Klisheja e lajmit bëhet realitet: Njeriu kafshon qenin

Kriteri universal i vlerësimit të profesionit gazetaresk se “lajm nuk është kur qeni kafshon njeriun, por kur njeriu kafshon qenin”, u realizua në Kanada.

Jonathan Schacher, banor i qytetit Saskatchewan në Kanada, kafshoi në hundë qenin e tij të racës pitbull terrier pasi nuk arriti ta bindte dot që të mos kacafytej me qenin e fqinjit. I ndodhur në qendër të vëmendjes në qytetin Saskatoon, Jonathan e shpjegon kështu situatën:

''Në pjesën e mbrapse të shtëpisë kam një bahçe të vogël të rrethuar me mur të lartë të pakalueshëm për ndonjë kafshë. Shpeshherë e nxirrja qenin tim pas shtëpie të shëtiste dhe e stërvitja për të mësuar disa urdhra. Një ditë, dëgjoj nga pas shtëpie disa zhurma dhe kacafytje. Shkoj të shoh dhe vërej se qeni im po kacafytje me qenin e fqinjit. U mundova t’i ndaj: e pamundur. Megjithëse e urdhërova disa herë ta lëshonte, qeni e kishte kafshuar prej hunde dhe nuk e lëshonte. U detyrova dhe unë ta kafshoja prej hunde qenin tim, derisa ai e lëshoi qenin e fqinjit.”

Në fund, Jonathan Schacher thekson se ''Pasi e kafshova qenin në hundë, ai u qetësua në mënyrë të habitshme dhe më lëpinte në fytyrë sikur po më kërkonte të falur.”

Start

Histori e sajuar...

Me 1991, kur une u diplomova per letersi, isha brezi i fundit i studenteve te deformuar ideologjikisht. I perkisja nje brezi qe e studionte letersine boterore plot gropa, qe e mbyllte ate ne fund te shekullit te XIX-te dhe qe konsideronte si librin me te afert ne kohe "Xhek London" e Martin Idenit. Gjithe letersia e shekullit te XX konsiderohej dekadente, nuk studiohej, ose thjeshte kritikohej ne bllok, pa ditur se cfare kritikonim realisht.

Blendi Fevziu

Letersia nuk ishte e vetmja. Per 12 vjet rresht une kisha perseritur po ato shabllone te nje historie te manipuluar; e kisha mesuar ate sipas deformimit ideologjik edhe pse brenda vetes e dija se kjo nuk ishte e vertete. 20 vjet me pare, une isha nga ata studente, qe nuk e pranonim dot kete deformim dhe u ngritem kunder tij. 20 vjet me pas, kam ndjere te skuqem duke lexuar tekstin e Historise se Popullit Shqiptar XII! Ne ate kohe justifikohej! Ne kete kohe, as nuk falet dhe as nuk justifikohet. E vetmja fjale qe me erdhi neper mend ishte turp, edhe pse ky nuk eshte rasti i pare. Ne 20 vjet rresht, historia merr ngjyrimin dhe tonet e forces politike ne pushtet dhe kjo jo thjesht per aktualitetin, por edhe per menyren se si gjykohet kryengritja e Haxhi Qamilit, lufta e dyte boterore, renditja e forcave ne te, apo ai qe ne jemi mesuar ta quajme: revolucioni demokratiko-borgjez i qershorit. Ne rastin konkret e shkuara duket se ka gjetur nje lloj kompromisi te kenaqshem (me perjashtim te mungeses se plote te denimit te kryengritjes dhe figures se Haxhi Qamilit), ndersa e sotmja vuan thelle nga pasaktesia dhe komentet selektive. Nuk dua te merrem me nje tekst qe fillon tek pellazget dhe mbaron tek "ceshtja Fazllic"! Me duket absurde qe debatet dhe thashethemet e gazetave te behen pjese e tekstit te historise qe gjimnazistet mesojne ne shkolle. Teksti qe duhet te jete me seriozi dhe me i sakti, sepse eshte historia e vendit dhe ai qe ndikon me shume ne formimin e nxenesve. Dua te ndalem ne dy pika: e para ne pasaktesine e fakteve dhe e dyta ne interpretimin e gabuar apo selektiv te tyre.

E para duket me shume nje mungese kujdesi dhe vemendje. Po shenoj vetem periudhen kohore nga viti 1990 deri me 2009.

Ne shpalljen e pluralizmit dhe ngjarjet e dhjetorit 1990, autoret shkruajne: "Ne dhjetor 1990 shperthyen demonstratat e popullsise se qyteteve te medha si Tirana, Durresi, Shkodra, Elbasani, Kavaja. Keto ngjarje treguan se udheheqjes komuniste i kishte dale situata jashte kontrollit. I ndodhur perballe trysnise nderkombetare dhe grevave e protestave brenda vendit, Ramiz Alia ne nje takim me perfaqesuesit e studenteve te Universitetit te Tiranes, u detyrua te pranonte kerkesen per vendosjen e pluralizmit politik ne Shqiperi..."

Ne fakt, cdo tekst deri tani, kur behet fjale per nje moment te ndryshimit te sistemit sic eshte ai i dhjetorit 1990, sqaron se protesta nisi ne 8 dhjetor ne qytetin Studenti dhe se prej pamundesise per ta frenuar ate, erdhi pluralizmi politik. Protestat dhe grevat neper qytete, nuk erdhen para, por pas pluralizmit dhe kjo eshte nje pasaktesi historike. Deri ate dite, grevat dhe demonstratat nuk lejoheshin.

Se dyti, emri i Azem Hajdarit, drejtues i levizjes se studenteve, themelues dhe kryetar i pare i PD nuk permendet fare, nderkohe qe nje paragraf i tere i kushtohet suksesit te "diplomacise parlamentare te Jozefina Topalli" dhe "ndryshimeve qe solli ne politiken e vendit, zgjedhja President e Bamir Topit"!

Ne ngjarjet e 14 shtatorit te vitit 1998 thuhet: "Ne kete dite u pushtuan me force institucionet qendrore te vendit, radiotelevizioni publik dhe Kryeministri i vendit u largua nga Shqiperia. Me terheqjen e forcave qe mbeshtesnin opoziten, qeverisjen e vendit e mori Ilir Meta, nje nga drejtuesit e PS." Cdo njeri e di qe ne fund te shtatorit 1998, Kryeminister u be Pandeli Majko dhe jo Ilir Meta. Madje, Pandeli Majko ka qene dy here Kryeminister i Shqiperise, nje here gjate luftes se Kosoves dhe nuk permendet fare ne tekst, nderkohe qe permendet edhe Bexhet Pacolli edhe Damir Fazllici.

Per periudhen e qeverisjes se Fatos Nanos thuhet: "Gjate kesaj periudhe ndodhen ngjarje te renda. U mbyten ne Adriatik nga luftanija italiane "Sibila" 84 qytetare shqiptare. Gjithashtu, u mbyten duke u lene ne meshire te fatit 19 qytetare shqiptare ne janar te vitit 2004... Kryeministri deshmoi ne disa raste se nuk kishte ndjeshmerine e duhur ndaj ketyre fatkeqesive dhe njerezve qe ishin prekur prej tyre. Per t'u shfajesuar para opinionit shqiptar dhe per te ndryshuar disi raportet brenda PS kreu i saj organizoi mbledhjet e famshme te KPD, ku akuzoi hapur shume drejtues te PS dhe anetare te Qeverise per gjithcka dhe doli fitimtar...".

Asnjera nga keto ngjarje nuk ka lidhje me njera tjetren dhe se paku njera prej tyre as me Fatos Nanon. "I Katerti i Rades" u mbyt ne 28 mars 1997, kur Nano nuk ishte Kryeminister. KPD-ja ku Nano fitoi mbeshtetjen brenda PS u be ne dhjetor 2001 dhe ngjarja e Otrantos ne janar 2004. Asnje lidhje s'ka mes te dyjave sic del ne tekst.

E dyta eshte akoma me e rende. Interpretimi i ngjarjeve eshte problematik dhe ne shume raste i fryn debateve ende te pakonsoliduara politikisht e jo me historikisht. Autoret i quajne ngjarjet e pranveres 1997 "rebelim komunist". Padyshim qe kjo eshte gjuha qe PD ka ruajtur ne gjithe keto vite, por nje gjuhe e kontestuar nga kundershtaret e saj. Perfshirja e nje etiketimi te tille, ngjan me shume si beteje politike aktuale se sa si perfundim historik i nxjerre nga studimi i fakteve dhe te vertetave.

Autoret thone se zgjedhjet e 26 majit u braktisen nga opozita dhe kane te drejte. Por nuk thone se deputetet e opozites u rrahen ne sheshin "Skenderbej" nga policia me 28 maj. Thone qe u shfrytezua renia e firmave piramidale, por nuk thote asnje fjale per kete fenomen.

Nderkohe, vitet 2005-2009 jane po kaq kaotik. Duket sikur ka nje lloj lartesimi per maxhorancen aktuale, por teksti i historise, me shume se sa i tille, ngjan si nje koleksion gazetash te zhurmshme. Nuk po bej asnje koment, por po le disa pjese nga teksti qe te gjykoni vete:

"Opozita e majte per disa vjet e akuzoi qeverine se kishte harxhuar shume burime financiare per rrugen Durres-Kukes, per preferenca te firmave, konkretisht te firmes "Bechtel-Enka", por rruga filloi dhe ne fund te mandatit ishte gati per t'u inauguruar..."

"Pjese e kesaj lufte ishte denoncimi i Qeverise nga opozita per korrupsionin gjigant ne rrugen Durres-Kukes duke akuzuar ish ministrin e Puneve Publike L. Basha si dhe denoncimi i shume rasteve te tjera per tenderet e KESH..."

"... Qeveria u ngarkua me nje barre shume te rende ne lidhje me kete afere, aq sa gjithnje e me shpesh nga opozita po quhej si "qeveria e Gerdecit". Ne keto debate, u trajtua si nje akt korrupsioni edhe ceshtja Fazllic..." Nuk e di nese ceshtja Fazllic apo emri i firmes qe ndertoi rrugen Durres-Kukes, apo debatet per tenderet e KESH, meritojne te jene pjese e nje teksti historie qe fillon me Pellazget, vijon me Teuten e Gentin e Ilirise, vijon me Skenderbeun, rilindesit, Ismail Qemalin, Zogun, Hoxhen e mbyllet, si per ironi te fatit me Fazllic. Po keshtu, qeverisja socialiste e viteve 2001 - 2005 pasqyrohet keshtu: "Ne zgjedhjet e vitit 2001, perseri ne pushtet erdhen socialistet, nen drejtimin e Fatos Nanos, i cili u be serish kryeminister. Por vendin e perfshiu nje vale e papare korrupsioni, trafiku dhe nje gjendje e madhe pasigurie, ndonese Shqiperia kishte filluar rrugen drejt NATO-s dhe MSA (Marreveshja e Stabilizim-Asociimit) per ne BE. Ekonomia ecte ngadale. Biznesi nuk ecte me hapat e duhur. Kreditimi i ekonomise nuk i pershtatej ende nevojave te zhvillimit". Eshte jo korrekte dhe mbi te gjitha jo e sakte qe nje moment i historise se Shqiperise, te trajtohet vetem me anen e saj negative, duke ju referuar me shume politikes se dites dhe akuzave te saj se sa realitetit. Kjo pjese mund te renditej vetem me faktet, por historia nuk mund te komentohet per sa kohe ajo nuk eshte histori, por ende aktualitet. Pa harruar qe ngjarje si hyrja ne Ambasada, pavaresia e Kosoves, jane trajtuar me thjeshte nje fraze, nderkohe qe personazhe dhe politikane pa ndonje vlere kane zene nje vend qe s'kane per ta pasur kurre ne historine e Shqiperise. Ndaj, mund te them se 20 vjet me pare, nje tekst si ky mund te justifikohej, por 20 vjet me pas, ky eshte nje tekst i papranueshem dhe vetem kaq. Duhet bere gjithcka qe teksti te korrigjohet, ne menyre qe nxenesit e sotem, te mos e mesojne historine te gjymtuar, ashtu sic e mesuam ne, 20 vjet me pare...

Blendi Fevziu, Koha Jonë

Zhdukja e emrave të përveçëm shqiptarë.

Një pjesë e madhe e popullsisë shqiptare, e cila ka emigruar, u vendos fëmijëve emra të përshtatshëm për vendin ku kanë emigruar, të imponuar ose jo.

Gjithashtu në Shqipëri, është bërë shumë "demode" të vesh një emër shqiptar, me një kuptim në shqip. Aq keq është zvarritur kjo situatë, saqë madje rrezikon që emrat shqiptarë të duken disi edhe qesharakë.
Eshtë e natyrshme që emrat e vjetër turq, grekë apo sllavë do të humbasin, por përse bashkë me ta të humbasin edhe emrat shqiptarë, të trashëguar në mijëvjeçarë ?

Në klasën e mbesës time, shokët e saj quhen John, Mikelanxhelo, Patrick, Serxhio, Arnold, etj etj.

Gjithashtu ka djem që quhen Kristi, si dhe vajza që quhen Kristi... Nga ana tjetër shumë nga këta emra të huazua,r nuk i përgjigjen gramatikës që këta fëmijë mësojnë në shkollë. Emrat e përveçëm të gjinisë mashkullore në trajtë të shquar mbarojnë me zanoret "I" dhe "U", ndërsa emrat e gjinisë femërore me "A".

Çfarë na mbetet në dorë për të frenuar këtë dukuri ?

Shkroi dhe përgatiti Stop Injorancës

http://www.facebook.com/NdalPaditurise2

Klisheja e lajmit bëhet realitet: Njeriu kafshon qenin

Kriteri universal i vlerësimit të profesionit gazetaresk se “lajm nuk është kur qeni kafshon njeriun, por kur njeriu kafshon qenin”, u realizua në Kanada.

Jonathan Schacher, banor i qytetit Saskatchewan në Kanada, kafshoi në hundë qenin e tij të racës pitbull terrier pasi nuk arriti ta bindte dot që të mos kacafytej me qenin e fqinjit. I ndodhur në qendër të vëmendjes në qytetin Saskatoon, Jonathan e shpjegon kështu situatën:

''Në pjesën e mbrapse të shtëpisë kam një bahçe të vogël të rrethuar me mur të lartë të pakalueshëm për ndonjë kafshë. Shpeshherë e nxirrja qenin tim pas shtëpie të shëtiste dhe e stërvitja për të mësuar disa urdhra. Një ditë, dëgjoj nga pas shtëpie disa zhurma dhe kacafytje. Shkoj të shoh dhe vërej se qeni im po kacafytje me qenin e fqinjit. U mundova t’i ndaj: e pamundur. Megjithëse e urdhërova disa herë ta lëshonte, qeni e kishte kafshuar prej hunde dhe nuk e lëshonte. U detyrova dhe unë ta kafshoja prej hunde qenin tim, derisa ai e lëshoi qenin e fqinjit.”

Në fund, Jonathan Schacher thekson se ''Pasi e kafshova qenin në hundë, ai u qetësua në mënyrë të habitshme dhe më lëpinte në fytyrë sikur po më kërkonte të falur.”

Start

Zbulohet vjedhja e votave të 28 qershorit, ja provat e manipulimit.

Emisioni "Faktori Plus" në Vizion Plus sjell fakte tronditëse të manipulimit përmes procesverbaleve. Ndryshe dalin votat gjatë numërimit, ndryshe shkruhen. E vërteta bëhet më e hidhur, për shkak se kutitë e mbyllura mund të fshehin skandale më të mëdha.


Hetimi paraprak, përmes regjistrimeve problematike, i siguruar prej kamerave vëzhguese në qendrat e votimit, përmbys rezultatin për shumicën e shpallur në parlamentin shqiptar. "Faktor Plus" bashkëpunoi me një grup ekspertësh, që po hetojnë regjistrimin prej kamerave të KZAZ-ve të Shkodrës dhe përfundimet e para janë tronditëse. Nëse merret mesatarja e manipulimit në favor të PD në KZAZ nr. 40, që i përket qytetit të Shkodrës dhe që është KZAZ me pak e manipuluar, rezulton që PD të ketë shtuar në gjithë qarkun e Shkodrës rreth 9 mije vota në favor të saj, pra një deputet. Nëse marrim KZAZ të tjera, si ajo 42, që i përket periferisë apo zonës së Pukës, dhe e konsiderojmë si mesatare, atëherë shifra mund të jetë mbi 12 mijë vota.

Por, le t'i shikojmë konkretisht disa rezultate...

- Në Qendrën e Votimit nr. 0255, në Shkodër, sipas procesverbalit të dorëzuar në KQZ, PD ka marrë 327 vota, kurse sipas numërimit, që ne i bëmë nga kamera, ajo ka marrë 273 vota, pra ka një shtesë prej 54 votash në favor të PD.

Po në këtë Qendër Votimi, Partia Republikane, sipas procesverbalit, ka 26 vota, por sipas numërimit tonë ka 14 vota. Pra i bie që PR i janë shtuar 12 vota.

Interesante është se i janë shtuar dhe Partisë Socialiste 6 vota, pasi në procesverbal ka 162, kurse realisht ka 156 vota. Pra socialistëve u kanë dhënë sa gjysma e Fatmir Mediut.

Por më i dëmtuari në këtë qendër votimi del Nikollë Lesi, partisë së të cilit i kanë hequr 16 vota. Në procesverbal ai figuron me 3 vota, ndërkohë që nga numërimi ynë ai ka marrë 19 vota.

Nëse këto shifra i marrim si maksimumin e manipulimit, atëherë i bie që Partia Demokratike në Shkodër, nëse ka shtuar nga 54 fletë në çdo qendër, mund të ketë shtuar teorikisht rreth 20 mijë vota. Por, nga llogaritë për gjithë KZAZ-të, del se mesatarisht PD ka shtuar rreth 25 vota për qendër votimi, çka e çon në gati 9 mijë vota të vjedhura prej saj në një qark, shifër kjo e mjaftueshme për t'i hequr PD një deputet. Ky deputet mund të kalojë në favor të PS ose LZHK.



- Një tjetër procesverbal është ai qendrës nr. 0294. Në këtë qendër, sipas procesverbalit të dorëzuar në KQZ, PD ka marrë 246 vota, ndërsa nga numërimi ynë ka marrë 196 vota, duke shtuar pra 50 vota. Po ashtu, Partia Republikane ka shtuar nga 9 në 15 vota.

- Një tjetër qendër rekord, ku PD ka shtuar 64 vota, është qendra 259, në Shkodër. Nga numërimi ynë PD ka marrë 341 vota dhe ka shënuar 405 vota, kurse LZHK i janë hequr 5 vota. Në këtë qendër ka dhe 27 vota të shtuara për Partinë Socialiste. Sipas numërimit tonë, PS ka marrë 153 vota, ndërsa në procesverbal ka 180 vota.

Ky shkatërrim i procesit në këtë mënyrë shton dyshimet se shifrat reale të dy partive të mëdha dhe partive që kanë mbetur jashtë parlamentit, janë krejt të ndryshme. Partia Demokratike ka minimalisht një deputet më shumë në Shkodër, por, nëse marrim këto shifra, ajo mund të ketë shtuar edhe dy deputetë artificialisht në Shkodër. Po ashtu ndryshon historia dhe për Partinë Socialiste dhe LZHK.

Por, siç e theksuam dhe në fillim, ky është një hetim në kushte shumë skandaloze, pasi regjistrimi me kamera mbart një sërë problemesh, që të shtojnë dyshimin se kemi të bëjmë me një veprim të paramenduar.

Eksperti Julian Mema, që ka hetuar CD-në e KZAZ numër 40 në Shkodër, shpjegon problemet që ka hasur.

Sipas tij, problemi i parë është gjendja pa inventar e filmimit. Në regjistrim mungon numri i Qendrës së Votimit, kur hapet kutia dhe ekspertëve u është dashur ta hetojnë atë nga vula e komisionerit pas fletës së votimit.

Një tjetër problem, sipas ekspertëve, është dhe thyerja e Kodit për filmimin e fletës. Siç mund ta shihni në kamera, fletët nuk mbahen 4 sekonda para objektivit të saj, siç parashikon Kodi, por kalojnë formalisht pa u kuptuar asgjë në fund.

Sipas ekspertëve, që kanë hetuar, ka edhe probleme të tjera të rënda, siç është censurimi i pamjeve filmike, duke ndërprerë filmimin në mënyrë të pakuptimtë. Një gjë e tillë ilustrohet për shembull në qendrën 263, sipas ekspertit Julian Mema.

Hetimi i CD-ve nxjerr dhe një sërë problemesh, që kanë të bëjnë me mungesën e filmimit të procesverbaleve, kur mbyllen kutitë dhe kur hapen ato, si dhe cilësinë shpesh shumë të keqe të filmimit.

Pra, gjithë parregullsitë, që ne kemi hetuar, janë gjetur, duke marrë parasysh dhe këto vështirësi që me probabilitet mund të rrisin numrin e falsifikimeve në kutitë e votimit.

Si përfundim, një hetim për CD-të hedh në erë procesin zgjedhor, por nuk na çon tek e vërteta e hidhur që mund të jetë brenda kutive. Për këtë arsye, një hetim fizik i kutive përmes ekspertëve të paanshëm do ta bënte më të qartë historinë e këtij procesi, që po mban peng besimin politik në vend. Faktet konkrete janë brenda kutive dhe çdo përpjekje për ta shmangur këtë hetim, do të shtojë më shumë dyshimet për një dirigjim të procesit të manipulimit, prej pushtetit.

Tema

Ku ka turp më të madh sesa të tallesh me vullnetin dhe votën e popullit, që plot qytetari shkon të votojë, duke besuar dhe menduar të kontribuojë me të vetmen gjë të cilën e ka në dorë, me votën !!!

Kisha Ortodokse “pushton” Ministrinë e Mbrojtjes

Është pak të themi se jemi të skandalizuar. Aty ku rrinim ne dikur, në lulishte, për të ndarë ndonjë pare muhabet, prej vitesh është rrethuar dhe po ndërtohet një kishë e madhe.

Nuk jemi kundër ndërtimit të kishës, sepse disa prej shokëve tanë janë të besimit ortodoks, por si ushtarakë të vjetër ne nuk mund të mos rebelohemi prej atyre pamjeve që në shohin sytë përditë e më shumë. Në hyrjen anësore të Ministrisë së Mbrojtjes dhe në të djathtë të Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë, janë ngritur armaturat dhe çdokujt që do t’i duhet të hyjë në ministri, mjafton të hidhet nga vendi ku ndërtohet kisha dhe je brenda në institucionin e rëndësishëm shtetëror. A i shohin ministri, vartësit, ata të Policisë Ndërtimore, se çfarë po bëhet?

Me respekt, një grup ushtarakësh në rezervë

Ndërtimi gjigant në lulishten mes ministrive dhe selisë së PS-së, kalon çdo limit. Armaturat kapërcejnë murin ndarës të zyrës së ministrit.

Pas kësaj letre shumë shqetësuese të një grupi qytetarësh për shkeljen e rregullave elementare në fushën e ndërtimit dhe mos reagimit të instancave shtetërore, ne shkruam për ta parë gjendjen në vend. Tabloja për paraqitet është ashtu siç përshkruhet në letrën e ushtarakëve në rezervë. Sipër murit as dy metra të lartë që rrethon pjesën e prapme të Ministrisë së Mbrojtjes, është ngritur një radhë e gjatë armaturash, ndërsa betonimi ka shkuar disa metra lart. Këto pjesë që kanë kapërcyer murin e Ministrisë së Mbrojtjes, mendohet se do të jenë pjesa hyrëse e Kishës së re Ortodokse në qendër të Tiranës. Kisha tashmë i ka treguar përmasat e saj gjigante, duke u bërë fqinje shumë e afërt me disa prej ministrive, si ajo e Mbrojtjes, Bujqësisë dhe Ushqimit, si dhe Ministrisë së Ekonomisë.

Shtrihet mbi ish-lulishten që shtrihej deri pak vite më parë, mes disa ministrive të rëndësishme dhe selisë së Partisë Socialiste. Sot mjafton të zgjatësh një dërrasë skele që përdorin punëtorët dhe, bujrum, gjendesh në Ministrinë e Mbrojtjes.

Lulishtja ishte rregulluar nga bashkia e Tiranës në vitin 1999, pas prishjes së kioskave dhe lokaleve që kishin zaptuar lulishten pas vitit 1992. Kishte plot stola dhe rrugina për të shëtitur dhe në çdo orë të ditës dhe të natës shikoje familjarë dhe fëmijë që pushonin dhe argëtoheshin.

***

Ne foto Hyrja anesore e Ministrise se Mbrojtjes. Mbi murin rrethues te institucionit vazhdon te ngrihet ndertimi betonarme, pjese e kompleksit te kishes se re Ortodokse

Por, kjo pjesë e gjelbëruar e Tiranës, me vendim të qeverisë “Nano” në 6 shkurt 2003 iu shit trualli, që sipas vendimit ishte në pjesën lindore të pronës që kishte patur, me një sipërfaqe prej 966 metër katrorë dhe me çmim 1 600 lekë metri. Ishte po qeveria e z.Nano që në 23 prill 2004, ndryshon vendimin e një viti më parë, duke e bërë sipërfaqen 1079 metër katrorë. Dy vite më vonë, në 1 shkurt 2006, qeveria e drejtuar nga Sali Berisha, vendosi që Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë t’i kalohet në pronësi, pa shpërblim, trualli, me sipërfaqe 460 m2, që ndodhet në pjesën veriore të pronës së kësaj kishe, në qytetin e Tiranës. Është kjo pjesë ku ndërtimi ka avancuar shumë, duke kapërcyer edhe muret e Ministrisë së Mbrojtjes dhe përballë selisë së Bankës Raiffeisen.

Zyra e shtypit asnjë përgjigje, faqja on-line e Kishës nuk publikon projektin.

Ndërtimi madhështor, asnjë tabelë punimesh

Godina gjigante që po ndërtohet është fiks mbrapa selisë së Partisë Socialiste dhe nga konstatimet, zë një sipërfaqe të konsiderueshme. Nëse ju rastis të kaloni andej, do të vini re se objekti në ndërtim nuk ka instaluar asnjë tabele treguese për godinën e re që po ngrihet. Që të jemi plotësisht të saktë, aty ka një tabelë, por është thjesht paralajmëruese për kalimtarët dhe ka këtë përmbajtje: “KUJDES! LART PUNOHET!”.

Kërkuam pranë zyrës së shtypit të Kishës Ortodokse në Shqipëri, që të na viheshin në dispozicion disa të dhëna rreth kësaj katedraleje të re. Kontaktuam rreth 4 herë radhazi, megjithatë, kjo e fundit nuk e plotësoi kërkesën e gazetës. Fillimisht, na u tha se personat përgjegjës nuk kishin lënë për zyrën e shtypit asnjë lloj materiali rreth katedrales dhe për fat të keq, ndodhen jashtë për aktivitet, ndaj nuk mund t’ju ndihmojmë me atë që kërkoni. Sidoqoftë, na këshilluan që të interesohemi se ka mundësi të kthehen për 3 ditë. Ashtu bëmë! Megjithatë edhe herën e fundit që ishim, na përcollën me fjalë të ngjashme: “Që të marrim “OK!” e dhënies së informacionit, duhet të autorizohemi nga personat kompetentë, të cilët fatkeqësisht ndodhen akoma jashtë. Kështu që, për çdo gjë tjetër mund t’ju ndihmojmë, por jo për këtë çështje!”. Dhe që të jemi të qartë, hera e fundit që shkuam për t’u interesuar ishte pas disa ditësh. Donim të ishim të sigurt se ishin kthyer këta persona kompetentë, por ja që ishim gabuar. Ka mundësi të jenë akoma jashtë!!!

Hapëm faqen on-line të Kishës Ortodokse Autoqefale, me adresën www.orthodoxalbania.org. Aty gjen materiale të bollshme për të bërë edhe dossierë për historinë, rrënimin dhe ringritjen e Kishës Ortodokse, projekte për ndërtimet, por asnjë rresht dhe asnjë genplan për ndërtimin madhështor në qendër të Tiranës.

Kisha Ortodokse: Kemi hapur qindra vende pune.

“Ne, investitorët më seriozë në vend”

“Që prej vitit 1992, Kisha Orthodhokse ka organizuar një zyrë teknike që ka realizuar shumë projekte ndërtimi. Në katërmbëdhjetë vitet e fundit janë ndërtuar 90 kisha të reja, janë restauruar 80 kisha-monument kulture dhe 5 manastire, dhe janë riparuar 141 kisha. Janë ngritur më shumë se 20 ndërtesa të tjera, të reja. Për më tepër, kompleksi Akademia Theologjike ”Ngjallja e Krishtit” dhe Manastiri i Shën Vlashit janë ndërtuar në vendin e tyre historik, pranë Durrësit.

Kisha gjithashtu ka blerë dhe rinovuar ndërtesa të mëdha për Kryepiskopatën e Tiranës, Mitropolinë e Gjirokastrës dhe Shkollën e Mesme Kishtare ”Kryqi i Nderuar”. Kisha ka blerë ndërtesa për të zhvilluar edukimin shpirtëror dhe shkollor në Lushnje, Shtëpinë e Murgeshave dhe shtëpitë e pritjes në Tiranë, Korçë dhe Kavajë. Janë ndërtuar dhe blerë godina për klinika dhe kopshte në qytete të ndryshme.

Mitropolitë e Korçës dhe të Beratit janë rinovuar, po ashtu Manastiret e Ardenicës, Shën Kozmait në Kolkondas të Fierit, Shën Joan Vladimirit në Elbasan dhe Fjetja e Hyjlindëses në Zvërnec. Së fundi është ndërtuar kompleksi i punishteve ”Nazaret” në Tiranë, që përfshin: shtypshkronjë, punishte qirinjsh, zdrukthtari, punishte për gdhendjen e drurit, si edhe studio ikonografike, mozaiku, restaurimi.

Nëpërmjet projekteve të saj të ndërtimit, Kisha Orthodhokse është duke kontribuar në zhvillimin ekonomik të Shqipërisë, duke hapur qindra vende pune dhe duke ndihmuar shumë firma ndërtimi dhe specialistë. Kisha Orthodhokse është konsideruar si një prej investitorëve më seriozë në vend.

Vendimet e Nanos dhe Berishës, për zgjerimin e Kishës Ortodokse

V E N D I M

Nr. 81, datë 06.02.2003

PËR SHITJE TRUALLI, KISHËS ORTODOKSE AUTOQEFALE TË SHQIPËRISË -

Në mbështetje të nenit 100 të Kushtetutës dhe të shkronjës “b” të nenit 3 e të paragrafit të parë, të nenit 8 të Ligjit Nr.7980, datë 27.07.1995 “Për shitblerjen e trojeve”, me propozimin e Ministrit të Rregullimit të Territorit dhe të Turizmit, Këshilli i Ministrave:

V E N D O S I:

1. Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë t’i shitet trualli me sipërfaqe prej 966 m2 në qytetin e Tiranës, në pjesën lindore të pronës së kësaj kishe, sipas genplanit që i bashkëlidhet këtij vendimi.

2. Çmimi i shitjes së truallit të jetë 1 600 lekë/m2.

3. Ngarkohet Bashkia e Tiranës për zbatimin e këtij vendimi.

Ky vendim hyn në fuqi pas botimit në Fletoren Zyrtare.

KRYEMINISTRI

Fatos Nano

***

VENDIM

Nr.241, datë 23.4.2004

Për një ndryshim e shtesë në Vendimin Nr.81, datë 06.02.2003 të Këshillit të Ministrave “Për shitje trualli Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë”.

Në mbështetje të nenit 100 të Kushtetutës e të neneve 3. shkronja “b” dhe 8. paragrafi i parë i Ligjit Nr.7980, datë 27.07.1995 “Për shitblerjen e trojeve”, me propozimin e Ministrit të Rregullimit të Territorit dhe të Turizmit, Këshilli i Ministrave

Vendosi:

Në Vendimin Nr.81, datë 06.02.2003 të Këshillit të Ministrave, të bëhet ky ndryshim e kjo shtesë:

a) Pika 1 ndryshohet si më poshtë vijon:

“1. Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë i shitet trualli me sipërfaqe prej 1079 m2, në pjesën lindore të pronës së kësaj kishe, në qytetin e Tiranës, sipas genplanit, që i bashkëlidhet këtij vendimi”.

b) Pas pikës 2 shtohet pika 2/1, me këtë përmbajtje:

“2/1. Të ardhurat, që realizohen nga shitja e truallit, të përcaktuar në pikën 1 të këtij vendimi, të derdhen në Buxhetin e Shtetit”.

Ky vendim hyn në fuqi pas botimit në Fletoren Zyrtare.

Kryeministri

Fatos Nano

Vendim

Nr.64, datë 01.02.2006

Për kalimin në pronësi, pa shpërblim, të një trualli, Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë.

Në mbështetje të nenit 100 të Kushtetutës dhe të shkronjës “b” të nenit 3 të Ligjit Nr.7980, datë 27.07.1995 “Për shitblerjen e trojeve”, me propozimin e ministrit të Punëve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit, Këshilli i Ministrave:

Vendosi:

1. Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë t’i kalohet në pronësi, pa shpërblim, trualli me sipërfaqe 460 m2, që ndodhet në pjesën veriore të pronës së kësaj kishe, në qytetin e Tiranës, sipas genplanit, që i bashkëlidhet këtij vendimi.

2. Ngarkohen Ministria e Punëve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit dhe Bashkia e Tiranës, për zbatimin e këtij vendimi.

Ky vendim hyn në fuqi pas botimit në Fletoren Zyrtare.

Kryeministri

Sali Berisha

Vitore Nela, Shekulli

Ka njeri njohuri, që pikërisht poshtë kësaj kishe ndodhen ndërlidhjet e tyneleve të nëndheshme të ministrive, që do të përdoreshin në raste emergjente ?
Kjo është një zonë jashtëzakonisht strategjike për qytetin e Tiranës. Veç kësaj, këtu duket sikur po ndërtohet një kal troje...

Polonia do tredhë pedofilët. Tusk: Janë njerëz të degjeneruar

Polonia ka miratuar një ligj që e bën të detyrueshëm tredhjen e pedofilëve. Ligji ka ngjallur mjaft polemika në vend, dhe është i pari në Europë i kësaj natyre.

Sipas ligjit, të sponsorizuar nga qendra e Polonisë së Djathtë, pedofilët e dënuar për përdhunimin e fëmijëve nën moshën 15 vjeç ose për përdhunim të një personi të familjes do të duhet t'i nënshtrohet terapisë kimike të organeve gjenitale pas lirimit të tyre nga burgu.

"Qëllimi i këtij aksioni është përmirësimi i shëndetit mendor të të dënuarve si dhe ulja e epsheve të tyre", tha zëdhënësi i qeverisë në një deklaratë. "Pra mbrojtja e popullatës nga njerëz të tillë, pasi askush nuk garanton se persona të tillë nuk do ta përsërisin më krimin, shtoi ai.

Kryeministri i Polonisë Donald Tusk që vitin e kaluar kishte lajmëruar tredhjen e pedofilëve që ai i quan njerëz të degjeneruar. "Nuk mendoj se mbrojtja e të drejtave të njeriut duhet t'i referohet këtyre lloj ngjarjeve", ka deklaruar ai. Ligji ka tërhequr mendjen e shoqatave për të drejtat e njeriut, por Kryeministri nuk e tërhoqi atë.

Shekulli

Donald Tusk

Profesori grek në intervistë tek New York Times : “Ne flisnim shqip, të tjerët na bënë grekë”

Profesori i Universitetit të Athinës Nikos Dimou, në intervistë për New York Times (gazeta më e madhe në Amerikë) duke folur për Muzeun e ri të Athinës deklaroi, që grekët e sotëm flisnin shqip dhe s'kanë lidhje me grekët e lashtë.

“It’s the fault of a German,” Mr. Dimou said about Greek pride in this cause. He was referring to Johann Winckelmann, the 18th-century German art historian whose vision of an ancient Greece “populated by beautiful, tall, blond, wise people, representing perfection,” as Mr. Dimou put it, was in a sense imposed on the country to shape modern Greek identity.

“We used to speak Albanian and call ourselves Romans, but then Winckelmann, Goethe, Victor Hugo, Delacroix, they all told us, ‘No, you are Hellenes, direct descendants of Plato and Socrates,’ and that did it. If a small, poor nation has such a burden put on its shoulders, it will never recover.”

Përkthim:

Është faji i një gjermani, thot z.Dimou për kokëfortësinë e grekëve në këtë çeshtje. Dimou fliste për Johann Winckelmann, historian gjerman i arteve të shekullit të 18, vizioni i së cilit ishte për “një Greqi të lashtë të populluar nga njerëz të bukur, të gjatë, të urtë që riprezantonin perfeksionin”, si z.Dimou tha ishte e imponuar te shteti grek, që të krijonte identitetin modern grek.

“Ne flisnim shqip dhe e quanim vetveten Bizantinë”, por atëherë Winckelmann, Goethe, Victor Hugo, Delacroix,e të tërë na thanë, “Jo, ju jeni Grekë, pasardhës direkt të Platonit e Sokratit” dhe atëherë filluan problemet. Por një komb i vogël dhe i varfër, që ka një ngarkesë të tillë mbi supet e tij, kurrë nuk do shërohet.

Burimi i informacionit : http://www.nytimes.com/2009/06/24/arts/design/24abroad.html?_r=4&pagewanted=2

Ç'është Politika ?

Një fëmijë pyet babanë e tij : Baba çfarë është politika ?

Babai mendohet pak dhe pastaj ia nis të shpjegojë...
Po ta tregoj me një shembull biri im. Unë që punoj dhe sjell në shtëpi para, jam kapitalisti, nëna jote, që më administron paratë është qeveria, gruaja që na fshin shtëpinë është klasa punëtore, ti biri im që ke të drejtat e tua mbi këtë kapital je populli ndërsa motra jote e vogël, që porsa na ka lindur është e ardhmja.

Djali i nguliti mirë në mendje këto thënie të babait të vet dhe shkoi të flejë duke u menduar. Pas orës dy të natës, djali ishte akoma zgjuar dhe mendohej, kur ndërkohë nis të qajë motra e tij e vogel dhe ai shkon ti flasë dikujt, që të përkujdesej për motrën.
Shkon tek babai por nuk e gjeti, shikon nënën në një gjumë të thellë, shkon tek pastruesja dhe atje gjen edhe te atin, të ishin mberthyer keq...

Atëherë djali kthehet tek motra e vogël që qante dhe i thote: "Motra ime mos qaj më, sepse unë e kam kuptuar mirë se çfarë është politika.

Kapitalisti rri sipër klasës punëtore, ndërsa qeveria fle gjume për shtatë palë qefe dhe popullin e shkretë nuk e dëgjon askush, ndërsa e ardhmja dhjet në brekë

.

Elena Gjika (Dora D'Istria) dhe Çështja Kombëtare Shqiptare!

Elena Gjika rridhte nga familja shqiptare Gjika, që drejtoi Rumaninë në shekujt 17-19. Ajo dha një kontribut të shquar dhe në çështjen kombëtare shqiptare. Iu përkushtua çështjes shqiptare, duke qenë aktive në zgjidhjen e saj.


Elena Gjika studioi prejardhjen e shqiptarëve duke gërmuar në arkiva dhe për historinë e shqiptarëve thoshte : Erdhi koha që edhe historia jonë të dalë nga varri, ku e kanë futur farisenjtë e shumtë.

Ajo konstatonte: Trualli i të parëve tanë ruan kujtime të çmueshme nga qytetërimi i lashtë! … meqë bashkatdhetarë t e Skënderbeut janë pellazgë, ata nuk duhet të harrojnë se familjes së ndritur pellazge i është dashur ta mbrojë vendin e të parëve të saj jo vetëm nga sulltanët, por edhe nga pushtuesit sllavë…. Kryesorja për shqiptarët është që të përcaktohet mirë prejardhja e tyre e lashtë dhe të mos ngatërrohen me ndonjë fis sllav pak a shumë të errët, sikurse bëjnë akoma mjaft dijetarë, fjalorë enciklopedikë dhe gazetarë.... Unë besoj si ju, zotëri, se duhet përfituar nga çdo rast për të përhapur ide më të sakta mbi prejardhjen historinë dhe gjuhën e stërgjyshërve tanë.

Elena Gjika analizoi dhe plagët e shqiptarëve, një ndër ta ishte edhe përçarja. Ajo thotë: duhet zgjuar ndjenja e bashkimit në shkallë kombëtare. Pa e zhvilluar plotësisht këtë ndjenjë, nuk duhet ndërmarrë asnjë hap përfundimtar, sepse shqiptarët mund të shfrytëzohen për interesa që nuk janë të tyre. …Por fryma fisnore, ende më e fortë se fryma kombëtare, mund të ushqejë tek ata iluzione të rrezikshme.
Prandaj, para se të fillojnë luftën e fundit, ata duhet të harrojnë mosmarrëveshjet shekullore që kanë ndarë toskët dhe gegët, bij të po atij atdheu, sepse kjo është rruga që u siguron pavarësinë e vendit.

Ajo flet edhe për kontributin e shqiptarëve në Perandorinë Osmane:
"Trimëria e tyre u jep të drejtën të luajnë rolin kryesor në gadishullin lindor."… Turqia do të katandisej për t'i qarë hallin derisa edhe vetë Azia e Vogël është mësuar të dridhet përpara shqiptarëve, trimëria e të cilëve ka mbetur po ajo që ka qenë në kohën e Skënderbeut" "Në shekullin XVII dora e hekurt e të tmerrshmit Muhamet Qypryliu Rishëliëja e Lindjes myslimane, e shpëtoi vendin nga përkuljet e para të ëmbla të këtij gjumi fatal." Çështja e rënies së Perandorisë Osmane ka për shqiptarët një rëndësi që nuk e ka për të tjerët.

Shqetësim për të, që ishte shqetësim edhe për mbarë shqiptarët, ishte tendenca e pansllavizmit që po dukej në horizont. Ajo në lidhje me këtë thoshte: Është e domosdoshme t'i pritet këtu rruga dyndjes së pansllavizmit… . Turqia e verbuar humbi marrëzisht përkrahjen e atyre që mund t'u prisnin rrugën përparimeve gjithnjë e më të mëdha të pansllavizmit. …Duket sikur ministrat turq nuk kanë asnjë ide mbi shpalljet dhe përgatitjet e pansllavizmit, të cilit sukseset e habitshme të pangjermanizmit ia kanë shtuar së tepërmi shpresat. … Në fakt, planet e pansllavizmit nuk parashikojnë asgjë të mirë si për shqiptarët ashtu dhe për rumunët e grekët. …
Pushtimi i Shqipërisë është prej kohe një nga ëndrrat më të preferuara të politikanëve më të vendosur të pansllavizmit. … Është shumë e vërtetë, zotëri, siç e thoni fort bukur, që shqiptarët, të detyruar të zgjedhin të keqen më të vogël edhe para kërcënimeve të pansllavizmit, vendosën të mbajnë anën e Perandorisë Osmane. … ….ditën që osmani do të dorëzohet, serbët
do të sulmojnë shqiptarët, bullgarët do të hidhen mbi grekët etj dhe kështu beteja e popujve do të pasohet nga lufta e dy feve, që prej aq shekujsh përpiqen të shtien në dorë gadishullin tonë…... Perëndimi është i interesuar të pengojë synimet për zhdukjen e shqiptarëve si komb. Simbas tyre, në asnjë mënyrë nuk duhet shkatërruar pengesa e fundit, që nuk i lejon pansllavizmit të dalë në Adriatik dhe në Detin Jon.

Elena Gjika flet edhe për rrugët që do t'i nxjerrin shqiptarët nga prapambetja. Ajo thotë ... përpjekjet që do të bëjnë shqiptarët për të krijuar bashkimin e tyre intelektual, shkencor e moral, që është baza e bashkimit politik. Ajo flet për përhapjen e arsimit e të diturisë, për krijimin e institucioneve kulturore e arsimore shqiptare, për ngritjen e një Akademie Shqiptare, hartimin e fjalorit shqiptar. Për organizimin e lëvizjes politike në Shqipëri, si një hap më tej, që do të çonte më vonë në lëvizje të armatosur kombëtare. Ideja për bashkimin kombëtar shprehet para së gjithash në idenë e saj se "Pa rilindje letrare nuk ka aspak ringjallje politike"... … puna e parë në Lindje nuk janë deklaratat apo manifestimet "patriotike" , por të zgjuarit e jetës intelektuale, që është burim i çdo veprimtarie shoqërore dhe i çdo përparimi të vërtetë.

Kurorëzimi i bashkimit politik dhe kryengritjes së armatosur do të çonte në një vend të bashkuar ku dëshira e Gjikës ishte që të bëhet "toka e trimave dhe atdheu i bujqve punëtorë dhe të zgjuar, që do të mundin ta bëjnë pjellor këtë vend të vaditur me gjak prej kaq shekujsh"

Nga libri Ahmet Kondo "Dora D'Istria për çështjen Kombëtare". Në këtë libër gjendet edhe korrespondenca e Dora D'Istrias me Jeronim De Radën.

Për të ndjekur materialin e plotë shtypni këtu : http://www.forumivirtual.com/historia/3183-elena-gjika-dora-distria-dhe-ceshtja-kombetare-shqiptare.html

100% e Hebrejve në Shqipëri - Shpëtuan gjatë Holocaustit

- Nju Jork, të dielën më 5 nentor, një vend i posaçëm iu dha edhe leksioneve që paraqiten aty edhe Joseph J. DioGuardi - Ish-Kongresist Amerikan dhe Kryetar i Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane, si dhe Shirley Cloyes DioGuardi - Publiciste dhe Këshilltare për Çështje të Ballkanit në LQSHA Nju Jork, SHBA. Leksioni, i çiftit bashkëshortor DioGuardi, ishte titulluar "100% e Hebrejve në Shqipëri - Shpëtuan gjatë Holocaustit"

Joseph J. DioGuardi - Ish-Kongresist Amerikan dhe Kryetar i Liges Qytetare Shqiptaro-Amerikane, iu beri te ditur hebrejve se: "Ka shume pak njerez qe kane njohuri per historikun e gjate te tolerances fetare shqiptare dhe rezistencen e tyre ndaj shtypjes. Keta njerez nuk kane njohurine me te vogel se gjate Luftes se Dyte Boterore, te gjithe hebrenjte qe jetonin ne Shqiperi, dhe ata qe kishin arritur te shkelnin dhe te kerkonin strehe ne kete toke i shpetuan zhdukjes nga Holokausti. Keto informata u ndrydhen e shtypen nga regjimi komunist - stalinist i Enver Hoxhes, i cili e sundoi Shqiperine per nje gjysme shekulli. Kur hebraiket evropiane filluan te iknin nga vendet e tyre ne drejtim te Shqiperise, me qellim qe t’i shpetonin asaj qe po shpalosej para syve te tyre ne Evropen Perendimore ne fillim te viteve te tridhjeta, ne Shqiperi jetonin rreth 200 hebrenj.
Ne fund te Luftes se Dyte Boterore, ne Shqiperi jetonin afer 2000 hebrenj(shumicen e tyre i fotografoi edhe fotografi hebre Geshner). Me plote bindje mund te thuhet se i vetmi vend qe mund te pohoje me te drejte se brenda kufijve te tij tij i kishin shpetuar Holokaustit te gjithe hebrenjte - eshte Shqiperia dhe jane shqiptaret ne Ballkan, pohoi DioGuardi. Shirley Cloyes DioGuardi - Publiciste dhe Keshilltare per Çeshtje te Ballkanit ne LQSHA Nju Jork, SHBA, u perqendua ne temen e lidhur mes Beses se shqiptarve dhe mbrojtjes se hebrejve gjate Luftes se Dyte Boterore. Ajo tha se:" Besa, e cila nderlidh nderin personal dhe respektin e barazine me te tjeret, ne menyre te pandashme dhe komplekse, eshte themel i Kanunit. Besa ka domethenie te shumefishte, duke filluar nga feja, mirebesimi paqesor, armepushimi dhe fjala e nderit deri te premtimi i shenjte dhe obligimi per ta mbajtur premtimin dhe per te ofruar mikpritje dhe mbrojtje. Ajo parasheh mbrojtjen e mikun ne menyre te palekundur dhe te pakompromis, nese lipset edhe me kusht vetesakrifikimi.
Sipas saj: "Keto vlera dhe kjo etike jane pikerisht ajo qe i beri shqiptaret te merrnin nje rol te papare per shpetimin e hebrenjve nga Holokausti. Kjo ilustron fuqishem nderlidhjen intime midis beses dhe tolerances fetare qe e kane karakterizuar Shqiperine e shqiptaret nder shekuj. Njekohesisht, historia e tyre nuk eshte vetem histori e shtypjes, por ashtu siç na deshmon sjellja e tyre e guximshme gjate Holokaustit, ajo eshte edhe histori e rezistences ndaj shtypjes, histori e tolerances fetare dhe histori e perkushtimit per drejtesine." perfundoj Shirley Cloyes DioGuardi.

“Si shpëtuam hebrenjtë nga Holokausti”

Holokausti mbetet kujtimi më i frikshëm dhe më i dhimbshëm për 38 familje beratase, që strehuan rreth 600 hebrenj të përndjekur nga ushtria gjermane. Dhe po kështu për Kujtimin, që në atë kohë ishte vetëm 11 vjeç, dhe i është dashur t’u rrijë pranë e të mbrojë në shtëpinë e tij dykatëshe 18 mysafirë të rrallë, që ishin edhe kategoria më e persekutuar gjatë Luftës së Dytë Botërore. Por, viti 1943 do të ishte një ankth i vërtetë për familjen Civeja. Pushtimi i Beratit nga batalioni gjerman solli edhe frikën për masakrën e radhës. “U detyruam të linim qytetin dhe të fshiheshim në një fshat aty pranë, ku gjendeshin të afërmit tanë. Morën edhe mysafirët e largët, ndërsa kemi shpëtuar për mrekulli”, shprehet i moshuari.

Kujtim Civeja, 72 vjec, nje prej djemve te Qani Civese, rrefen momentet kur nje pjese e baneses se tij eshte mbushur me hebrenj te perndjekur nga regjimi nazist. “Ne shtepine tone dykateshe, me tete dhoma, u strehuan 16 persona, te rritur dhe femije”, thote Kujtimi. Ne moshe te vogel, ai nuk e kuptonte perse keta njerez te huaj ishin mirepritur ne banesen e tij. Ndersa sot shprehet se ndihet krenar per vepren qe kreu atehere babai i tij. Sipas 72-vjecarit, hebrenjte erdhen nga fundi i vitit 1943 ne Berat. “Pasi biseduan me babane, Qaniun, u vendosen ne tete dhomat e shtepise dykateshe. Ishin shume te sjellshem dhe korrekt. Me kujtohet qe shpesh e perdornin ne biseda shprehjen, “jemi ne besen e nje myslimani”, tregon Kujtimi.

Strehimi dhe mbrojtja e 16 qytetareve izraelite ka zgjatur per me se shtate muaj. “Por, ne nje cast qe do te bombardohej Berati nga ushtria gjermane, babai se bashku me ne dhe ata u larguam, duke u strehuar ne nje fshat, te njerezit tane, per disa dite, duke shpetuar ne momentet e fundit. Kur kryheshin kontrolle nga ana e gjermaneve neper qytet, babai i udhezonte hebrenjte te visheshin me rroba te vjetra, shqiptarce, pasi ata gjate gjithe kohes visheshin me rroba te mira dhe europiance”, deshmon 72-vjecari per persekutimin vitet e fundit te luftes. Me pas, grupi i hebrenjve, duke ndjere rrezikun e madh, u shperngulen per te ikur ne drejtim te Greqise. “Me pas nuk arritem te mesonim asgje per fatin e tyre, edhe pse na thane qe nuk do ta harrojme kur mikpritjen dhe ndihmen qe na dhate. Kryesori i tyre quhej Jakov, nje tjeter thirrej Isak, kurse nje prej moshatareve tane kishte emrin Sami, sepse ata kishin jetuar per pak kohe edhe ne Kosove dhe mesuan te flisnin shqip”, perfundon Kujtimi rrefimin.

Berati mbledh ambasadoret dhe historianet

Banoret e Beratit kane hapur dyert gjate Holokaustit nazist, duke mirepritur, strehuar dhe ruajtur 600 hebrenj. Kane qene plote 38 familje, te cilat gjate Lufte se Dyte Boterore pranuan te strehonin ne banesat e tyre hebrenjte e persekutuar nga pushtimi nazist. Dje, ne nje konference shkencore me rastin e dites nderkombetare “Berati per shpetimin e hebrenjve”, ky qytet eshte kthyer ne vemendjen e historianeve per rolin qe luajti ne mbrojtje te kesaj shtrese te perndjekur nga regjimi hitlerian. Prezent ne kete jubile edhe ambasadori i SHBA-ve ne Tirane, John L. Withers dhe diplomatja izraelite, Amira Aron.

Ne prag te 27 janarit, dites nderkombetare te njohur ndryshe si perkujtimi per Holokaustin (SHoa), nen kujdesin e Bashkise se Beratit, konsullates se nderit e Izraelit ne Tirane dhe Akademise se Shkencave, ka nisur punimet konferenca qe eshte zhvilluar ne ambientet e Galerise se Arteve “Eduart Lear”. Konferenca eshte organizuar ne qytetin e Beratit, pasi ky qytet eshte i njohur per kontributin dhe mbrojtjen e hebrenjve. Nga 2264 hebrenj te strehuar ne Shqiperi gjate Luftes se Dyte Boterore, 600 prej tyre gjeten strehe dhe mbrojtje ne qytetin e gurte. Ne konference kane marre pjese akademike, studiues te njohur, historiane dhe perfaqesues te disa institucioneve nderkombetare me seli ne Tirane.

Seanca e pare e konferences eshte drejtuar nga akademiku, prof. dr. Jorgo Bulo, ndersa dy te tjerat nga prof. dr. Aleksander Meksi dhe prof. dr. Sostas Gjakoumis. Bulo tha se, “Shqiperia nuk ka probleme me ndergjegjen e vete per sa i takon Holokaustit”. Madje, ai shtoi se ne Shqiperi dhe Berat vihen re elemente te jetes e kultures se hebrenjve. Konferencen e pershendeti dhe kryetari i Bashkise Berat, Fadil Nasufi. Ne vijim kane folur ambasadorja e Izraelit, Amira Aron dhe ambasadori i SHBA-se ne Shqiperi, John L. Withers. Me pas nga ana e Bashkise se Beratit u jane dhene tituj mirenjohjeje per shqiptaret qe shpetuan hebrenjte gjate Luftes se Dyte se Boterore. Konferenca ka vijuar me kumtesat e pergatitura nga studiues dhe historiane, lidhur me aspekte te historise se hebrenjve ne Shqiperi. Ambasadorja Aron falenderoi qytetaret beratas per mikpritjen gjate Holokaustit dhe shprehu mirenjohje per aktin e kryer.

Pakez histori, “Hebrenjte dhe shqiptaret”

Shqiperia dhe populli shqiptar konsiderohen nga opinioni boteror si nje rast unik ne qendrimin qe mbajten ndaj hebrenjve gjate Luftes se Dyte Boterore dhe pushtimit fashist, jo vetem duke mirepritur, ruajtur hebrenjte e shperngulur dhe te ardhur ketu gjate luftes, por edhe duke mos kallezuar prane autoriteteve pushtuese naziste asnje prej tyre. Shqiperia u be vendi i vetem qe kishte me shume hebrenj pas lufte se perpara saj, ndryshe nga fati i miliona hebrenjve te tjere neper Evrope, qe u ekzekutuan apo perfunduan ne kampet famekeqe naziste te frymezuar prej filozofise raciste dhe te pastrimit etnik fashist. Asambleja e Pergjithshme e OKB-se e ka shpallur 27 Janarin si “Diten Nderkombetare te Perkujtimit te Holokaustit” dhe percaktoi detyrimin e vendeve anetare per te nderuar kujtimin e viktimave te Holokaustit, si dhe ndermarrjen e programeve e veprimtarive per te parandaluar akte te tjera te gjenocidit. Dhe ne vitin 2004, edhe Kuvendi i Shqiperise shpalli 27 Janarin si Diten e Kujteses.

Para luftes, Shqiperia kishte vetem 200 hebrenj, qe e kishin deklaruar etnicitetin e tyre. Ne fund te luftes, Shqiperia kishte 2500-3000 hebrenj te ardhur nga Dalmacia, Mali i Zi, Serbia, Kosova, Maqedonia, Bullgaria dhe Greqia. Shqiperia eshte ndoshta vendi i vetem i pushtuar prej nazifashisteve qe nuk miratoi asnje ligj anti-hebraik gjate luftes. Hebrenjte erdhen ne Shqiperi nga vendet e Ballkanit ne forme grupimi kolektiv dhe ne forme individuale. Ndryshe nga sa mendohet, lidhjet historike-kulturore midis shqiptareve dhe hebrenjve ekzistojne qysh prej antikitetit. Gjurmet e ketyre lidhjeve jane ruajtur ne arkeologji, ne etnologji, ne besim e rite, ne histori e kronika dhe ne arkiva.

Sipas studiuesit te njohur shqiptar per kete ceshtje, prof. dr. Shaban Sinani, kater jane ardhjet me te medha te hebrenjve ne hapesiren shqiptare dhe te katra lidhen me periudhat me te njohura te rrezikimit te shpeshte kolektiv te hebrenjve:

Tri grupimet me te medha te hebrenjve te ardhur nga ky rajon per te gjetur shpetim ketu jane:

- 192 hebrenj te Kotorrit (1942, Mali i Zi)

- 350 hebrenj te Dalmacise (Splitit, 1942)

- 500 hebrenj te Serbise, perqendruar ne Kosove (1942)

Lidhje : http://www.kohajone.com/artikull.php?idm=18316

Gjuha e Perëndive - Aristidh Kola

PELLAZGET DHANE QYTETERIM !

"Gjuha e perëndive", një libër studimor që përpiqet të hedhë dritë mbi lashtësinë e Pellazgëve. Autori i këtij libri është arvanitasi i madh, Aristidh Kola. Duke u bazuar në studimet e tij personale, por edhe në ato të studiuesve të tjerë, që kanë pasur lidhje me çështjen pellazgjike dhe me tezën e gjuhëve indoevropiane, ai konstaton se populli Pellazg është jo vetëm paraardhës i ilirëve, por edhe i grekëve dhe shpërndarës i qytetërimit në pjesën më të madhe të botës. Pellazgët, si populli më i qytetëruar, nuk ua dhanë elementët e qytetërimit të tyre vetëm grekëve, por edhe fenikasve, babilonasve dhe popujve të tjerë.

Kush është gjuha e perëndive ?

Libri "Gjuha e Perendive" i arvanitasit te madh Aristidh Kola trajton nje ceshtje qe nuk eshte aspak e re, por ndoshta edhe me e vjeter se kontinenti yne, ceshtjen e gjuhes dhe te identitetit te Pellazgeve. Intelektuali Arvanitas prej Italise se poshtme, Dhimitrios Kamaradas ishte i pari qe i entuziasmuar nga afrimi i fjaleve arvanitase me ato homerike e parahomerike, tha se: "Gjuha Arvanitase eshte gjuha e perendive", eshte pikerisht ajo gjuhe qe permend Homeri, dhe si te tille ai nenkuptonte gjuhen shume te vjeter pellazgjike, gjuhen e atyre njerezve qe u dhane emra perendive dhe menyrave te adhurimit. Ky konstatim i Kamarades, i dha titullin ketij libri. I madhi Aristidh Kola edh poshte tezen e indoevropianizmit, dhe kembengul, duke u mbeshtetur ne fakte se gjuha rrenje nga e cila kane rrjedhur te tjerat eshte pellazgjishtja, gjuha e popullit qe themeloi qyteterimin boteror. Nder te tjera autori permend se:- Pavaresisht se jam ne kundershtim -ndoshta absolut- me mendimin sundues lidhur me indoevropianet une mund te jap nje sqarim, gjithmone ne lidhje me kete ceshtje.

1. Deshmi, legjenda, tradita, fjale, monumente per pellazget kemi qe nga Gadishulli Iberik gjer ne Indi, kurse jo per Indoevropianet.
2. Teoria Indoevropiane eshte pjelle e fantazise shkencore, qe u mbeshtet ne bashkesine e rrenjeve gjuhesore qe nga Evropa e gjer ne Indi. Nderkohe qe kjo bashkesi shpjegohet fare mire me teorine pellazgjike. Pse atehere kjo nuk u quajt teori pellazgjike. Pse atehere kjo nuk u quajt "bashkegjuhesi pellazgjke", por Indoevropiane ose Indogjermane; nuk besoj se ka ndihmuar per kete shkenca, me shume se sa synime te tjera te ndryshme prej saj..
3. Djepi i Indoevropianeve percaktohej me bindje te plote ne brigjet e lumenjve Gang e Indhos gjate shekullit te kaluar. Me vone u transferua ne Kauakaz, ne Pamir dhe tani se fundmi nderroi vend ne Evrope, gjithnje me po te njejten bindje fanatike.
4. Permenden fakte per spostimin e indoevropianeve me pretendimin qe ata te pranoheshin nga historia, permendeshin hollesira etj, dmth. vogelsira hipotetike dhe fantastike - bile dhe data- me bindjen se ishte fjala per dokumenta historike te pakundershtueshme, qe shkencetaret e katedrave riprodhojne me mentalitetin e tyre prej dhaskali, pikerisht ashtu sic mbjellin ne mentalitetin e femijeve tane mesuesit se mitologjia hebraike eshte frymezuar nga perendia dhe eshte e pakundershtueshme, kurse mitologjia greke eshte dicka si perrallat arabe. Ne nje kohe kur duhet thene se gjithe permbajtjea dhe substanca e botes se Greqise se vjeter fshihet ne mitologjinee greke!
5. Gjuhetaret- te paret bile qe mbrojten kete teori- permendin fjalore te plote rrenjesh indoevropiane, qe ndersa ne fillim me te drejte u konsiderua si hipotetike, tani ekzistojne tendenca te konsiderohen si te pakundershtueshme. Vec kesaj nuk jane pak "ligjet" gjuhesore qe jane nisur mbi baze te kesaj hipoteze.

Per keto arsye, dhe per pikepamjen qe kam formuar per Pellazget, e konsideroj si krejt te gabuar nxjerrjen e konkluzioneve nga hipotezat indoevropiane. Fakti qe, nga evropa e deri ne Indi, ndoshta edhe me gjere, ekziston nje bashkesi elementesh gjuhesore, shpjegohet me faktin se ato kishin per djep Ballkanin veri-perendimor, ku egzistonin edhe qenda shume te lashta te kultures Pellazgjike e te kultit te Dodones. E Dodonet dhe mali Tomorr permenden qe nga Epiri e gjer ne Shqiperi qendrore. Nderkohe qe nje dege pellazgjike(iliriane), Dardanet, kane lene gjurme te forta te kalimit te tyre qe nga Ballkani veri-perendimor gjer ne Indi e Tibet. Gjithsesi, te gjitha keto analizohen me mire ne kete studim per pellazget. Aq me teper qe te njejten rruge do te ndjeke pas shume shekujsh edhe Aleksandri i Madh, kur ne Indi prifterinjte do ti kallzojne atij per fushata te meparshme te bashkatdhetareve te vet ne ate vend. Historianet do ti vene ne dyshim keto (sipas supozimeve te historianeve, prifterinjte kerkonin ti benin qejfin Aleksandrit, por nese kane dashur qe te bejne nje gje te tille do ti thoshin qe ishte i pari qe po pushtonte Indine e jo i treti), por tashme perkrahesit e teorive indoevropiane duket se jane te gati te bindur se populli hipotetik indoevropian nuk erdhi nga India ne Evrope, por ndodhi e kunderta. Keshtu filloi "corientiomi" i hipotezes indoevropiane alegorikisht, metaforikisht e realisht. Ne hapesiren malore te Ballkanit veriperendimor e te Arkadise , linden (autoktone nga Toka e jo nga perendite) Pellazget dhe qe ketu ata mberriten ne te kater anet e botes, aq sa mund tci quash edhe "popull i zgjedhur i races njerezore" qe krijoi qyteterimin ketu e 10.000 vjet me pare.

Po cilët ishin pellazgët ?

Po cila ishte gjuha e pellazgeve? Dime se ishte nje popull shume i madh ne numer, qe u perhap ne gjithe Greqine, qe asokohe quhej bile Pellazgjia, ne Azine e vogel, ne Itali, ne Afriken e Veriut dhe ne Gadishullin Iberik. Dime gjithashtu se pellazget krijuan sistemin fetar te grekerve, u dhane emrat perendive dhe caktuan rregullat eadhurimit. Dime se ishin nje popull qe leviznin nga nje vend ne tjetrin, kerkues e i perngjasuar me lejleket, sepse edhe keta shpende edhe pas largimit te tyre kthehen gjithmone ne atdheun e tyre. Shume shkencetare te mevonshem i kane identifikuar Pellazget me Arvanitasit e sotem, te tjere e kane hedhur poshte kete variant duke thene se ndersa njohim shume gjera per Arvanitasit e sigurisht edhe gjuhen e tyre - nenuk njohim aspak gjuhen pellazge dhe si rrjedhim nuk mund te kemi nje element krahasues te sigurte. Por eshte per tu cuditur se si ekspozohen me kaq seriozitet hollesira rreth nje fare race indoevropiane dhe nuk konsiderohen te mjaftueshem elemente qe disponohen per pellazget. Kur ke nje sistem te plote e te njohur mire fetar, ideologjik, kur ke referimet e panumurta nga me te vjeterit, kur e ke te dhene bindjen e popullit e te prifterinjve te ditur se paraardhesit e grekerve jane Pellazget, kur ke fjale e toponomi, madje edhe emrat e perendive, kur ke elemente gjeografike dhe mjaft karakteristika te vet e perendive, kur ke elemente gjeografike dhe mjaft karakteristika te vecanta dhe nuk nxjerr kete konkluzion, atehere duhet te te ndodhin dy gjera: ose ke pamjaftueshmeri arsyetimi ose je ne zoterim te nje qellimi te lejueshem, ose me mire te palejueshem.

Grekët e vjetër pohonin prejardhjen nga Pellazgët

Perendite e Olimpit dhe kulte shume te lashte pellazgjike, perbejne jo vetem sistemin me te bukur te adhurimit, por edhe te vetmin qe mbeshtetet ne logjiken e paster, ne kundershtim me fete e njohura nga ne qe mbeshteten te besimi. Sipas mendimtareve te vjeter krijonjesit e ketij sistemi te mrekullueshem adhurimi jane Pellazget: Pellazget per te cilet jane formuluar mendime nga me te ndryshmet, si nga shkrimtaret e vjeter ashtu edhe nga shkrimtaret e rinj, qe thone se ata nuk jane nje popull fantastic- ose i supozuar ne menyre konvencionale ashtu sic jane te ashtuquajtrit "indoevropiane"-por nje popull real, me identitet cultural e personalitet konket. Greket e vjete kishin bindjen e thelle se ishin pasardhes te Pellazgeve, po megjithate, Herodoti qe shkroi i pari per historine dhe qe na transmetoi kete bindje, eshte perseri i pari qe e vuri ne dyshim ate, duke e transmetuar keshtu kete dyshim edhe tek historianet qe erdhen pas tij, deri me sot. Herodoti ekspozon bindjet e popullit grek e te prifterinjve te ditur rreth origjines se tyre pellazgjike, por ai vete dyshon duke u bazuar ne bindjen e vet se Pellazget ishin nje komb barbar, jo per ndonje arsye tjeter, por ngaqe flisnin nje gjuhe te ndryshme nga ajo e grekerve te kohes se tij, ashtu sic arriti te kostatonte ai vete ne tre qytete qe flisnin akoma gjuhen pellazgjike. E ne kete perfundim Herodoti arriti duke u nisur nga bindja e tij e thelle-por qe rezulton aq e gabuar-se gjuhet e popujve mbeten te pandryshuara e nuk zhvillohen.("Kombi Grek-thote ai- sic me duket mua, perdor gjithnje po ate gjuhe"). Ata qe nuk pranojne prejardhjen e grekerve nga Pellazget hedhin poshte bindjet e perhapura te Grekerve te vjeter dhe bazohen ne perfundimin e Herodotit. Por ky perfundim bazohet ne nje logjike te gabuar sepse gjuha zhvillohet, madje me kalimin e kohes edhe ndryshon.

Aleksandri i Madh dhe heronjtë mitikë flisnin pellazgjisht

Pas valeve te ndryshme te fanatizmit fetar lindor, nje grup shqiptaresh te Moreas dhe pjeses tjeter te Ballkanit do te detyrohet qe te largohet nga atdheu per ne Itali. Nje grup tjeter do te shperngulet ne Azine e vogel, nje tjeter ne vendet e bregut te Danubit dhe ne Evkinso dhe nje tjeter grup ne Afriken veriore e kryesisht ne Egjipt dhe Mesopotami. Keshtu do te perseritet historia e vjeter e pellazgeve te shperngulur, pikerisht ne te njejtat vende.Arvanitasit e Greqise brenda brbarise se pushtimit turk, do te marrin barren e luftes clirimtare qe do te arrije kulmin ne epopene e rilindjes me 1821. Pothuaj te gjithe heronjte e vitit 1821 jane arvanitas dhe flasin gjuhen arvanitase qe sot ne Greqi eshte kaq e perbuzur dhe rrezikohet te zhduket. Kjo gjuhe, pra pellazgjishtja , nuk eshte vetem "gjuha e perendive" te Homerit, sic tha Dhimiter Kamarada, por edhe "gjuha e heronjve" te Greqise. Ajo nuk eshte vetem gjuha e heronjve te 1821, por edhe e atyre mitike qe jetuan ne periudhen para-Homerike, d.m.th ne nje periudhe kur gjuha jone nuk ishte shtjelluar ne vecantine e njohur gjuhesore te Homerit dhe ruante bazat fillestare karakteristike te saj, ashtu sic ato ekzistojne ne gjuhen shqipe. Por shume te dhena deshmojne se kjo gjuhe ishte dhe gjuha e Aleksandrit te madh dhe e strategeve te tij. Nese do te kemi parasysh se e ema e tij, Olimbiadha ishte me prejardhje nga Mollosia, se atje jetoi shume vjet edhe Aleksandri, se nga Iliria drejt Maqedonise ai coi gjedhen maqedonase te njohur historikisht, e perbere nga nje grup i Vorieonve, se fjalet e lashta maqedonase te njohura qe jane ruajtur, jane te njejta me arvanitaset, atehere kuptojme se sa e vertete eshte ajo qe shkruan Finlei tek "Historia e Revolucionit Grek", d.m.th. qe Aleksandri i Madh, ne simpoziumet e tij me strateget e vet fliste nje dialekt te hershem arvanitas.

Aristidh Kola, biografi e shkurtër

Aristidh Kola lindi ne Greqi me 1944 ne fshatin Kaskaveli te qytetit te Fives ne rrethin e Tebes. Mbaroi studimet e larta ne Universitetin e Athines (fakulteti Juridik) dhe punoi per shume kohe si avokat. Me 1985 u detyrua qe te linte profesionin e avokatit per t'u marre me studimin e arvanitasve, ku ne te njejten kohe iu besua detyra e kryetarit te Lidhjes se Arvanitasve te Greqise. Beri te mundur me perpjekjet e tij personale rizgjimin e levizjes kulturore dhe kombetare te tradites arvanitase. Me 1995 nis botimin e revistes "Besa" dhe te revistes 2 mujore "Arvanon". Ka botuar librat "Arvanitasit dhe origjina e grekeve", i cili eshte ribotuar 10 here ne Greqi, "Gjuha e perendive", "Greqia ne kurthin e serbeve te Miloshevicit", "Fjalori krahasues i gjuhes arvaitase", "Antonio Belushi dhe magjia e traditave popullore", "Proklamata e lidhjes arvanitase te vitit 1899","Zeusi pellazgjik dhe gabimi indoevropian". Kishte te pergatitur librin "Ditari i Kosoves" dhe libra te tjere. Aristidh kola vdiq ne Athine ne rrethana te dyshimta e te perfolura. Ai njihet prej opinionit ne Shqiperi, Kosove, Maqedoni dhe kudo ku jetojne shqiptare, jo vetem si studiues i origjines se tij historike, por edhe si mbrojtes i denje i emigranteve te pambrojtur shqiptare ne Greqi, te cilet per shume vite jane bere object i nje diskriminimi te eger racial. Por mbi te gjitha ai do te kujtohet gjithmone prej popullit shqiptar si dhe prej miqve te tij kudo ne bote, per kurajon e tij te pashembullt prej qytetari qe tregoi ne ambjentin ultranacionalist ne luften e drejte qe beri Aleanca Atlantike kundra genocidit serb ne Kosove.

Përgatiti: Albert Hitoaliaj

Dhimitër Pilika

Dijetari i madh dhe i heshtur -

Kanë kaluar dhjetë vjet kur mediat franceze shkruanin me gërma të mëdha “Shqiptarët pushtojnë Francën”, ndërsa për të “shqiptari që korrigjon të folurën e francezëve”.

Prof.Dr Dhimitri Pilika, konsiderohet si një nga dijetarët më të mëdhenj shqiptarë dhe, madje si pellazgologu më i mirë. Ishte njohës i shkëlqyer i 12 gjuhëve të huaja, mes të cilave 5 gjuhë të vdekura, si latinisht, greqishte e vjetër, hebraisht, kinezçen e vjetër, etj.

Ai lindi në Korçë më 30 prill 1923. Pasi mbaron Liceun Francez të vendlindjes fillon studimet pranë Universitetit të Sienës në Itali. Merr pjesë në Luftën Nacionalçlirimtare në drejtimin e njësiteve guerile. Pas Çlirimit, në 1945 zgjidhet kryeredaktor i fletores "Zëri i rinisë", në Korçë dhe bashkëpunon ngushtë me gazetën "Përpara" të Korçës. Jep mësim në shkollat e mesme të Korçës, Tiranës, Vlorës, Gjirokastrës. Nderohet me dy medalje ari dhe i jepet titulli "Doktor" në histori dhe gjuhë shqipe pranë Fakultetit të Filozofisë, si dhe në romanistikë - helenistikë tek Fakulteti i Filologjisë pranë po të njëjtit Universitet të Pragës. Themelon dhe drejton "Seminarin shqiptar", qendër e nderuar studimesh dhe kërkimesh albanologjike pranë Universitetit të Karlit në Pragë, ku ngarkohet si profesor me ligjërimin e mbarë disiplinave albanistike.

Gjatë një qëndrimi afro 15-vjeçar nxjerr në dritë, 64 botime çekosllovake me brendi arbërore, si monografi - dorëshkrim, tekste akademike, fjalorë, tekste per gramatikën, historinë e përgjithshme dhe letërsinë, antologji të këngëve tona popullore dhe partizane, kushtetuta jonë shtetërore, vepra "Shqipëria vend shqiponjash" në gjuhët shqip, anglisht, frëngjisht, rusisht, ribotimi i "Fjalorit" të Konstandin Kristoforidhit etj. Gjurmon gjithçka që lidhet me Shqipërinë në letërsinë, artin, shkencën, kulturën çekosllovake në përgjithësi dhe sjell në Shqipëri 30 arka me dokumente të rëndësishme, apo siç i quante “albanica”. Mes tyre renditen dorëshkrimet e “Bletës” së Thimi Mitkos, vulat e Skënderbeut, dorëshkrime mbi Arbërinë, Voskopojën, Gjergj Kastriotin, etj.

Kthehet në Tiranë pas prishjes së marrëdhënieve me Çekosllovakinë dhe fillon punën pranë Universitetit të Tiranës dhe vazhdon me zell punën shkencore dhe kërkues. Vazhdon të botojë studime e monografi, si dhe zbulimet e rralla e bëra në Çekosllovaki, si 21 dokumente që vërtetojnë praninë e shqiptarëve në trojet amtare mes shekujve II dhe XI të erës sonë, dorëshkrimin e një poeme të pabotuar, prej mëse 1500 strofash tëtërrokëshe në italishten mesjetare, mbi Gjergj Kastriotin Skënderbeun dhe një pafundësi materialesh të tjera.

Internohet në fshatrat e Lushnjes, ku edhe atje vazhdon të punojë. Kur ndodhi kjo, Lasgush Poradeci, miku i tij, do të shkruante : “Bretkosat e ugarit se ç’vranë drenë e malit”. Pas viteve ’90, do të vazhdojë aktivitetin e tij dhe do të jetë një nga emrat më të lakuar në sesionet shkencore.

Vdes në spital në 31 dhjetor 2003, në mjerim dhe vetmi të plotë. Nga z.Vasil Qesari - Francë


Nga"Shekulli" http://www.forumivirtual.com/personalite-te-shquara-shqiptare/8932-dhimiter-pilika.html

Humor martesash !

Para Martesës - - -

Ai: Ah, më në fund. Mezi po prisja.

Ajo: A do që të iki ?

Ai: Jo ! As mos të të shkojë në mendje.

Ajo: A më do ?

Ai: Sigurisht ! Gjithmonë e më shumë !

Ajo: A më ke tradhëtuar ndonjëherë ?

Ai: Jo! Ç'është kjo pyetje ?

Ajo: A do të më puthësh ?

Ai: Sa here të më jepet shansi !

Ajo: A do të më qëllosh ndonjëherë ?

Ai: Je e çmendur...!

Ajo; A mund të kem besim tek ty ?

Ai: Po.

Ajo: Zemër!

Pas martese - - - thjeshtë lexo nga fundi në drejtim të fillim të tekstit.

Nano dhe Berisha, fotot e pabotuara të Triestes

Rrëfimi ekskluziv për takimin misterioz të 22 shkurtit 1992. Të gjitha detajet e darkës së përbashkët

Për herë të parë hidhet dritë mbi takimin e shumëpërfolur të Triestes. Pas 17 vjetësh, historia nis të shpluhurojë faktet më të komentuara gjatë gjithë kësaj kohe, duke prodhuar legjenda dhe mite për pakte, apo pazare politike. Shumë është thënë për "Takimin e Triestes", kur Fatos Nano, kryetari i ri i PS-së, po përgatitej për të dalë në opozitë dhe Sali Berisha, kreu i PD-së, po bëhej gati për pushtet. Ishim vetëm një muaj nga zgjedhjet e 22 marsit të vitit 1992. Dy protagonistët kryesorë të politikës në Shqipëri shkëmbenin replika nga më të egrat. Në politikën shqiptare u fut edhe precedenti i prishjes së mitingjeve, madje edhe me dhunë. Ndërsa një ditë shkurti, papritur Nano dhe Berisha, i cili shoqërohej nga Kryeministri i ardhshëm, Aleksandër Meksi, u takuan në qytetin verior të Italisë, duke darkuar së bashku me shoqërinë e dy shqiptarëve të tjerë. Me figurën e njohur të mërgatës shqiptare, prof. Mentor Çokun dhe Ylli Jasën, ish-gazetar në seksionin e jashtëm të Radio Tirana. Ylli Jasa, dëshmitari i takimit të datës 21 shkurt të 1992-shit mes Sali Berishës, Fatos Nanos dhe Aleksandër Meksit, rrëfen në detaje se çfarë ka ndodhur dhe çfarë është biseduar në atë tryezë. Disa fotografi, të cilat botohen për herë të parë ekskluzivisht në gazetën "Shqip" pas 17 vjetësh, janë dëshmi të mbrëmjes aq shumë të diskutuar të shkurtit 1992. "Nuk ka pasur asnjë takim sekret, apo komplot. Gjithçka ndodhi në mënyrë spontane. Në atë tryezë nuk u fol kurrë për ndarje pushtetesh", shprehet Jasa, i cili për tri ditë ka shoqëruar liderët e politikës shqiptare që merrnin pjesë në Konferencën për Demokracinë, organizuar në Trieste. Forcat politike vazhdimisht e kanë quajtur si një pakt për ndarjen e pushteteve takimin e Triestes, si tryezë ku u përcaktua që Sali Berisha të merrte postin e Presidentit, ndërsa Nano atë të Kryeministrit. Por Jasa i hedh poshtë të gjitha këto pretendime. Sipas tij, në një tryezë ku ishte i pranishëm ai dhe profesor Mentor Çoku, nuk mund të flitej për sekrete, apo të vendosej për fatet e Shqipërisë. Në intervistën e mëposhtme, Ylli Jasa rrëfen të gjitha detajet e kësaj ngjarjeje, mbi të cilën forcat politike kanë hamendësuar gjatë.

Ju jeni dëshmitar i takimit të shumëpërfolur të Triestes në shkurt të 1992-shit mes Fatos Nanos, Sali Berishës dhe Aleksandër Meksit. Një takim i cili dëshmohet edhe prej fotove ekskluzive që ju keni. Si u gjendët aty?

Disa muaj para shkurtit të ‘92-shit, përmes një kartoline urimi për Vitin e Ri, pata lidhur miqësi me doktor, profesor Mentor Çokun, i cili sot nuk gjendet më mes nesh. Në atë kohë ai ishte president i Institutit të Studimeve Islamike në Romë. Përveç faktit që të dy ishin shqiptarë, ishim edhe azilantë politikë, status të cilin ai e kishte marrë shumë më herët. E kishte numrin tim të telefonit dhe në shkurt më njofton se në datat 22 dhe 23 do të zhvillohej një konferencë, ku do të merrnin pjesë disa nga liderët politikë shqiptarë. "Do të vijë Fatos Nano, Sali Berisha dhe Aleksandër Meksi", më tha. Me kaq u mbyll kjo bisedë. Unë isha pika e kontaktit për ta. Do t‘i shoqëroja me makinën time. Kisha prenotuar "JOLLY hotel" në Trieste e po ashtu do të isha edhe koordinatori i konferencës në lidhje me gazetarët, meqenëse tashmë i kisha krijuar disa njohje dhe kisha shkruar në shtypin e atjeshëm. Sapo mbërritën në datën 21 shkurt 1992 të dyja grupet, nga një anë Berisha me Meksin dhe nga ana tjetër Nano, u gjendën para faktit që unë isha shoqëruesi i të dyja palëve. E kuptova situatën dhe i ftova të hipnin në makinë, sepse isha i njëjti person që do i shoqëronte. Pritëm të vinte me ne edhe profesor Mentor Çoku.

Të dyja palët kishin ardhur më vete në Trieste? Si reaguan kur u kërkuat të hipnin në të njëjtën makinë?

Kishin ardhur me të njëjtin avion, por nuk e di nëse ishin bashkë, apo nëse flisnin me njëri-tjetrin. Pashë që kishte një lloj vështirësie në të qenit bashkë, ishin dy grupe opozitare. Nuk e di sa e thellë ishte kjo opozitë, por për gati tri ditë e dy net i shoqërova dhe takimi i tyre ishte spontan. Hëngrëm një darkë në një nga restorantet e Triestes dhe profesor Çoku i ftoi të uleshin në një tavolinë të përbashkët. Pati mëdyshje, nuk ishte e lehtë që të uleshin. Por në fund të fundit nuk po shkelej ndonjë parim. Kisha në xhep një aparat fotografik dhe i ftoj të ngrenë një dolli për Shqipërinë dhe për shqiptarët. Kështu është fokusuar në foto ky takim që ishte mjaft njerëzor.

Në qarqet politike ky takim do të komentohej si misterioz, i fshehtë, por edhe një takim i ndarjes së pushteteve. A ishte me të vërtetë i tillë?

Takimi ishte shumë spontan dhe nuk ka asgjë sekrete. Një tavolinë e tillë nuk shërben për të ndarë pushtete, aq më tepër që të pranishëm ishim unë dhe profesor Mentor Çoku. Gjithë kohës që isha nuk pashë dhe as dëgjova ndonjë gjë që ka të bëjë me ndarjen e pushteteve. Tema e bisedës nuk kishte ndonjë interes të veçantë. Këtu është përfolur shumë për takimin e Triestes si një komplot i madh, i errët dhe si një sekret. Nuk ka asnjë sekret.

Çfarë u bisedua në atë tavolinë?

Nuk mund të them me saktësi se çfarë u fol para 17 vitesh. Mbresa që unë pata ishte që Fatos Nano, i cili përfaqësonte krahun socialist të moderuar, jo Partinë Komuniste të Enverit, dukej sikur apriori mbante mbi shpatulla të gjitha gjynahet e komunistëve të tjerë, ndërkohë që krahu i ri demokratik që lindte me kohën zero, kishte "avantazhin" e të mos pasurit histori mbrapa. Pati edhe fjalë të hedhura me kunj kundër njëri-tjetrit, por pas kësaj ngjarjeje, me një komunikim shumë njerëzor, nuk mund ta përfytyroja që Nano do të shkonte në burg.

Nuk u diskutua për rrugët që Shqipëria do të merrte në të ardhmen?

Kujtoj se për Fatosin, një partner i fortë për ne ishte Greqia. Faktin që ne lidheshim përmes tokës me Greqinë, e shikonte si një mundësi të madhe për emigracionin. Ndërsa partneri ynë më i madh strategjik, sipas tij, do të ishte Gjermania me një potencial të konsiderueshëm financiar, disiplinë, traditë dhe interes të madh gjeopolitik. Opsioni i tretë dhe i fundit i Nanos ishte që partneri ynë më i afërt për të hyrë në Evropë është Italia, por të gjitha këto mbyllen në një çadër, dorëzën e së cilës e mbajnë Shtetet e Bashkuara.

Ju i keni shoqëruar edhe në kthimin e tyre. Udhëtuan sërish të tre?

Udhëtuam drejt aeroportit të Triestes bashkë me Nanon, Berishën, Meksin dhe Çokun. Përcollëm profesor Çokun, Berishën dhe Meksin, ndërsa me Nanon dolëm edhe 24 orë të tjera në ambientet shik të Triestes.

Fotot e këtij takimi ju nuk i keni publikuar më parë e po ashtu nuk keni reaguar ndaj komenteve për një takim komplot në Trieste. Pse?

Nuk kam qenë në Shqipëri kur është përgojuar për këto takime, nuk kam pasur rastin, ose askush nuk ka kërkuar të dijë se kush ka qenë aty, çfarë është bërë në të vërtetë. Janë thënë gjithnjë gjëra të turbullta. Për më tepër, në Itali, lajmet i merr vesh gjithnjë me vonesë dhe reagimi im do të ishte një gol pasi kishte mbaruar ndeshja. Gjithsesi, unë jam dëshmitar, isha aty dhe nuk ka ndodhur ndonjë marrëveshje e fshehtë apo sekrete. Fatet e Shqipërisë nuk zgjidhen përmes një dollie. Madje takime të tilla duhet të mbizotërojnë në politikën shqiptare. Unë këto ditë ndodhesha për një vizitë të shkurtër në Shqipëri dhe e kisha menduar publikimin e këtyre fotove. Kjo koincidoi edhe me përvjetorin e lëvizjes rinore. Unë i kam ruajtur dhe nuk i kam manipuluar asnjëherë këto fotografi, nuk i kam nxjerrë në internet. Madje, në periudha zgjedhjesh, persona që e dinë ekzistencën e tyre m‘i kanë kërkuar për t‘i nxjerrë e ndoshta edhe për të hedhur baltë mbi njërin apo tjetrin. Unë i kam ruajtur me një lloj fanatizmi.

Kush j'ua ka kërkuar fotografitë, njerëz të politikës?

Jo, njerëz të lidhur me shtypin. Nuk e di se kush mund të jetë pas tyre, por sigurisht që mund të përbënte një scoop që në momente zgjedhjesh, një forcë tjetër politike t‘i përdorte kundra këtyre dy palëve.

I ka njeri tjetër këto fotografi?

I kanë vetëm ata që janë në foto.

Keni mbajtur komunikim më pas me Nanon, Berishën dhe Meksin?

Jo, nuk kam mbajtur. Pavarësisht nga opinioni im personal se si e ka drejtuar njëri apo tjetri vendin, i quaj miqtë e mi. Nuk kam pasur komunikim edhe për mungesë mundësie, sepse jeta ka ecur me problemet e saj. Unë merrem me problemet e emigracionit në Itali, ata merren me problemet e shqiptarëve në Shqipëri.




Kush është Ylli Jasa?

Kam lindur më 1 korrik 1959 në Pragë, Çekosllovaki. Im atë, Naim Jasa, ka qenë diplomat profesionist i qeverisë shqiptare në atë periudhë. Pas një karriere 18 - 19-vjeçare si diplomat nëpër botë, në Çeki, Algjeri, Kinë, Kore etj., erdhi në Shqipëri. Si babi dhe nëna janë rritur në familje patriotësh. Dajat e mi që mbanin mbiemrin Kurti janë dëshmorë, ndërsa njeri xhaxha(Skënder Jasa) është ndër themeluesit e Debatikut. Kjo do të thotë që jemi të lidhur me historinë e këtij vendi. Unë kam ardhur në Shqipëri në moshën 7-vjeçare. Jam diplomuar në Fakultetin Ekonomik, dega Financë në vitin 1985. Në atë periudhë jam martuar me shoqen time të bankës, Najada. Për një periudhë kohe kam punuar si ekonomist revizor dhe më vonë si gazetar redaktor në Radion e Jashtme në Radiotelevizionin Publik Shqiptar. Më 28 korrik të vitit 1990 kam migruar në Itali bashkë me time shoqe, e cila ishte shtatzënë. Djali ynë ka lindur në Trieste. Vitet e para ishin një eksperiencë e dhimbshme, sepse fillova të përballem me një shtet të huaj, njoha si mikpritjen italiane, por edhe burokracinë e madhe të atij shteti. E para gjë që bëra ishte azhornimi me sistemin ligjor. Unë isha një kërkues azilant politik e për këtë m‘u desh të mësoja të interpretoja ligjet italiane që përcaktonin kriteret për të përfituar këtë status. Status, i cili m‘u njoh në 10 tetor të vitit 1990. Më parë, në shtator, kisha organizuar një konferencë shtypi ku fola për situatën në Shqipëri, një situatë dramatike, e cila akoma vazhdon të ketë pasoja. Ndonëse ishte parashikuar edhe pjesëmarrja e disa shqiptarëve të tjerë, ata më braktisën duke pasur frikë për pasoja. Një nga aspektet kryesore se pse vazhdojnë të vuajnë shqiptarët është mungesa e kurajës, një frikë e përgjithshme që në pamje të parë duket abstrakte, por mund të jetë edhe shumë konkrete kur nuk ke ujë, drita, perspektivë dhe kur vuan një realitet që nuk është shumë i kthjellët. Ndërsa sot unë vazhdoj të merrem me zgjidhjen e problemeve të emigracionit në Itali.

Burimi :G. Shqip

Fjalor SHQIP - TURQISHT

Tani që jemi në sezonin e verës, ku një pjesë e madhe e shqiptarëve pushojnë në bregdetin turk, mendojmë që një fjalor dy-gjuhësh është mëse i domosdoshëm...

