Studimi, edhe Tirana në listën e 9 metropoleve në rrezik nga tërmetet

Përfundimet e një studimi të Universitetit të Kalifornias në SHBA, janë ndoshta të mjaftueshme për të ngjallur frikë edhe tek ne në Shqipëri. Tirana renditet në listën e 9 metropoleve të botës në rrezik nga tërmetet.

Studimi i publikuar në gazetën amerikane, "Nju Jork Tajms", dhe në gazetën italiane, "La Repubblica", në fillim të këtij muaji, thotë se brenda 40 viteve të ardhshme, këto metropole kanë gjasa të goditen nga tërmetet dhe jo vetëm kaq.

Sipas studimit, për shkak të mbipopullimit të shpejtë dhe ndërtimeve që janë përpjekur të ndjekin ritmin e mbipopullimit, do të mjaftonte që goditja të ishte 6 deri në 7 ballë që pasojat të ishin shkatërruese në këto metropole. Më poshtë është artikulli i gazetës italiane, "La Repubblica", mbi studimin e profesorit amerikan të Kalifornias, ku Tirana renditet në 4 metropolet e Europës në rrezik.

STUDIMI I UNIVERSITETIT TË KALIFORNIAS:
Ja kryeqytetet në rrezik nga tërmetet, ku brenda 40 viteve
parashikohet një tërmet shkatërrues

Stambolli - Turqi
Karaçi - Pakistan
Katmandu - Nepal
Lima - Peru
Teherani - Iran
Lisbona - Portugali
Mesina - Itali
Tirana - Albania
Athina - Greqi

*****
Luigi Bignami
"La Repubblica"

Studimi në universitetin e Kalifornisë mbi tërmetet: "Brenda 40 viteve, vdekje dhe shkatërrime për shkak të shtëpive të vjetra, apo të ndërtuara keq". Ja kryeqytetet në rrezik

Rritja e popullsisë urbane që do të shtohet rreth 2 miliard brenda gjysmës së këtij shekulli po "prodhon" pa e kuptuar, një armë të fuqishme të shkatërrimit në masë: shtëpitë. Kështu e nis komentin e vet në përfundim të një studimi, Roxher Bilham, profesor i Universitetit të Kalifornisë. Në studimin e tij është publikuar edhe një "hartë e ardhshme tërmetesh", pra një listë e qyteteve kryesore që rrezikohen më shumë në botë. Bëhet fjalë sipas studimit, për qytete ku ka gjasa të ndodhë një tërmet katastrofik në 40 vitet e ardhshme.

«Duket se lëvizjet sizmike preferojnë të godasin atje ku janë pikat tona të dobëta" - ka thënë Mustafa Eridk, drejtor i Institutit të inxhinierisë në Stamboll, duke analizuar studimin e profesor Bilham dhe letrën e tij botuar në gazetën "Nju Jork Tajms".
Stambolli, p.sh., është një qytet "i dobët" për sa i përket pikëvështrimit sizmik. Ai është rritur me një shpejtësi të madhe. Në vetëm 50 vjet ka kaluar nga 1 milion në 10 milionë njerëz, të cilët jetojnë pjesën më të madhe në ndërtime të kryera pa asnjë kriter antitërmet, apo antisizmik.

Një tërmet, si ai që goditi Haitin, në Stamboll mund të shkaktojë nga 30 deri në 40. 000 viktima dhe të lëndojë të paktën 120.000. Janë të shumta ndërtesat e bëra në lartësi pa marrë parasysh kapacitetet strukturore të kolonave apo të mureve mbështetëse. Ka prej tyre që janë të rrezikshme edhe pa pasur lëkundje sizmike. Shumë ndërtime të bëra me rërë deti dhe hekur, janë edhe më të brishta ndaj lëkundjeve sizmike.

«Janë bomba me sahat edhe Karaçi në Pakistan, Katmandu në Nepal, Lima në Peru dhe disa qytete të tjera të mbipopulluara me shpejtësi", - shpjegon Bilham, në "New York Times".
Për Teheranin, Bilham ka llogaritur që një lëkundje si ajo e Haitit, mund të sjellë vdekjen e 1 milion njerëzve. Në fakt, për sa i përket Teheranit, disa gjeologë iranianë shumë herë i kanë bërë presion qeverisë për ta spostuar kryeqytetin, i cili gjendet pikërisht mbi një epiqendër sizmike shumë aktive.

Por, situata është e rëndë edhe në qytete të vendeve të industrializuara, apo në zhvillim. Pra, edhe në Europë. Në Lisbonë, Mesinë, Tiranë, Athinë ka gjasa që lëkundjet sizmike, edhe pse jo të forta (6°-7° Rihter) të jenë katastrofike. Dhe të mos harrojmë: Ndërtimet janë vetëm një nga grackat vdekjeprurëse në raste tërmetesh.

Shekulli