Saturday, September 4, 2010

"Aleanca"për Arsimin e Deformuar

Zhvillimet e fundit në arsimin e lartë, duke përfshirë ndryshimet në ligin e arsimit të lart, të imponojnë një reflektim se çfarë ka ndodhur dhe se ku po shkojmë me rrugën që "politikanët" kanë zgjedhur për këtë sektor. Do të dëshiroja që reflektimi më shumë të ndalej në çështje të"pastra" akademike ose ne ato qe kanë impakt të drejtpërdrejt si kërkimi shkencor, kualifikimi i stafit të ri akademik, metodikat e fundit të mësimdhënies, cilësia dhe sasia e teksteve në dispozicion të studentëve, informatizimi i universiteteve, kampuset universitare.

Por të gjitha këto do të ishin shumëlarg asaj çfarë "imponohet" të diskutohet dhe "debatohet" sot për arsimin e lartë.

Në realitetin mediatik sot është lehtësisht e kuptueshme për këdo"aleanca" midis ministrisë së arsimit dhe universiteteve private. Kjo është aqe dukshme saqë bëhet qesharake, pasi të ashtuquajturat reforma mbrohen dhe argumentohen më mirë nga privatet se sa nga përfaqësuesit e ministrisë. Kjo pasi ato hartohen nga privatet ose të deleguarit e tyre dhe implementohen mëpas me besnikëri dhe dedikim nga ministria.

E njëjta gjë ndodh dhe me "reforma"të tjera siç është ajo e financimit që në fakt është qëllimi kryesor i kësaj aleancepasi deri tani thjesht është përgatitur terreni për goditjen përfundimtare qëdo i jepet arsimit të lart në Shqipëri.
Ekzistenca e një marrëdhënie bashkëpunuese midis sektorit privatdhe institucioneve të ndryshme shtetërore është i domosdoshëm për mirëfunksionimin e çdo sistemi. Por marrja "peng" e institucioneve shtetërore ngaato private është një fenomen i rrezikshëm. Kjo pasi përgjithësisht misionet ekëtyre dy aktorëve bien ndesh edhe nëse i referohemi zhvillimeve të funditpërsa i përket modeleve të reja të biznesit.
Ky fenomen është edhe më i rrezikshëm nëse ndodh në sektorin e arsimit pasi pasojat negative prekin breza të tërë dhe vënë në pikëpyetje zhvillimin e qëndrueshëm të një vendi.

Së fundmi, është bërë e zakonshme që përfaqësues të ministrisë së arsimit, ndonjëherë edhe të universiteteve private publikisht përmendin probleme të universiteteve publike, për të mbështetur bëmat e tyre. Një pjesë e tyre janë të vërteta, një pjesë tjetër janë thashetheme dhe një pjesë tjetër janë mëkatet e ministrisë sëarsimit e cila mundohet t'ia adresojë universiteteve publike. Këtu është për tu përmendur fakti që universitetet private disponojnë dhe kanë akses të konsiderueshëm ne mediat vizive dhe të shkruar. Shpesh i gjithë ky arsenal është vënë në dispozicion të ministrisë së arsimit. Aq sa, kohët e fundit një media përflitet se periudhën për tu hedhur në treg, e zgjodhi në mënyrë që ti jepte një "dorë" ministrisë në miratimin e çorbës së radhës; amendimet ë ligjit të arsimit të lartë.
Unë nuk jam ndër ata që mendon që universitetet publike nukkanë asnjë problem apo që problemet e tyre nuk duhen bërë publike. Debati publik serioz dhe konstruktiv është gjithmonë pozitiv dhe në disa raste dhe më shumë se pozitiv. Por kur diskutimet që në hasim nga "aleanca" kanë gjithmonë një axhendë të fshehtë, kjo ngre një pikëpyetje të madhe mbi atë çfarë ata diskutojnë.
Nuk e di se çfarë reagimi do të mbante "aleanca" nëse në media dotë dilnin përfaqësues të universiteteve publike apo dhe të shoqërisë civile dhe thjesht të përmendnin ato të cilat hasin çdo ditë.

Marrin shembullin te universitetet private mund të blesh një diplomë me vetëm 8 mijë euro, është me"oferte". Dhe kjo pa vajtur asnjë ditë në shkollë!