SHQIP-----------------------TURQISHT

Shitje e mallrave te vjedhura - Arnaut pazar

Ferr - Shejtan Dynja

Vlonjat - Cakmak milet

Thashethem - Bosh pallavra

Bllok shenimesh - Hesap defter

Celular - Muhabet hava

Disko - Gjullurdi bodrum

Prezervativ - Shyqyr llastik (lezet llastik ne dialekt)

Mbremje festive - Aksham aheng

Nxënes -Medrese qyqar

Plazh - Maskarallek dynja

Penallti - Serbez hyxhym

Sherbim 24-oresh - 24 sahat hyzmet

Varrezat - Parking rahmetli

Bilete kthyese - Pishman billet

Autostrada - Hyxhym xhade

Kupa Boterore - Gjygym dynja

Veterinar - Hajvan doktor

Marsh Funeber - Rahmet Aheng

Fjalim Perkujtimor - Rahmet Muhabet

Rroba Plazhi - Jazek Kostum

Hotel Me 5 Yje - Han Lezet

Antena E Satelitit - Cerep Ujdi Sehir Kashun

Terminator - Teneqe shejtan

Ciceron - Llapa-llap zanat

Windows XP - Penxhere XP

Rrip sigurimi - Ushkur sagllam

Humorist - Gallat zanat

Aeroplan - Hava dollap

Zezak - Zift milet

Marrëveshje paqeje - Rehat ujdi

Psikiatër - Budallallëk hekim

Pediatër - Mistrec hekim

Kinema - Kallaballek sehir

CD - Aheng tepsi

Burg - Edepsëz xhehnem

Titanik - Qamet vaporr

Amerikan –> Gjullurdi milet

Grek - Jazëk milet

Italian - Gallatë milet

Serb - Kopuk milet

Rroba banjo - Lemeri benevrek


Dhembje koke - Tepelek siklet

Ndihmë ekonomike - Fukarallëk sevap

Eklips i diellit – Biçim aksham

Boksier - Dajak usta

Bankier - Dallaver qatip

Kallashnikov - Batërdi dyfek

Trimerite e Herkulit - Tangerlleqet e Hekuranit

Michael Schumacher - Shejtan yrysh sokak

Grataçiele - Xhamllek kala

Dasme - Gjullurdi qeflli

Vetevrasje - Penxhere bulldum

Parashyt - Çarçaf lemeri

Papagall - Qerrata hajvan

Prostitute - Pisllek zanat

Televizor - Sehir dynja

Film i huaj - Jabanxhi sehir

Lavatrice - Gjullurdi Kazan

Spirance - Bulldum Cengel


Fundi i Botes - Dynja Qamet

Cigare - Katran Duhan

Radio -> Aheng dallap.

Frigorifer -> Kallkan Dollap

Televizor -> Sehir Dollap

Dhembje koke -> Tepelek siklet

Diarrhea -> Mender siklet

Robokopi -> Teneqe xhandar

Sutjena -> Cica rehatllik

Pasaporta -> Surrat tapi

Vetevrasje -> Penxhere "bulldum"

Fushe futbolli amerikan -> Sakat bahce

Viagra -> shyqyr kalem

Orgji -> Kallaballëk lezet

Seks oral -> Poçkallari bereqet

President -> Kolltuk pasha

Teleskop -> Sehir hava

Emigrant -> Sikter milet

Ndihmë ekonomike -> Fukarallëk sevap

Autostradë -> Hyxhym xhade

Shqiponja -> Turbo bylbyl

Demostrata -> Kallaballëk gjullurdi

Boksier -> Dajak usta

Bankier -> Dallaver qatip

Gay -> Biçim dylber

Kompjuter -> Qerrata dollap

Kallashnikov -> Batërdi dyfek

Impotencë -> Qejf meazallah

Altoparlant -> Muhabet oturak

Ekspert i huaj në fushën ekonomike -> Jabanxhi usta hesap mejdan

Marrëveshje paqeje -> Rehat ujdi

Seks -> Qejf marshallah

Dëshirë seksuale -> Qejf ishallah

Gazetë -> Maskarallëk qitap

Trangull -> Jeshil dajak

Aeroplan -> Bin Laden Hava

Sekretaria telefonike -> Hazër xhevap

Gjarpër -> Llahtar ushkur

Regjistër notash -> Mynxyrë defter

Amnisti –> Satër pishman

Profesor -> Medrese delenxhi

No comment -> Hiç muhabet

Intrigë e dashuri -> Sherr & sevda

Mashkull që bën zhvishet ne publik -> Jazëk efendi

Ftesë për darkë -> Qyl pilaf


Shesh lufte -> Kasaphanë mejdan

Shqipëria në periudhë tranzicioni -> Çorap vatan

Celular - Xhep telefon (keshtu i thone vertet)

Serenate KORCARE - aksham saze GORICARE

P.s Çdokush prej jush është i lutur të shtojë fjalë të reja nëse zotëron, për ta pasuruar fjalorin tonë.

Dumreja, perla karstike e harruar e Mesdheut

ELBASAN -Mrekullitë natyrore të Shqipërisë janë të shumta, por padyshim një prej më kryesoreve të saj është Dumreja e Elbasanit, e njohur si një nga perlat karstike më të bukura të Mesdheut. Dhurata më e çmuar që natyra i ka bërë kësaj zone, janë afro 85 liqene karstike dhe pozicioni i shkëlqyer gjeografik e tepër i favorshëm i saj për t'u zhvilluar në të gjitha aspektet e për t'u bërë një zonë e lakmueshme si nga turistët por edhe për biznesin.

Për atë që dëshiron të shohë nga afër mrekullitë që natyra i ka falur zonës së Dumresë, nuk është aspak e vështirë që të shkojë deri atje. Pasi ke kaluar Elbasanin nëpërmjet unazës së qytetit, kryqëzimin e Cërrikut, nuk duhen më shumë se treçerek ore udhëtim jo fort i lodhshëm që të futesh në zonën e Dumresë. Kur ke lënë mbrapa qytetin e Cërrikut, sapo rruga hyn në fshatin Shalës, fillon e prek nga afër mrekullitë që natyra i ka falur kësaj zone. Përgjatë rrugës janë ngritur disa lokale që frekuentohen së tepërmi nga mysafirët e Dumresë. Ato janë të kohës dhe në to nuk mungon asgjë e për fat, janë të një kualiteti që gjithkujt i lë një përshtypje të mirë që nga larg e jo më kur shijon peshkun e liqeneve të Dumresë të pjekur në zgarë e plot mishra të llojeve të tjera. Gatimi cilësisht i mirë dhe shërbimi i kulturuar në to, të bëjnë të çlodhesh e ta marrësh rrugën plot energji e freski për në drejtim të qytetit të Belshit. Rruga nuk është dhe aq e amortizuar, por me fondet që janë shpenzuar vitet e fundit, ajo është për të ardhur keq. "Disa miliona dollarë janë shpenzuar në aksin që lidh Elbasanin me zonën e Dumresë, por me fondet është abuzuar së tepërmi. Për këtë na vjen keq, sepse po të mos ishin dhënë para, nuk kishim ç'të thoshim", - shprehen banorët e zonës.
Sipas tyre, kur shikon tërë ato mrekulli që të ofrojnë liqenet e shumta karstike, të vjen keq që nuk është bërë ajo që duhej për fshatrat e qytetin e Belshit. Ai të shfaqet mjaft piktoresk nga kthesa e rrugës që të çon në qendër të tij. Liqeni në buzë të tij dhe vilat e reja të banorëve të rinj e të vjetër, e kanë bërë edhe më të bukur atë. Por jo çdo gjë shkon ashtu sikurse duhet për sa i takon kritereve të zhvillimit të sektorit të ndërtimeve në breg të liqenit. Vetë banorët gjykojnë se bregu i liqenit duhet të çlirohet nga ndërtesat shumëkatëshe prej betoni, themelet e të cilave janë ngritura në cekëtinën e tij. Krahas kësaj, banorët janë të alarmuar për shkallën e lartë të ndotjes së ujërave të liqeneve, për zbutjen e së cilës aktualisht nuk po merret asnjë lloj mase.

DUMREJA

Është një zonë tepër e njohur dhe nga më të mëdhatë në Shqipëri. Ajo shtrihet në një sipërfaqe prej 21.500 hektarësh, ku më se 3 për qind të saj e zënë liqenet karstike, numri i të cilëve shkon në 85. Zona e Dumresë shtrihet midis lumenjve Devoll në jug dhe Shkumbin në veri dhe fillon aty ku mbaron fusha e Pazhokut në Cërrik e përfundon atje ku nis fusha e Myzeqesë. Vendndodhja në kryqëzimin e rrugëve më të rëndësishme që lidhin fushën e Elbasanit me Myze-qenë, luginën e Devollit me luginën e Shkumbinit dhe malësitë përreth, Vërçë, Sulovë, Shpat, Peqin dhe Krrabë, ka favorizuar ndërveprimin e kulturave dhe gjeneruar vendbanimet historike e hapësirat jetike të saj. Kryeqendra tradicionale e zonës së Dumresë është Belshi. Mësohet se rilindësi i madh, Sami Frashëri e kishte projektuar që ai të ishte kryeqyteti i Shqipërisë. Argumentet e këtij personaliteti të shquar edhe sot e kësaj dite nuk ka arritur dot kush t'i hedhë poshtë, pavarësisht se ka kaluar një kohë kaq e gjatë që kur ai e bëri publike një ide të tillë. Sipas Sami Frashërit, ideja e tij për të qenë Belshi kryeqytet i Shqipërisë ishte nxitur nga fakti se kjo zonë është kërthiza e vendit tonë dhe se bukuritë natyrore të saj janë vërtet të pazakonta. Imagjinoni një kryeqytet me 85 liqene karstike, ku njëri është më i bukur se tjetri. Sipërfaqet e këtyre liqeneve janë afro 14.2 km2, me një aftësi ujëmbajtëse 26 milion m3. Ekzistenca e kodrave të rrumbullakosura e me lartësi të njëjtë që ndahen nga njëra-tjetra nga lugina të vogla, qafa e gropa i kanë dhënë pllajës së Dumresë një pamje të valëzuar që e bën atë mahnitëse. Qendra e Dumresë sa vjen e popullohet më dendur nga banorët e krahinës, pasi ajo ka filluar të zhvillohet me ritme të kënaqshme. Belshi së fundmi ka filluar të vizitohet edhe nga turistët vendas e të huaj dhe shumë shpejt vendasit besojnë se kryeqendra e Dumresë do të "pushtohet" nga turistët, pasi e meriton këtë si një nga perlat karstike të Mesdheut. Por banorët e kësaj qyteze, sidomos ata që merren me biznes, mendojnë se kjo nuk do të jetë një realitet që i takon një kohe të afërt. Ende Belshi vuan nga mungesa e një infrastrukture normale. Në qytet uji është me orar dhe i pamjaftueshëm; energjia elektrike vazhdon të jetë me kufizime të tejzgjatura, ndërsa ndotja mbizotëron në një nivel shqetësues.

LIQENET KARSTIKE

Zona e Dumresë dhe kryeqendra e saj Belshi, në Shqipëri dhe jashtë saj identifikohen për shkak të numrit të madh të liqeneve karstike. Sipërfaqja e përgjithshme e tyre arrin në 770 hektarë. Vëllimin më të madh të ujit në këto liqene, e ka ai Merhoes me 11.3 milionë metra kub. Po kështu, të mëdhenj konsiderohen edhe liqeni i Çestinjës me 97 hektarë; Seferani 87.5 hektarë; i Degës 37.5 hektarë, ndërsa më i vogli është liqeni i Çartallozit, me 0.5 hektarë. Ndërsa më të thellë janë: Merhoja 61 metra; Peraska 51 metra; Çërraga 29 metra; Seferani 20.8 metra etj. Thellësia më e vogël zbret në 10 metra. Karakteristikë e liqeneve karstike të Dumresë, është se ato janë liqene me regjim shiu dhe mbushja me ujë e gropave të tyre përgjithësisht bëhet nga rrjedhja e përkohshme sipërfaqësore. Gjatë stinës së verës ndodh që afro 20 liqene të thahen përkohësisht. Këto liqene kanë tejdukshmëri të vogël dhe në thellësinë 15 metra, në disa prej tyre vihen re shenja të acidit sulfhidrik. Në liqenet e Dumresë gjendet me shumicë edhe torfa, e cila është një depozitim organogjen i karbonizuar. Ndërkohë që të gjitha këto liqene janë shumë të përshtatshëm për zhvillimin e florës dhe faunës ujore e bregliqenore.

BIMESIA

Bimësia natyrore e Dumresë aktualisht është shumë e varfër dhe të vjen keq që kanë mbetur vetëm korije të degraduara dushku e shkurresh në jug, veçanërisht në rrethinat e fshatit Dëshiran. Në fshatrat e kësaj zone dhjetëra vite më parë ekzistonin masivet shekullore të dushkajave; pylli e nënpylli i harlisur; kullotat dimërore e verore; bimësia e pasur liqenore e bregliqenore; shumëllojshmëria e botës shtazore ujore e tokësore që gëlonte dikur në brigjet liqenore,buronjat e shumta etj. Ato formonin një areal të papërsëritshëm për nga lloji e pasuria në Shqipëri e më gjerë që ja vlen të shpenzohet e të investohet për të gjeneruar të ardhmen. Në periudhën 1951-1970 filloi prerja e dushkajave si dhe hapja pa kriter e tokave të reja që solli erozionin. Një dëm i madh konsiderohet edhe shfrytëzimi i pakontrolluar dhe intensive i ujërave të liqeneve për ujitje si urbanizimi duke shkelur rregullat që janë shoqëruar me çrregullim të ekosistemit. Banorët e Dumresë nga ana tjetër janë të motivuar për krijimin e hapësirave jetike duke u vënë vetë në mbrojtje të hapësirave mjedisore. Ata kanë filluar ta mbrojnë natyrën me fanatizëm.

STRATEGJIA E ZHVILLIMIT

Zhvillimi i biznesit të vogël dhe atij të mesëm sipas strategjive lokale afat mesme dhe afat gjatë të zhvillimit të ekonomisë, është prioritet i shpallur nga pushteti vendor i zonës së Dumresë. Një rol të rëndësishëm në arritjen e zhvillimit të saj, luan përmirësimi i infrastrukturës rrugore, por kjo ende lë shumë për të dëshiruar. Banorët këtë e shqetësim e ngrenë me forcë sa herë që ju jepet rasti, duke kërkuar nga pushteti vendor që të bëhet diçka më shumë për Belshin.

G.Shqiptare

Grope Karstike ne Dumre, qindra metra e thellë !