarëve, në diskrodancë të plotë me "madhërinë e tij", boton paraprakisht tek "Toena" një Studim për periudhën 1928-1939 të Monarkisë Shqiptare ku ndër të tjera shkruan si vijon:

Ndërsa vendet fqinje prej dekadash vijonin me polikën asimiluese dhe diskriminuese ndaj pakicave etnike, siç ishin ato shqiptare në Greqi apo Jugosllavi, Mbretëria shqiptare e drejtuar nga mbreti Zogu I bënte të kundërtën. Madje, duke kaluar edhe parashikimet. Nëse brenda pak viteve në Greqi përqindja e minoriteteve ra ndjeshëm, pra edhe në kurriz të asimilimit të minoritetit shqiptar, në Shqipërinë monarkike, minoritarët u bënë me prona, u fuqizuan dhe u shkolluan edhe më mirë se shqiptarët.

Më shumë mësues për minoritarët se shqiptarët

Mbretëria zbatoi një politikë tolerante ndaj pakicave, madje u tejkaluan edhe disa kufizime e parashikime të Traktatit të Lidhjes së Kombeve. Shteti shqiptar financoi shkollat minoritare në një masë të konsiderueshme. Pesha specifike e shkollave minoritare në raport me numrin e fshatrave dhe të popullsisë ishte dy herë më e lartë se mesatarja e vendit. Kështu në minoritet, kishte 1 shkollë për 829 banorë, ndërsa në popullsinë shqiptare të qarkut të Gjirokastrës kishte 1 shkollë për 1 500 banorë . Në vitin 1934, kur filloi dhe konflikti për shtetëzimin e shkollave greke përqindja e nxënësve shqiptarë, në raport me fëmijët e moshës së detyrimit shkollor ishte 36,29%, kurse ajo e fëmijëve të minoritetit grek 79,30%. Përqindja e nxënësve shqiptarë në krahasim me numrin e popullsisë ishte 4,8%, e atyre grekë 9,9%. Përqindja e nxënësve të moshës shkollore që frekuentonin shkollën në minoritetin grek të Shqipërisë ishte 79,30% kurse ajo e nxënësve grekë në Greqi ishte 75% . Përveç kësaj u toleruan në heshtje edhe financimet e qeverive dhe subjekteve greke e serbe për shkollat e pakicave në Shqipëri, gjë të cilën këto shtete nuk e lejonin kurrsesi brenda territorit të tyre. Minoriteti grekofon dhe ai vlleh kishin përfaqësim më të lartë se ai proporcional në parlamentin dhe në administratën shtetërore shqiptare. Qeveria shqiptare deklaronte se “grekofonët ishin pranuar në radhën e nëpunësve të lartë të shtetit, e oficerëve, policisë, xhandarmërisë në një proporcion që nuk i përshtatet aspak numrit të tyre në raport me popullsinë e përgjithshme të Shqipërisë. Asnjë shtrëngim për sa i përket përdorimit të gjuhës së tyre, gëzimit të pasurisë së tyre, sigurimit të jetës dhe nderit të tyre nuk u është bërë kurrë. Ndërsa gjithë këto të drejta që u përkasin pakicave janë shkelur në mënyrë të padurueshme nga qeveria greke ndaj pakicës shqiptare në Çamëri”

Ka ardhur koha e maskarenjve kur tradhëtarët do mundohen ti ngrenë gjithmonë e më lart dhe heronjtë ti hedhim gjithmonë e më poshtë.

A është ky atdheu i shqiptarëve?

Shkroi: Stop Injorancës http://www.facebook.com/NdalPaditurise2  www.stopinjorances.blogpost.com

Studentit shqiptar... nga Faik Konica

Shqipëria ka pasur edhe në kohërat e shkuara studentë. Po ata mësimin e tyre, të mbaruar a gjysmak, e vunë në shërbim të një qeverie të huaj. Vendi i tyre nuk ishte i lirë që t’i falnin djersën dhe trurin.
Sot puna ndryshoi. Kemi sot një Shqipëri më vete, nënë të të gjithë bijve të saj edhe njerkë t’asnjërit. Ajo do t’i presë me krahë të hapura djemtë e saj që kthehen në shtëpi nga shkolla, - po duhet dhe këta diç t’i shpien nënës nga kurbeti.

Nuk është mjaft, nuk është gjë prej gjëje. O studentë në i shpufshi Shqipërisë një dipllomë vetmë, duhet t’i shpini edhe një mendim. Dhe ay mendim duhet të jetë aq’ i fuqishmë sa t’i shërojë trupin nga çdo sëmundje dhe t’i japë Zonjës së brengosur shëndetin dhe forcën për të qeverisur shtëpinë si nikoqire. 

Mendimi që duhet të shpini, i vjetër në botë po i ri në vënt tonë, është mendimi i KANUNIT si të vetëmit rregullonjës të jetës sociale paskëtaj, në kundërshtim me VIOLENCEN, që ka mbretëruar gjer tani.

Ky mendim i ri, që të mos mbetet një fjalë n’erë po të punojë në gjak me forcën e një bari shpëtimtar, duhet jo vetëm të aplikohet si një formalitet zyre dhe gjyqi, po të hyjë në shpirt të ç’do njeriu si një gjë e shëntëruar, mprojtëse e paanëshme dhe e drejtë e Shoqërisë. Në një fjalë duhet të bëhet feja, ideali i Shqipërisë moderne. Dhe në paçi ju vetë, o studentë, një besim të patundur në këtë ideal, në këtë fe, ahere vetëm do të mundtni të bëheni apostujt e mendimit të ri.


Shtator 1921, Revista Studenti, Boston, SHBA

Në Ferizaj, përkujtohet Enver Hoxha

“Fronti popullor i Kosovës për mbrojtjen dhe kultivimin e veprimtarisë revolucionare të shokut Enver Hoxha”, me rastin e 26-vjetorit të vdekjes së liderit komunist, Enver Hoxha, ka mbajtur në Ferizaj një marsh përkujtimor. 

Kryetari i këtij formacioni, Remzi Hasani, me këtë rast ka shkëputur momente nga biografia e Enver Hoxhës, duke thënë se ai përfaqëson një figurë shumëdimensionale që ka lënë gjurmë të pashlyeshme në historinë më të re të Shqipërisë. 

Ai ka thënë se nën përkujdesjen dhe dorën e fuqishme të Enverit, Shqipëria arriti të ngrihej në një kala të re tërësisht moderne, duke përballuar dhe shpartalluar çdo ndërhyrje dhe komplot nga bota e jashtme. 

“I goditi pa mëshirë të gjitha agjenturat dhe qendrat e spiunimit ndërkombëtar, të cilat moto të veprimit kishin përmbysjen e pushtetit popullor, ri-copëtimin dhe aneksimin e vendit tonë, por që u shpartalluan” theksoi Hasani. 

Në këtë tubim të përmotshëm u tha se gjurmët e enverizmit ndër shqiptarët edhe sot duken kudo. 

“Ai foli qartë dhe fuqishëm gjatë luftës në Kosovë, sepse armët e tija të deponuara në nëntokën shqiptare e të dedikuara për vëllezërit kosovarë, e goditen për vdekje makinerinë ushtarake të Millosheviqit. Enveri foli fuqishëm edhe në Gërdec, duke porositur, mos luani me armë që i ndërtuan për mbrojtjen e Shqipërisë, sepse do të digjeni në to. Zëri i Enverit u dëgjua edhe në kohën e vërshimeve”, ka thënë Hasani. 

Ndërkohë, ky tubim solli edhe fakte se periudha e enverizmit asnjëherë nuk ka punuar në dëm të Kosovës dhe popullit shqiptar. 

“Faktet historike dëshmojnë se Enver Hoxha nuk e nënshkroi Helsinkin, duke u përballur me presion dhe rreziqe ndërkombëtare, vetëm e vetëm për të mos e legjitimuar copëtimin e Shqipërisë edhe nga vetë shqiptarët”, ka theksuar kryetari i frontit, Remzi Hasani. 

Këtë marsh përkujtimor e ka përshëndetur edhe përfaqësuesi i këtij fronti nga Prishtina, Zenel Hasani, ndërsa për të pranishmit nuk munguar poezitë dhe këngët për Enver Hoxhën.

Gjatë muajve tetor dhe prill, Ferizaj, bëhet qendra e përkujtimit të kësaj figure historike, duke mbledhur shumë simpatizantë jo vetëm nga Ferizaj. U bë e ditur se ky formacion politik, me qëllim të fuqizimit, shumë shpejt do të bëhet edhe me degët e saja në Prishtinë, Shtime dhe Mitrovicë, për t’u shtrirë në qendrat tjera të Kosovës.

http://www.24-ore.com/

Gjuha shqipe ka gjetur sekretin e mbijetesës

Intervistë me Moikom Zeqon

1-Zoti ekziston, mund të ekzistojë, duhet të ekzistojë apo nuk ekziston?
Ç’është ekzistenca? Nëse zoti e krijoi botën, po zotin kush e krijoi? A ka një paraekzistencë? Miti i shkakut të parë është teologjik. Idea shkencore e infinitit e përjashton idenë e zotit.
2. Gjuha shqipe ju duket e pasur, e varfër, apo si të tjerat?
Potencialisht e mrekullueshme. E vetmuar, pa një familje gjuhësh, e rrezikuar, por edhe me sekretin e mbijetesës.
3. Njerëzit janë esencialisht të mirë, apo janë esencialisht të këqij?
Doktrina manikeiste, e grafikiste, puriste, bardhë e zi, të mirë ose të këqinj, është dogmë e dështuar për njerëzit, një formë e “paracaktimit”, “predisponimit” mekanik, kalvinist etj.
4. Do të ishit dakord që fëmija juaj të merrte pjesë në lojën televizive “Big Brother”?
George Orwell-i do të vriste vehten po të shihte një spektakël të tillë me nocionin e Big Brother-it të shpikur prej tij, por të tjetërsuar. Jam me Orwell-in.
5. Harmonia ndërfetare në Shqipëri është një legjendë apo një realitet i bukur?
Është legjenda historike e një realiteti plural, që nuk u ngrit asnjëherë mbi realitetin e njësuar etno-kulturor, po nuk është përjetësisht status-quo, nëse politizohen fetë, ose fetarizohen politikat.
6. Shihni ndonjë unitet të qartë kulturor midis Shqipërisë e Kosovës?
Një unitet në diversitet, që është e njëjta gjë si diversiteti në unitet. Padyshim i njëjti komb, e njëjta gjuhë, e njëjta kulturë. Është marrëzi ta konceptosh ndryshe.
7. Cili është njeriu më i rëndësishëm, numrin e të cilit e keni në phonebook?
Djali im, Epidamni.
8. Mendoni se në botën e sotme demokratike (mund të) bëhen vrasje për arsye shtetërore?
Nuk ka patur kurrë vrasje për arësye shtetërore, por për arësye të pushtetarëve, që vetindentifikohen me shtetin. Meqenëse edhe shteti demokratik është formë e shtetit, në përgjithësi mund ta manipulojë prej pushtetarëve togfjalëshin antijuridik me ndryshimin leksikor si “për arësye demokratike “.
9. Fan Noli udhëhoqi një grusht shteti apo një revolucion demokratik në vitin 1924?
Projektin mendor, emancipues të një revolucioni demokratik, shumë më të rëndësishëm dhe modern se sa duket në vështrim të parë dhe ndoshta edhe një profilaksi dhe shmangie elegante të komunizmit shtetëror. Një realitet demokratik në 1924 do të qe më i gjallë, më manovrues, më rezistues, më i sukseshëm, për të shmangur strukturën totalitare 20 vjet më pas.
10. Ajo që komunistët e kanë quajtur “Lufta Nacionalçlirimtare”, ka qenë sipas jush edhe luftë civile?
Antifashizmi botëror është një shpikje dhe kulturë e re moderne e shekullit XX. Shqiptarët qenë pjesëmarës dinjitozë në këtë antifashizëm, krahas aleatëve të mëdhenj, përherë të parë në histori. Ky është thelbi i thelbeve. Matrica e këtij antifashizmi shërbeu konceptualisht edhe në çlirimin e Kosovës në 1999.
11. Nëse do t’ju kërkonin të veçonit ndonjë arritje të diktaturës komuniste pesëdhjetëvjeçare, çfarë do të thoshit?
Zhdukja e analfabetizmit, arësimi në të gjitha nivelet, kultura e shkencave ekzakte politeknike, institucionalizimi i bujqësisë, industrisë, minierave, transportit hekurudhor, detar, i naftës, i hidrocentraleve, shëndetësia etj
12. Sikur të kishit jetuar në vitet e Luftës së Dytë Botërore, do të rreshtoheshit me partizanët, me Ballin Kombëtar, apo do të qëndronit asnjanës?
Babai im, luftëtar antifashist, vdiq 40 vjeç nga dy plagë të luftës. Do të isha padyshim me partizanët.
13. Largimi i Ahmet Zogut nga Shqipëria në prill të vitit 1939 është një gjest i qortueshëm apo i kuptueshëm?
Është fundi i turpshëm dhe i kuptueshëm i një fillimi, jo një fragment i rastësishëm, por konceptimi personalist i një të tëre, i deformimit të republikanizmit në monarkizëm jashtë kohe, i klientelizmit politik dhe ekonomik, ndonëse ka kronologjinë e tij në historinë e shtetit shqiptar.
14. Do të ishit dakord të përkthehej në gjuhën shqipe “Mein Kampf” i Adolf Hitlerit?
Pse? Për kuriozitet? E kam lexuar para shumë vitesh. Kush dëshiron nuk e ndalon askush ta lexojë në të gjitha gjuhët e përkthyera, ndoshta edhe në shqip. Është doktrina më mediokre dhe social-raciste, një ligjërim patologjik dhe mesianik, që i kushtoi frikshëm historisë botërore.
15. Cili është njeriu më i rëndësishëm, me të cilin ju keni bërë një fotografi?
Është nobelisti amerikan Elia Wizel, prej tij ruaj dhe një letër autograf me dorën e tij. Kam fotografi edhe me shkrimtarë botërorë si Iv Bonfua, Tomas Trantremer, Sanguinetin, Jashar Kemalin etj. Po Wizel është për mua më i veçantë, i mbijetuari nga holokausti i Aushvicit, autor i shumë librave tronditës dhe përkrahës i madh i lirisë së Kosovës në 1999. E kam takuar në Stokholm në 2002.
16. Çfarë ishte në të vërtetë ajo që ndodhi në vitin 1997?
Reaksioni rebelues popullor ndaj një (para)politike antipopullore, që nuk duhet të përsëritet. Natyrisht që është diçka më e ndërlikuar.
17. Mendoni se do të ishit në gjendje të vrisnit një njeri në kushtet, kur ky njeri kërcënon jetën tuaj apo të të dashurve tuaj?
Di që jeta ime nuk do të më dhimbsej fare po të kërcënohej jeta e të dashurve të mi. Nuk do të kursehesha. Pa patetikë, por seriozisht dhe pa asnjë mëdyshje.
18. Ne shqiptarët jemi europianë me titull të plotë?
Cili nga popujt e Europës është europian me titull të plotë?
Të jesh europian është një titull konvencional, ose më saktë subjekt i një qytetërimi sinkretik i disa qytetërimeve të mëdha të historisë. Edhe shqiptarët janë një subjekt i tillë padyshim, pavarësisht disa kuotave. Konceptualisht.
19. Në cilën ngjarje të madhe të historisë botërore do donit të kishit qënë protagonist?
Atë të zbritjes së njeriut të parë me raketë kozmike në sipërfaqen e Hënës, me kushtin surreal që të udhëtoja së bashku me një kozmonaut të vjetër, që quhet Homer, kuptohet kozmonaut i fjalës.
20. Me cilin personazh të historisë së Shqipërisë do kishit dashur të bënit një bisedë të gjatë e të shtruar?
Me Onufrin, nëse do të ishte në një tryezë duke pirë verë me Jan Husin, Gjergj Kastriotin, Buzukun, Pjetër Bodganin, Jonathan Swiftin, De Radën, Ezra Paund-in dhe Migjenin.
21: Cili është libri që po lexoni?
Janë disa libra njëherësh, më saktë romane të Jonathan Franzen, Roberto Bolanos, Paschal Quinard dhe Florian Zeller, etj etj etj.
22. Cili komb europian ju ndjell më shumë me historinë e me kulturën e vet?
Spanja, gjuha e saj, e Servantesit, e romanit më të madh të të gjitha kohërave “Don Kishotit“, që është edhe gjuha e Jorge Luis Borgesit, e piktorëve kozmogonikë të metaforave, e pasioneve titanike mesdhetare, e shpirtit të përbotshëm të dashurisë tragjike, e filozofëve kinse të harruar andaluzianë të mrekullueshëm që iluminuan mesjetën europiane.
23. Si do reagonit, sikur të merrnit vesh se djali/vajza juaj është homeseksual(e)?
As nuk dua ta mendoj këtë gjë.
24. Keni frikë nga vdekja?
E pashmangëshmja nuk të frikëson, të qetëson, të bën të vetëdijshëm për kuptimshmërinë e jetës, të mëncuron, pra vdekja është një Magister Vitae.
25. Ç’është Atdheu?
Jo thjesht një postulat gjeografik dhe biologjik. Është gjithçka, nëse tek matrica e tij koncentron mikrokozmosin dhe makrokozmosin, pra për të mos limituar asnjëherë universalen.

*respublica.al

Indiferentët

I urrej indiferentët e besoj, si Friedrich Hebbel, që « të jetosh, do të thotë të jesh partizan» e që njerëzit e ndarë nga qytetërimi nuk mund të ekzistojnë.
Kush jeton me të vërtetë nuk mundet të mos ketë qytetari dhe as të veçohet. Indiferenca është plogështi, parazitizëm e mungesë burrërie. Indiferenca nuk është jetë e për këtë unë i përbuz indiferentët.

Indiferenca është pesha e vdekur e Historisë, është goditje plumbi për novatorin, është materia inerte që fundos shpesh entuziazmet më të ndritura në moçalet e kufomave të qytetërimit të vjetër, të cilin e ruan më mirë se sa muret e fortesave, më mirë se sa gjoksi i luftëtarëve të saj, mbasi ajo gëlltit trimat në thellësitë e tokës së etur, i dekurajon dhe ndonjeherë i bën edhe të tërhiqen nga ndërmarrja e tyre heroike. Indiferenca vepron fuqishëm në Histori.
Ajo vepron në mënyre pasive, por ajo vepron. Ajo është fataliteti. Ajo është e tillë që të lë pa mbështetje. Ajo është e tillë, që të ç' organizon programet, t'i përmbys planet e ndërtuara më së miri; është materia e papërpunuar që rebelohet me inteligjencën dhe e ndrydh atë.
E keqja më e madhe që buron prej saj është se në vënd që të ketë përfitim nga një akt me vlera të mëdha për njerëzimin, ka humbje, për shkak të indiferencës së një grupi qe vepron me mospjesëmarrjen e tij, me mungesën e tij numerike ...

Ajo çfarë ndodh, nuk ndodh për shkak të një numri njerëzish që shpreson që kjo të ndodhë, por për shkak të kësaj mase që ligështohet e heq dorë nga vullneti, që veçohet e i lë gjërat në dorë të fatit, që tërhiqet dhe lejon të lidhen të tilla nyje, që vetëm shpata mund ti shbëjë, që lejon shpalljen e ligjeve që mund t'i shfuqizojë vetëm rebelimi, që lejon të mbrrijnë në pushtet të tillë njerëz që vetëm një kryengritje mund t'i përmbysë.
Fataliteti që duket sikur dominon Historinë, nuk është asgjë tjetër vetëm se pamja e gënjeshtërt e kësaj indiference, e kësaj mungese.
Shumë prapaskena gatuhen në hije. Një numër i vogël njerëzish mund të veprojë jashtë normave të kontrollit, duke ndryshuar strukturën e jetës së komunitetit, në nje kohë që masa tjetër e injoron këtë veprim dhe as që e vret mëndjen të lodhet për një gjë të tillë.
Fatet e një brezi mund të manipulohen për shkak të vizioneve dhe koncepteve të kufizuara, qëllimeve të çastit apo ambicieve dhe pasioneve vetiake të një grupi të vogël njerëzish, në një kohë që masa tjetër i injoron ato e as do t'ja dijë për pasojat.
Por e keqja është se faktet dalin në skenë pasi janë pjekur dhe vetëm atëhere, kur pëlhura e endur në hije është përfunduar... e pastaj duket sikur është fataliteti ai që shkatërron gjithçka dhe të gjithë, duket sikur Historia nuk është gjë tjetër përveç se një fenomen i jashtëzakonshëm natyror brënda të cilit ne jemi të gjithë viktima, dashje pa dashje, me ose pa dëshirën tonë, me ose pa dijeninë tonë, edhe nëse kemi vepruar apo kemi qënë indiferentë.
Dhe së fundi, kjo masë njerëzish inatoset, dëshëron të shpëtojë nga pasojat, duke kërkuar se kush është fajtori e duke i larguar përgjegjësitë nga vetvetja.
Disa madje ankohen me devocion, të tjerë mallkojnë në mënyrë të turpshme, por asnjëri prej tyre nuk i bën pyetjen vetes: nëqoftëse do ta kisha kryer edhe unë detyrën time apo nëqoftëse do të kisha provuar ta pohoja dëshirën time, këshillën time, a do të kishte ndodhur vallë kjo që ndodhi ?
Por askush ose pak njerëz mund të fajësojnë veten se kjo ndodhi për shkak të indiferencës së tyre, skepticizmit të tyre, apo pse ata nuk ja dhanë ndihmën në kohën e duhur atij grupi me ndjenjë të lartë qytetarie që, me të drejtë, për të eviruar të keqen propozoi të luftonte për të fituar drejtësia.
Pjesa më e madhe e tyre, përkundrazi, preferojnë të flasin për dështimin e idealeve, të programeve të shkatrruara përgjithmonë e banaliteteve të tjera të ngjashme me to. Ata rifillojnë kështu, t'i shmangen plotësisht përgjegjësisë. Dhe kjo nuk ndodh vetëm se ata nuk i shohin qartë gjërat ose nuk janë në gjendje të gjejnë zgjidhje për problemet më urgjente.

Problemi është se këto zgjidhje mbesin gjithnjë shterpe dhe se kontributi i tyre në jetën e komunitetit nuk animohet nga asnjë ndjenjë morale ; ai është produkt i kuriozitetit intelektual dhe aspak një ndjenjë e fortë përgjegjësije historike, e cila duhet të na përfshijë të gjithëve e që nuk pranon as agnosticizëm e as indiferencë, e cilitdo lloji qoftë.
Unë i përbuz indiferentët edhe për arsyen se ankesat qaramane të këtyre « inocentëve të përjetshëm » më bezdisin.

I kërkoj llogari sejcilit prej tyre për mënyrën se si e ka kryer detyrën ndaj jetës për atë që ajo i ka falur e i fal çdo ditë, për atë që kanë bërë e për atë që nuk kanë bërë. Dhe e ndjej për detyrë të mos kem mëshirë për ta e të mos i ndaj lotët e mija me të tyret.
Unë jam partizan ; jetoj e ndihem burrëror në ndërgjegjen time, mbasi luftoj për lumturinë e së ardhmes, të cilën e ndërton e gjithë qënia ime.
Dhe brënda saj, zinxhiri social nuk bazohet në një numër të vogël elementesh; brënda saj, asgjë që ndodh nuk është rastësi apo fatalitetit, por është vepra inteligjente e një qytetari.
Ndergjegja ime nuk mund të pranojë asnjë njeri që qëndron në dritare e bën sehir gjatë kohës që një numër i vogël njerëzish sakrifikohen e derdhin gjakun në këtë sakrificë.
Atë që mbetet në dritare vetëm për të parë, që e ka mbushur jetën vetëm me atë pak gjë që mund t'i ketë ofruar aktiviteti i tij personal dhe që e zbraz zhgënjimin e tij duke poshtëruar të sakrifikuarin, atë që është përgjakur, vetëm pse sakrifica e tjetrit nuk ja ka përmbushur synimet e tij, - atë nuk mund ta pranoj. Unë jetoj. Unë jam një partizan, një mbështetës. Për këtë arsye, i përbuz të gjithë ata që nuk marrin pjesë.
Pra, i urrej indiferentët.

*Këto fjalë të Antonio Gramshit, filozofit të shquar italian me origjinë shqiptare u lexuan në Festivalin e Sanremos.

Përktheu: Edlira Dedja Shekulli

Ende me teknikën "Plumbi del me plumb"?

Kemi dëgjuar këto 20 vite tranzicion, luftë ballore ndaj komunizmit 50 vjeçar dhe ishkomunistëve që i kanë shërbyer atij regjimi vrastar ndaj popullit shqiptar.

Kemi dëgjuar termat bllokmen, bllokqen në një gjuhë urrejtjeje mes dy krahëve më të mëdhenj të politikës shqiptare. Akuza e kundërakuza dhe refren mbetet sistemi komunist, ideologjia diktatoriale etj.

Rinia shqiptare e sotme, që rreth komunizmit më shumë ka lexuar në librat historikë se sa e ka përjetuar atë periudhë të errët, ende nuk e kupton se përse çekanët godasin edhe sot 20 vjet pas pluralizmit politik, ende rregjimin totalitar.

Ndërkohë që pothuajse në të gjitha vendet e ish bllokut lindor ku sot është vendosur sistemi kapitalist, janë dënuar të gjitha krimet e komunizmit, të gjithë bashkëpunëtorët e atij regjimi dhe janë dëmshpërblyer të gjithë të burgosurit politikë, në Shqipëri ky proçes shkon ende zvarrë dhe R. Alia e Nexhije Hoxha kanë marrë dënime qesharake, në raport me bëmat e tyre, apo në raport me homologët e tyre në ish sistemin komunist. Mjafton të përmendin fatin e Çaçeskut në Rumani, të pushkatuar bashkë me gruan e tij.

Nuk pamë viktima gjatë rrëzimit të bustit të diktatorit më të egër në Europë, por më 21 janar 2011-të, 4 qyetarë shqiptarë vriten me armët e gardës republikane dhe nuk kemi ende asnjë të dënuar për këto krime. As dënime morale nga politikanët që dhanë këto urdhra, por as dënime ligjore mbi vrasjen e 4 qytetarëve të pafajshëm. Dhe qytetarët shqiptarë në mënyrën më të paimagjinueshme vazhdojnë të heshtin para vrasjes së tyre, nga vetë shteti. Madje po ashtu si në komunizëm, ndahen në palë edhe përballë vdekjes, vrajse shtetërore e cila nesër mund ti trokasë çdokujt.

A ka rënë vërtetë sistemi totalitar në Shqipëri? A janë 3 shtyllat e pushteteve vërtetë të pavarura në Shqipëri?
A kanë besim qytetarët tek drejtësia? A ushqejmë shpresa? A kemi politikanë të korruptuar dhe të ndëshkuar ligjërisht?
Stop Injorancës

Le ti hedhim një sy disa nga aktorëve më në zë të politikës shqiptare sot, në një informacion shkëputur nga G. Shekulli.

Sali Berisha nuk ishte bllokmen, por bllokqen, siç e cilësoi Gramoz Ruçi, më 23 dhjetor 2010 në Kuvend, ndërsa komentonte fotot e kryeministrit me familjarët e Enver Hoxhës, në vitet '80.
Ai kishte shërbyer për shumë vite pranë udhëheqjes komuniste, ishte afruar shumë afër familjarëve të kupolës qeverisëse, sepse vetëm kështu do të bënte përpara. Dhe megjithëse ishte pranuar dhe trajtuar më së miri, Berisha u tregua "bukëshkalë", duke anatemuar publikisht ata si diktatorë, ndërsa prej 20 vitesh në politikë ka bërë të pamundurën, edhe duke urdhëruar vrasjet ndaj njerëzve të pafajshëm, që t'i ngjajë sadopak Enver Hoxhës.

Patriarku i socialistëve, Dritëro Agolli, kur vjen fjala për bllokun dhe bllokmenët thotë se sot ka më shumë "bllokmenë" në PD se në PS.
Madje ata bllokmenë për të cilët flet ditë e natë Berisha, nuk kishin asnjë lidhje me bllokun, siç ishte rasti i ish-kryeministrit Adil Çarçani që nuk jetonte në ish-bllokun e famshëm. Agolli përmend edhe emrin e Kristaq Ramës, artistit të shquar, emri i të cilit nuk mungon në asnjë fjalim të Berishës, kur sulmon kryetarin e PS-së, Edi Rama.

Kristaq Rama jetonte në një apartament me dy dhoma e një kuzhinë edhe pse në një legjislaturë u bë anëtar i Presidiumit të Kuvendit Popullor.
E megjithatë "blloku" jeton. Drejtues të lartë që ishin dhe janë ende me pushtet në vend kishin funksione të rëndësishme në kohën e tyre.
Sali Berisha ishte mjek i udhëheqjes komuniste, ish-kryeministri Fatos Nano, aspirant për President të Republikës, ishte sekretar i Përgjithshëm i Këshillit të Ministrave në qeverinë e fundit komuniste dhe djali i një funksionari të lartë në kohën e Hoxhës.
Skënder Gjinushi, kryetar i PSD-së ishte ministër në qeverinë e fundit të sistemit monist. Kryetari i Grupit parlamentar të PS-së ishte prej mëse një dekadë drejtues partiakë deri dhe ministër.
Deputeti Genc Ruli ishte një zyrtarë i rëndësishëm në ministrinë e Tregtisë së Jashtme që në kohën e komunizmit, ndërsa Namik Dokle deputet i PS-së, ishte drejtues i gazetës "Zëri i Popullit" organit politik të PPSH-së deri në ndryshimin e regjimit.
Në politikë nuk mungojnë edhe ata që kanë trashëguar lidhjet familjare dhe ideologjike nga ish-përfaqësuesit e rëndësishëm të regjimit të kaluar.  
Edi Rama, ishte dhe mbetet zëri më antikomunistnë shoqërinë postdiktatoriale, por ai ka një lidhje familjare me një ish-anëtar të Byrosë Politike.
Deputetja e PD-së, Rajmonda Bulku u bë nuse në vilën e një çifti bashkëshortësh, që të dy funksionarë të lartë të regjimit komunist.
Një deputet i ri i PS-së si Ditmir Bushati është i biri i një funksionari vendor i regjimit të shkuar.
Deputetët e tjerë të PS-së, si Ilir Gjoni apo Dashamir Peza janë bijtë e ish-figurave të larta të regjimit.
Deputetët e PD-së si Ilir Rusmajli, Genc Pollo apo Albana Vokshi vijnë nga familje të njohura si të lidhura me regjimin.

Si për ironi komunistët që u futën në PD, janë antikomunistët më të flaktë.
Ata mënjanuan shumicën e drejtuesve demokratë që vinin nga klasat e shtypura të ish-pronarëve apo të përndjekurve gjatë regjimit komunist dhe sot, ata e shohin veten më të përfaqësuar te e majta se tek partia që lindi për të rrëzuar komunizmin dhe e ringriti sërish më lart se piedestali që u rrëzua në 20 shkurt 1991.

Disa nga ish-funksionarët e regjimit

Sali Berisha

(67 vjeç) mjek i udhëheqjes së bllokut komunist dhe sekretar partie në Spitalin e Tiranës.

Fatos Nano

(59 vjeç), ish-kryeministër, sekretar i Përgjithshëm i Këshillit të Ministrave në qeverinë e ish-kryeministrit Adil Çarçani dhe më pas kryeministër për herë të parë (shkurt-korrik 1991), djali i Thanas Nanos ish-drejtor i TVSH-së në vitet '70.
Skënder Gjinushi

Ministër në vitet '80 deri në rrëzimin e qeverisë së fundit komuniste. Kryetar i PSD-së.
Gramoz Ruçi

(60 vjeç), deputet i PS-së, prej vitit 1978 ishte drejtues në organe partiake dhe shtetërore, ndërsa në vitin 1991 (shkurt-qershor) ishte ministër i Punëve të Brendshme.
Fatmir Xhafaj

(52 vjeç) deputet i PS-së, prej vitit 1982 jurist dhe gjyqtar si dhe funksionar në organizatat rinore dhe shoqërore.
Genc Ruli

(53 vjeç), deputet i PD-së dhe ministër i Bujqësisë, ishte drejtor në ministrinë e Tregtisë së Jashtme që në kohën e komunizmit.
Fatos Beja

(63 vjeç), deputet i PD-së, prej vitit 1971 redaktor në ATSH dhe më pas pedagog në Universitetin e Tiranës.
Namik Dokle

 (65 vjeç), deputet i PS-së, prej vitit 1970 gazetar dhe drejtues në organet e PPSH-së. Në 1989 sekretar i Sindikatave të Shqipërisë dhe më pas kryeredaktor i ZP-së.

'Fëmijët' e bllokut

Edi Rama

(47 vjeç), kryetar i PS-së dhe kryetar i bashkisë së Tiranës, nip i Spiro Kolekës, ish-anëtar i Byrosë Politike.
Rajmonda Bulku

(53 vjeçe) deputete e PD-së, bashkëshorte e një pinjolli të udhëheqjes së lartë komuniste. Vjehrra e saj Eleni Pashko, ishte zv.ministre dhe anëtare e Byrosë Politike, ndërsa vjehrri Josif Pashko njëri prej bashkëpunëtorëve të ngushtë të Enver Hoxha.
Ditmir Bushati

(34 vjeç), deputet i PS-së, djali i Sulejman Bushatit, ishte sekretar i parë i partisë në disa rrethe të vendit gjatë kohës së komunizmit.
Ilir Gjoni

(49 vjeç), deputet i PS-së, djali i ish-anëtarit të Byrosë Politike të PPSH-së, Xhelil Gjoni.
Sokol Olldashi

(39 vjeç) deputet i PD-së dhe ministër, nipi i Dashnor Mamaqit, ish-kryeredaktor i ZP-së dhe më pas sekretar i Partisë së Tiranës, i shpallur armik nga regjimi i Hoxhës.
Ilir Rusmajli

(46 vjeç), deputet i PD-së, djali i Çajup Rusmajlit, ish-drejtor i RTSH-së prej vitit 1976.
Albana Vokshi

(40 vjeçe), deputete e PD-së, pinjolle e një familjeje të lidhur ngushtë me regjimin komunist. Bijë Vokshi, një e afërme e familjes kishte lëshuar shtëpinë e saj në Tiranë, për të bërë vend themelimi të Rinisë Komuniste në 1941.
Dashamir Peza

 Deputet i PS-së, djali i vogël i heroit të Popullit Myslym Peza.
Genc Pollo

(48 vjeç), deputet i PD-së dhe ministër, djali i Stefanaq Pollos, historian dhe akademik i njohur i kohës së regjimit komunist.
Shekulli

http://www.facebook.com/NdalPaditurise2

Kadare, një testament për shqiptarët

Dy muaj më parë, “shkrimtari ynë” Ismail Kadare publikoi sprovën më të re letrare “Mosmarrëveshja, raportet e Shqipërisë me vetveten”, që si shumë libra të tjerë të tij të mëparshëm, botime, ribotime, postribotime, ka pasur një numër të madh shitjesh brenda dhe jashtë panairit të përvitshëm të nëntorit.

E vura në thonjëza shkrimtari ynë për shkak se ai tashmë përfaqëson një dukuri botërore (përkthyer në më shumë se 50 gjuhë kryesore të huaja dhe konsideruar nga një botues francez ndër katër - pesë krijuesit më të mëdhenj çprej kohës kur është dëshmuar letërsi) dhe pikërisht nga ky dimension rreket të shpjegojë fatin tonë, të pangjashëm me fate të popujve dhe kombeve të tjerë.

Sprova më e re letrare e Kadaresë ndahet në trembëdhjetë kapituj:
rreth himnit të vjetër të shtetit,
enigma e vërtetë,
mjegull - prolog me Djallin,
dialog me Djallin dhe me Zotin,
pantomima e frikshme e bronzit,
testament i gabuar,
Gjergji K. kundër Arbrit,
intermexo me dy vrasje në sfond,
kalorës të pabesë-mbretër që qajnë (zotëriu i pabesë Xandrebech),
lëngatë në gadishull,
një sulltan me dy vdekje,
tri gjendje të Kastriotit,
epilog me Zotin
si dhe 85 shënime që janë si nënkapituj më vete, por dhe shumë të nevojshëm për shtjellimin e veprës. 

Si një mjeshtër i madh autori ka një shqetësim që e kanë pasur para tij figura të epërme kombëtare, rilindasit dhe sidomos dy personalitete të larta si Fishta e Konica: çfarë ka ndodhur me shqiptarët përgjatë shekujve, si kanë mbijetuar, si kanë dëmtuar shpesh vetveten më shumë se treshja zymtore (perandoria turke, sllavët dhe grekët) dhe për t’u dhënë përgjigje këtyre pyetjeve dhe të tjerave si këto, nis dhe ndërton ngrehinën e esesë.

Pulla, flamuri, himni
Kapitulli i parë i librit që mund të titullohej edhe pulla, flamuri dhe himni shkon në fëmijërinë e autorit, në përfytyrimin që krijohet në atë moshë për popuj dhe vende thjesht nga katërkëndëshi i vogël postar. Më pas vjen joshja ndaj flamurit që për Kadarenë, tre deri në tetë vjeç, Shqipëria kishte tundur disa sosh: të mbretërisë, të pushtimit italian, të atij gjerman, të periudhës komuniste dhe për të ardhur në vitet nëntëdhjetë te flamuri i kryehershëm princëror i mesjetës. Pikërisht flamuri, me shkabën dykrenore, shpendi më i fisëm i njerëzimit, me hije mijëvjeçarësh, iu ishte lënë prej evropianëve që ta përdornin shqiptarët. Edhe këtu autori, vëren se ndryshe nga shumë shtete të tjera, Shqipëria ishte ndër të pakta raste që e quante “himni i flamurit”. Dhe sipas autorit, ndërsa “flamuri ishte shenja e parë e shtetit, himni ishte tingulli kryesor i tij”. Pastaj përmenden përpjekjet e Aleks Drenovës që shkroi apo përkthehu himnin si dhe hulumtimin e Faik Konicës që fiksoi përgjithherë heraldikën e flamurit.

Enigma e himnit
Në kapitullin e dytë Kadare rimerr sërish temën e himnit duke e kundruar nga disa anë. Në një mënyrë tepër koncize, herë me humor, sarkazëm dhe herë me informacion, ai shpjegon lidhjet e shqiptarëve me këtë tekst, ballafaqimin me himnebërës dhe himnembajtës të tjerë, kuptimet e larme nga njerëz dhe kohë të ndryshme deri te profecia e keqe për popujt dhe paralajmërimi i komploteve, përpjekjet e disahershme për të krijuar një të ri, dyzinën e poetëve (poetët hymnorë) dhe të kompozitorëve që jepnin e merrnin mbi vargje dhe tinguj dhe ndërsa i paraqisnin në juri, gjysmën e saj e gjenin të dergjur qelive dhe kampeve të përqendrimit. Në këtë kapitull autori risjell edhe konsideratën e Migjenit (kënga që s’kuptohej kishte dalë nga thellësia e kombit) si dhe shqetësimin e rilindasve që e kishin pikasur të parët sasinë e madhe të rimohuesve dhe që shprehej në strofën:
Se Zoti vetë e tha me gojë/ Se kombet shuhen përmbi dhe
Por Shqipëria s’do të rrojë/ sepse atë s’e duam ne.
Sipas autorit rilindasit ishin të parët që e kishin zbërthyer këtë spikamë, qenë tmerruar dhe kishin vuajtur nën heshtje, siç vijuan të mbytnin vajin dhe klithmat: komb vetëvrasës, i çmendur!

Kapitulli i tretë
Kapitulli i tretë i sprovës letrare “Mjegull, prolog me djallin” ka më shumë densitet ngjarjesh, veprimesh, aktesh dhe personazhesh të hapësirës shqiptare, ballkanike dhe evropiane. Autori i rikthehet sërish zbërthimit të tekstit për himnin e flamurit, më saktë një vargu të tij “se kombet shuhen përmbi dhe” për të zbuluar fatin e shqiptarëve në njëqind vjetët e fundit. Për shkak se në shqip fjala ‘kombe’ dhe ‘kombet’ kanë një ndryshim të cilësishëm, kjo për autorin parathotë një dyshim që në zanafillë. Dhe më poshtë ai shton: “Ç’kishte ndodhur njëqind vjetët e fundit me Shqipërinë? Thelbi përmblidhej me dy fjalë: kalvari i rikthimit ne Evropë… rikthimi shkabës së arratisur”. Dhe këtu Kadare përmend legjendën ballkano-kaukaziane (përdorur edhe prej Tolstoit) që shqiponja, pas një robërimi që s’mbahet mend, rikthehet në vendin e të parëve me një unazë në kthetra, më një damkë robëruesi.
Pikërisht duke marrë shkas nga kjo gjetje autori ndalet në dyzimin shqiptar më 1912 ku një pjesë luftonte e punonte për të shpallur pavarësinë e saj dhe pjesa tjetër për të mbetur me unazën në kthetra, pra nën perandorinë otomane. Te kjo pjesa tjetër hyjnë bashkë dyshja Qamili e Biçoku, regjimi diktatorial i Hoxhës, konferenca islamike, shpura e majtedjathtë në dasmën e djalit të kryeministrit turk, moskundërshtimi i Davutogllusë në Sarajevë, “Mekami” i Trebeshinës, rimohues nga Tirana e nga Prishtina, përmendorja e oficerit turk, kori i fëmijëve “o sulltan, sunduesi im”, etj, etj.
Po aq sa Fishta, Konica, rilindasit, Kadare është më kritik për rimohuesit shqiptarë, por nuk harron të nënvizojë edhe planet e të tjerëve për zhbërjen e Shqipërisë. Si një njohës i vëmendshëm i historisë së popujve autori rrëfen edhe përpjekjen e pjesës tjetër, kryesisht të fqinjëve për ta fshirë Shqipërinë nga harta e Ballkanit. Dhe vijnë e shfletohen me radhë në këtë kapitull të sprovës letrare teksti paralajmërues i ministrit të Brendshëm serb Grashanin, libri i Kryeministrit Gjeorgjeviç (përkthyer po nga një kryeshtetar shqiptar, Mustafa Kruja) që një urrejtje aq e madhe e kishte shtyrë në një njohje të përkryer të Shqipërisë gjysmë shtet, poeti Rakiq me “Sytë e Simonidës”, pakti turko-jugosllav për shpërnguljen ‘paqësisht’ të kosovarëve, “Dëbimi i arnautëve” i Çubrilloviqit, projekti i akademikëve për ndarjen më katërsh të vendit të shqiponjave, zonja franceze e afërt me Beogradin që kërkonte rishtegtimin turk… Vetë kapitulli “prolog me Djallin” fliste megjithatë që, një komb i zgjedhur nga Zoti, me rimohues dhe kombëtaristë, nuk i kishte shpëtuar yshtjes prej të parit.

Dialog me Djallin dhe me Zotin
Në kapitullin e katërt Kadare i rikthehet sërish dramës së shkurtër të Fishtës “Nën hajat e Parrizit” shkruar më 1914. Sipas autorit “kishte ndodhur, më në fund e pabesueshmja: jo turqit osmanë…jo grekët e palodhur…jo serbët fanatikë, por…rimohuesit shqiptarë donin të përmbysnin atë që ishte dukur i papërmbysshëm”. Drama e shkurtër e at Fishtës ka një dialog mes Skënderbeut dhe Djallit. Ky i fundit i pohon heroit se “gjithkush të ka në gojë, por në zemër nuk e dij”. Ndërkaq zëdhënësi i Zotit, Shën Pjetri e qetëson Gjergjin se Shqipëria do të bëhet për inat të Djallit dhe të shqiptarëve. Kadare shton se Fishta si rilindës dhe si shëlbuese kishte kuptuar leximin e fshehtë të himnit që Shqipërinë s’e kishte braktisur as Zoti dhe as Djalli, ai nuk dëshiron ta ligështojë kombin e vet, por megjithatë nuk mund të mos u bjerë kambanave ndaj së keqes. 
Po në këtë kapitull autori shtjellon sagën e përpjekjeve për rrëzimin e Skënderbeut që ishte lajm i vjetër thuajse disashekullor. Shtysa për rrëzim kishte nisur qysh më 1443 kur ai i ktheu krahët shtetit perandorak dhe kur “bashkë me dekretin për dënimin e tij, bashkë me urdhrat për zbulimin e komplotistëve të tjerë, për parashikimin e pasojave, për zhbirimin e arkivit të fshehtë… me dhjetëra shkrues e kronistë të shtetit…” nisën fushatën çnderuese me mallkime e libra plot helm dhe i përkthyen ato në perëndim duke nisur nga spanjishtja, nga skaji ku niste dhe aventura evropiane e tij.
Sipas dëshmive të shumta Skënderbeu kishte vdekur thjesht nga ethet dhe jo në fushën e betejës; sipas po këtyre të dhënave atij s’i gjendej as varri dhe përpos tij ishin dhe dy kryeheronj antiturq, njëri hungarez Janosh Huniadi dhe tjetri rumun Konti Tepesh, e megjithatë ai i kishte mundur edhe me bëma, por edhe me qindra libra që u shkruan katër-pesë shekuj me radhë, por edhe me një mister që e dispononte vetëm ai. Shpjeguar më shkoqur kapitenit Skënderbe i qe mbytur anija – Shqipëri (u përpi si një vrimë e zezë), por ai s’kishte pasur të njëjtin fat me të. Po ku ishte misteri? Sipas autorit dosja Kastrioti lidhej me dy botë: Shqipërinë dhe Evropën. Dhe ndërsa bota e parë, po fikej dalë ngadalë, bota tjetër kurrsesi nuk mund ta harronte. Gjitha tabloja skënderbejane përmblidhej në dy akte: çlirimi i botës së parë dhe frenimi i pushtimit të botës së dytë. Për botën e parë Skënderbeu arriti ta mbante të papranguar për 34 vjet, por nuk e shpëtoi nga pushtimi osman. Kadare thotë se heroi u gjen midis dy Romave dhe nëse nuk bëri dot gjë në pushtimin e Romës Bizantine, ai vonoi rënien e Romës së Perëndimit. Dhe jo vetëm kaq: çlirimin e Shqipërisë prej osmanëve s’mund ta bënin as shqiptarët më vete dhe as gadishullorët së bashku pa futjen në luftë të Europës.
Kadare shtjellon edhe pikëpamjen tjetër, paqen e Skënderbeut me turqit apo asnjanësinë e tij, që përmendet shpesh nga rimohues të kahmoçëm dhe të rinj, por sipas tij, ajo s’do të jepte gjë veç shuarjen e ngadaltë shqiptare dhe, nëse do të ishte vasale e perandorisë për rënien e Evropës, edhe më keq akoma: mort mbi mort. Misteri për këtë mos-harresë evropiane nuk vinte as nga mosgjetja e trupit në varr, por nga zbrazëtia, “trupi shpirtëror i Kastriotit në kishën e Lezhës”.

Pantonima e bronzit
Kapitulli i pestë i sprovës letrare risjell në vëmendje të lexuesit shekullin e njëzet që, përpos të tjerave, do të ishte edhe kthimi i Gjergj Kastriotit. Evropa po ia rikthente heroin vendit të vet, megjithëse “koha kishte treguar se pa Shqipërinë ai jetonte, kurse Shqipëria s’bënte dot pa të”. Kujtimi, imazhi i Skënderbeut ishte përdorur nga emërtesat mbretërore, italiste, gjemanike, komuniste siç nuk qe harruar edhe nga tri Shqipëritë: londineze, atlantike dhe fantaziste (ajo e shqiptarëve të Maqedonisë). Pikërisht në këtë shekull, për të kujtuar Gjergj Kastriotin do të niste dhe fushata e shtatoreve dhe e përkujtimoreve: në 1940 në sheshin Albania të Romës nga Musolini i Italisë, pastaj në Krujë, për të ardhur në 1968 në Tiranë, për të vijuar me “Place de Skanderbeg” në Paris, te dy monumentet e radhës në Prishtinë dhe në Shkup e deri te përplasja me shtatoret e diktatorëve në sheshin e tij. Në këtë kapitull është për t’u nënvizuar marrëdhënia e hoxhës anti-Skënderbe dhe besimtarëve të shumtë të tij që teksa gdhijnë gjithë natën plot emocion e lot vendosjen e shtatores në Çair të kryeqendrës maqedonase, kthehen te bariu që çuditërisht nuk e përmend më në predikimin e tij. Sipas autorit “një trajtë skulpturore kishte dalë prej bronzit të vet për t’u përzier si rrallëkush në trazimin njerëzor”.

Testament i gabuar
Autori i rikthehet sërish aktit të vendosjes së shtatores së Skënderbeut në Shkup për të shpjeguar një prej enigmave shqiptare: renegatizmin. Për shumë popuj ka një binom universal: ekzistencë dhe liri. Por ndërsa në shtete të mëdhenj, ky binom nuk ka ndonjë kuptim, për vende të mezigjendshme në hartë është thelbësor. Këtu autori përmend shprehjen e famshme të një kryeshtetari amerikan “SHBA-në mund ta shkatërronte vetë SHBA-ja” dhe i referohet historisë për rikthimin e popujve në Evropë. “Në fund të varganit, më i vonuari, më i lodhuri, më i turbullti, po mbërrinte kombi shqiptar”. Sipas autorit fqinjët nuk e kishin dëmtuar më pak, jo se ata nuk kishin punuar për “marrjen e tokave, e pasurive dhe e bregdetit”, por të gjitha këto nuk mbulonin dot “fajin fatal: flirtin me robërinë”. Megjithëse heroi i tyre e kishte bërë zgjedhjen e vet qysh prej 1443: “luftë me osmanët, për jetë ose vdekje, me mort, pa kthim”, një pazar i çuditshëm, i turbullt, gjithmonë i pashpallur, zhvillohej ditë e natë, në gjithfarë mjedisesh…por më shumë në ndërgjegje të trazuara. Autori shpjegon se si janë ndeshur filozofia egërshane e lirisë me atë të robërisë dhe kur shqiptarët u ndanë në tri kampe: ata që mbajtën shqiptarinë e kryqin, ata që e braktisën kryqin për gradat dhe armët dhe ata që u shitën. Shkrimtari nënvizon faktin se ndër njëmijë shkolla turke, një mijë shkolla greke, treqin shkolla serbe, bullgare, vllahe, nuk gjendej asnjë shqip.

Kapitulli i shtatë
Në këtë kapitull autori i rikthehet vitit të rëndësishëm 1999, kohë në të cilën ka mbajtur ditar e që tashmë është botuar në titullin “Ra ky mort dhe u pamë”. Siç dihet nga ditari, përkthyer edhe ky në gjuhët kryesore të botës, atje bëhet fjalë rreth polemikës mes shqiptarëve për shkrimin “Skënderbeu e kishte nënën sllave”, botuar në “Currier International” të Francës. Pikërisht në momentin më kritik për Kosovën, “në orën e keqe të saj”, një autor shqiptar tërhiqte vëmendjen evropiane me shkrimin e mësipërm. Duket se autorit nuk i thotë asgjë ky emër, por teza e tij ishte për t’u marrë në konsideratë. Ai ishte ajo një ide origjinale? Kurrsesi. Këtë tezë e kishte mbrojtur një anëtar i shtabit të lartë të Millosheviçit, Vuk Drashkoviç; më 1987 ishte botuar në “Le Monde Diplomatic”, në 1942 gjithashtu, akoma më herët ishin përsëritur teza të njëjta” Kosova, djep i serbizmit…”.
Sipas autorit edhe nëse nëna e Skënderbeut ishte sllave (dukuri e njohur për kohën), kjo nuk ndryshonte asgjë në thelbin e tij, madje nuk do të ndryshonte asgjë nëse edhe të atin ta kishte serb.
Kadare flet në këtë kapitull për dy kategori shqiptarësh që shtrihen në të gjitha viset: strehësat dhe mohësat, që për hir të së vërtetës kanë galluar në të gjitha kohërat, por që kanë mote të arta për t’u veçuar më dukshëm. Tamam në krizën e Kosovës ata marrin një shkëlqim të veçantë për të qenë groteskë në të njëjtën kohë. Historia e re me Gjergj Kastriotin, thotë Kadare, është më e vjetër se ç’duket. Një roman i shkurtër, “Mekami”, i K. Trebeshinës, ka një mal vreri kundër Gjergj Kastriotit: trajtohet si hajdut kuajsh dhe agjent i Italisë. Por çfarë është ky autor? Shkrimtar si shumë të tjerë, autor i vjershave lavdëruese për Hoxhën dhe Stalinin, themelues i armës së Sigurimit të Shtetit, me një vrasje të drejtpërdrejtë me plumb pas koke, me disa vrasje të tjera të urdhëruara, për të cilat s’ka kërkuar asnjëherë ndjesë, madje edhe kur e veshin me petkun e disidentit.

Intermexo
Kapitulli i tetë që autori e quan “Intermexo” duket sikur s’ka lidhje me sprovën e Kadaresë, por në fakt është e kundërta. Autori flet për dy libra: “Disidentët e rremë” të Sadik Bejkos dhe “Nega totum” të V. Barutit. Të dy librat, sipas Kadaresë, për nga të vërtetat tronditëse, do t’i bënin nder çdo vendi ish – komunist nga Baltiku në Adriatik, ndërsa në Shqipëri ishte ripërsëritur historia e pasqyrës: kthimi i kokës pas për të mos parë të vërtetën dhe thyerja e saj.
Autori i “Mekamit” te “Disidentët e rremë” del se është një vrasës, ka kryer një krim fondator mbi të cilin do të bazohej gjithë ngreha e rendit komunist. Një krim po aq i rëndë denoncohet edhe në librin e V. Barutit, vrasja e Ramize Gjebresë megjithëse për të vazhdonte miti i rrejshëm i kupolës komuniste.
Njerëz me të kaluar kriminale, pavarësisht regjimeve, janë gati të mbrojnë apo rikrijojnë mite të rrejshme dhe të fshijnë “të gjitha shenjat identifikuese që…kombi shqiptar ishte rrekur të kapej për të mos u mbytur”.

Kapitulli i nëntë
Kapitulli vijues “Kalorës të pabesë, mbretër që qajnë” që ka gjithashtu edhe dy nënpjesë “E qara mbretërore” dhe “Zotëriu i pabesë Xandrebech” trajton raportet e mitit dhe historisë, të cilat patën një shkëlqim të vogël pas viteve nëntëdhjetë. Kadare nuk rreket të bëjë një leksion të gjatë e monoton rreth tyre, por ndryshe nga shkruhej nga disa të vetëshpallur si çmitizues apo albanologë të rinj, e shkon mitin dhe historinë si plotësuese të njëra tjetrës. Si njëra, ashtu edhe tjetra vuajnë nga mospërkryerja, por kjo e keqe e përbashkët vinte nga raportet mes mendimit dhe gjuhës. “Kthimi i mendimit në gjuhë, pohon autori, ka qenë dhe mbetet aksioni më i madhërishëm i njeriut. Por ndërsa gjuha e lironte mendimin nga izolomi i gjatë, prapë e detyronte të shprehej sipas rregullave të saj. Në këtë mopërkryerje të tyre, do të hynte në lojë letërsia, mundësitë e pafundme të shprehjes së saj. “Mjetet e letërsisë, duke qenë një krijim i lirë shkrimtarësh… janë të afta t’i rikthejnë mendimit dhe gjuhës atë frymë vetjake njerëzore kur mendimi i besoi gjuhës zhburgosjen e tij dhe kjo e fundit nuk mund ta mbante premtimin”.
Natyrisht Kadare sjell raste të miteve dhe historive të rrejshme, por megjithatë vëren se “krahas oqeaneve të njëtrajtshëm gri të fakteve historike, shfaqet disa herë nevoja për dendësinë verbuese diamantin e të mitit” (Në shënimet që shpjegojnë këtë pjesë të sprovës letrare autori përmend tri nga mitet më të reja të rrejshme: miqësinë e Çabejt me Hoxhën, shpallja në vitin 1981 e luftës së Shqipërisë komuniste ndaj Jugosllavisë për Kosovën dhe helmimi i Hysni Kapos në Paris).
Për të shkuar më tej me idenë e tij Kadare përshkruan të qarën mbretërore të mbretit Filip të Spanjës ku e qara është po aq sa mit, sa edhe pjesë e historisë. Dyshimin për të qarën mbretërore e kishte hedhur fillimisht poeti gjerman Bertold Breht, në një nga poezitë e tij. Asokohe ishte mbytur flota e famshme spanjolle, kishin vdekur tragjikisht mijëra djem nënash, ishte zhytur në vaj e lotë gjithë mbretëria e gadishullit e megjithatë ishte fiksuar vetëm ky mort mbretëror. Një mendje e ftohtë atëherë dhe tani do të thoshte: nuk ka vajtim nënash, çka edhe Brehti thotë: Vallë vetëm Filipi i dytë qau?!
Sigurisht që ka pasur edhe një vajtim tjetër. Dhe për të dy mortet janë gjendur arsyet e veta (për atë mbretëror që mund të jetë i pasinqertë, humbje froni, humbje pasurie) dhe për atë të pashkruarin në kronikat e botës: vajtoret e mëdha spanjolle që, nga humbja e djemve, mund të kenë prodhuar një oqean lotësh, por që s’janë fiksuar as në mit dhe as në histori, e megjithatë mend mbahet morti mbretëror.
Brenda kapitullit të nëntë është edhe një nënkapitull: “Zotëriu i pabesë…” ku autori rimerr librin e zviceranit Shmid që, si para një gjethe fiku fshiheshin mitizuesit (mohsat) dhe “albanologët e rinj”. Pa hyrë në detajet e këtij libri, fundekreje një mashtrim i madh dhe me doza të mëdha racizmi, Kadare duket sikur pohon se gjirizët e mësipërm (shqiptarë dhe të huaj), s’kanë kurrfarë origjinaliteti në sjelljen e procesverbalit të dy diplomatëve milanezë, sepse kohë më parë e kishte publikuar studiuesi serb Radoniç, por sepse, si bij të nomenklaturës komuniste, tashmë ishin gati të thurnin të pavërtetat më të mëdha si kompensim ndaj saj.

Kapitujt e fundit
Në kapitujt vijues, Kadare rimerr sërish përpjekjet e çmitizuesve dhe “albanologëve të rinj” për çshenjtërimin e Gjergj Kastriotit, të gjuhës shqipe, iliricetit shqiptar, himnit, flamurit, rilindasve. Edhe në këto faqe të mrekullueshme, pa kurrfarë ndjenje shqiptaromanie, autori shpalos pikëpamjet e tij, duke mos kursyer edhe shenja të racizmit të vetë shqiptarëve. Ngaqë për secilin kapitull do të duhej një analizë e veçantë dhe imtësore, ndoshta më shumë se komenti modest i kësaj sprove letrare, do të ishte këshilla e leximit të disahershëm të saj ku në secilin lexim gjen margaritarë që s’ke arritur t’i kapësh më shfletimin e mëparshëm.

G. Standart