Pedagoget që japin mësim në këto universitete shpesh janë të shtangur nga niveli i dobët i studentëve dhe jo vetëm akademikisht. Ka nga ato universitete që kanë 2 fakultete dhe vetëm 1 2pedagogë të brendshëm dhe pothuajse asnjëri prej tyre nuk ka titull akademik.
Sipas ligjit, një universitet duhet që minimumi të ketë 21 pedagogë dhe të paktën 3 në çdo departament duhet të mbajnë grada dhe tituj.

Po ashtu, sasia e orëve që duhet të jepen në auditor në një cikël të caktuar studimi nukplotësohet. Përflitet që çdo licencë për universitet privat merret vetëm dukeplotësuar disa kritere të jashtëligjshme. Ka universitete private të cilat kanë 6 muaj që nuk paguajnë stafet akademike për punën që kanë kryer. Të tjerë thuhet se ekzistojnë, me funksionin e vetëm, për të pastruar paratë. Diskutimi publik sot dhe vëmendja e ministrisë së arsimit duhet të jetë e përqendruar në çështje që në të vërtetë e ndryshojnë për mirë situatën, pavarësisht se kushcenohet publiku apo privati.

Përse sot nuk flitet për akreditimin, por krijohet iluzioni sikur zgjidhja gjendet tek rankimi i universiteteve?
Në këtë mënyrë jepet sinjali që në Shqipëri ka universitete qofshin këto private apo publike, të cilat nuk duhet të ekzistojnë, por ne zgjedhim ti vendosim nga fundi tabelës dhe ti lëmë që ato të "falimentojnë" vetë. Kjo tregon një mungesë vullneti që shqiptareve ti ofrohet vetëm një "shërbim" i garantuar dhe certifikuar.

Përse nuk hapet një debat i gjerë publik përsa i përket punës së agjencisë së akreditimit?

Përse në Shqipëri tashmë ka pothuajse 4 vjet që flitet përakreditim dhe rankim nga agjenci ndërkombëtare dhe asgjë nuk ndodh?!
Të jetë kaq e vështirë të paguash një agjenci të huaj për ta bërë këtë?

Përse ministriaka zgjedhur një politik aktive ndër vite që pedagogët e universiteteve të paguhen disa herë më pak se në universitetet private?Kjo edhe kur universitetet mund ti paguajnë pedagogët nga të ardhurat dytësore, pa prekur një fije nga buxheti i shtetit?

Mos vallë financimi i universiteteve private mefonde nga buxheti i shtetit është më urgjente. Duket si prioriteti i ministrisë... Ka shumë e shumë pyetje të tjera të cilave i duhen dhënë përgjigje jo vetëm nga ministria, por nga të gjithë aktorët e arsimit të lartë.Do të ishte një fillim i mirë nëse ministria realisht do të luante rolin erregullatorit dhe jo të rregullatorit dhe zhurmuesit. Të ndalonte strategjinë që është ndjekur për ti përçarë universitetet publike nëpërmjet trajtimit tëdiferencuar dhe në disa raste duke e zbritur këtë dhe në nivel pedagogësh.Rezultantja është që ministria në fund trumbeton për konsultimin e gjerë përamendimet e ligjit te arsimit të lart. E cila është një gënjeshtër e rëndomtëqë bëhet në mënyrë të shëmtuar. Koha ka provuar që të njëjtët individ të cilëtkanë trumbetuar për cilësinë e këtyre amendimeve nuk ë kanë problem që pas disakohësh te dalin me amendime të tjera, të cilat rrëzojnë këto të sapo miratuaratduke trumbetuar sërish për cilësinë dhe konsultimin e gjerë. Kjo ndodhi meamendimet e fundit që rrezonin ligjin e 2007 dhe ndryshimet e bëra në vazhdim.
Ishin po të njëjtët aktorë të cilët përgatitën ligjin e 2007 që shkaktoj shumë problem, pa u ndalur gjatë, i cili u miratua po ashtu me konsultime të gjëra dhe me tezën që ata të cilët dalin kundër, kërkojnë të drejtën për mandate të dyta. E njëjta situatë u konstatua përsëri, amendime të realizuara me konsultime të gjëra dhe ata të cilët janë kundër, kanë hallin e të drejtës për mandat të dytë.

Kjo tashmë është bërë një situatë aq sa dramatike edhe komike. Shpresojmë që si në filmat e hollivudit të këtë një fund të lumtur, por nëse vazhdohet kështu, do të jetë vërtetë mision i pamundur...

Opinion –Gazeta Shqip


Redaktoi Stop Injorancës!

No comments: