Friday, May 7, 2010

Mbi 100 mijë fëmijë kërkojnë ndihmë

Alo, dua të vras veten".

Zëri që dridhet përtej receptorit është i një 13-vjeçari, që në fakt tregon se kërkon një degë ku të kapet për të mos u mbytur. Dhe, këtë dorë të shtrirë e gjen tek linja që është vënë në shërbim të fëmijëve: "Alo 116".

Psikologët që ndodhen në anën tjetër të receptorit e dëgjojnë me vëmendje dhe bisedojnë me të edhe për orë të tëra. Dhe, kjo jo vetëm një ditë, por për ditë me radhë. Derisa 13-vjeçari heq dorë nga ideja fatale. Në fakt, kjo është vetëm njëra nga 400 telefonatat që mbërrijnë çdo ditë në këtë numër të vënë në dispozicion të shqetësimeve që kanë fëmijët në të gjithë vendin.

Belioza Çoku, menaxhere e përgjithshme e kësaj nisme të re, shpjegon se që nga muaji qershor i 2009-ës, kur është hapur për herë të parë kjo linjë, dhe deri në fund të marsit kanë mbërritur mbi 100 mijë telefonata. Sipas saj, problemet e tyre kanë natyra të ndryshme, që nga divorci i prindërve, abuzimet në shkollë, e deri tek marrëdhëniet me të dashurin e tyre. Madje, në këtë numër nuk kanë munguar as telefonatat e mësuesve apo të prindërve.

Numri i fëmijëve
"ALO 116", është një linjë e telefonit për fëmijët në Shqipëri dhe "Alo 116-111" është një linjë paneuropiane për fëmijët në Shqipëri. Kjo është hera e parë që në vendin tonë të gjithë fëmijët dhe prindërit e tyre mund të kenë një ndihmë konkrete përmes "ALO 116", një shërbim kombëtar falas, 24 orë në 7 ditë. Dhe, rezultatet nuk kanë munguar. Në asnjë çast telefonat e vënë në dispozicion nuk janë të lirë. Mjafton të qëndrosh një ditë me operatorët e "qendrës së thirrjeve", për të kuptuar krizën dhe problematikën e madhe që kanë fëmijët shqiptarë. Dhe, telefonatat mbërrijnë nga e gjithë Shqipëria. Duke filluar që nga fshati më i largët, e deri tek qytetet më të mëdha të Shqipërisë. Belioza Çoku na tregon se edhe problemet për të cilat ata marrin janë nga më të ndryshmet. "Pjesa më e madhe e telefonuesve janë të shqetësuar për marrëdhëniet me partnerin. Bëhet fjalë, në të tilla raste, për adoleshentët e shkollave të mesme, - na shpjegon menaxherja e këtij projekti, Belioza Çoku. - Ka pasur ndërkohë, shumë telefonata të tjera të fëmijëve të shqetësuar për marrëdhëniet e tyre brenda familjes, për problemet me duhanin, alkoolin, me shëndetin, me shokët në shkollë. Shumë prej tyre janë të shqetësuar për shkak të formave të ndryshme të diskriminimit, për neglizhim, në raste të tjera për abuzime seksuale, dhe në disa raste i mituri ka dashur të kryejë vetëvrasje. Sipas studimeve të ndryshme, abuzimi ndaj fëmijëve shpesh ndodh pas dyerve të mbyllura dhe kryhet nga ata tek të cilët fëmijët kanë më tepër besim: prindërit, anëtarë të tjerë të familjes apo miqtë". Ajo shpjegon se linja e telefonit për fëmijët në Shqipëri, që nga 1 qershori i vitit 2009 e deri në fund të marsit ka marrë mbi 100 mijë telefonata nga e gjithë Shqipëria. Në qendrën operacionale të "ALO 116" mbërrijnë mesatarisht në ditë mbi 400 telefonata, ose 16 deri në 17 telefonata në orë. Numri i linjës "ALO 116" mund të merret nga çdo telefon dhe është falas. Ndërsa numri 116-111 mund të merret nga vende europiane për të marrë një shërbim të ngjashëm.

Sipas saj, telefonatat e shumta që mbërrijnë çdo ditë në këtë numër tregojnë se fëmijët shqiptarë kanë nevojë për dikë që t'i dëgjojë dhe t'i mësojë se si të sillen me problemin e tyre. "Alo 116' i jep mundësi çdo fëmije në Shqipëri që të flasë, të dëgjohet dhe të merret në konsideratë. Gjatë këtyre muajve të punës intensive kemi kuptuar se fëmijët në të gjithë Shqipërinë ndajnë të njëjtat probleme dhe shqetësime. Ata dhunohen në familje dhe kanë probleme të komunikimit me prindërit, ndeshin probleme të dhunës në shkollë nga mësuesit apo edhe fëmijët, kanë probleme të ndihmës shëndetësore dhe aksesit në shërbimet sociale", - ka sqaruar ajo.

Problemet familjare
Ata që telefonojnë çdo ditë në këtë numër sjellin me vete edhe problemet jo vetëm të tyret personale, por edhe të zonave nga të cilat janë vetë telefonuesit. Një gamë të gjerë telefonuesish e zënë ata të cilët ankohen për problemet familjare. Operatorët që presin telefonatat na tregojnë se në mjaft raste fëmijët ankohen për sherret në shtëpi, për dhunën që babai ushtron ndaj nënës, të cilës në mjaft raste nuk i shpëtojnë as ata, për divorcin, por edhe për problemet ekonomike. "Shumë raste kemi, që na telefonojnë fëmijë të cilët ankohen për baballarët të cilët pinë shumë. Dhe, kjo gjë krijon jo vetëm dhunë psikologjike, por në mjaft raste edhe në dhunë fizike. Ne mundohemi t'i mësojmë këta fëmijë se si të sillen në raste të tilla. Ndërsa në raste të tjera ne i adresojnë ata drejt qendrave ose shërbimeve të ndryshme nëpër rrethe, ku ata mund të shkojnë për të marrë një ndihmë më të specializuar", - shprehet ata. Një tjetër problem që lidhet me familjen ka të bëjë edhe me komunikimin që ata ndërtojnë me fëmijën. Edhe kjo është një pikë mjaft delikate, pasi ka shumë fëmijë apo adoleshentë që ankohen se prindërit e tyre i pengojnë në dëshirat që ata kanë.

Problemet me mësuesit
Është njëra nga problematikat më kryesore. "Kemi një numër shumë të madh telefonuesish që ankohen për mësuesit. Ata të zonave rurale ankohen edhe për dhunë fizike, siç është gjuajtja me shkumës, ndërsa ata të qyteteve ankohen më tepër për epitetet e ndryshme që u vendosin mësuesit. Por, ka edhe një kategori tjetër që ankohet për neglizhencë nga ana e mësuesve, për mosvlerësim të duhur apo për paaftësi të tyre në zotërimin e lëndës. Ndër epitetet më të shpeshta që u vendosin mësuesit janë: 'hë ti budalla, përgjigju', 'i mefshtë', 'toç', etj. Ndërkohë që një gamë të gjerë problemesh e zënë edhe marrëdhëniet midis të rinjve. Në shumë raste ata telefonojnë se shokët ose shoqet e tyre i ofendojnë dhe tallen me ta. Shqetësuese është fakti se ka filluar të përhapet fenomeni i talljes kolektive. Që do të thotë, se ata vënë në mes një bashkëmoshatar të tyrin dhe e tallin të gjithë. Gjithashtu, nuk mungojnë as rastet e dhunës midis të rinjve", - ka shpjeguar Belioza Çoku.

Problemet e dashurisë
Janë telefonatat që shënojnë edhe numrin më të madh. Marrëdhëniet me partnerin, frika nga HIV/AIDS, por edhe si duhet të sillen me të dashurin, janë disa nga shqetësimet që ata kanë. "Kryesisht na telefonojnë për problemet që kanë me të dashurit dhe na pyesin për marrëdhëniet seksuale. Ka nga ata edhe që e kanë problem që nuk kanë të dashur dhe telefonojnë për të pyetur se përse shoqja apo kushërira e tyre ka të dashur ndërsa ata jo. Ka nga ata që telefonojnë për të pyetur nëse mund të kryejnë marrëdhënie seksuale, pasi i dashuri e ka kërcënuar se do e lërë nëse s'e bën një gjë të tillë, ka të tjerë që telefonojnë vetëm për të marrë informacion për çështje të tilla. Ne bëjmë ç'është e mundur që t'i këshillojmë të mos nxitohen për të kryer një marrëdhënie vetëm se ia kërkon partneri, por duhet ta ndiejnë edhe vetë. Gjithashtu, ne i këshillojmë edhe për rreziqet që ka kryerja e marrëdhënieve në një moshë kaq të vogël. Ajo që është pozitive, është fakti se ata janë të ndërgjegjshëm dhe duan të dinë sa më shumë informacione rreth marrëdhënieve seksuale", - na shpjegon Alma Kordoni, supervizore e përgjithshme e 'ANCH'.


Problemet me duhanin
Një kategori tjetër janë edhe ata që marrin për problemet me duhanin, drogën dhe alkoolin. Ka nga ata që tregojnë eksperiencat e tyre, por ka edhe mjaft prej atyre që telefonojnë dhe kërkojnë ndihmë se si të shkëputen prej tyre.


Esmeralda Keta, G. Shqiptare

No comments: